Twalilileni Ukusekelela mu Mulimo wa kwa Yehova
“Sekeleleni pe muli Shikulu; ndetila kabili, Sekeleleni.”—ABENA FILIPI 4:4.
1, 2. Ni shani fintu munyina no lupwa lwakwe batwalilile ukusekelela nangu ca kuti balilufishe fyonse ifyo bakwete?
BA JAMES, Abena Kristu ba myaka 70 abekala ku Sierra Leone, balibombeshe ubumi bwabo bonse. Elenganyeni ifyo basekelele ilyo basungile no kukwate ndalama shalinga isha kushitamo ing’anda yalinga iya miputule ine! Lelo, ilyo ba James no lupwa lwabo bakuukiilemo, kwaimine inkondo ya bana calo muli cilya calo, kabili ing’anda yabo yalipile no konaika yonse. Balilufishe ing’anda yabo, lelo tabalekele ukusekelela. Mulandu nshi bashalekele ukusekelela?
2 Ba James no lupwa lwabo tabaletontonkanya pa fyo balufishe lelo, baletontonkanya pa fyo bashele na fyo. Ba James balondolola ati: “Nangu fye ni muli ilya nshita yayafya, twalelongana, twalebelenga Baibolo, twalepepela capamo, no kwakanyako bambi ifinono ifyo twakwete. Twalitwalilile ukusekelela pantu twaletontonkanya pali bucibusa bwawamisha ubo twakwata na Yehova.” Ilyo baletontonkanya pa fintu fisuma baleipakisha, ukusanshako ukuba na bucibusa bwawamisha na Yehova, aba Bena Kristu ba busumino ‘batwalilile ukusekelela.’ (2 Abena Korinti 13:11, NW) Kwena, amafya yabo tayayangwike ukushipikisha. Lelo, tabalekele ukusekelela muli Yehova.
3. Ni shani fintu Abena Kristu ba kubalilapo bamo batwalilile ukusekelela?
3 Abena Kristu ba kubalilapo balikwete amafya yapala kuli yalya ba James no lupwa lwabo bapitilemo. Nalyo line, umutumwa Paulo alembele Abena Kristu abaHebere amashiwi ya kuti: “Mwasekelele mu kupokwa ifyuma fyenu.” Paulo lyene alondolwele icalengele ukuti basekelele, atile: “Pa kwishibo kuti mwe bene muli ne cuma icawamisha kabili iciikalilila.” (AbaHebere 10:34) Ca cine, balya Bena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balikwete isubilo lya cine cine. Baleenekela no kucetekela ukupokelela icintu ico bashingapokwa—e kuti “icilongwe ca mweo” icishibonsa mu Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu. (Ukusokolola 2:10) Ilelo, isubilo lyesu ilya Bwina Kristu—nampo nga lya mu muulu nelyo pe sonde—kuti lyatwafwa ukutwalilila ukusekelela nangu fye ni lintu twakwata amafya.
“Sekeleleni Mwi Subilo”
4, 5. (a) Mulandu nshi ukupanda mano kwa kwa Paulo ukwa ‘kusekelela mwi subilo’ kwabelele pa nshita yalinga ku bena Roma? (b) Cinshi cingalenga Umwina Kristu ukuleka ukutontonkanya pe subilo lyakwe?
4 Umutumwa Paulo akoseleshe abasumina banankwe mu Roma ‘ukusekelela mwi subilo’ lya bumi bwa muyayaya. (Abena Roma 12:12, NW) Kulya kwali kupanda mano ukwa pa nshita yalinga ku bena Roma. Mupepi ne myaka 10 pa numa Paulo abalembele uyu kalata, balipakeswe icabipisha, kabili bamo balilungulushiwe ukufikila ne mfwa pa mulandu we funde lya kwa Kateka Nero. Ukucetekela ukuti Lesa akabapeela icilongwe ca bumi ico abalaile e kwabafwile sana ilyo balecushiwa. Bushe ifintu fili shani pali lelo?
