Ifyo Ukufyalwa kwa kwa Yesu Kuleta Umutende
IMBILA ya kuti “umutende mu bantu abo abekelwamo” tayali e kusesema fye kweka ukwalandile pa kufyalwa kwa kwa Yesu. Lintu bamalaika babilishe kuli bakacema basungwike ukuti Shikulu nafyalwa, bamalaika na bambi balibilile ifyebo fyapuutwamo na Lesa kuli Maria no mulume wakwe Yosefe ifyalelanda pali Yesu. Ukutontonkanya pali ifi fyebo kwalatwafwa ukwishiba ifyo tufwile ukulamona ukufyalwa kwa kwa Yesu no kwishiba ifyo ubulayo bwa mutende uo bamalaika babilile bupilibula.
Ilyo Yesu ashilafyalwa, libe ninshi Maria talaimita no kwimita, malaika Baibolo ita ukuti Gabriel atandalile Maria no kumuposha ukuti: “Mwapoleni, we wasenaminwa apakalamba, Yehova ali nobe.” Nga fintu fye na imwe bene mwingelenganya, uku kuposha kwalisakamike Maria kabili limbi kwalengele abe no mwenso. Bushe kulya kuposha kwalepilibula finshi?
Gabriel alondolwele ukuti: “Mona! ukemita no kufyala umwana mwaume, ne shina lyakwe ukamwinike Yesu. Uyu akaba umukalamba kabili aketwa Umwana wa Wapulamo; kabili Yehova Lesa akamupeele cipuna ca bufumu ica kwa Davidi wishi, kabili akabe mfumu pe na pe pa ng’anda ya kwa Yakobo, no bufumu bwakwe tabwakabe ne mpela.” Maria aipwishe malaika ifyo cali no kuba, pantu ali nacisungu, kabili tabalile akumanapo no mwaume. Gabriel ayaswike ukuti umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa ukalenga ukemite. Ala uyu ali no kuba umwana uwaibela icine cine!—Luka 1:28-35.
Imfumu Yalaiwe
Amashiwi ya kwa Gabriel yafwile yalengele Maria ukwiluka ukuti umwana wali no kufyala e o ukusesema konse ukwa kale kwalelandapo. Ifyebo fya kuti Yehova ali no kupeela umwana wa kwa Maria “icipuna ca bufumu ica kwa Davidi wishi” fifwile fyalenge Maria, no mu Yuda uuli onse uwaishibe Amalembo, ukutontonkanya pa kusesema uko Lesa alandile kuli Davidi Imfumu ya Israele.
Ukubomfya kasesema Natani, Yehova aebele Davidi ukuti: “Ing’anda yobe no bufumu bobe fikabe fya cishinka umuyayaya ku cinso candi; icipuna cobe cikapampamikwa umuyayaya.” (2 Samwele 7:4, 16) Yehova alandile pali Davidi ukuti: “Nkabiko bufyashi bwakwe ku kubapo pe, ne cipuna cakwe ca bufumu nge nshiku sha muulu. Ubufyashi bwakwe bukalabapo umuyayaya, ne cipuna cakwe nga kasuba ku menso yandi.” (Amalumbo 89:20, 29, 35, 36) Kanshi ukufyalwa kwa kwa Maria na Yosefe mu lupwa lwa kwa Davidi takwali kwa mankumanya.
Uku takwali e kusesema kweka fye mu Malembo ya ciHebere ukwalelanda pa mwana wa cifumu uwa kwa Davidi. Maria afwile alishibe bwino ukusesema kwa kwa Esaya ukutila: “Umwana nafyalilwa kuli ifwe, umwana mwaume napeelwa kuli ifwe; bukateka bukaba pa kubeya kwakwe, ne shina lyakwe akenikwa, Kabilo wa cipesha amano, Mulungu impalume; Wishi wa nshita pe, Cilolo wa mutende. Ku kukula kwa bukateka bwakwe, na ku mutende, takwakabe mpela, pa cipuna ca kwa Dabidi, na pa bufumu bwakwe, ku kucipampamika no kucitungilila ku bupingushi kabili ku bulungami, ukutula pali nomba ukufika na ku muyayaya. Ukucincila kwa kwa Yehova wa milalo kukacite ci.”—Esaya 9:6, 7.
