Yehova E Cubo Cesu

“Apo iwe wati, Yehova e cubo candi, . . . tawakaponenwe no bubi.”—AMALUMBO 91:9, 10.

 1. Mulandu nshi twingasosela ukuti Yehova e cubo cesu?

YEHOVA aba cubo ca cine cine ica bantu bakwe. Nga ca kuti twaliipeela kuli wene no mweo onse, kuti ‘monse monse twaba abacushiwa lelo abashimaninkishiwa, twaba abasanswasanswa lelo abashipelelwa, twaba abapakaswa lelo abashilekeleshiwa, twaba abafuntulwa lelo abashonaika.’ Mulandu nshi? Pantu Yehova atupeela “ukucishamo kwa maka.” (2 Abena Korinti 4:7-9) Cine cine, Shifwe wa mu muulu atwafwa ukukonkelela imikalile ya bukapepa, kabili kuti twayangwa amashiwi ya kwa kemba wa malumbo aya kuti: “Apo iwe wati, Yehova e cubo candi, Wapulamo e o wacito kubo bwikalo bobe; tawakaponenwe no bubi.”—Amalumbo 91:9, 10.

 2. Finshi twingasosa pa lwa Amalumbo 91 na malayo yakwata?

² Ayo mashiwi ya mu Amalumbo 91 napamo yalembelwe na Mose. Amashiwi ya pa muulu yatila e washikile Amalumbo 90, kabili Amalumbo 91 yakonkapo ukwabula ukulumbula kalemba umbi. Napamo Amalumbo 91 yaimbilwe na bantu abengi; e kuti, umuntu umo e waimbile (91:1, 2), lyene ing’omba e pa kwankulako (91:3-8). Napamo umo e waimbile mu kukonkapo (91:9a) kabili ibumba lyalyankwileko (91:9b-13). Lyene napamo umo aimbile amashiwi ya kulekelesha (91:14-16). Te mulandu ne nshila baimbilemo, Amalumbo 91 yalaya Abena Kristu basubwa umutelelwe wa ku mupashi kabili yakwata ubulayo bumo bwine kwi bumba lya banabo baipeela.a Natubebete aya malumbo ukukuma ku babomfi bonse aba kwa Yehova aba musango yu.

Abacingililwa ‘Umwa Kufisama Kuli Lesa’

 3. (a) “Umwa kufisama ku Wapulamo” e kuti shani? (b) Ciba shani nga ‘twatubilisha mu cintelelwe ca Wa maka yonse’?

³ Kemba wa malumbo aimba ukuti: “Uwaikalo mwa kufisama ku Wapulamo, mu cintelelwe ca Wa maka yonse e mo atubilisha, alumbula Yehova, ati, Cubo candi kabili icele lyandi, Lesa wandi uo ntetekela!” (Amalumbo 91:1, 2) “Umwa kufisama ku Wapulamo” cifulo ca mampalanya ica bucingo kuli ifwe, maka maka ku basubwa, abo Kaseebanya afwaya sana ukusansa. (Ukusokolola 12:15-17) Kuti atonaula bonse nga tatwalecingililwa kuli Lesa pamo nga beni bakwe aba ku mupashi. Pa ‘kutubilisha mu cintelelwe ca Wa maka yonse,’ twaba mu cintelelwe nelyo icinshingwa ca bucingo bwa kwa Lesa. (Amalumbo 15:1, 2; 121:5) Takwaba icubo cicingilila nelyo icele lya maka ilyacila pa lya kwa Shikulu Mulopwe, Yehova.—Amapinda 18:10.