5 Apo tuli Bena Kristu, na ifwe tulenekela ukupakaswa. (2 Timote 3:12) Na kabili, twalishiba ukuti “inshita ne ca mankumanya” filatuponena bonse. (Lukala Milandu 9:11) Umuntu twatemwa kuti afwa mu busanso. Ubulwele bwabipisha kuti bwaipaya umufyashi nelyo cibusa twatemwisha. Nga tatuletontonkanya pe subilo lyesu ilya Bufumu, bumupashi bwesu kuti bwaba mu bwafya ilyo twaba na mesho ya musango yo. Kanshi, kuti calinga ukuipusha atuti: “Bushe ‘ndasekelela mwi subilo’? Miku inga njetetulapo? Bushe Paradise iikabako nomba line ya cine cine kuli ine? Bushe ndelenganya ukubamo? Bushe ndafwaisha ukuti impela ya buno bwikashi ikese nga filya nalefwaisha ilyo fye nasambilile icine?” Tulekabila ukutontonkanya sana pa cipusho calekeleshako. Mulandu nshi? Pantu nga ca kuti twalikwata ubumi busuma, twalikwata ifyuma, kabili twikala ku ncende ukushaba inkondo, ifipowe, nelyo amafya yalengwa ne fyabumbwa pe sonde, kuti nalimo pali ino nshita twalabako ukutila tulekabila ukuti icalo cipya cise.
6. (a) Ilyo Paulo na Sila baculile, ni pali cinshi baletontonkanya? (b) Ica kumwenako ca kwa Paulo na Sila kuti catukoselesha shani ilelo?
6 Paulo na kabili afundile abena Roma ‘ukushishimisha mu bucushi.’ (Abena Roma 12:12) Paulo aliculilepo. Inshita imo, amwene mu cimonwa umuntu uwa mulaalike ‘ukwabukila ku Makedonia’ ku kwafwa abantu kulya ukusambilila pa lwa kwa Yehova. (Imilimo 16:9) Ilyo aumfwile ifi, Paulo, pamo na Luka, Sila, na Timote, baile ku Bulaya. Cinshi aba bamishonari bapimpa bali no kusanga kulya? Ubucushi! Ilyo bashimikile mu musumba wa mu Makedonia uwa Filipi, Paulo na Sila balifopawilwe no kupooswa mu cifungo. Abekashi ba mu Filipi bamo tabaleangwa ku mbila nsuma kabili baleikaanya icabipisha. Bushe iyi mibele yalengele balya bamishonari bapimpa ukuleka ukusekelela? Iyo. Pa numa, ya kufopaulwa no kupooswa mu cifungo, “ubushiku pa kati Paulo na Sila balepepa, baleimbila Lesa amalumbo.” (Imilimo 16:25, 26) Ca cine ukuti ubukali Paulo na Sila baumfwile ilyo babafopawile tabwabalengele ukusekelela, lelo ici te co aba bamishonari babili baletontonkanyapo. Baletontonkanya pali Yehova ne nshila alebapaalilamo. Pa kusekelela ilyo ‘baleshishimisha mu bucushi,’ Paulo na Sila bali fya kumwenako fisuma kuli bamunyinabo mu Filipi na mu ncende shimbi.
7. Mulandu nshi tulingile ukutashisha mu mapepo yesu?
7 Paulo alembele ukuti: “Ku kupepa mube aba mukoosha.” (Abena Roma 12:12) Bushe mulapepa ilyo mulepita mu mafya? Finshi mulandapo ilyo mulepepa? Nalimo mulalumbula amafya yamo ayo mukwete no kulomba ukuti Yehova amwafwe. Lelo kuti mwatasha na pa fisuma mwakwata. Ilyo twaba na mafya, ukutontonkanya pa fintu fisuma ifyo Yehova atucitila kukatwafwa ‘ukusekelela mwi subilo.’ Davidi, uo ubumi bwakwe bwaiswilemo fye amafya, alembele ukuti: “Mwe Yehova Lesa wandi, ifipesha amano ifyo mwacitile fingi, na matontonkanyo yenu ayalola kuli ifwe; takuli uwingapashaniwa kuli imwe! Nga naesho kufilongola napamo ukufisosa, fyalifula, te kuti fipendwe.” (Amalumbo 40:5) Nga tuleetetula lyonse pa mapaalo tupokelela kuli Yehova, nge fyacitile Davidi, cine cine tukasekelela.
