Ku Batemwa Yehova “Takwaba Ica Kuipununako”
“Abatemwa amafunde yenu balaba no mutende uwingi, kabili kuli bena takwaba ica kuipununako.”—AMALU. 119:165.
KUTI MWAYASUKA SHANI?
Lubilo nshi ulo Abena Kristu babutuka, kabili cilambu nshi bakapoka?
Finshi ifyo Abena Kristu bengaipununako?
Mulandu nshi twingalandila ukuti ku batemwa amafunde ya kwa Yehova takwaba ica kuipununako?
1. Bushe ifyacitile Mary filanga shani ukuti tatulingile ukunenuka?
ILYO Mary Decker ali ne myaka ukucila pali 10, atendeke ukubutuka mu lubilo lwa kucimfyanya. Mu 1984, ilyo kwali amangalo ya Olympics, abantu bale-enekela ukuti e walacimfya no kupoka imendulo ya golde mu lubilo lwa kubutuka amamita 3,000. Lelo kwali icacitike icalengele ukuti ecimfya. Ilyo alebutuka, aishileikolokofya mu kuulu kwa munankwe no kuwa awa. Ali-icenene kabili alelila fye, awe e fyo bamusendele no kumufumya pa balebutuka. Nangu cali ifi, Mary talekele ukubutuka. Mu 1985 ninshi no mwaka taulapwa ukutula apo aicenene, alicimfishe mu lubilo lwa banamayo ulwa makilomita 1.6.
2. Lubilo nshi Abena Kristu babutuka, kabili buyo nshi tufwile ukukwata?
2 Fwe Bena Kristu, tulabutuka ulubilo lwa mampalanya. Ilyo tulebutuka ulu lubilo, tufwile ukuba no buyo bwa kucimfya. Ulu lubilo te lwipi ulwa kuti uulebutuka afwile ukufulumbana pa kuti acimfye. Kabili te lubilo lwa kubutuka fye panono panono ica kuti uulebutuka limo kuti atala aiminina no kwiminina. Lelo lwaba ngo lubilo ulwa kubutuka intamfu iitali umo uulebutuka afwile ukushipikisha pa kuti atwalilile ukubutuka no kupoka icilambu. Muli kalata umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu abaleikala mu Korinti umwaleba sana amangalo ya kucimfyanya, abomfeshe icilangililo ca muntu uulebutuka ulubilo. Atile: “Bushe tamwaishiba ukuti ababutuka ulubilo babutuka bonse, lelo umo fye e upokelela icilambu? Mulebutuka bwino pa kuti mukapoke icilambu.”—1 Kor. 9:24.
3. Mulandu nshi twingalandila ukuti bonse ababutuka ulu lubilo kuti bapokelela umweo wa muyayaya?
3 Baibolo itweba ukubutukako ulu lubilo lwa mampalanya. (Belengeni 1 Abena Korinti 9:25-27.) Icilambu ico ababutuka ulu lubilo bapokelela mweo wa muyayaya. Abena Kristu abasubwa bakaba no mweo ku muulu, e lyo icinabwingi bakekala pano pene pe sonde. Ulu lubilo talwaba nga mangalo yambi aya kucimfyanya. Muli ulu lubilo lwena, bonse ababutuka ukufika na ku mpela balapoka icilambu. (Mat. 24:13) Abashipoka icilambu bantu abafilwa ukukonka amafunde pa kubutuka nelyo abafilwa ukufika ku mpela. Na kabili, ulu e lubilo fye ulo abantu bapoka icilambu ca mweo wa muyayaya.
