‘Mube Ababelelano Luse’

“Mube abashipikishanya, no kubelelano luse.”—ABENA KOLOSE 3:13.

 1. (a) Lintu Petro aletubulula ukuti tulelekelela bambi “ukufika ku miku cinelubali,” mulandu nshi pambi aletontonkanishisho kuti nalekelela sana? (b) Ni mwi Yesu aloseshe lintu atile tulingile ukulekelela “ukufika ku miku 77”?

“MWE Shikulu, bushe munyinane kuti abembuka kuli ine imiku inga, na ine ukumulekelela? bushe ukufika ku miku cinelubali?” (Mateo 18:21) Petro pambi aaletontonkanye fyo imiku 7 ninshi nalekelela sana. Pali ilya nshita, icishilano ca burabi casosele ukuti umo talingile ukulekelela ukucila pa miku itatu pa cilubo cimo cine.a Elenganyeni ifyo Petro apapushiwe, kanshi, lintu Yesu amwaswike ati: “Nshiletila kuli iwe, ukufika ku miku cinelubali; lelo ukufika ku miku [77, NW].” (Mateo 18:22) Ukubwekeshapo ba 7 kwalingene fye no kutila “ku nshita yabulo kupimwa.” Ukulingana na Yesu, takwingabako apa kupeleela ku miku Umwina Kristu alingile ukulekelela bambi.

2, 3. (a) Mibele nshi imo imo umo cingamoneka ukwafya ukulekelela bambi? (b) Mulandu nshi twingacetekelelo kuti cilatuwamina ukulekelela bambi?

² Ukubomfya uko kufunda, kwena takwayanguka. Nani muli ifwe uushumfwa fintu cikalipa lintu afyengwa? Nakalimo uo wacetekela akusokolwele nkaama. (Amapinda 11:13) Ukulanda kwa kukanapelulula ukwa kwa cibusa wapalamisha kuti pambi ‘kwakulasaula ngo lupanga.’ (Amapinda 12:18) Ukusungwa bubi bubi kuli umo uo mwatemwa nelyo uo mwacetekela kuti pambi kwamukalifya apakalamba. Lintu ifintu fya musango yo fyacitika, ukwankulako kwa mu cifyalilwa pambi kuti kwaba kuyumfwa ukukalipa. Kuti twakongamina ku kukanasosha uutubifishe, ukumusengaukilila fye nga cingacitika. Ukumulekelela, kuti pambi camoneka kwati ninshi pa fyo atukalifye ifwe twamulolesha fye. Lelo, nga twasungilila icikonko, kuti twailetelela fwe bene.

³ E co Yesu atusambilishisha ukulekelela—“ukufika ku miku 77.” Mu kushininkisha ukufunda kwakwe takwingatubipila. Conse ico asambilishe cafumine kuli Yehova, ‘uutusambilisho kuti tucenjele.’ (Esaya 48:17; Yohane 7:16, 17) Mu kubamo amano, cifwile ukutuwamina ukulalekelela bambi. Ilyo tushilalanshanya umulandu tulingile ukulekelela na fintu twingalekelela, kuti catwaafwa intanshi ukuleka cumfwike cintu ukulekelela kwaba na cintu kushaba. Imfundo yesu pa lwa kulekelela kuti pambi yakuma ku fyo tuba na maka ya kulekelela lintu bambi batukalifya.

 4. Cinshi ukulekelela bambi kushipilibula, lelo ni shani fintu ukulekelela kwalondololwa?

⁴ Ukulekelela bambi pa milandu ya pa lwesu tacipilibulo kuti tulesuminisha nelyo ukumona icicitilwe ukuti cinono; kabili tacipilibulo kuti tulesuminisha bambi ukututoola ubowa. Na kuba, lintu Yehova atulekelela, mu cine cine ninshi talecefyo lubembu lwesu, kabili takatale asuminisha abantunse ba lubembu ukunyanyantila inkumbu shakwe. (AbaHebere 10:29) Ukulingana ne citabo ca Insight on the Scriptures, ukulekelela kwalondololwa nga “incitilo ya kubelela shimilandu uluse; ukuleko ukuba ne cikonko pali wene pa mulandu uo acitile kabili ukuleka ukufwaya ukuli konse ukwa kulandula.” (Volyumu 1, ibula 861)b Baibolo ilatupeela imilandu isuma iya kulekelelapo bambi.