Mube Abacetekela
8. Cinshi cafwa Umwina Kristu ukuba ne nsansa ilyo alepakaswa?
8 Yesu akoselesha abakonshi bakwe ukukanatwishika ilyo baba na mesho yapusanapusana. Atila: “Muli [aba nsansa, NW] ilyo bamupontela, no kumulamata, no kumwambo bufi icintu conse ca bubifi pa mulandu wa ine.” (Mateo 5:11) Cinshi citulenga ukuba ne nsansa ilyo ifintu fya musango yo filetucitikila? Ukuba na maka ya kushipikisha ukukaanya bushinino bwa kuti umupashi wa kwa Yehova waba pali ifwe. Umutumwa Petro aebele Abena Kristu banankwe aba mu nshiku shakwe ukuti: “Nga mwapontelwa pe shina lya kwa Kristu, ninshi mwalishuka [muli ba nsansa, NW]; pa kuti Umupashi wa bukata kabili uwa maka, Umupashi wa kwa Lesa umwine, waikala pali imwe.” (1 Petro 4:13, 14) Yehova na kabili akatwafwa ukushipikisha pa kubomfya umupashi wa mushilo kabili ukutwafwa ukutwalilila ukusekelela.
9. Cinshi cayafwile bamunyina bamo ukusekelela ilyo babikilwe mu cifungo pa mulandu wa cisumino cabo?
9 Nangu fye ni lintu tuli mu mibele yayafya nga nshi, kuti twasekelela. Umwina Kristu uwe shina lya Adolf asangile ukuti ici ca cine. Adolf ekala mu calo umo Inte sha kwa Yehova shabindilwe ukushimikila pa myaka iingi. Adolf ne fibusa fyakwe fimo balibekete no kubapingula ukukakwa mu cifungo imyaka iingi pantu balikene ukuleka ifisumino fyabo ifya mu Baibolo. Imikalile mu cifungo yalyafishe nga nshi, lelo ukupala Paulo na Sila, Adolf na banankwe balisangile ifintu ifyabalengele ukutasha Lesa. Basangile ukuti ifyabacitikile mu cifungo fyalibafwile ukukosha icitetekelo cabo no kulundulula imibele ya Bwina Kristu iyacindama pamo nga bukapekape, icililishi, no kutemwa aba bwananyina. Ku ca kumwenako, ilyo umufungwa umo apokelela icipe ukufuma ku ng’anda, aleakana ifyalimo na basumina banankwe, abalemona ukuti ifi fintu fyalundwako fyalefuma kuli Yehova, Umupe mukalamba uwa “ca kupeelwa conse icisuma ne ca bupe conse icafikapo.” Icikuuku ca musango yo caleleta ukusekelela kuli bonse uwalepeela na balepokelela. E co icintu cali no konaule citetekelo cabo e cabalengele ukukoselako lwa ku mupashi!—Yakobo 1:17; Imilimo 20:35.
10, 11. Cinshi nkashi umo acitile ilyo balemulubulwisha libili libili lyene no kumubika mu cifungo pa myaka iingi?
10 Ella, na o uwikala mu calo umo umulimo wa Bufumu wabindilwe pa myaka iingi, balimwikete pa mulandu wa kwebako bambi isubilo lyakwe ilya Bwina Kristu. Pa myeshi 8, balemulubulwisha libili libili. Ilyo ubushiku bwa kumupingula bwafikile, bamupingwile ukukakwa imyaka 10 mu cifungo umushali bakapepa bambi aba kwa Yehova. Ella ali fye ne myaka 24 pali ilya nshita.
