Bushe Mukatwalilila Ukuba ‘Abalola’?

1, 2. (a) Finshi Yesu alandile ukuti e fikalacitika mu nshiku shakulekelesha? (b) Fipusho nshi twalalandapo?

ABASAMBI bafwile balitemenwe sana ilyo Yesu alelanda pa kusesema ukwacindama sana, ninshi nabekala pa Lupili lwa Miolife balemona ne tempele lya mu Yerusalemu. Ilyo Yesu alelanda pa fikacitika ku ntanshi, Petro, Andrea, Yakobo na Yohane balekutikisha. Alibebele ifintu ifingi pa nshiku sha kulekelesha isha ici calo cabipa, ilyo ali no kulateka mu Bufumu bwa kwa Lesa. Abebele ukuti pali iyi nshita ‘umusha wakwe uwa cishinka kabili uwashilimuka’ e ukalamwimininako pano isonde no kulapeela ababomfi bakwe ifya kulya fya ku mupashi pa nshita iyalinga.—Mat. 24:45-47.

² Na kabili, mu kusesema kumo kwine, Yesu alandile na pa cilangililo ca banacisungu 10. (Belengeni Mateo 25:1-13.) Natulande pali ifi fipusho: (1) Finshi ici cilangililo cilandapo? (2) Bushe abasubwa aba cishinka bakonka shani ifyo basambilila kuli ici cilangililo, kabili finshi fyacitika? (3) Finshi twingasambilila ku cilangililo ico Yesu alandile?

 3. Bushe kale, impapulo shesu shalelondolola shani icilangililo ca banacisungu 10, kabili cinshi cacitika?

³ Nga filya twalandilepo mu cipande cafumineko, muno nshiku umusha wa cishinka talondolola sana Amalembo ukuti yemininako fimo ifikacitika ku ntanshi lelo alanda sana pa masambililo ayengatwafwa. Kale, impapulo shesu limo limo shalelanda na pa fintu ifinono pamo nga inyali, amafuta, ifyakubikamo amafuta na fimbi ifyo Yesu alandilepo mu cilangililo ca banacisungu 10 ukuti filemininako fimo. Bushe ifi twalelondolola e fyalengele ukuti twilalanda pa masambililo ayayanguka kabili ayo tulingile ukusambilila bwangu? Nga fintu twalasambilila, icasuko kuli ici cipusho calicindama sana.

 4. Kuti twaishiba shani abo icilangililo calandapo (a) shibwinga? (b) banacisungu?

⁴ Natulande pa masambililo ayaba mu cilangililo ico Yesu alandile. Intanshi natulande pa bantu abo alumbwile muli ici cilangililo. Bushe shibwinga muli ici cilangililo nani? Ukwabula no kutwishika, Yesu wine e shibwinga. Pantu na kuba pa nshita imo, Yesu umwine aitile ukuti ni shibwinga! (Luka 5:34, 35) Inga banacisungu ni bani? Yesu alandile mu cilangililo ukuti, banacisungu balikwete umulimo uwa kulolela shibwinga no kwasha amalampi yabo nga afika. Moneni ifyo Yesu aebele “umukuni unono” uwa basambi bakwe abasubwa, atile: “Ipekanyeni, lekeni na malampi yenu yaleaka, kabili mube nga bantu abalelolela shikulwibo ilyo abwela ku bwinga.” (Luka 12:32, 35, 36) Na kabili umutumwa Paulo na Yohane balembele pa basubwa aba kwa Kristu ukuti ni banacisungu. (2 Kor. 11:2; Ukus. 14:4) Kanshi mu cilangililo icalembwa pali Mateo 25:1-13, Yesu alefunda no kusoka abasambi bakwe abasubwa.

 5. Bushe Yesu alangile shani ilyo ifyo alandilepo mu cilangililo fyali no kucitika?

⁵ Natulande na kabili pa nshita ilyo abasubwa bali no kukonka ukufunda kwaba mu cilangililo. Ni lilali? Mupepi na pa mpela ya cilangililo, Yesu alitweba bwino ilyo abasubwa bali no kunkonka ukufunda, atile: “Shibwinga alifikile.” (Mat. 25:10) Nga filya twasambilile mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa July 15, 2013, ukusesema uko Yesu alandile ukwalembwa muli Mateo ifipandwa 24 na 25 kwalanda pa “kwisa” imiku 8, ili shiwi balipilibula ukufuma kwi shiwi lya ciGriki. Ilyo alelanda pa kwisa, Yesu alelosha ku nshita ya bucushi bukalamba ilyo akesa mu kupingula no konaula icalo cabipa. Kanshi ifyaba muli ici cilangililo fikalacitika mu nshiku sha kulekelesha, lelo fikafikilishiwa mu nshita ya bucushi bukalamba.