Mulandu Nshi uwa Kulekelela Bambi?

 5. Mulandu nshi uukalamba uwa kulekelela bambi uwalangililwa pa Abena Efese 5:1?

⁵ Umulandu ukalamba uwa kulekelela bambi walangililwa pa Abena Efese 5:1 apatila: “E ico mube abapashanya Lesa, nga bana abatemwikwa.” Ni mwi ‘twingabela abapashanya Lesa’? Ishiwi lya kuti “e ico” lilelundanya ishiwi ne cikomo cibangilileko, icitila: “Mubelane icongwe, mube aba mitima ya nkumbu, ababelelano luse, ifyo na Lesa amubelele uluse muli Kristu.” (Abena Efese 4:32) Ee, nga ni ku kulekelela, tulingile ukupashanya Lesa. Nga fintu kalume esha ukuba kwati fye ni wishi, ne fwe, pamo nga bana abo Yehova atemwisha, tulingile ukufwaya ukuba nga Shifwe wa ku muulu uulekelela. Mwandi cifwile cilalenga umutima wa kwa Yehova ukucankwa ukulolesha ukufuma mu muulu no kumona abana bakwe aba pe sonde baleesha ukuba nga wene ukupitila mu kubelelano luse!—Luka 6:35, 36; linganyeniko Mateo 5:44-48.

 6. Ni mu nshila nshi pabela ubupusano ubushaikulila pa kulekelela uko Yehova alekelela na kuntu ifwe tulekelela?

⁶ Kwena, tatwingalekelela mu kupwililika nga fintu Yehova alekelela. Lelo uyo wine e mulandu ukalamba uo tulingile ukulabelelano luse. Langulukeni: Palibapo ubupusano bushaikulila pa kulekelela uko Yehova alekelela na fintu ifwe tulekelela. (Esaya 55:7-9) Ilyo twalekelela abatubembukiile, ilingi line tuleshiba no kuti pa nshita imo kuti pambi twakabila ukutubweseshapo ukupitila mu kutulekelelako. Ku bantunse, ciba babembu ukulekelela ababembu. Nangu cibe fyo, kuli Yehova ukulekelela lyonse kuba kwa mwiila kumo. Alatulekelela, lelo ifwe tatwakatale atumulekelelapo. Nga ca kuti Yehova, uushibembuka, kuti atulekelela mu kutemwa kabili mu kupwililike fi, bushe ifwe fwe bantunse ababembu tatulingile ukweshako ukulekelelana?—Mateo 6:12.

 7. Nga twakaana ukulekelela bambi ilyo ne cishinte ca kulangila inkumbu e po cili, ni shani fintu cingambukila bubi bubi ukwampana kwesu na Yehova?

⁷ Icacilanapo kucindama ca kuti, nga twakaana ukulekelela bambi ilyo ne cishinte ca kulange nkumbu e po cili, kuti cayambukila bubi bubi nga nshi ukwampana kwesu kwine na Lesa. Yehova tatweba fye ukulekelelana; alatwenekela ukulalekelelana. Ukulingana na Malembo, cimo icingatukunta ukuba abalekelela caba ni pa kuti Yehova engatulekelelako nelyo pantu alitulekelela. (Mateo 6:14; Marko 11:25; Abena Efese 4:32; 1 Yohane 4:11) E co kanshi, nga twakaana ukulekelela bambi ilyo pali umulandu usuma uwa kucitile fyo, bushe mu cine cine kuti ifwe twaenekela Yehova ukutulekelela?—Mateo 18:21-35.

