Icipandwa 13

Ukupusuka no Kusekelela mu Kuteka kwa kwa Mesia

Esaya 11:1–12:6

 1. Londololeni ifyo bumupashi bwa bantu Lesa apingana na bo icipingo buli mu nshiku sha kwa Esaya.

MU NSHIKU sha kwa Esaya, bumupashi bwa bantu Lesa apingana na bo icipingo bwali fye cimbi cimbi. Nelyo fye ni lintu ishamfumu sha busumino, pamo nga Usia na Yotamu shileteka, abengi balepepela mu misansama. (2 Ishamfumu 15:1-4, 34, 35; 2 Imilandu 26:1, 4) Ilyo Hisekia aishileba imfumu, ali no mulimo wa kufumya mu calo ifinkolonkolo fyonse ifyakuma ku kupepa Baali pamo ne fibelesho. (2 Imilandu 31:1) Te kuti tupape kanshi umulandu Yehova acincishishe abantu bakwe ukubwelela kuli wene no kubasoka ulwa kusalapulwa kwaleisa!

2, 3. Kukoselesha nshi Yehova akoselesha abafwaya ukumubombela te mulandu no kubulwa ubusumino kuseekele?

² Lelo te bonse abataleme umupwilapo. Yehova alikwete bakasesema ba busumino, kabili napamo kwali abaYuda bamo ababakutike. Yehova alikwete ifyebo fya kusansamusha aba musango yu. Pa numa ya kulondolola ifyo Yuda ali no kutapwa ilyo Ashuri akasansa, kasesema Esaya apuutilwemo ukulemba umo uwa mikululo yawamisha muli Baibolo yonse, alondolola amapaalo yali no kubako mu kuteka kwa kwa Mesia.a Amapaalo yamo yamo yafikilishiweko panono lintu abaYuda babwelele ukufuma muli bunkole ku Babele. Lelo ukusesema konse kufikilishiwa apakalamba lelo. Ca cine ukuti Esaya na baYuda bambi aba busumino mu nshiku shakwe bafwile ilyo aya mapaalo yashilaisa. Lelo balepembelela ne citetekelo kabili bakesamona ukufikilishiwa kwa mashiwi ya kwa Esaya ilyo bakabuushiwa.—AbaHebere 11:35.

³ Abantu ba kwa Yehova aba muno nshiku na bo bakabila ukukoseleshiwa. Balolenkana na mesho ilyo imibele ileya ilebipilako mu calo, ilyo abantu mu bukalushi balelwisha ubukombe bwa Bufumu, e lyo na ku mulandu wa kunakuka fye kwa pa lwabo. Amashiwi yawamisha aya kwa Esaya pa lwa kwa Mesia no kuteka kwakwe kuti yakosha abantu ba kwa Lesa abapita muli aya mesho no kubafwa ukukanatompoka.

Mesia Ni Ntungulushi Yafikapo

4, 5. Finshi Esaya aseseme ukukuma ku kwisa kwa kwa Mesia, kabili mashiwi nshi aya kwa Esaya ayo cilemoneke fyo e yo Mateo abomfeshe?

⁴ Kale sana ilyo Esaya ashilabako, bakalemba ba Baibolo abaHebere balandile ulwa kwisa kwa kwa Mesia, Intungulushi ine ine iyo Yehova ali no kutuma ku Israele. (Ukutendeka 49:10; Amalango 18:18; Amalumbo 118:22, 26) Nomba Yehova alandila muli Esaya ifishinka na fimbi. Esaya alemba ati: “Kukapuuko mukonso ku cishiki ca kwa Yese, kabili umusambo ukamena mu mishila yakwe.” (Esaya 11:1; linganyeniko Amalumbo 132:11.) “Umukonso” no “musambo” fyonse filelangilila ukuti Mesia ali no kutuntuka muli Yese ukupitila mu mwana wakwe Davidi, uwasubilwe na mafuta ukuba imfumu ya Israele. (1 Samwele 16:13; Yeremia 23:5; Ukusokolola 22:16) Ilyo Mesia wa cine akafika, uyu “musambo,” wa mu ng’anda ya kwa Davidi, uli no kuletako ifisuma.