Kanshi ubukombe Gabriel alandile kuli Maria, bwalicilile pa kufyalwa fye kwa cisungusho ukwa mwana mwaume. Umwana wakwe ali no kuba impyani ya Mfumu Davidi ku ciyayaya, e kutila ukuba impyani pa Bufumu ubwa kwa Lesa ku ciyayaya. Ukusesema kwa kwa Gabriel pa mulimo Yesu ali no kubomba ku ntanshi kwalitukuma sana bonse.
Ilyo Yosefe aishibe ukuti nkobekela wakwe ali pa bukulu, afwaile ukumuleka. Alishibe ukuti ifumo te lyakwe, pantu tatalile akumanapo na nkobekela wakwe mu cupo. Kuti mwaelenganya ifyo cakosele Yosefe ukumfwa ku fyo Maria alemulondolwela pa kwimita kwakwe. Baibolo itila: “Malaika wa kwa Yehova amoneke kuli wene mu cilooto, no kusosa ati: ‘Yosefe, mwana Davidi, witiina ukusenda umukashi obe Maria ku mobe, pantu icaimitwa muli wene ni ku mupashi wa mushilo cafuma. Akafyala umwana mwaume, kabili ukamwinike shina lyakwe Yesu, pantu akapususha abantu bakwe ku membu shabo.’”—Mateo 1:20, 21.
Baibolo tayalanda ifyo Yosefe aishibe pa fintu umwana ali no ‘kupususha abantu bakwe ku membu shabo.’ Nangu cali ifyo, ubu bukombe bwalengele Yosefe ukushininkisha ukuti nkobekela wakwe uwali pa bukulu ali wa kaele. Acitile filya fine malaika amwebele kabili asendele Maria ku ng’anda yakwe, ukulingana ne fyo balepisha ubwinga kale.
Ifyebo fisangwa mu Malembo yambi, filenga twaishiba amashiwi malaika alandile ifyo yapilibula. Mu kutendeka fye mu lyashi lya kale, kwali malaika cipondoka uwasonsombele bumulopwe bwa kwa Yehova. Amalembo ya ciHebere yalanga ifyo uyu cipondoka alandile. Fimo pa fyo alandile fya kuti Lesa tateka bwino abantu kabili takwingaba umuntu uwingatwalilila uwa cishinka kuli Yehova nga aba mu mafya. (Ukutendeka 3:2-5; Yobo 1:6-12) Adamu tatwalilile na bucishinka. Ne cafumamo mu lubembu lwakwe ca kuti abantu bonse balipyana ulubembu, kabili mu lubembu mufuma imfwa. (Abena Roma 5:12; 6:23) Nangu cibe fyo, Yesu afyelwe uwabula ulubembu pantu Yosefe tewalengele ukuti Maria emite. Lintu Yesu aitemenwe ukupeela umweo wakwe uwapwililika icilubula icalingene ne fyo Adamu alufishe, e lyo aishileba na maka ya kupususha abantu ku lubembu no kubapeela isubilo lya kwikala ku ciyayaya.—1 Timote 2:3-6; Tito 3:6, 7; 1 Yohane 2:25.
Ilyo Yesu aleshimikila pano isonde, alilangile ifyo cikaba lintu akafumyapo ulubembu. Aliposeshe abantu abalwele kabili alibuushishe fye na bafwile. (Mateo 4:23; Yohane 11:1-44) Filya fipesha amano fyalelanga ifyo ali no kucita ku ntanshi. Yesu umwine atile: “Inshita ileisa ilyo bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwe shiwi [lyandi] no kufumamo.”—Yohane 5:28, 29.
Bulya bulayo bwa kubuusha abaafwa bulalondolola umulandu ukufyalwa kwa kwa Yesu, sana sana umulandu imfwa yakwe yacindamina nga nshi kuli ifwe bonse. Pali Yohane 3:17 patila Lesa atumine Umwana wakwe pano calo “ukuti aba pano calo bapusukile muli wene.” Iyi mbila isuma yatwibukisha ubukombe bwapeelwe ku bacemi abalelinda imikuni yabo pa bushiku Yesu afyelwe.