 8. Mulandu nshi ukulekelela kutuwamina sana?

⁸ Yehova alasambilisha abantu bakwe “mibele isuma iyo bafwile ukwendamo.” (1 Ishamfumu 8:36) Lintu atweba ukulekelelana, kuti twacetekelo kuti afwaya ukuti cituwamine. Kwaliba umulandu walenga ukuti Baibolo itwebe ukuti “peeleni ubukali bwa kwa Lesa apa kupita.” (Abena Roma 12:19) Icikonko ciba cisendo cafina mu bumi. Lintu twacisungilila, cilafimbilisha amatontonkanyo yesu, ukutupusulo mutende, no kufufya ukusekelela kwesu. Ukupalo bufuba, ubukali bwatwalilila kuti bwayambukila ubumi bwesu ubwa ku mubili bubi bubi. (Amapinda 14:30) Kabili ilyo ifwe tulecule fyo, uutukalifye wene kuti teshibe no kumanama tulemanama! Kabumba wesu uwa kutemwa alishibo kuti tulakabila ukulekelela bambi ukufuma ku mutima te ku busuma bwabo fye lelo na ku bwesu bwine. Ukufunda kwa Baibolo ukwa kulekelela kwaba, mu cituntulu ‘mibele isuma iya kwendamo.’

“Mube Abashipikishanya”

9, 10. (a) Musango nshi uwa mibele uushikabila ukulekelela kwa kuti bonse fye bamone? (b) Cinshi catubululwa ku numbwilo ya kuti “mube abashipikishanya”?

⁹ Ukucenwa kwa ku mubili kulalekanalekana ukufuma pa ca kubengwa fye ukuyafika na ku cilonda cashika, kabili ifilonda fyonse tafikabila ukufisakamanina mu musango umo wine. E fyo caba na ku kukalifiwa—kumo kulabipisha ukucila kumbi. Bushe tulingile ukulakusha akamulandu fye konse ako twakumanya mu kwampana kwesu na bambi? Ukukalifya kunono, ukusaalulwa, no kukalifiwa e fyo fye ubumi bwaba kabili tafifwaya ukulekelela kwa kuti bonse bamone. Nga ca kuti twaishibikwa nga umo uusengauka bambi ilyo lyonse batukalifya fye panono kabili uupampamina pa kuti balombe ukweleelwa pa kuti tubapeele umucinshi na kabili, kuti twabalenga ukulamoneka abalopa ilyo bali na ifwe—nelyo ukulatutaluka!

¹⁰ Mu cifulo ca ico, cilacilishapo kuwama “ukwishibikwa nga uuteuluka.” (Abena Filipi 4:5, Phillips) Pamo nge fibumbwa fishapwililika ababombela capamo, kuti mu kubamo kupelulula twaenekele fyo mu nshita mu nshita bamunyinefwe kuti pambi batufundila mu numa nge mbulu, ukubomfye yo nsoselo, kabili ne fwe pambi kuti twabacita cimo cine. Abena Kolose 3:13 batwebo kuti: “Mube abashipikishanya.” Iyo numbwilo itubulula ukutekanishisha bambi, ukushishimisha ku fintu tushatemwa muli bene nelyo imisango pambi iimoneke ya kukalifya. Ukutekanya kwa musango yo no kusuulako fye kuti kwatwaafwa ukutunguluka mu kubomba no tumilandu tunono uto tusanga mu kubomba na bambi—ukwabula ukupumfyanya umutende wa cilonganino.—1 Abena Korinti 16:14.