 4. Fintu nshi ifya kubeleleka ifyo “musoso wa fyuni,” Satana, abomfya, kabili tupusuka shani?

⁴ Kemba wa malumbo alundapo ukuti: “Wene [Yehova] alekupokolola mu lukose lwa musoso wa fyuni, mu cikuko ca boni.” (Amalumbo 91:3) Muli Israele wa pa kale, umusoso wa fyuni ilingi aleipaya ifyuni ukubomfya ifiteyo. Pa fiteyo fya “musoso wa fyuni,” Satana, paba ukuteyanya kwakwe ukwa bubifi ne “fya kubeleleka” fyakwe. (Abena Efese 6:11) Ifiteyo fyafiswa fibikwa mu nshila yesu pa kuti tubelelekwe ku bubifi no kuti tuwe lwa ku mupashi. (Amalumbo 142:3) Lelo, pa mulandu wa kuti twalikaana ububifi, “twapusuka nga koni ku lukose.” (Amalumbo 124:7, 8) Kwena tulatasha ukuti Yehova alatupokolola ku mubifi “umusoso wa fyuni!”—Mateo 6:13.

5, 6. “Cikuko” nshi caleta “uboni,” lelo mulandu nshi abantu ba kwa Yehova bashinakila kuli ici cikuko?

⁵ Kemba wa malumbo alanda pa “cikuko ca boni.” Nge cikuko ca bulwele bwa lwambu, kwaliba ifileta “uboni” pa bantunse bonse na pa banakila bumulopwe bwa kwa Yehova. E co kalemba wa lyashi lya kale Arnold Toynbee alembele ukuti: “Ukutula pa mpela ya Nkondo ya Calo iya Cibili ukutemwisha icalo kwalenga impendwa ya fyalo fiiteka ukukulilako imiku ibili . . . Pali ndakai pali amalekano nga nshi pa bantunse.”

⁶ Mu myaka yapita, bakateka bamo balenga ukukansana kwa pa kati ka fyalo ukuluminako. Na kabili bafwaya abantu ukubacindikisha nelyo ukucindika ifimpashanya fyalekanalekana. Lelo Yehova taleka abantu bakwe aba busumino ukuwila ku “cikuko” ca musango yu. (Daniele 3:1, 2, 20-27; 6:7-10, 16-22) Pamo nga bumunyina bwa pa kati ka fyalo ubwa bantu batemwana, tupepa fye Yehova eka, tatuipoosa mu milandu ya calo ukulingana na Malembo, kabili ukwabula impatila tusumina ukuti “mu luko lonse [uwatiina Lesa] no kubombo kulungama asekelelwa kuli wene.” (Imilimo 10:34, 35; Ukufuma 20:4-6; Yohane 13:34, 35; 17:16; 1 Petro 5:8, 9) Nangu ca kuti tulacula ku “boni” bwishila mu kupakasa Abena Kristu, tulasekelela kabili twaba abacingililwa lwa ku mupashi pantu twaba “umwa kufisama ku Wapulamo.”

 7. Yehova atucingilila shani ku “tulume twa ngala twakwe”?

⁷ Apo Yehova e cubo cesu, tulasansamushiwa ku mashiwi ya kuti: “Mu tulume twa ngala twakwe alekucingilila, na mwi samba lya mapindo yakwe e mo uleuba; icishinka cakwe cishangu kabili ca kushingulukako.” (Amalumbo 91:4) Lesa alatucingilila, nga fintu fye icuni cicingilila utwana twa ciko. (Esaya 31:5) ‘Mu tulume twa ngala twakwe alatucingilila.’ Mu cinkumbawile, “utulume twa ngala” utwa cuni mapindo ya ciko. Icuni cifimba utwana twa ciko ku mapindo, ukutucingilila ku filwani. Ngo tuni utwana, twalicingililwa mu mapindo ya kwa Yehova aya cimpashanya pantu ukuteyanya kwa Bwina Kristu bwa cine e cubo cesu.—Ruti 2:12; Amalumbo 5:1, 11.

 8. “Icishinka” ca kwa Yehova caba shani nge nkwela ikalamba kabili ngo bucingo?