 6. Ukulingana ne fyo Yesu alandile mu cilangililo, kuti twatila finshi maka maka alelandapo?

⁶ Bushe kufunda nshi ukwaba muli ici cilangililo? Ibukisheni ifyo Yesu alandilepo. Yesu apwishishe fye ukulanda pa ‘musha wakwe uwa cishinka kabili uwashilimuka.’ Uyu musha ali no kuba fye libumba ilinono ilya baume abasubwa abali no kulatungulula abasambi ba kwa Kristu mu nshiku sha kulekelesha. Yesu asokele aba baume ukuti balingile ukutwalilila ukuba aba cishinka. Na kabili muli ici cilangililo Yesu asokele abasambi bakwe bonse abasubwa aba mu nshiku sha kulekelesha ukuti ‘balelola’ pa kuti bekapanya icilambu cabo icacindama. (Mat. 25:13) Nomba natulande pa cilangililo pa kuti tumone ifyo abasubwa bakonka uku kufunda.

7, 8. (a) Fintu nshi fibili ifilanga ukuti banacisungu abashilimuka baliipekenye? (b) Bushe abasubwa balanga shani ukuti baliipekanya?

⁷ Mu cilangililo Yesu alandile ukuti banacisungu abawelewele tabaipekenye, lelo banacisungu abashilimuka baliipekenye ukulolela shibwinga. Mulandu nshi? Kwali ifintu fibili ifyalengle ukuti balolele shibwinga: baliipekenye kabili bali abalola. Banacisungu abalelolela shibwinga ubushiku, amalampi yabo yalingile ukutwalilila ukwaka kabili balingile ukutwalilila abalola ubushiku bonse mpaka shibwinga afika. Banacisungu 5 baali abashilimuka, pantu baliipekenye, balisendele amafuta ayengi mu fyakubikamo amafuta kabili balikwete na malampi. Bushe abasubwa aba cishinka nabo balalanga ukuti baliipekanya?

⁸ Baliipekanya icine cine! Nga filya banacisungu abashilimuka baipekenye, Abena Kristu basubwa baliipekanya ukubomba umulimo wabo muno nshiku sha kulekelesha na bucishinka ukushinta na ku mpela. Apo umulimo babomba na bucishinka walicindama, baliitemenwa ukukanalacitako ifingalenga baba ne fyuma muli ici calo ca kwa Satana. Baliipeelesha kuli Yehova kabili balamubombela, te pa mulandu wa kuti balafwaya ukupwishishishapo fimo, lelo ni co balimutemwa kabili ba cishinka kuli wena na ku Mwana wakwe. Tabafwaya ukuba no mupashi wa ici calo cabipa umwaba ukutemwa ifyuma ne mibele yabipa lelo balatwalilila fye ukuba aba cishinka. Baliba abaipekanya, abashipa kabili babalika nge fyengelo, tabafuupulwa pa mulandu wa kuti Shibwinga alekokola ukwisa.—Fil. 2:15.

 9. (a) Bushe Yesu asokele shani abasubwa ifi fwe bantu tushipula nga twanaka? (b) Cinshi abasubwa bacita ilyo baumfwile ukubilisha kwa kuti “Shibwinga aisa”? (Moneni futunoti.)

⁹ Ica bubili icilanga ukuti banacisungu baliipekenye ca kuti bali abalola. Bushe kuti catika ku Bena Kristu basubwa ukukanatwalilila ukuba abalola ilyo balelolela shibwinga? Ee. Moneni ukuti Yesu alandile pali banacisungu 10 ati, “bonse batendeke ukushipula” ilyo shibwinga akokwele ukwisa. Yesu alishibe bwino ukuti, no muntu uuipeeleshe ukulolela kuti ashipula pa mulandu wa kunaka kwa mubili. Abasubwa aba cishinka balomfwila uku kusoka kabili balabombesha ukutwalilila ukuba abalola. Banacisungu bonse mu cilangililo balyankwileko ilyo baumfwile abalebilikisha ati “Shibwinga aisa!” Lelo ni banacisungu fye abatwalilile ukuba abalola e bashipikishe ukufika na ku mpela. (Mat. 25:5, 6; 26:41) Bushe Abena Kristu basubwa nabo balitwalilila ukuba abalola? Muno nshiku sha kulekelesha, Abena Kristu basubwa baleshiba ifishibilo ifilanga ukuti “Shibwinga aisa,” alafika. Na kabili abasubwa balitwalilila ukushipikisha, ilyo balelolela Shibwinga ukufika.a Lelo, ici cilangililo cilanda sana pa nshita ilyo ifyo cilandapo fikacitika. Cinshi twasosela ifyo?