Lintu Twakalifiwa Apakalamba

11. Lintu bambi batubembukila, cinshi cingatwaafwa ukubalekelela?

¹¹ Nangu cibe fyo, ni shani nga ca kuti bambi batubembukila, ukutukalifya mu nshila iyamonekesha? Nga ca kuti ulubembu talukulile sana, te kuti cafye sana ukubomfya ukufunda kwa mu Baibolo ukwa ‘kubelelano luse.’ (Abena Efese 4:32) Ukwangukililwa ukulekelela ukwa musango yo kulomfwana na mashiwi yapuutwamo aya kwa Petro aya kuti: “Pali fyonse mube abacincila mu kutemwana; pa kuti ukutemwa kufimba pa membu ishingi.” (1 Petro 4:8) Ukwibukisho kuti ne fwe bene tuli babembu kulatulenga ukulasuulako ku kutena kwa bambi. Ilyo twalekelela muli yo nshila, tulafumyapo ukufiitwa mu cifulo ca kuti tukusungilile. Icingafumamo ca kuti, ukwampana kwesu no wa mulandu takwingonaikilila fye, kabili kuti twaafwilisha na ku kubakilila umutende waumo mutengo uwa cilonganino. (Abena Roma 14:19) Mu kupita kwa nshita, kuti twalaba fye na ku co acitile.

12. (a) Ni shani twingaitendekelako pa kuti tulekelele uutukalifye apakalamba? (b) Ni shani fintu amashiwi ya pa Abena Efese 4:26 yalangilila ukuti tulingile ukuputule milandu bwangu bwangu?

¹² Nangu ni fyo, ni shani nga ca kuti umo atubembukila icabipisha nga nshi, ukutukalifya apakalamba? Ku ca kumwenako, cibusa wacetekelwa kuti pambi asokolola imilandu imo iya pa lwenu intu mwamwebeleko. Mwakalifiwa apakalamba, ukulengwe nsoni, no kusenukwa. Mwaesha ukulafyalafya, lelo cilebwela ku matontonkanyo. Nga cabe fyo, kuti pambi mwafwaya ukuitendekelako ukuputulo yo mulandu, nakalimo pa kulanda no wamulufyenye. Calibamo amano ukucite co ilyo umulandu ushilabipisha. Paulo akonkomeshe ati: “Kalipeni, lelo mwibembuka [uko e kuti, pa kusungilila ubukali nelyo ukubomba mu bukali]; mwileka kasuba kawe mucili no bukali.” (Abena Efese 4:26) Icilenga aya mashiwi ya kwa Paulo ukumfwika cishinka ca kuti pa baYuda, ukuwa kwa kasuba e kwalelangilila ukupwa kwa bushiku bumo no kutendeka kwa bushiku bupya. Kanshi ukupanda amano kuli kwa kuti: Putuleni umulandu bwangu bwangu!—Mateo 5:23, 24.

13. Lintu tuletununuka uutubalile, cinshi cilingile ukuba e buyo bwesu, kabili mitubululo nshi ingatwaafwa ukubufikilisha?

¹³ Ni shani mwingatununuka uwa mulandu? 1 Petro 3:11 asoso kuti: ‘Fwayeni umutende no kuukonkelela.’ Ubuyo bwenu, kanshi, te bwa kulumbulula ubukali lelo bwa kupanga umutende na munyinenwe. E ico, cilawamisha ukusengauka amashiwi yabipa no kulaibaala mu nshila yakalabana; ifingalenga uyo muntu umbi na o ukucita cimo cine. (Amapinda 15:18; 29:11) Ukulundapo, sengaukeni imilandile ya makukumya pamo ngo kuti, “Lyonse fye ula . . . !” nelyo, “Tawatala au . . . !” Ukulandapo kwa makukumya ukwa musango yo kuti kwamulenga fye ukufwayo kuicingilila. Mu cifulo ca ico, lekeni ukumfwika kwe shiwi lyenu ne mimonekele ya mpumi filange ukuti mulefwaya ukupikulula ubwafya ubumukalifye apakalamba. Lungatikeni mu kulondolola ifyo muleyumfwa pa cacitike. Peeniko umunenu na o inshita alondolole ifyo aacitile. Kutikeni ku cintu alesosa. (Yakobo 1:19) Busuma nshi ico cikacita? Amapinda 19:11 yalondololo kuti: “Ukushilimuka kwa muntu kumukokosho kukalipa; kabili ukuleka fye ku bupulumushi e kutakisha kwakwe.” Ukumfwikisha ukuyumfwa kwa munenu ne calengele ukuti acite ifyo acitile kuti pambi kwafumyapo amatontonkanyo ya musuusha ukulola kuli wene. Lintu twabomba pa mibele mu kuba no buyo bwa kupango mutende no kusungilila ubo bwine buyo, nangu cibe shani ukukanaumfwana kuti kwapikululwa, ukulombo kweleelwa kwalinga kuti kwabako, no kulekelelwa kuti kwapeelwa.