⁵ Mesia walaiwe ni Yesu. Kalemba we landwe Mateo alelosha ku mashiwi ya pali Esaya 11:1 ilyo atile filya Yesu balemwita “umwina Nasarete” cafikilishe ifyebo fya bakasesema. Apantu Yesu akulile mwi tauni lya Nasarete, aleitwa umwina Nasarete, ishina ilyo cimoneke fyo lyalyampana ne shiwi lyabomfiwa pali Esaya 11:1 ku kupilibula “umusambo.”b—Mateo 2:23, NW, utulembo twa pe samba; Luka 2:39, 40.

 6. Bushe casesemwe ukuti Mesia akaba kateka wa musango nshi?

⁶ Bushe Mesia akaba kateka wa musango nshi? Bushe ali no kuba nga Ashuri umunkalwe, uwatalama uwaonaula ubufumu bwa ku kapinda ka ku kuso ubwa mikowa 10 ubwa Israele? Kwena iyo. Esaya alanda pa lwa kwa Mesia ati: “Pali wene pakekalo mupashi wa kwa Yehova, umupashi wa mano kabili uwa mucetekanya, umupashi wa kutubulula kabili uwa bumpalume, umupashi wa kwishiba kabili uwa katiina ka kuli Yehova. Ukupekwa kwakwe kukaba mu katiina ka kuli Yehova.” (Esaya 11:2, 3a) Mesia tasubwa na mafuta, lelo asubwa no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. Ici cacitika pa kubatishiwa kwa kwa Yesu, lintu Yohane Kabatisha amona umupashi wa mushilo wa kwa Lesa uwapala inkunda uleika pali Yesu. (Luka 3:22) Umupashi wa kwa Yehova ‘waikala pali’ Yesu, kabili alenga tushininkishe ci lintu abomba umwabela umupashi wa mano, umucetekanya, ukutubulula, bumpalume no kwishiba. We mibele ubusuma iyo kateka afwile ukukwata!

 7. Bulayo nshi Yesu alaile abakonshi bakwe aba busumino?

⁷ Abakonshi ba kwa Yesu na bo kuti bapokelela umupashi wa mushilo. Mu lyashi limo Yesu alelanda, asosele ati: “Nga imwe pa kuba ababi mwaishibo kupa abana benu ifya bupe fisuma, bushe Shinwe wa mu muulu takacishemo nga nshi ukupo Mupashi wa mushilo ku bamulomba?” (Luka 11:13) Kanshi, tatufwile ukushimba ukulomba umupashi wa mushilo kuli Lesa, kabili tatufwile ukuleka ukulundulula ifisabo fya uko ifyawamisha mu bumi bwesu—ne fi fisabo fyaba “kutemwa, ukusekelela, umutende, ukutekanya, icongwe, ubusuma, icishinka, ukunakilila, ukuteko mutima.” (Abena Galatia 5:22, 23) Yehova alaya ukuti ali no kupeela abakonshi ba kwa Yesu “amano ayafuma mu muulu” nga balomba, pa kuti yengabafwa ukwishiba ifya kucita pa mafya ya mu mikalile.—Yakobo 1:5; 3:17.

 8. Ni shani ifyo Yesu apekelwa mu katiina ka kuli Yehova?

⁸ Mesia aba no mupashi wa kucindikisha Yehova, aba na katiina ka kutemwa kuli wene. Umuntu uwa katiina kuli Lesa lyonse afwaya ‘alecita pe ifya kumutemuna,’ nga filya Yesu acita. (Yohane 8:29) Yesu asambilisha ku nsoselo shakwe ne micitile ukuti takwaba ubuseko ubwacila pa bwaba mu kwenda mu katiina ka kuli Yehova cila bushiku.