11 Kwena, Ella taenekele ukwikala mu cifungo inshiku ishingi isha bukashana bwakwe. Lelo apo takwete amaka ya kwalula ifintu, asalilepo ukwalula ifyo alemona ifintu. E co, atendeke ukumona icifungo nge cifulo cakwe umwa kushimikila. Atila: “Naleshimikila sana ica kuti imyaka yalipitile mu kwangufyanya.” Ilyo papitile imyaka ukucila pali isano, na kabili balubulwishe Ella. Ilyo bamwene ukuti ukuba mu cifungo takwanenwine icitetekelo cakwe, abalemulubulwisha bamwebele ukuti: “Te kuti tukufumye pantu tawayaluka.” Ella ayaswike no kucetekela ukuti: “Nalyaluka! Nomba nalikwata imibele yawaminako ukucila iyo nakwete ilyo napooselwe fye mu cifungo, kabili icitetekelo candi calikoselako ukucila ifyo cali!” Kabili atile: “Nga tamulefwaya ukumfumya, ninshi nkekala ukufikila ilyo Yehova akamona ukuti nomba kuti amfumya.” Ukwikala mu cifungo pa myaka isano na hafu takwalengele Ella ukuleka ukusekelela! Asambilile ukuteka umutima mu mibele yonse. Bushe kuti mwasambililako fimo kuli wene?—AbaHebere 13:5.
12. Cinshi cingalenga Umwina Kristu ukuba no mutende wa muntontonkanya ilyo ifintu fyayafya?
12 Mwitila Ella alikwata ica bupe caibela icimwafwa ukushipikisha amafya ya musango yo. Ilyo alelanda pa nshita balemulubulwisha mu myeshi ilyo bashilamupingula, Ella asumina ukuti: “Ndeibukisha ukusumanya ameno ku mwenso, kabili naleumfwa kwati luseba luli no mwenso.” Lelo, Ella alicetekela sana muli Yehova. Asambilila ukutetekela wene. (Amapinda 3:5-7) Ici calenga Yehova ukuba uwa cine nga nshi kuli wene ukucila kale. Alondolola ukuti: “Lyonse ilyo naingila mu muputule nalelubulwilamo, naleba uwa mutende. . . . Ifintu nga fyabipilako e lyo naleba sana uwa mutende.” Yehova e wali intulo ya ulya mutende. Umutumwa Paulo alondolwele ukuti: “Mwisakamikwa nangu kamo, lelo mu fintu fyonse lekeni ifya kulomba fyenu fiishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupaapaata pamo no kutootela; no mutende wa kwa Lesa uwapulamo mu kwiluka konse, wakulalinde mitima yenu na mapange yenu muli Kristu Yesu.”—Abena Filipi 4:6, 7.
13. Cinshi citulenga ukucetekela ukuti nga twaba na mafya, tukaba na maka ya kushipikisha?
13 Ella, uyo nomba uwafuma ku cifungo, atwalilile ukusekelela nangu ca kuti ali na mafya. Tacitile ici ku maka yakwe, lelo ku maka Yehova amupeele. E fyo cali na ku mutumwa Paulo, uwalembele ukuti: “E ico ndetakisho kucisha no kucankwa mu fya kunaka fyandi, ukuti amaka ya kwa Kristu yekale pali ine. . . . , pantu ilyo nanaka, e lyo naba na maka.”—2 Abena Korinti 12:9, 10.