14. Lintu twalekelela bambi, ni mu nshila nshi twingalabilako?

¹⁴ Bushe ukulekelela bambi kupilibulo kuti tufwile ukulaba icacitike? Ibukisheni ica kumwenako ca kwa Yehova umwine muli uyu mulandu, nga fintu cilandilwepo mu cipande cifumineko. Lintu Baibolo isoso kuti Yehova alalaba imembu shesu, ici tacipilibulo kuti taba na maka ya kushibukisha. (Esaya 43:25) Mu cifulo ca ico, alalaba mu nshila ya kuti lintu alekelela, tesa mu kutushingamika isho membu pa nshita imo iya ku ntanshi. (Esekiele 33:14-16) Mu kupalako, ukulekelela abantu banensu tacipilibula ukuti tatwakabe na maka ya kwibukisha cintu bacitile. Nangu cibe fyo, kuti twalaba mu nshila ya kuti tatushingamika uwa mulandu nelyo ukubukulula ico cintu na kabili mu nshita ya ku ntanshi. Umulandu nga waputulwa muli yo nshila, tacingabe calinga ukulacitilapo lwambo, kabili tacingaba kutemwa ukusengaukilila fye uwa mulandu, ukulamusunga ngo watamfiwa. (Amapinda 17:9) Kwena, kuti casende nshita ukuti ukwampana kwesu kubwelelepo; tatwingaipakisha isenge limo line nga pa kubala. Lelo twalimutemwa nga munyinefwe wa Bwina Kristu kabili tulabombesha ukusungilila imibele ya mutende.—Linganyeniko Luka 17:3.

Lintu Ukulekelela Kumoneka Ukushingacitikako

15, 16. (a) Bushe Abena Kristu balafwaikwa ukulekelela kacita wa fibi uushilapila? (b) Ni shani fintu twingabomfya ukupanda mano kwa mu Baibolo ukusangwa pa Ilumbo 37:8?

¹⁵ Ni shani nangu ni fyo, nga ca kuti bambi batubembukila mu nshila ya kuti twakalifiwa apakalamba, lelo nalyo line uwa mulandu akaano kusumino lubembu, akaano kulapila, kabili takuli no kulombo kweleelwa? (Amapinda 28:13) Amalembo mu kulengama yalangililo kuti Yehova talekelela ababembu bashilapila, abatalama. (AbaHebere 6:4-6; 10:26, 27) Ni shani kuli ifwe? Icitabo ca Insight on the Scriptures citila: “Abena Kristu tabafwaikwa ukulekelela ababembu ba ku mufulo, aba ku mumbo abashilapila. Aba musango yo basanguka balwani ba kwa Lesa.” (Volyumu 1, ibula 862) Takuli Mwina Kristu uwasungilwe mu nshila ya lufyengo, iya kuselausha, nelyo iya makankamike uulingile ukuyumfwa ukupatikishiwa ukulekelela, nelyo ukubelelo luse kacita wa fibi uushalapila.—Ilumbo 139:21, 22.