⁸ Twacetekela mu “cishinka.” Ici cishinka caba nge cishangu cikalamba ica nshita sha kale, ilingi icaleba nge ciibi kabili icikulu ica kuti kuti cafimba umubili onse. (Amalumbo 5:12) Ukucetekela ubucingo bwa musango yu kutulenga twaba abashitiina. (Ukutendeka 15:1; Amalumbo 84:11) Nge fyo icitetekelo cesu caba, icishinka ca kwa Lesa ni nkwela ikalamba iishimya imifwi ya mulilo iya kwa Satana no kutucingilila ku mpumo sha balwani. (Abena Efese 6:16) Na kabili caba ica kushingulukako, ubucingo ubutulenga ukwiminina abashangila.

‘Tatwakatiine’

 9. Mulandu nshi inshita ya bushiku ingabela ni nshita ya kutiinya, lelo mulandu nshi tushitiinina?

⁹ Pa mulandu wa bucingo bwa kwa Lesa, kemba wa malumbo asosa ukuti: “Tawakatiine icilengo mwenso ubushiku, nangu umufwi uufooka akasuba; icikuko iciya mu mfifi yatoola, nangu ni pumpunta uutuuta akasuba pa kati.” (Amalumbo 91:5, 6) Apo ububi ubwingi bucitwa mu mfifi, ubushiku kuti bwaba ni nshita ya kutiinya. Mu mfifi ya ku mupashi iyafimba isonde lelo, abalwani besu ilingi balukila ku micenjelo ku kufwaya ukonaula bumupashi bwesu no kutulesha umulimo wesu uwa kushimikila. Lelo ‘tatutiina icilengo mwenso ubushiku’ pantu Yehova alatucingilila.—Amalumbo 64:1, 2; 121:4; Esaya 60:2.

10. (a) “Umufwi uufooka akasuba” nalimo ulosha kuli cinshi, kabili twankulako shani kuli wene? (b) “Icikuko iciya mu mfifi yatoola” cinshi kabili mulandu nshi tushicitiinina?

¹⁰ “Umufwi uufooka akasuba” cimoneka kwati ulosha ku kupontelwa. (Amalumbo 64:3-5; 94:20) Ilyo tuletwalilila ukushimikila ubukombe bwa cine, ukukaanya umulimo wesu uwashila muli uyu musango pa cintubwingi kuba kwa fye. Na kabili, tatutiina “icikuko iciya mu mfifi yatoola.” Ici cikuko ca mampalanya ica mfifi ya cino calo icaba ne mibele ibi ne mipepele ya bufi icaba mu maka ya kwa Satana. (1 Yohane 5:19) Cilonaula umuntontonkanya no mutima, ukulenga abantu ukukanaishiba Yehova, ubufwayo bwakwe, no kutantika kwakwe ukwa kutemwa. (1 Timote 6:4) Muli iyi mfifi, tatutiina, apo twalikwata ulubuuto lwa ku mupashi ulwingi.—Amalumbo 43:3.

11. Cinshi cicitika ku baponenwa na “pumpunta uutuuta akasuba pa kati”?

¹¹ Na kabili, tatutiina “pumpunta uutuuta akasuba pa kati.” Inshita ya “kasuba pa kati” kuti pambi yapilibula ico abengi bamona ngo kushilimuka kwa cino calo. Abakonkelela imimwene ya calo iya kutemwa ifikwatwa balawa lwa ku mupashi. (1 Timote 6:20, 21) Ilyo tuleshimikila ubukombe bwa Bufumu no kushipa, tatutiina abalwani besu bonse, pantu Yehova Alatucingilila.—Amalumbo 64:1; Amapinda 3:25, 26.