4. Mulandu nshi ukubutuka ulubilo lwa ku mweo wa muyayaya kushayangukila?
4 Tacayanguka ukubutuka ukufika na ku mpela. Pa kubutuka ukufika na ku mpela, tufwile ukuisalapula no kuba no buyo. Yesu Kristu, e muntu fye uwabutwike ulu lubilo ukufika na ku mpela ukwabula ukuipununapo. Lelo umusambi wakwe Yakobo alembele ukuti abasambi ba kwa Kristu ‘bonse balaipununa imiku iingi.’ (Yako. 3:2) Ici ca cine! Bonse tulaipununa ku membu shesu na ku membu sha bantu bambi. Kanshi limo kuti twaipununa e lyo twalatalantanta fye, twaleka no kubutukisha. Limo tulawa no kuwa; lelo tulema no kutwalilila ukubutuka. Bamo baliwile ica kuti pa kwima no kutendeka ukubutuka na kabili, babafwile fye kuli bambi. Kanshi limo kuti twaipununa no kuwa imiku fye iingi.—1 Isha. 8:46.
NGA MWAIPUNUNA, MWILEKA UKUBUTUKA
5, 6. (a) Mulandu nshi twingalandila ukuti “takwaba ica kuipununako” ku Bena Kristu, kabili cinshi cingabafwa “ukwima” nga bawa? (b) Cinshi cilenga bamo ukufilwa ukwima nga baipununa?
5 Ifyo tucita nga twaipununa nelyo ukuwa e filanga ifyo twaba. Bamo abaipununa nelyo ukuwa balalapila no kutwalilila ukubombela Lesa. Bambi basalapo ukukanalapila. Amapinda 24:16 yatila: “Umulungami kuti awa imiku 7, lelo ukwima akema; ababifi bena ilyo baponenwa no bucushi balawililila.”
6 Nangu twingaipununa nelyo ukuwa, kuti twaima. Nga twalicetekela Yehova, akatwafwa ukwima ilyo twaba na mafya nelyo nga twalufyanya. Ala aya mashiwi yalasansamusha bonse abatemwa Yehova no mutima wabo onse! Ababifi bena tabafwaya ukwima nga bawa. Tabafwaya no kuti umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa ubafwe, kabili na lintu abantu ba kwa Lesa balefwaya ukubafwa, balakaana. Lelo ku ‘batemwa amafunde ya kwa Yehova’ takwaba ica kuipununako icingalenga bawililila no kuleka ukubutuka ulubilo lwa ku mweo.—Belengeni Amalumbo 119:165.
7, 8. Bushe umuntu nga “awa,” Lesa kuti atwalilila shani ukulamumona ukuti mulungami?
7 Bamo balacita imembu ishinono pa mulandu wa bunake bakwata, kabili limo balacita ishi membu imiku fye iingi. Lelo Yehova alatwalilila ukubamona abalungama nga ca kuti lyonse ‘baleima,’ e kutila balelapila ukufuma pa nshi ya mutima no kulaesha na maka ukucita icalungama. Ifyo Lesa alecita ku bena Israele e fitulanga ukuti Yehova amona abalapila ukuti balilungama. (Esa. 41:9, 10) Ilembo lya Amapinda 24:16 ilyo tulandilepo, talilanda sana pa fintu tulufyanya, lelo lilanga ukuti Lesa wesu uwaba no luse kuti atwafwa ‘ukwima.’ (Belengeni Esaya 55:7.) Yehova Lesa na Yesu Kristu balitucetekela, e co balatukoselesha ‘ukwima.’—Amalu. 86:5; Yoh. 5:19.
8 Nangu ca kuti uulebutuka ulubilo lwa nakatango aipununa nelyo awa, nga ca kutila aima bwangu bwangu kuti akonkanyapo ukubutuka mpaka na ku mpela. Mu lubilo lwesu ulwa ku mweo wa muyayaya, tatwaishiba “ubushiku ne nshita” tukafika ku mpela ya ulu lubilo. (Mat. 24:36) Kanshi nga tatuleipununa lyonse tukalabutuka bwino ulu lubilo kabili tukafika na ku mpela. E co finshi twingacita pa kuti tatuleipununa?