Kapingula Umulungami Kabili Uwa Nkumbu

 9. Cilangililo nshi Yesu apeela abakwata umulimo wa kupingula imilandu mu cilonganino ca Bwina Kristu?

⁹ Esaya asobela na fimbi pa lwa mibele ya kwa Mesia ati: “Te ku kumona kwa menso yakwe akapingwila, kabili te ku kuumfwa kwa matwi yakwe akakalulwila.” (Esaya 11:3b) Nga mwali mu cilye ca milandu, bushe teti mutemwe ukukwata kapingula wa musango yo? Pamo nga Kapingula wa bantunse bonse, Mesia tabepwa ku kupaasha kwa bufi, imingalato ya bucenjeshi mu kulubulula, amang’wing’wi, nelyo ifintu fya cipamanso pamo nge cuma. Aleshiba ati ici bucenjeshi kabili kuti apusha na mu mimonekele yalubana iya ku nse, no kwiluka “umuntu uwabelama uwa mu mutima.” (1 Petro 3:4) Imibele ya kwa Yesu iyapulamo yaba cilangililo ico abakwata umulimo wa kupingula imilandu mu cilonganino ca Bwina Kristu bengapashanya.—1 Abena Korinti 6:1-4.

10, 11. (a) Ni mu nshila nshi Yesu alungikila abakonshi bakwe? (b) Bupingushi nshi Yesu akapingula ababifi?

¹⁰ Bushe imibele yapulamo iya kwa Mesia ili no kumwafwa shani pa kupingula ifya bupingushi? Esaya alondolola ati: “Akapingwilo mulanda mu bulungami, no kukalulwila mu kutambalala abafuuka ba mu calo; akoma no ututumya ku cipompolo ca kanwa kakwe, no kulenge mbifi ukufwa ku mupu wa mu milomo yakwe. Ubulungami bukabe lamba lya mu musana wakwe, ne cishinka cikabe lamba lya pa mutima wakwe.”—Esaya 11:4, 5.

¹¹ Lintu abakonshi bakwe balekabila ukulungikwa, Yesu abalungika mu nshila ya kuti bamwenemo sana, kabili ici cili ca kumwenako cisuma kuli baeluda ba Bwina Kristu. Lelo abacito bubifi kuti baenekela ubupingushi bwaluma. Lintu Lesa akalubulwisha buno bwikashi, Mesia ‘akomina’ imbifi shonse kwi shiwi lyakwe ilya maka, no kushipingwila ku konaulwa. (Amalumbo 2:9; linganyeniko Ukusokolola 19:15.) Kuli pele pele, takwakabe ababifi abakashala ku kufulunganya umutende wa bantunse. (Amalumbo 37:10, 11) Yesu, uwakaka ubulungami mu musana ne cishinka pa mutima, alikwata amaka ya kucite ci.—Amalumbo 45:3-7.

Imibele Yayaluka pe Sonde

12. Cinshi cingasakamika umuYuda uulefwaya ukubwelela ku Calo Calaiwe ukufuma ku Babele?

¹² Elenganyeni umwina Israele uwaumfwa fye ukuti Koreshe napeele cipope ca kuti abaYuda babwelele ku Yerusalemu no kuyakuula itempele cipya cipya. Bushe kuti asha umutelelwe wa mu Babele no kubwelelamo ku myabo ukushailepela? Mu myaka 70 iyo icalo cashele icibolya, ifilime fyalisapile ku cani. Imimbulu, imbwili, inkalamo, na babere nomba fiilulumbila fye muli fyo filime. Bangoshe na bo e mo baikala. AbaYuda balebwela bali no kupusukila fye mu fitekwa fyabo—impaanga ne ng’ombe ku kusangako umukaka, amasako ya mpaanga, no munani, e lyo bacilume ba ng’ombe bali no kulatinta baplao. Bushe ifi fyali no kutaakaniwa kuli ishi nama mbi? Bushe abana bakasumwa ku nsoka? Ni shani pa lwendo, bushe tabali no kubalaalilila no kubasansa ku balwani?

13. (a) Kulondolola nshi ukwa kulete cimwemwe kuntu Esaya alondolola? (b) Twaishiba shani ukuti umutende Esaya alelandapo wabimbamo ifingi ukucila fye pa kukanasanswa ne nama mpanga?