14. Langilileni ifyo Umwina Kristu engaba ne mimwene isuma ilyo ali na mesho ne fingafumamo.
14 Amafya mukumanya lelo kuti yapusanako kuli aya twalandapo. Lelo, te mulandu ne fyo yengaba, amafya yalyafya ukushipikisha. Ku ca kumwenako, uwamwingisha incito kuti alengulula nga nshi ifyo mubomba—ukumulengulula sana ukucila ababomfi abapepa kumbi. Nalimo te kuti musange incito kumbi. Ni shani fintu mwingatwalilila ukusekelela? Ibukisheni Adolf na banankwe, abo ukuba mu cifungo kwabasambilishe ukulundulula imibele yacindama. Nga mwaesha sana mu kufumaluka ukusekesha uwamwingisha incito—nangu fye nga aba ‘uwayafya ukusekesha’—mukalundulula imibele ya Bwina Kristu pamo ngo kushipikisha no kushishimisha. (1 Petro 2:18, NW) Na kabili, kuti mwaba ababomfi basuma, icingalenga ukuti cikamwangukile ukusanga incito isuma ku ntanshi. Natulanshanye nomba inshila shimo umo twingatwalilila ukusekelela mu mulimo wa kwa Yehova.
Ukwangusha Imikalile Kulenga Ukusekelela
15-17. Cinshi abaupana basambilile ukutila kuti capwisha ubwafya, nangu icaleleta bwene te kuti cifumishiwepo?
15 Napamo takwingaba umwa kusengulwila pa musango wa ncito mubomba nelyo uko mubomba, lelo kwaliba ifintu fimbi mu bumi ifyo mwingalama. Moneni icacitike cakonkapo.
16 Abena Kristu baupana balaalike eluda ukuya ku myabo ukuti bengaliila capamo ifya kulya. Cilya cungulo, munyina no mukashi wakwe baebele ulya eluda ukuti muno nshiku, amafya ya mikalile nayabansha. Nangu ca kuti bonse babili balebomba incito sha kuwisha akasuba uko balepoosa sana inshita na maka, tabakwete amaka ya kusanga incito kumbi. Balelanguluka inshita bali no kushipikisha ubu bwafya.
17 Ilyo bamwipwishe ukuti abapandeko amano, eluda ayaswike fye ati, “Angusheni imikalile.” Mu nshila nshi? Umulume no mukashi wakwe balepoosa amaawala yatatu cila bushiku ukuya ku ncito no kubwela. Eluda, uwaishibe aba baupana bwino, atubulwile ukuti batontonkanye pa kukuukila mupepi na kuntu balebombela, pa kuti bengacefyako inshita balepoosa ukwenda pa kuya no kubwela ku ncito cila bushiku. Inshita yali no kushalako bali no kuibomfya ku fintu fimbi ifyacindama, nelyo ku kutusha fye. Nga ca kuti amafya ya mikalile yalemulenga ukukanasekelela, mulandu nshi mushingabebetela imibele yenu no kumona nga kuti mwailululwako pa kwalulako fimo fimo ifyo mwingaalula?
18. Mulandu nshi cacindamina ukutontonkanyapo bwino ilyo tushilapingula ukucita fimo?
18 Inshila imbi twingacefyako amafya ni pa kutontonkanya bwino ilyo tushilapingula ukucita fimo. Ku ca kumwenako, Umwina Kristu umo alefwaya ukukuula ing’anda. Asalile umusango wa kukuulilamo ing’anda uwayafya sana, nangu ca kuti tabalile akuulapo ing’anda. Nomba ailuka ukuti nga alisengawike amafya nga ca kuti ‘amwensekeshe nyantilo shakwe’ ilyo ashilasala umusango wa kukuulilamo ing’anda yakwe. (Amapinda 14:15) Umwina Kristu umbi alisumine ukuti ali no kwafwilisha uwasumina munankwe ukulipila inkongole nga afilwa. Ukulingana ne fyo basuminishenye, nga ca kuti uwakongwele afilwa ukulipila, uwalemwaafwa ali no kulipila. Pa kutendeka, fyonse fyaleenda fye bwino, lelo pa numa uwakongwele alifililwe ukulipila. Uwa mukongweshe alisakamikwe no kutila uwalaile ukumwafwa abweshe inkongole yonse. Ici caletele ukutitikisha nga nshi ku waleafwilisha. Bushe nga alisengawike ici atontonkanya pali fyonse ilyo ashilasumina ukuti ali no kulipila nga uwakongola afilwa ukulipila?—Amapinda 17:18.