IFINTU IFYO TWINGAIPUNUNAKO
9. Finshi ifyo twingaipununako ifyo twalalandapo?
9 Twalalanda pa fintu fisano ifyo twingaipununako e kutila, ifyo twanakamo, ififwaya imitima yesu, Abena Kristu banensu nga batufyenga, ubwafya nelyo ukutucusha, no kukanapwililika kwa bantu bambi. Muleibukisha ukuti nga twaipununa, Yehova takaleke apo pene ukutumona ukuti tuli ba cishinka pantu alitekanya sana.
10, 11. Cinshi ico Davidi anakilemo?
10 Ifintu ifyo twanakamo fyaba kwati mabwe ayaba mu musebo wa kubutukamo. Ifyacitikile Imfumu Davidi no mutumwa Petro fitulanga ifintu fibili ifyalengele ukuti baipunune. Davidi taleilama, Petro na o limo aletiina abantu.
11 Pa mulandu wa kuti limo Davidi alefilwa ukuilama, alibembwike na Bati-sheba. Kabili ilyo Nabali amutukile, Davidi alibubwike mu bukali. Nangu ca kuti limo Davidi alefilwa ukuilama, alitwalilile ukwesha na maka ukucita ifingalenga Yehova ukusekelela. Ilyo bambi bamwafwile, alikosele ukubombela Lesa na kabili.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.
12. Bushe Petro acitile shani pa kuti atwalilile ukubutuka nangu ca kutila ali-ipunwine?
12 Petro aletiina abantu, kabili limo aleipununa icabipisha; lelo talekele ukuba uwa cishinka kuli Yesu na kuli Yehova. Ku ca kumwenako, alikeene Shikulu wakwe pa cintubwingi imiku itatu. (Luka 22:54-62) Pa nshita imbi, Petro acitile icintu cimo ico Abena Kristu bashalingile ukucita, alemona Abena Kristu abaYuda abasembululwa ukuti balicindama sana ukucila abena Fyalo. Nomba umutumwa Paulo ena alishibe ukuti mu cilonganino tamwalingile ukuba akapaatulula. Petro alilubile mu fyo alemona Abena Kristu abena Fyalo. Lelo ilyo aba mu cilonganino bashilatendeka ukupashanya Petro ukuba na kapaatulula, Paulo alimukalipiile. (Gal. 2:11-14) Bushe Petro alifulilwe ica kuti aleka no kubutuka ulubilo lwa ku mweo? Awe nakalya. Alitontonkenyepo sana pa fyo Paulo amufundile, alikonkele ifyo amwebele kabili alitwalilile ukubutuka.
13. Bushe ukulwalilila kuti kwalenga shani umo ukuipununa?
13 Limo ukulwalilila kuti kwalenga umuntu ukuipununa. Ukulwalilila kulalenga bamo baleka ukubutuka. Ku ca kumwenako, nkashi umo umwina Japan alilwele sana ilyo papitile imyaka 17 ukutula apo abatishiwilwe. Uyu nkashi abikile sana amano ku kusakamana ubumi bwakwe ica kuti alilekele ukubombela Lesa bwino. Mu kuya kwa nshita, alilekele no kushimikila. Baeluda babili bailemutandalila no kumukoselesha. Ifyo bamukoseleshe cikuuku cikuuku fyalengele atendeke ukulongana na kabili. Alandile ukuti: “Ilyo naile mu kulongana, aba bwananyina balimpokelele bwino sana ica kuti nalililile.” Uyu nkashi yesu nomba alitwalilila ukubutuka.
14, 15. Cinshi ico tulingile ukucita nga twakwata amatontonkanyo yabipa? Landeni icacitike.