¹³ Esaya nomba alondolola imibele ya kusansamusha iyo Lesa ali no kulenga ikabe mu calo. Atila: “Umumbulu ukalebela ku mwana wa mpaanga, ne mbwili ikayolola ukuli umwana wa mbushi; umwana wa ng’ombe no musepela wa nkalamo na katekwa kaina fikekala pamo, kabili umwaice akaba kakumba wa fiko; ing’ombe nkota na bere fikaba bucibusa, abana ba fiko bakayolola pamo, ne nkalamo ikalye cani nga cilume wa ng’ombe; umwana uonka akaangala pa musombo wa ngoshe, no wasumunwa akatambaliko kuboko kwakwe pa bwendo bwe folo. Tafyakacite bubi, kabili tafyakonaule, mu lupili lwandi lwa mushilo monse; pantu icalo cikesulamo ukwishiba Yehova, ifyo amenshi yafimba pali bemba.” (Esaya 11:6-9) Bushe aya mashiwi tayamuletele cimwemwe? Moneni ukuti umutende walandwapo pano waisa ku mulandu wa kwishiba Yehova. E co fingi fyabimbwamo, te kukanasanswa fye ku nama mpanga. Ukwishiba Yehova takwakaalule nama, lelo kuli no kwalula bantu. Ilyo bali mu nshila na lintu bakafika ku calo cabo icabweshiwa cipya cipya, abena Israele tabakakabile ukutiina inama mpanga nelyo abantu ba mibele ya bunama.—Esra 8:21, 22; Esaya 35:8-10; 65:25.

14. Ukufikilishiwa kwakulilako ukwa kwa Esaya 11:6-9, kufikilishiwa nshi?

¹⁴ Lelo kwaliba ukufikilishiwa kukalamba ukwa uku kusesema. Mu 1914, Yesu, Mesia alibikilwe pa bufumu pa Lupili lwa Sione ulwa ku muulu. Mu 1919 abashalapo aba muli “Israele wa kwa Lesa” balilubwilwe ukufuma muli bunkole bwapala ubwa Babele kabili balibombeleko ku kubwesha cipya cipya ukupepa kwa cine. (Abena Galatia 6:16) E calengele ukuti inshila isulwe iya kuti ukusesema kwa kwa Esaya ukwa Paradise kufikilishiwe muno nshiku. “Ukwishiba [kwalungika, NW],” ukwishiba Yehova, kwalyalula abantu. (Abena Kolose 3:9, 10) Abantu abali kale aba lubuli baliba aba mutende. (Abena Roma 12:2; Abena Efese 4:17-24) Ifi nomba fyalikuma abantu ukufika ku mpendwa ya mamilioni pantu ukusesema kwa kwa Esaya kwalisakuma Abena Kristu ababa ne subilo lya kwikala pe sonde abalefulilako lubilo lubilo. (Amalumbo 37:29; Esaya 60:22) Aba balisambilila ukulinda inshita lintu isonde lyonse likabweshiwa ku kuba paradise wa mutelelwe, no mutende, umwabela imifwaile ya kwa Lesa iya pa kutendekelako.—Mateo 6:9, 10; 2 Petro 3:13.

15. Bushe kuti twaenekela amashiwi ya kwa Esaya ukufikilishiwa mu nshila ya cine cine mu calo cipya? Londololeni.

¹⁵ Muli Paradise wabweshiwa, bushe ukusesema kwa kwa Esaya kukafikilishiwa na kabili, napamo ukukuma ku finama fya cine cine? Kwena, e fyo cilemoneka. Ukusesema kulaya bonse abakekala mu kuteka kwa kwa Mesia ubulayo bumo bwine nga bulya bwakumine abena Israele balebweluluka; ubwa kuti bena na bana babo tabakatiine ukucenwa ukuli konse—ukufuma ku bantu nelyo ku nama. Mu kuteka kwa Bufumu bwa kwa Mesia, abekashi ba pe sonde bonse bakaipakisha imibele ya mutende nga ilya iyaipakisheko Adamu na Efa mwi bala lya Edene. Kwena, Amalembo tayatweba tonse fye pa fintu imikalile yali mu Edene—nangu fintu ikaba mu Paradise. Lelo kuti twacetekela ukuti mu kuteka kwa mano kabili ukwa kutemwa ukwa Mfumu Yesu Kristu, fyonse fikaba fye ifyo fifwile ukuba.