10. Cipusho nshi twingepusha pa fyo banacisungu bashilimuka na banacisungu abawelewele balelanda?

¹⁰ Nalimo ica kupapusha cacitike ku mpela ya cilangililo ilyo banacisungu bashilimuka balelanshanya na banacisungu abawelewele. (Belengeni Mateo 25:8, 9.) Uku kulanshanya kwalenga twaipusha icipusho ca kuti: “Bushe kwalibako inshita imo ilyo abantu ba kwa Lesa bakeene ukwafwa abantu abalelomba ubwafwilisho?” Pa kwasuka ici cipusho tufwile ukutontonkanya pa nshita iyo ifyaba mu cilangililo fikacitika. Ibukisheni ifyo twasambilile nomba line ukuti Yesu, Shibwinga akesa mu kupingula ilyo ubucushi bukalamba bukaba mupepi na ku mpela. Kanshi kuti twatila ici cilangililo cilanda sana pa cikacitika ilyo ubupingushi bwa kulekeleshako bushilatendeka. Ico twalandile ifyo ni co ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka, ninshi abasubwa balifwatikwa icishibilo ca kulekeleshako.

11. (a) Finshi fikacitika ilyo ubucushi bukalamba bushilatendeka? (b) Bushe banacisungu abashilimuka baloseshe mwi filya baebele banacisungu abawelewele ukuyashita amafuta kubaleshitisha amafuta?

¹¹ Kanshi, ilyo ubucushi bukalamba bushilatendeka, abasubwa bonse aba cishinka pe sonde bakafwatikwa icishibilo ca kulekeleshako. (Ukus. 7:1-4) Ici nga cacitika abasubwa aba cishinka tabakaletwishika nangu panono ukuti bakateka pamo na Kristu. Nomba cinshi cikacitika ku basubwa abashakatwalilile ukuba abalola kabili aba cishinka? Tabakapokelele icilambu cabo ica ku muulu. Ukwabula no kutwishika, tabakafwatikwe icishibilo ca kulekelesha ilyo ubucushi bukalamba bushilatendeka. Pali ilya nshita, ninshi ababomfi bambi aba cishinka balisubwa. Ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka, abasubwa abawelewele nalimo bakapapa ukumona uko Babiloni Mukalamba akonaulwa. Nalimo pali iyi nshita e lyo bakeshiba ukuti tabaipekanya bwino ku kwisa kwa kwa Shibwinga. Nga ca kuti pali iyi ine nshita, baipusha abasubwa aba cishinka ukuti babafwe, cinshi cikacitika? Yesu mu cilangililo atweba icikacitika. Banacisungu abashilimuka balikeene ukupeela amafuta yabo kuli balya abawelewele, no kubeba ukuyashita ku baleshitisha amafuta. Lelo mwilaba ukuti ifi fyonse fyalecitika “ubushiku pa kati.” Bushe baali no kuyasanga abaleshitisha amafuta ilya nshita? Awe. Baali no kusanga nabaya kale.

12. (a) Mu nshita ya bucushi bukalamba, cinshi cikacitika ku bali abasubwa lelo abashali aba cishinka ilyo bashilafwatikwa icishibilo ca kulekeleshako? (b) Cinshi cikacitika ku baba nga banacisungu abawelewele?

¹² Ifi fine e fikacitika na mu bucushi bukalamba, abasubwa aba cishinka tabaakafwe uuli onse uushakabe na bucishinka. Pali iyi nshita takwakabe uuwakubaafwa. Cinshi cikabacitikila? Yesu alilondololwe icacitike ilyo banacisungu abawelewele baile mukufwaya ukwakushita amafuta, atile: “Shibwinga alifikile, na banacisungu abaiteyenye baingile nankwe mu mutebeto wa bwinga; ne ciibi caliiselwe.” Ilyo Kristu akesa no bukata bwakwe ninshi ubucushi bukalamba buli mupepi no kupwa akalonganika abasubwa bakwe aba cishinka ku muulu. (Mat. 24:31; 25:10; Yoh. 14:1-3; 1 Tes. 4:17) Nga filya shibwinga aisalile banacisungu abawelewele kunse, e fyo cikaba na ku basubwa abashaba aba cishinka. Nalimo bakalabilikisha abati: “Mwe shikulu, mwe shikulu, twiswileniko!” Lelo pa bushiku bwa bupingushi Yesu akabasuka nga filya akasuka abantu abengi ababa nge mbushi, akabeba ati: “Ndemweba icine cine nati, nshamwishiba!” Ala cikabipa icine cine!—Mat. 7:21-23; 25:11, 12.