14 Abengi bali-ipununa pa mulandu wa kukonkelela ififwaya imitima. Nga twatunkwa ukukonkelela ififwaya imitima yesu, tufwile ukwesha na maka pa kuti tube abasanguluka mu matontonkanyo, mu mibele na muli bukapepa bwesu. Ibukisheni ukufunda uko Yesu atufundile ukuti tufwile ‘ukupoosa’ icili conse icingalenga twalufyanya, nangu fye linso nelyo ukuboko. Ici cilesanshamo amatontonkanyo yabipa ne fyo tucita ifingalenga twaleka ukubutuka ulubilo lwa ku bumi bwa muyayaya.—Belengeni Mateo 5:29, 30.
15 Munyinefwe umo uwakuliile mu lupwa lwa Bena Kristu alondolwele ukuti, pa myaka iingi alelwishanya ne cimusango ca kufwaya ukulaala na baume banankwe. Atile: “Naleimona ukuti ifyo abantu bambi baali te fyo ine nali, kabili nshaleumfwa bwino ukuba na bantu.” Ilyo alefisha imyaka 20, ninshi ni painiya wa nshita yonse kabili ali umubomfi utumikila. Lyena aishilecita ulubembu ulukalamba, balimusalapwile ukubomfya Amalembo, kabili baeluda balimwafwile. Ukupepa, ukusambilila Icebo ca kwa Lesa, no kubika amano ku kwafwa bambi e fyalengele ukuti eme no kutendeka ukubutuka ulubilo lwa ku bumi. Ilyo papitile imyaka iingi, atile: “Na ino ine nshita limo ndakwata amatontonkanyo yabipa aya kufwaya ukulaala na baume banandi, lelo nshifwaya ukucita ifyo umutima ulefwaya. Nalishiba ukuti Yehova takaleke ukuti tukeshiwe ubwesho ubo tushingashipikisha. Kanshi Lesa alishiba ukutila kuti nashipikisha.” Mu kulekelesha, uyu munyinefwe atile: “Nalishiba ukuti ubumi mu calo cipya bukacila pali fyonse ifyo ndeshipikisha. Ubu e bumi mfwaisha ukwisakwata! Kanshi nshakaleke ukulwisha amatontonkanyo yabipa.” Uyu munyinefwe afwaya ukutwalilila ukulabutuka ulubilo lwa ku mweo.
16, 17. (a) Cinshi ca-afwile munyinefwe umo uwalemona ukuti balimufyengele? (b) Finshi tufwile ukulaibukisha pa kuti tatuipunwine?
16 Cimbi icingalenga twaipununa ni lintu Abena Kristu banensu batufyenga. Munyinefwe umo ku France uwali kale eluda amwene ukuti balimufyengele. Alifulilwe ica kuti alilekele no kulongana no kushimikila. Baeluda babili bailemutandalila kabili balikutike cikuuku cikuuku ilyo alelondolola ifyo aletontonkanya ukuti e fyacitike. Balimukoseleshe ukupoosa amasakamika yakwe pali Yehova kabili bamwebele ukuti icacindama sana ukucita, kulenga Lesa ukusekelela. Alicitile ifyo bamwebele kabili tapakokwele alitendeke ukubutuka ulubilo na kabili.
17 Bonse tufwile ukulaibukisha ukuti Yesu Kristu e o Lesa asonta ukuba Umutwe wa cilonganino, kabili tatufwile ukubika amano ku fyo abantu abashapwililika bacita. Yesu uwakwata amenso ayaba ngo “lubingu lwa mulilo,” aleshiba fyonse fye ificitika mu cilonganino ukucila ifyo fwe bantu twingeshiba. (Ukus. 1:13-16) Ku ca kumwenako, aleshiba ukuti limo ifyo twingamona ukuti nabatufyenga te lufyengo iyo, lelo ni co fye tatwishibe bwino icicitike no mulandu cicitikile. Yesu alalungika ifintu mu cilonganino mu nshila iisuma kabili pa nshita iyalinga. Kanshi, tatufwile ukuleka ifyo Abena Kristu banensu balecita nelyo ifyo bapingulapo ukucita ukutulenga ukuipununa.