Ukupepa Kwasanguluka Kwabweshiwa Ukupitila Muli Mesia

16. Cinshi caiminine nge lamfya ku bantu ba kwa Lesa mu 537 B.C.E.?

¹⁶ Umuku wa kubalilapo ukupepa kwasanguluka kwasanshilwe, ni mu Edene lintu Satana asongele Adamu na Efa ukupondokela Yehova, na bo bamumfwila. Satana ukufika na lelo, talekako ku buyo bwakwe ubwa kufwaya ukufumya abantu bafulisha nga nshi kuli Lesa. Lelo Yehova takatale asuminisha ukupepa kwasanguluka ukuluba ukufuma pe sonde. Ishina lyakwe lyalibimbwamo, kabili alasakamana abamubombela. E co, alaya ukupitila muli Esaya ubu bulayo bwamonekesha ubwa kuti: “Nomba, mu bushiku ubo, umushila wa kwa Yese ukeminina ku kube lamfya ku bantu na bantu, kuli wene e ko inko shikasunta, na pa kutusha pakwe pakaba pa bukata.” (Esaya 11:10) Ku numa mu 537 B.C.E., Yerusalemu, uwali musumba Davidi acitile ukuba uwa mfumu ya luko, wali ilamfya, ukwita abasheleko ku baYuda bapashilwe ukubwelelamo no kuyakuula cipya cipya itempele.

17. Ni shani fintu Yesu ‘aimine ku kuteka Abena fyalo’ mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo na mu nshiku shesu?

¹⁷ Lelo uku kusesema kulosha ku fyacila pali fyo. Nga fintu tumwene kale, kulanda pa lwa kuteka kwa kwa Mesia, Intungulushi ine ine imo iya bantu ba mu nko shonse. Umutumwa Paulo ayambwile Esaya 11:10 ku kulangilila ukuti mu nshiku shakwe abantu ba mu nko na bo bali no kubamo mu cilonganino ca Bwina Kristu. Mu kwambula ubupilibulo bwa Septuagint ubwa ici cikomo, alembele ukuti: “Esaya atila, Kukabo mushila wa kwa Yese, uukema ku kuteka Abena fyalo; wene e o Abena fyalo bakacetekela.” (Abena Roma 15:12) Ukulundapo, ukusesema kufika ukwalepa—kulafika ku nshiku shesu ilyo abantu ba mu nko balangisha ukuti balitemwa Yehova ukupitila mu kutungilila bamunyina basubwa aba kwa Mesia.—Esaya 61:5-9; Mateo 25:31-40.

18. Ni shani ifyo Yesu aba ukwa kukunganina mu nshiku shesu?

¹⁸ Mu kufikilishiwa kwa muno nshiku, “ubushiku ubo” Esaya alelandapo bwatendeke ilyo Mesia acitilwe Mfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu mu 1914. (Luka 21:10; 2 Timote 3:1-5; Ukusokolola 12:10) Ukutule lyo, Yesu Kristu aba lilamfya lyamonekesha, e kuti ukwa kuyakunganina Israele wa ku mupashi na bantu ba nko shonse abafwaya ubuteko bwalungama. Mesia alitungulula ukushimikila kwa mbila nsuma iya Bufumu mwi sonde lyonse, nga fintu Yesu asobele. (Mateo 24:14; Marko 13:10) Iyi mbila nsuma ya maka sana. “Ibumba likalamba ilishingapendwa ku muntu nangu umo” lileinashisha kuli Mesia ukupitila mu kuilunda ku kupepa kwasanguluka ukwa bashalapo basubwa. (Ukusokolola 7:9) Ilyo abapya abengi baletwalilila ukwisa mu kulabishanya na bashalapo mu “ng’anda ye pepo” iya kwa Yehova, balalundako ku bukata bwa “pa kutusha” pa kwa kwa Mesia, e kuti itempele likalamba ilya ku mupashi ilya kwa Lesa.—Esaya 56:7; Hagai 2:7.