“Imbila Nsuma ya Kusekelela Kukalamba”
Mu cine cine yali ni “mbila nsuma ya kusekelela kukalamba” ku bantunse ilyo bamalaika babilishe ukufyalwa kwa “Mupusushi, Kristu Shikulu.” (Luka 2:10, 11) Uyu mwana ali no kuba Mesia, Kasesema mukalamba kabili Kateka uo abantu ba kwa Lesa balelolela pa nshita yalepa. (Amalango 18:18; Mika 5:2) Ubumi bwakwe pano isonde ne mfwa yakwe fyali no kulenga bumulopwe bwa kwa Yehova ukucindikwa, ica kuti bamalaika balandile no kuti: “Kube ubukata kuli Lesa mu myulu iyasansama.”—Luka 2:14.
Yesu, uo Baibolo ita “Adamu wa kupelelekesha,” alangile ukuti abantu kuti baba aba cishinka kuli Yehova na lintu bali mu mafya yabipisha. (1 Abena Korinti 15:45) Ka nshi ashinine Satana ukuti wa bufi icine cine. Ne ci calengele bamalaika aba cishinka mu muulu ukuba ne nsansa.
Nomba, natubwelele ku cipusho cileti, “Bushe kwaliba isubilo line line ilya kuti ubukombe bamalaika balandile pa bushiku Yesu afyelwe bukafikilishiwa?” Icasuko ni ee! Umutende walicindama nga nshi mu kufikilisha ukufwaya kwa kwa Lesa, ukubikapo no kulenga isonde ukuba paradise. Ilyo ukufwaya kwa kwa Lesa kukafikilishiwa mu calo conse, abantu bonse bakatemwana kabili bakaba aba cishinka. Kanshi ukufikilisha ukufwaya kwa kwa Yehova kusanshamo no kufumyapo bonse abashinakila ukuteka kwakwe. Iyi taili ni mbila nsuma kuli bonse abatungilila Satana uusuusha imitekele ya kwa Yehova pantu bena bakonaulwa.—Amalumbo 37:11; Amapinda 2:21, 22.
Moneni ukuti bamalaika tabaebele abacemi ukuti abantu bonse bakakwata no mutende no kubekwa. Lelo babilile ukuti, “umutende mu bantu abo abekelwamo.” Ici cilepilibula ukuti, umutende ukaba fye pa bantu abo Lesa atemwa kabili abo abekelwamo. Bonse abatetekela Yehova mu cine cine balaba abasambi ba cishinka kabili balapashanya Yesu. Abantu ba musango yo balaitemenwa ukuba bakapekape no kulanga ukutemwa kuli bambi, te pa nshiku fye ishinono, lelo inshiku shonse mu mwaka.
Bushe Abantu Kuti Bapashanya Kristu Umwaka fye Onse?
Imbila nsuma Yesu ashimikile yalifika abantu abengi pa mitima kabili ilabalenga ukwaluka. Abengi balakonka ifishinte fya mu Baibolo mu mikalile yabo. Abantu ababikile fye amano ku kucita ifyabo nomba balepusha ifyo Yesu ali no kucita nga ca kuti e wali nga bena. Bamo ababikile sana amano ku fikwatwa no musamwe nomba balitendeka ukutontonkanyapo pa kuti beshibe ifyo Yesu ali no kucita nga e walepita mu fyo bapitamo. Abantu abacite ifi balaba bakapekape kabili aba cikuuku inshita yonse. Bushe ifi te fyo mwingenekela Abena Kristu ba cine ukuba?
Nga ca kuti abantu abafumacumi balikele pa nshi no kutontonkanya pa fyo ubukombe bwa mutende bamalaika balandile bwacindama no kulacita ifyo bulanda, ukwabula ukutwishika icalo nga caba cifulo icisuma nga nshi.
Ukusesema konse ukwalanda pa kufyalwa kwa kwa Yesu kulenga abo Lesa abekelwamo ukucetekela ukuti bakaipakisha umutende wa cine ku ciyayaya. Bushe te mutende wa musango yu mufwaya ukuipakisha? Twalicetekela ukuti kulya kusesema bamalaika babilile pa mutende ubushiku Yesu afyelwe kukafikilishiwa. Ukupusanako ne fyo ciba pa Krisimasi, umutende wa cine cine ukabako ku ciyayaya.
[Ifikope pe bula 7]
Abantu kuti bapashanya Kristu kabili bafwile ukumupashanya umwaka fye onse