¹⁶ Ukwabulo kutwishika, abacushiwe mu bunkalwe kuti bayumfwa ukucenwa kabili kuti bakalipa. Nangu cibe fyo, ibukisheni ukuti ukutwalilila ukukalipa no kuba ne cikonko kuti kwatuletelela nga nshi. Ukulalolela umuntu ukusumine cilubo nelyo kulombo kweleelwa uushakatale acite co, kuti pambi kwatulenga fye ukucilapo kufulwishiwa. Ukulatontonkanya fye pa lwa lufyengo kuti kwalenga ubukali ukuluma muli ifwe, ne fingafumamo kuti fyaonaula ubumi bwesu lwa ku mupashi, mu nkuntu, na lwa ku mubili. Icifumamo ca kuti, tusuminisha uwatukalifye ukutwalilila ukutukalifya. Mu kubamo amano, Baibolo itwebo kuti: “Nashako ubukali, no kuleke cipyu.” (Ilumbo 37:8) Abena Kristu bamo, kanshi, balacisango kuti mu kupita kwa nshita baali na maka ya kupingulapo ukulekelela mu nshila ya kuleka ukusungilile cikonko—te kutekelesha icabacitikiile, lelo ukukanasuminisha ukufimbilikishiwa no bukali. Pa kushiila imilandu umupwilapo mu maboko ya kwa Lesa wa bupingushi, balisangile ukwilulukwa nga nshi kabili baalitwalilile no bumi nga pe.—Ilumbo 37:28.

17. Ubulayo bwa kwa Yehova ubwalembwa pa Ukusokolola 21:4 butusansamusha shani?

¹⁷ Lintu ukukalifiwa kuli ukukalamba sana, pambi te kuti cicitike ukukulabako umupwilapo, apo fye tuli muli ino micitile ya fintu. Lelo Yehova alilaya icalo cipya umo “akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.” (Ukusokolola 21:4) Icili conse ico pambi twingebukisha pali iyo nshita tacakalelenga ukucena kukalamba, nelyo ukukalifya, uko pali ino nshita kutitikishe mitima yesu.—Esaya 65:17, 18.

18. (a) Mulandu nshi kwabela ukukabila kwa kuba abalekelela ilyo tulebomba na bamunyinefwe na bankashi? (b) Lintu bambi batubembukila, ni mu nshila nshi twingalekelela no kulabako? (c) Ni shani fintu ici citunonsha?

¹⁸ Pali ino nshita, tuli no kwikala no kubombela capamo na bamunyinefwe na bankashi abantunse abashapwililika, aba lubembu. Bonse fye tulaluba. Mu nshita mu nshita, tulafulwishanya nangu fye ukukalifyanya. Yesu aalishibe bwino ukuti tuli no kukabila ukulekelela bambi, “[te kufika] ku miku cinelubali; lelo ukufika ku miku 77.” (Mateo 18:22) Kwena, tatwingalekelela mu kufikapo nga fintu Yehova alekelela. Lelo, ilingi line lintu bamunyinefwe batubembukila, kuti twalekelela mu nshila ya kukanaba ne cikonko kabili kuti twalabako mu nshila ya kukanabashingamiko yo mulandu ku nshita ya ku ntanshi iyabulo kupimwa. Nga twalekelela no kulabako muli yo nshila, tulafwilishako te ku kubakilila fye umutende wa cilonganino weka lelo na kabili no mutende wesu wine uwa ku muntontonkanya na ku mutima. Pali fyonse, tukaipakisha umutende uo ni Lesa wa kutemwa eka fye Yehova, e wingaupayanya.—Abena Filipi 4:7.

[Amafutunoti]

Ifipusho fya Kupitulukamo

Mulandu nshi tulingile ukubela abaitemenwa ukulekelela bambi?

Mibele nshi ifwayo kuti ‘tube abashipikishanya’?

Lintu twakalifiwa apakalamba ku membu sha bambi, cinshi twingacita pa kuputulo mulandu mu mutende?

Lintu twalekelela bambi, kuti twalabako mu nshila nshi?

[Icikope pe bula 16]

Lintu twasungilila icikonko, uwatukalifye wene teshiba no kumanama kwesu

[Icikope pe bula 17]

Lintu mwatununuka bambi pa kuti muwikishanye, ukukaanaumfwana kuti kwapikululwa