Abantu Baikatana Balebombela Yehova

19. Ni pa nshita nshi shibili Yehova abwesha abantu bakwe abashalako abapasanganine mwi sonde lyonse?

¹⁹ Esaya nomba acinkulako abena Israele ukuti inshita imo Yehova alibapuswishe lintu ulu luko lwatitikishiwe ku balwani ba maka. Cilya cintu Yehova acitile, ica kupususha ulu luko ukufuma muli bunkole ku bena Egupti, calitemwikwa sana ku baYuda ba busumino. Esaya alemba ati: “Mu bushiku ubo, Shikulu akabwekeshako ukutambiko kuboko kwakwe umuku wa cibili, ku kuimweno mushashi wa bantu bakwe uukashalako ku Ashuri, na ku Egupti, na ku Paterose, na ku Kushi, na ku Elamu, na ku Shinari, na ku Hamati, na ku naamba ne fishi. Akasumbwile nko ilamfya, kabili akalonganika abatamfiwa ba kwa Israele, no kulonganya abapaswa ba kwa Yuda, ukubafumya ku mbali shine sha pano isonde.” (Esaya 11:11, 12) Yehova akatungulula aba busumino abashalako kuli Israele na Yuda ngo ubekete ku kuboko no kubafumya mu nko bapasanganina no kubabwesha umutende ku myabo. Ici cacitikako panono mu 537 B.C.E. Lelo fintu ukufikilishiwa kukalamba kwali ukwa bukata! Mu 1914, Yehova acitile Yesu Kristu uwabikwa pa bufumu ukuba ‘ilamfya lya nko.’ Ukutampa mu 1919 abashalapo ba muli “Israele wa kwa Lesa” batendeke ukukunganina kuli ili lamfya, balefwaisha ukupepa kwasanguluka ukutungululwa no Bufumu bwa kwa Lesa. Ulu luko lwa ku mupashi ulwaibela lwafuma “mu mikowa yonse na ba ndimi, na bantu na bantu, na ba nko.”—Ukusokolola 5:9.

20. Kwikatana nshi abantu ba kwa Lesa bakaipakisha ilyo bakabweluluka ukufuma ku Babele?

²⁰ Esaya nomba alanda pa kwikatana kwa mu calo cabweshiwa. Ilyo alelanda pa bufumu bwa ku kapinda ka kulyo ubwa Efraimu no bwa ku kapinda ka kuso ubwa Yuda, atila: “Ukufinuka kwa kwa Efraimu kukafumapo, na babamba Yuda bakafitwa; Efraimu takafinuke Yuda, na Yuda takabambe Efraimu; Lelo bakafookela pamo ku masamba mu fipuma fya baPelishiti, no kutapa abana ba ku kabanga; bakatambiko kuboko kwabo pali Edomu na Moabu, na bana ba kwa Amone bakalabomfwa.” (Esaya 11:13, 14) Ilyo abaYuda bakabweluluka ukufuma ku Babele, tabakabe na kabili ni nko shibili ishapaatukana. Imikowa yonse iya Israele ikabwelela ku calo ca iko iyaikatana. (Esra 6:17) Tabakafiitwane na kabili nelyo ukupatana. Apantu bakaba abaikatana, bakeminina abashangila no kucimfya abalwani babo aba nko ishina mupalamano.