12. Iminshipendwa “bawila” ku mbali ya bani, kabili mu nshila nshi?

¹² Kemba wa malumbo akonkanyapo ukuti: “Abe kana limo kuti bawila ku mbali yobe, na makana ikumi ku kwa kulyo kobe; kuli iwe te kuti cipalame. Ici fye, mu menso yobe ukalolesha, no kumona ababifi balepeelwa iciyene.” (Amalumbo 91:7, 8) Pa mulandu wa kufilwa ukulenga Yehova ukuba e cubo cabo, abengi “bawila” mu mfwa ya ku mupashi ku “mbali” yesu. Na kuba, “amakana ikumi” baliwa ku kwa “kulyo” kwa bena Israele ba ku mupashi aba lelo. (Abena Galatia 6:16) Lelo nampo nga tuli Bena Kristu basubwa nelyo abanabo abaipeela, twaliba abacingililwa pantu twaba “umwa kufisama” mwa kwa Lesa. ‘Tuloleshako fye no kumona ababifi balepeelwa iciyene,’ abalelobolola ifyabipa mu bukwebo, mu mipepele, na mu nshila shimbi.—Abena Galatia 6:7.

‘Tatwakaponenwe no Bubi’

13. Bubi nshi bushituponena kabili mulandu nshi?

¹³ Nangu cingati umutelelwe wa cino calo ulebwelela pa nshi, tufwaya intanshi Lesa no kukoseleshiwa ku mashiwi ya kwa kemba wa malumbo aya kuti: “Apo iwe wati, Yehova e cubo candi, Wapulamo e o wacito kubo bwikalo bobe; tawakaponenwe no bubi, ne mpumo tayakapalame kwi hema lyobe.” (Amalumbo 91:9, 10) Cine cine, Yehova e cubo cesu. Lelo, na kabili tulenga Lesa Uwapulamo ukuba ‘ubwikalo bwesu,’ umo tusanga umutelelwe. Tulumbanya Yehova nga Mulopwe wa Kubumbwa Konse, ‘ukwikala’ muli wene pamo ngo Utucingilila, kabili tubilisha imbila nsuma iya Bufumu bwakwe. (Mateo 24:14) E co, ‘tatwakaponenwe no bubi’—ububi bulondolwelwe pa kubala muli aya malumbo. Nangu na ifwe tulaponenwa ne fintu fyabipa pamo nga ifinkukuma, ifikuuku, ukubunda, ifipowe, ne fyabipa fimbi ifiletwa ne nkondo, ifi tafyonaula icitetekelo cesu nelyo umutelelwe wesu uwa ku mupashi.

14. Pamo nga babomfi ba kwa Yehova, mulandu nshi tushipuminwa ku mpumo shabipisha?

¹⁴ Abena Kristu basubwa baba nga balebeshi abekala mu mahema yashili ya buno bwikashi. (1 Petro 2:11) ‘Ne mpumo taipalama kwi hema lyabo.’ Nampo nga isubilo lyesu lya ku muulu atemwa lya pe sonde, tatwaba aba pano calo, kabili tatupumwa ku mpumo sha ku mupashi ishabipa pamo nga bucisenene, ukutemwisha ifikwatwa, ukupepa kwa bufi no kupepa “iciswango” ne “cimpashanya,” ca ciko, akabungwe ka United Nations.—Ukusokolola 9:20, 21; 13:1-18; Yohane 17:16.

15. Ni mu nshila nshi bamalaika batwafwila?

¹⁵ Ulwa bucingo twakwata, kemba wa malumbo alundapo ukuti: “Bamalaika bakwe [Yehova] akabapeele funde ulwa iwe, ku kukubaka mu kwenda kobe konse; bakakusendela mu minwe yabo, epali waipununo lukasa pe bwe.” (Amalumbo 91:11, 12) Bamalaika balipeelwa amaka ya kutucingilila. (2 Ishamfumu 6:17; Amalumbo 34:7-9; 104:4; Mateo 26:53; Luka 1:19) Balatubaka ‘mu kwenda kwesu konse.’ (Mateo 18:10) Bamalaika balatutungulula no kutubaka pamo nga bakabila ba Bufumu kabili tatuipununa lwa ku mupashi. (Ukusokolola 14:6, 7) Na ‘mabwe’ pamo nga ukubindo umulimo wesu tafyatulenga ukuipununa no kulufya ukusenamina kwa kwa Lesa.