13. (a) Cinshi tushingalandila ukuti Abena Kristu basubwa abengi tabakatwalilile ukuba aba cishinka? (b) Mulandu nshi nalimo filya Yesu asokele abasubwa cabela cilangililo ca kuti alibacetekela? (Moneni icikope icili pa ntendekelo ya cino cipande.)

¹³ Ukulingana ne fi twalandapo, bushe kuti twatila Yesu alelanda ukuti abasubwa abengi tabakabe aba cishinka kabili bakapyanikapo bambi? Awe. Muleibukisha ukuti Yesu alisokele “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” ukuti tafwile ukuba umusha mubi. Lelo ici tacilolele mu kuti alishibe ukuti abengi tabakabe aba cishinka. Na mu cilangililo ca banacisungu, Yesu alisokele abasubwa ukuti bafwile ukutwalilila ukuba abalola. Nga filya banacisungu basano bali abawelewele na banacisungu basano bali abashilimuka, na basubwa nabo kuti basalapo nampo nga kuba abaipekanya kabili abalola nelyo nga kuba abawelewele kabili abashaba ne cishinka. Umutumwa Paulo alandile pa cishinka cimo cine ilyo alefunda Abena Kristu basubwa. (Belengeni AbaHebere 6:4-9; linganyeniko Amalango 30:19.) Mwamona ukuti Paulo alisokele sana Abena Kristu banankwe, lelo akoseleshe aba bwananyina ukuti mu fyo balecita mwali no kufuma ifisuma. Na mu cilangililo ca banacisungu mwine, Yesu alisokele Abena Kristu basubwa ukuti bafwile ukutwalilila aba cishinka. Kristu alishibe ukuti abasubwa kuti batwalilila ukuba aba cishinka no kupokelela icilambu!

14. Cinshi cilanga ukuti aba mu “mpaanga shimbi” nabo balasambililako ku cilangililo ca banacisungu 10?

¹⁴ Apo Yesu alelanda pa basambi bakwe abasubwa mu cilangililo ca banacisungu 10, bushe kuti twatila tapali ifyo “impaanga shimbi” isha kwa Kristu bengasambililako? (Yoh. 10:16) Awe iyo! Ibukisheni ukuti isambililo ilyo tusambilila kuli ici cilangililo, lisambililo ilyayanguka ilya kuti: “Mulelola.” Bushe Bena Kristu basubwa e bafwile fye ukuba abalola? Pa nshita imo Yesu alandile ukuti: “Ifyo ndemweba, nde-eba na bonse nati, Mulelola.” (Marko 13:37) Yesu afwaya ukuti abasambi bakwe bonse babe abaipekanya ukubomba umulimo ne cishinka kabili afwaya no kuti babe abalola. Kanshi Abena Kristu bonse bapashanya abasubwa filya baaba abalola no kulamona umulimo wa kubila imbila nsuma ukuti walicindama sana. Ifwe bonse tuleibukisha ukuti banacisungu abawelewele balilombele amafuta kuli banacisungu abashilimuka. Filya banacisungu abawelewele babatanine amafuta fitusambilisha ukuti ni fwe bene tufwile ukuba aba cishinka, ukuba mu cine nelyo ukuba abalola te muntu umbi. Bonse tukalubulula kuli Kapingula wa bulungami uo Yehova asala. Tufwile ukuipekanya pantu alaisa mu kwangufyanya!

15. Mulandu nshi ubwinga bwa kwa Kristu na nabwinga wakwe bulengela Abena Kristu bonse ukuba ne nsansa?

¹⁵ Abena Kristu bonse kuti basambililako ku fyo icilangililo ca kwa Yesu cilandapo sana. Na kuba bonse fye tulomfwa bwino ukulanda pa bwinga bwa kwa Yesu na basubwa! Pa numa ya Armagedone abasubwa bakaba ku muulu kabili bakaba nabwinga wa kwa Kristu. (Ukus. 19:7-9) Bonse abakaba pe sonde bakapaalwa pantu ubu bwinga bwa ku muulu bukalenga kwaba ubuteko ubwapwililika. Nampo nga twakwata isubilo lya kwikala ku muulu nelyo nga lya pe sonde, tufwile ukusambililako isambililo ilyacindama ku cilangililo ca banacisungu 10. Natulelanga ukuti twaliipekanya, twaliba abashipa, kabili abalola pa kuti tukapokelele amapaalo ayo Yehova akatupeela!