21. Ni shani ifyo ukwikatana kwa bantu ba kwa Lesa lelo kwabela cipesha mano?

²¹ Icacilanapo ukuwama caba kwikatana kwa kwa “Israele wa kwa Lesa.” Imikowa ya mampalanya 12 iya kwa Israele wa ku mupashi, yaliipakisha ukwikatana mupepi ne myaka 2,000, ukwikatana kwashimpwa pa kutemwa Lesa na bamunyinabo ba ku mupashi ne nkashi. (Abena Kolose 3:14; Ukusokolola 7:4-8) Muno nshiku, abantu ba kwa Yehova ababa muli Israele wa ku mupashi pamo na be subilo lya pe sonde baliba aba mutende mu calo conse kabili abaikatana ilyo batekwa na Mesia. Imibele babamo taisangwa mu macalici ya Kristendomu. Inte sha kwa Yehova baba cicingo caikatana ica ku mupashi ku kulwisha ukusansa kwa kwa Satana ukwa kucilima ukupepa kwabo. Pamo nga baikatana, balabomba umulimo Yesu abatuma uwa kushimikila no kusambilisha imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Mesia ku nko shonse.—Mateo 28:19, 20.

Amafya Yakacimfiwa

22. Ni shani fintu Yehova “akomyo musongo wa bemba wa ku Egupti” no ‘kupukunya ukuboko kwakwe pa Mulonga’?

²² Kwali amafya ya cine cine na ya mampalanya ayengi ayalecilikila abena Israele ukubwelako kuli bunkole. Yali no kucimfiwa shani? Esaya atila: “Kabili Yehova akomyo musongo wa bemba wa ku Egupti ku mwela wakwe wa cikabilila, akapukunya no kuboko kwakwe pa Mulonga, akauuma ku kube milonga cinelubali, no kuleka abantu ukwabuka nabafwale ndyato.” (Esaya 11:15) Ni Yehova e wingafumyapo amafya yonse aya mu nshila ya bantu bakwe abalebwela. Nelyo fye bwafya bwakulisha ngo musongo wa Bemba Wakashika (pamo nge Cisumbu ca Suez) nelyo Umulonga wa Yufrate uumoneka ngo ushingaabukwa uli no kuba ngo wauma, pa kuti umuntu engawabuka nafwala ne ndyato!

23. Ni shani “kukaba cinkwente . . . uwa kuti bafume ku Ashuri”?

²³ Mu nshiku sha kwa Mose, Yehova apanshile nshila ya kuti abena Israele bafyuke mu Egupti no kuya ku Calo Calaiwe. Nomba ali no kucita icapalako: “Kukaba cinkwente ku mushashi wa bantu bakwe uwashalako, uwa kuti bafume ku Ashuri ifyo cali kuli Israele mu bushiku baninine ukufuma mu calo ca Egupti.” (Esaya 11:16) Yehova ali no kutungulula bankole balebwela kwati bali muli cinkwente ukufuma uko bali bankole ukuya ku calo cabo. Abakubalwisha bali no kwesha ukubacilikila, lelo Lesa wabo, Yehova, akaba na bo. Na lelo Abena Kristu basubwa na banabo balasanswa icabipisha, lelo baya fye pa ntanshi mu kupambana! Balifuma muli Ashuri wa muno nshiku, e kuti mu calo ca kwa Satana, kabili balafwako bambi ukufumamo. Balishiba ukuti ukupepa kwasanguluka kukalimba no kusanda. Te mulimo wa muntu, lelo wa kwa Lesa.

Ukusekelela kwa Pe ku Batekwa ba kwa Mesia!

24, 25. Mashiwi nshi aya kulumbanya no kutasha abantu ba kwa Yehova bali no kwaula?

²⁴ Esaya nomba abomfya ululimi lwabamo ukusekelela pa kulondolola ukwanga kwa bantu ba kwa Yehova pa kufikilishiwa kwa cebo Cakwe atila: “Muli ubo bushiku ukemba, auti: Ndemutootela, mwe Yehova; pantu nelyo mwankalipile, ubukali bwenu nabubwela, kabili mwansansamusha.” (Esaya 12:1) Kwali ukwaluma ukusalapula Yehova asalapwile abantu bakwe abatalansuka. Lelo kwabomba umulimo wa kuko uwa kubwesha uluko pali bucibusa na wene no kubukulula ukupepa kwasanguluka. Yehova alaya abamupepa mu busumino ukuti kuli pele pele ali no kubatuula. Kanshi e mulandu wine bamutashisha.