16. Bushe ukusansa kwa kwa “mukutu” no kwa kwa “ngoshe” fyapusana shani, kabili twankulako shani kuli uku kusansa?

¹⁶ Kemba wa malumbo akonkanyapo ukuti: “Pali mukutu na pali ngoshe ukanyantapo; ukanyanta pa musepela wa nkalamo ne cisoka.” (Amalumbo 91:13) Nga fintu mukutu asansa pa bwelu, abalwani besu bamo balanga ukukaanya kwabo pa bwelu ukupitila mu kupanga amafunde aya kulesha umulimo wesu uwa kushimikila. Lelo tulasanswa na lintu tushenekele nga filya ngoshe asansa ninshi nabelama. Ilyo baleifungushanya, bashimapepo inshita shimo batusansa ukupitila mu bapanga amafunde, abapingushi, na bambi. Lelo ku bwafwilisho bwa kwa Yehova, mu mutende tulatwala umulandu ku cilye ku kwilululwako, na muli fyo “ukusosele mbila nsuma, kabili mu kuiikasha.”—Abena Filipi 1:7; Amalumbo 94:14, 20-22.

17. Tunyanta shani pa “musepela wa nkalamo”?

¹⁷ Kemba wa malumbo alanda pa lwa kunyanta pa “musepela wa nkalamo ne cisoka.” Umusepela wa nkalamo kuti watiinya, kabili icisoka kuti caba cintu icikulika icikalamba nga nshi. (Esaya 31:4) Lelo te mulandu ne fyo umusepela wa nkalamo wingaba uwa kutiinya ilyo ulesansa pa bwelu, mu mampalanya tulanyantapo ilyo tulenakila Lesa ukucila abantu bapala inkalamo nelyo utubungwe. (Imilimo 5:29) E co, “inkalamo” ya kutiinya taitonaula lwa ku mupashi.

18. “Icisoka” kuti catwibukisha ani, kabili finshi tulingile ukucita ilyo twasanswa?

¹⁸ Muli Septuagint wa ciGriki, “icisoka” citwa ati “icing’wena.” Ici kuti catwibukisha ulwa “cing’wena cikalamba . . . , icisoka cikote, iciitwa Kaseebanya kabili Satana.” (Ukusokolola 12:7-9; Ukutendeka 3:15) Aba nga cishimweshimwe icingonaula no kumina ifinakabupalu fya ciko. (Yeremia 51:34) Ilyo Satana alefwaya ukutwikata, ukutushonaula ku mupatikisha wa cino calo, no kutumina, natufulumuke no kunyanta ici “cisoka.” (1 Petro 5:8) Abena Kristu basubwa balingile ukucite ci nga bali no kumonako ukufishiwapo kwa Abena Roma 16:20.

Yehova—Ipusukilo Lyesu

19. Mulandu nshi tuubila muli Yehova?

¹⁹ Ulwa bakapepa ba cine, kemba wa malumbo aimininako Lesa mu kutila: “Ico ankondela, e co ndemupokolwela; ndemusansula, ico aishibe shina lyandi.” (Amalumbo 91:14) Iyi nsoselo ya kuti “ndemusansula,” e kuti takwakabe bakumwikata. Yehova e cubo cesu pamo nga bakapepa bakwe maka maka pa mulandu wa kuti ‘twalimutemwa.’ (Marko 12:29, 30; 1 Yohane 4:19) Lesa na o ‘alatupokolola’ ku balwani besu. Tatwakonaulwe. Lelo, tukapusuka pantu twalishiba ishina lya kwa Lesa kabili e lyo tulililako mu citetekelo. (Abena Roma 10:11-13) Kabili twapampamina pa ‘kulaendela mwi shina lya kwa Yehova umuyayaya.’—Mika 4:5; Esaya 43:10-12.