18. Kuti twashipikisha shani ubwafya nelyo ilyo baletucusha?
18 Ifintu na fimbi fibili ifyo twingaipununako fyaba, bwafya nelyo ukutucusha e lyo no kukanapwililika kwa bamunyinefwe. Mu cilangililo ico Yesu alandile pali katanda, atile “ubwafya” nelyo ukutucusha pa mulandu wa cebo kuti fyalenga abantu bamo ukunenuka. Nampo abaletucusha ni balupwa, abena mupalamano, nelyo ni bakateka, nga ca kuti umuntu ‘takwete imishila iyakosa,’ nelyo icitetekelo cakosa, kuti anenuka. (Mat. 13:21) Lelo nga ca kuti umutima wesu walilungama, ulubuto lwa Bufumu kuti lwatwafwa ukuba ne citetekelo icakosa. Ilyo mwakwata amafya, mulingile ukulatontonkanya pa fintu ifya kutasha. (Belengeni Abena Filipi 4:6-9.) Yehova akatupeela amaka ayakatwafwa ukushipikisha amafya ica kuti tatwakaleke ukubutuka.
19. Kuti twacita shani pa kuti tatuipunwine ilyo batukalifya?
19 Ku ca bulanda, bamo balileka ukubombela Yehova pa mulandu wa filubo fya bambi. Balipunushiwa pa mulandu wa kuti bambi balacita ifyo bena bamona ukuti tafyawama pantu kampingu yabo taibasuminisha. (1 Kor. 8:12, 13) Nga ca kuti umo atukalifya, bushe e mulandu twingalekelapo ukubutuka ulubilo lwa ku mweo? Baibolo ifunda Abena Kristu ukuti tabafwile ukulapingula bambi, bafwile ukwelela bambi, no kukanapampamina fye pa fyo balefwaya. (Luka 6:37) Nga ca kuti mwakalifiwa, yipusheni amuti: ‘Bushe ndepingula bambi pa mulandu fye wa kuti e fyo ndefwaya ifintu fibe? Apo bamunyinane tabapwililika, bushe mfwile ukuleka ukubutuka pa mulandu fye wa kukanapwililika kwa bambi?’ Ukutemwa Yehova kukatwafwa ukukanaleka icili conse ico bambi bengacita ukutulenga ukuleka ukubutuka ukufika na ku mpela.
MULEBUTUKA NO KUSHIPIKISHA KABILI TE KWESHA UKUIPUNUNA
20, 21. Finshi mulefwaisha ukucita muli ulu lubilo lwa ku mweo?
20 Bushe mulafwaisha ‘ukubutuka ulubilo ukufika na ku mpela’? (2 Tim. 4:7, 8) Ninshi mufwile ukulaisambilisha Baibolo ne mpapulo shesu, ukulafwailisha ifyebo na fimbi, no kulatontonkanya pa fyo mulesambilila. Nga mulecita ifi mukeshiba ifyo mwingaipununako. Mulepepela umupashi wa mushilo pa kuti ulemwafwa ukuba abakosa mu kupepa Lesa. Muleibukisha ukuti, nangu ca kutila limo kuti twaipununa nelyo ukuwa, kuti twaima na kabili no kukonkanyapo ukubutuka ulubilo ukufika na ku mpela. Nalimo ifyo twaipununako kuti fyalenga twasambililako fimo ifingatwafwa ukulabutuka bwino mu lubilo lwesu.
21 Baibolo ilondolola ukuti tufwile ukubutuka ulubilo ukufika na ku mpela pa kuti tukapoke icilambu ca mweo wa muyayaya. Fwe bene ni fwe tufwile ukubutuka ulu lubilo lwa ku mweo. Ilyo tulebutuka, “umutende uwingi” uo Yehova apeela ukaba na ifwe. (Amalu. 119:165) Twalicetekela ukuti Yehova akatwalilila ukulatwafwa kabili nga twabutuka ukufika na ku mpela, akatupeela umweo wa muyayaya.—Yako. 1:12.