²⁵ Ukucetekela abena Israele babweshiwa bacetekela Yehova kwaikashiwa, kabili babilikisha abati: “Moneni, Lesa e pusukilo lyandi, ndetetekela, nshabe na mwenso; ubukose bwandi kabili ca malumbo candi ni Yehova, uwaba kuli ine ipusukilo. E ico mukatapa amenshi ku tumfukumfuku twe pusukilo mulesekelela.” (Esaya 12:2, 3) Bakapepa bapongomoka ukwimbila ipusukilo lyafuma kuli “Yehova” balelumba Yehova mu kusangalala no kumutasha.

26. Ni bani lelo abeshibisha inko imilimo ya kwa Lesa?

²⁶ Bakapepa bene bene aba kwa Yehova te kuti balefishilisha ukusekelela kwabo. Esaya asobela ati: “[Mukemba] muli ubo bushiku, amuti: Tooteleni Yehova, lilileni kwi shina lyakwe, lengeni abantu na bantu ukwishibe milimo yakwe, lengeni ukwibukisho kuti ishina lyakwe lyalisansuka. Lumbeni Yehova, pantu acite fya kupulama; lekeni ici ciishibikwe pano isonde ponse.” (Esaya 12:4, 5) Ukutula 1919, Abena Kristu basubwa—abo pa numa baishileafwilishiwa na banabo aba mu “mpaanga shimbi”—‘balilondolola ifya bulumba fya wabetile ukuti bafume mu mfifi bengile mu lubuuto lwakwe ulwapesha amano.’ Baba “lupwa ulwasalwa, . . . uluko lwa mushilo” abaibela mu kubomba iyi mifwaile. (Yohane 10:16; 1 Petro 2:9) Abasubwa balondolola ukuti ishina lya mushilo lya kwa Yehova lyalisumbulwa kabili na bo balalishibisha mwi sonde lyonse. E basolwesolwe mu kulenga bakapepa ba kwa Yehova ukusekelela mwi pusukilo abapayanishisha. Caba kwati fye ni fintu Esaya abilikisha ati: “Welesha no kwaula, we mwikashi mwanakashi wa mu Sione; pantu mukulu Wa mushilo wa kwa Israele mu kati ka iwe”! (Esaya 12:6) Wa mushilo wa kwa Israele ni Yehova Lesa umwine.

Beni Abaicetekela Ilyo Mulelolela Ifya ku Ntanshi!

27. Ilyo balepembelela isubilo lyabo ukufishiwapo, ni muli cinshi Abena Kristu bacetekela?

²⁷ Muno nshiku, abantu ukufika ku mamilioni balilongolokela kwi ‘lamfya lya nko’—e Yesu Kristu wine uwaba imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa. Balasekelela ukuba abatekwa ba bulya Bufumu kabili balitemwe cine cine ukwishiba Yehova Lesa no Mwana wakwe. (Yohane 17:3) Balasanga insansa sha cine cine mu kubishanya kwabo ukwa Bwina Kristu kabili balesha na maka ukusungilila umutende uwaba e ciishibilo ca babomfi ba cine aba kwa Yehova. (Esaya 54:13) Pa kushininwa ukuti Yehova ni Lesa uufikilisha ifyo alaya, balicetekela ukuti isubilo lyabo likafishiwapo kabili balabekelwa mu kwebako bambi. Shi kapepa wa kwa Yehova umo umo natwalilile ukubomfya amaka yakwe yonse ukubombela Lesa no kwafwa bambi ukumubombelako. Shi bonse nabomfwile amashiwi ya kwa Esaya no kusekelela mwi pusukilo lishila muli Mesia wa kwa Yehova.

[Amafutunoti]

[Ifikope pe bula 158]

Mesia aba “mukonso” wafuma muli Yese, ukupitila mu Mfumu Davidi

[Icikope pe bula 162]

[Icikope pe bula 170]

Ilembo lya kwa Esaya 12:4, 5, nga fintu limoneka mu fimfungwa fyasangilwe kuli bemba wa Dead Sea (Umulemoneka ishina lya kwa Lesa namupentwa)