20. Ku nsondwelelo ya Amalumbo 91, finshi Yehova alaya ababomfi bakwe aba busumino?

²⁰ Ku nsondwelelo ya Amalumbo 91, Yehova asosa ulwa babomfi bakwe aba busumino ukuti: “Akandilila, na ine nkamwasuka, nkaba nankwe mu kumanama, nkamupokolola, kabili nkamucindamika; nkamwikusho kutantalila kwa nshiku, no kumulengo kumono kupususha kwandi.” (Amalumbo 91:15, 16) Lintu twalilila kuli Lesa mwi pepo ukulingana no kufwaya kwakwe, alatwasuka. (1 Yohane 5:13-15) Twalipita mu kumanama ukwingi pa mulandu wa fyo Satana atucusha. Lelo amashiwi ya kuti “nkaba nankwe mu kumanama” yatupekanishisha ku mesho ya ku ntanshi kabili yaba bulayo bwa kuti Lesa akatusungilila ilyo buno bwikashi bubifi bukonaulwa.

21. Abasubwa bacindamikwa shani kale kale?

²¹ Te mulandu no kukaanya kwabipisha ukwa kwa Satana, abasubwa bonse bakacindamikwa mu muulu mu nshita yayana iya kwa Yehova, pa numa ya “kutantalila kwa nshiku” pe sonde. Nalyo line, ukupususha kwa kwa Yehova ukwa kusungusha kwalicindamika kale abasubwa. Kabili balicindamikwa icine cine ukuba bakangalila nge Nte sha kwa Yehova pe sonde muli shino nshiku sha kulekelesha! (Esaya 43:10-12) Ukupususha kukalamba ukwa kwa Yehova ukwa bantu bakwe kukacitwa pa nkondo yakwe iikalamba iya Armagedone ilyo akebela bumulopwe bwakwe no kushisha ishina lyakwe ilyashila.—Amalumbo 83:18; Esekiele 38:23; Ukusokolola 16:14, 16.

22. Ni bani ‘bakamona ukupususha muli Yehova’?

²² Nampo nga tuli Bena Kristu basubwa nelyo tuli banabo abaipeela, tusubila Lesa ukutupususha. Mu “bushiku bwa kwa Yehova, ubukulu kabili ubwa kutiinya,” ababombela Lesa muli bucishinka bakapusuka. (Yoele 2:30-32) Ifwe fwe bakapanga “ibumba likalamba” ilya bakapusuka no kwingila mu calo ca kwa Lesa icipya no kuba aba busumino mu kweshiwa kwa kulekelesha ‘akatwikusho kutantalila kwa nshiku’ e kuti ubumi bwabula impela. Na kabili akabuusha iminshipendwa. (Ukusokolola 7:9; 20:7-15) Cine cine Yehova akangila mu ‘kulenga ifwe ukumona ukupususha’ ukupitila muli Yesu Kristu. (Amalumbo 3:8) Apo tukwete amasubilo yakalamba aya musango yu, natutwalilile ukushintilila pali Lesa ukutwafwa mu kupende nshiku shesu ku kumuletela ubukata. Mu fyebo fyesu ne micitile, natutwalilile ukulanga ukuti Yehova e cubo cesu.

[Futunoti]

Bushe Kuti Mwayasuka Shani?

• “Umwa kufisama ku Wapulamo” e cinshi?

• Mulandu nshi tushitiinina?

• Caba shani ukuti ‘tatwakaponenwe no bubi’?

• Mulandu nshi twingasosela ukuti Yehova e mupusushi wesu?

[Icikope pe bula 17]

Bushe mwalishiba ifyo icishinka ca kwa Yehova caba cishangu cikalamba kuli ifwe?

[Ifikope pe bula 18]

Yehova afwa ababomfi bakwe ukubomba ubutumikishi bwabo te mulandu no kusansa bashenekela e lyo no kukaanya

[Abatusuminishe]

Cobra: A. N. Jagannatha Rao, Trustee, Madras Snake Park Trust