19. Ni nshila nshi shimo isho twingacefeshamo amafya mu mikalile yesu?
19 Ilyo twanaka, twilatontonkanya ati kuti twacefyako amafya no kubukulula ukusekelela nga twacefyako inshita tupoosa pe sambililo lya pa lwesu ilya Baibolo, umulimo wa kushimikila, no kusangwa ku kulongana. Tatufwile ukucite co pantu ishi ni nshila shacindama isho twingapokelelamo umupashi wa kwa Yehova, umufuma ukusekelela. (Abena Galatia 5:22) Imilimo ya Bwina Kristu ilapembesula lyonse kabili tainasha sana. (Mateo 11:28-30) Kuti nalimo incito ya ku mubili nelyo ukukokoloka e kuletunasha, te milimo ya ku mupashi. Ukusendama bwangu kuti kwatwafwa ukutendeka ukubomba bwino nge fyo twalebomba kale. Ukutusha sana kuti kwatwafwa nga nshi. Ba N. H. Knorr, ababombele mwi Bumba Litungulula ilya Nte sha kwa Yehova ukufikila ilyo bafwile, baleeba bamishonari ukuti: “Nga mwafuupulwa, ica kubalilapo fye ukucita kutusha. Mukasanga ukuti ubwafya bonse bulaba eyefilya nga mwatuusha bwino ubushiku!”
20. (a) Supuleni inshila shimo umo twingatwalilila ukusekelela. (b) Finshi mwingatontonkanya ifingamulenga ukusekelela? (Moneni umukululo pe bula 17.)
20 Abena Kristu balikwata umulimo waibela uwa kubombela “Lesa wa nsansa.” (1 Timote 1:11, NW) Nge fyo twamona, kuti twatwalilila ukusekelela na lintu fye tukwete amafya yabipisha. Lekeni tuleibukisha isubilo lya Bufumu, ukwaluka mu fyo tumona ifintu nga cakabilwa, no kwangusha ubumi bwesu. Lyene, nangu imikalile ikafye shani, tukankula ku mashiwi ya mutumwa Paulo aya kuti: “Sekeleleni pe muli Shikulu; ndetila kabili, Sekeleleni!”—Abena Filipi 4:4.
Tontontonkanyeni Pali ifi Fipusho:
• Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukulaibukisha sana isubilo lya Bufumu?
• Cinshi cingatwafwa ukutwalilila ukusekelela ilyo tuli na mafya?
• Mulandu nshi tulingile ukwesesha ukwangusha imikalile yesu?
• Ni shani fintu bamo bayangushako imikalile yabo?
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 17]
Ifintu Fimbi Ifitulenga Ukusekelela
Nga Bena Kristu twalikwata ifintu ifingi ifitulenga ukusekelela. Moneni ifyakonkapo:
1. Twalishiba Yehova.
2. Twalisambilila icine caba mu Cebo ca kwa Lesa.
3. Imembu shesu kuti shaelelwa nga twatetekela mwi lambo lya kwa Yesu.
4. Ubufumu bwa kwa Lesa buleteka—kabili icalo cipya nomba line fye cikesa!
5. Yehova alitwingisha muli paradise wa ku mupashi.
6. Tulaipakisha ukubishanya kusuma ukwa Bwina Kristu.
7. Twalikwata ishuko lya kubombako mu mulimo wa kushimikila.
8. Tuli abomi, kabili twaba no bukose eyefilya.
Finshi fimbi ifimulenga ukusekelela ifyo mwingalumbula?
[Icikope pe bula 13]
Paulo na Sila balesekelela nangu fye ni mu cifungo
[Ifikope pe bula 15]
Bushe mulatontonkanya pe subilo lya kulenga ukusekelela ilya calo cipya ica kwa Lesa?