Bushe ku Muulu Kwaba Shani?
ABANTU bamo bamona kwati te kuti twishibe ifyo ku muulu kwaba pantu batila takwaba umuntu nangu umo uwafumako uwingatweba ifyo kwaba. Nalimo balilaba amashiwi Yesu asosele aya kuti: “[Nafumine] ku muulu.” (Yohane 6:38) E lyo aebele na bashimapepo bamo ukuti: “Imwe muli ba pano calo; ine ndi wa ku muulu.” (Yohane 8:23) Finshi Yesu alandile pa fyo ku muulu kwaba?
Yesu atile ku muulu e ko Yehova ekala. Aitile Lesa ukuti “Tata uwaba mu muulu.” (Mateo 12:50) Lelo Yesu abomfeshe ishiwi lya kuti “umuulu” mu nshila shalekanalekana. Ku ca kumwenako, ilyo alelanda pa lwelele, atile: “Lolekesheni ifyuni fya mu muulu.” (Mateo 6:26) Lelo, ukwikala Yehova kwalisansuka ukucila pa lwelele. Baibolo itila: “Kwaba uwaikala pa muulu wa calo icabulungana.”—Esaya 40:22.
Bushe “[Shifwe] uwaba mu muulu” ekala mu muulu mulya mwaba intanda? Amalembo ya Mushilo yalanda pa ntanda, umweshi, na kasuba ukuti na fyo fyaba mu “muulu.” Ku ca kumwenako, uwaimbile amalumbo umo alembele ukuti: “Ilyo nalolesha imyulu yenu, imilimo ya minwe yenu, umweshi ne ntanda ifyo mwapanga, ntila, wa nshi umuntu mwibukisha no kwibukisha umwina kufwa?”—Amalumbo 8:3, 4.
Yehova Lesa te kuti ekale mu myulu apangile nga filya fine na kabasa te kuti ekale mu kabati iyo apangile. E mulandu wine ilyo Imfumu Solomone yalepeela itempele lya mu Yerusalemu kuli Yehova, yalandile ukuti: “Lelo bushe cine cine Lesa kuti aikala pano isonde? Moneni! Umuulu, nangu fye muulu wa myulu te kuti umukumane; pali bufi ing’anda iyi iyo nkuulile!” (1 Ishamfumu 8:27) Nga ca kuti Yehova tekala mu myulu umu mwaba intanda, umweshi, na kasuba, ninshi ni mu myulu nshi ekala?
Nangu cingati abantu balisambilila pa fya mu muulu ukubomfya fimashini fya maka kabili bamo balifika fye na ku mweshi, amashiwi Baibolo ilanda aya kuti: “Takwaba umuntu nangu umo uwatala amona Lesa,” ya cine. (Yohane 1:18) Yesu alilondolwele umulandu umuntu nangu umo ashingamwena Lesa lintu atile: “Lesa Mupashi.”—Yohane 4:24.
Umupashi walicila pa mubili wa buntunse. Wena tawapangwa ne fintu ifyo twingekata no kumona, pamo nga umunofu no mulopa. E ico, ilyo Yesu atile aleikala pamo na Wishi mu “muulu,” aloseshe mu kuti akwete umubili wa mupashi uwa bukata uwacila umubili wa buntunse. (Yohane 17:5; Abena Filipi 3:20, 21) Ku muulu ukwikala abakwata umubili wa mupashi uko Yesu aleikala na Wishi, e ko Baibolo ita ukuti ku “muulu.” Bushe kwaba shani? Finshi ficitikako?
Icifulo uko Babomba Imilimo Iileta Insansa
Baibolo ilondolola ukuti ku muulu kwaliba imilimo iingi nga nshi. Yalanda ukuti kwaba iminshipendwa ya bamalaika ababa ne cishinka kuli Lesa. (Daniele 7:9, 10) Aba bamalaika bonse bali-ibela. Twaishiba shani? Mu fintu fyonse ifyo tumona ifyo Lesa abumba, takwaba ifintu fibili ifyaba fye cimo cine, kanshi na ku muulu kwine e fyo cifwile caba. Na lyo line, aba bamalaika balabombela pamo, ukupusanako ne fyo caba ku bantu ba pano calo abashaikatana.
Umfweni ifyo Baibolo ilondolola ificitika mu muulu. Itila “Cindikeni Yehova, mwe bamalaika bakwe, mwe mpalume, mwe bacita ifyo asosa, pa kukutika ku cebo cakwe. Cindikeni Yehova, mwe mabumba yakwe yonse, mwe babomfi bakwe, abacita ukufwaya kwakwe.” (Amalumbo 103:20, 21) Kanshi mu muulu mwaliba imilimo iingi. Te kuti tutwishike ukuti iyi milimo ilaleta insansa.
Ukutula fye na kale ilyo ne sonde lishilapangwa, bamalaika balabomba umulimo wa kwa Lesa ne nsansa. Amalembo yatila, ilyo Yehova ashimpile isonde, abana baume ba kwa Lesa “[ba-awilile] utupundu pamo” kabili ‘baliweleshe.’ (Yobo 38:4, 7) Umo pa bana ba kwa Lesa alikwete ne shuko lya kubombela pamo na Lesa pa kupanga ifintu fyonse. (Abena Kolose 1:15-17) Ubu bulondoloshi ubusuma ubulanga ifyo bamalaika baba ne nsansa ilyo balebombela Lesa, kuti bwalenga mwakwata amepusho ayengi pa myulu na pa bantunse.
Bushe Abantu Bapangilwe Ukuti Bakaleikala ku Muulu?
Apo bamalaika balebombela Lesa mu muulu ilyo ne sonde lishilapangwa, ninshi abantunse ba kubalilapo, Adamu na Efa, tababapangile ukuti baleikala mu muulu. Lelo, Lesa aebele ulya mwaume no mwanakashi ukuti: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde.” (Ukutendeka 1:28; Imilimo 17:26) Adamu e o Lesa abalilepo ukupanga no mubili wa buntunse, ali no kwishiba Lesa no kulamubombela ne cishinka. Ali no kufyala abantunse abali no kulaikala pe sonde. “Imyulu yena, myulu ya kwa Yehova, lelo icalo apeela ku bana ba bantu.”—Amalumbo 115:16.
Abantu tabafwaya ukufwa pantu Lesa tabapangile ukuti balefwa. Ilyo Lesa alandile pa mfwa ni lintu ale-eba Adamu icali no kumucitikila nga apula ifunde. Adamu nga tafwile atwalilila ukuba ne cumfwila kuli Lesa.—Ukutendeka 2:17; Abena Roma 5:12.
Lesa taebelepo Adamu ukuti ali no kuya ku muulu. Kanshi Lesa tapangile icalo ukuti ale-eseshapo fye abantu ukumona nga nabalinga ukuyaikala ku muulu. Umuntu bamupangile ukuti aleikala pano calo ku ciyayaya, kabili uku kufwaya kwa kwa Lesa kuli no kufikilishiwa. Baibolo yalaya ukuti “abalungama e bakekala mu calo, kabili bakekalamo umuyayaya.” (Amalumbo 37:29) Camoneka fye apabuuta ukuti abantu tabapangilwe ukuti bakaleikala ku muulu. Nomba mulandu nshi Yesu alaile abatumwa bakwe ukuti bakaya ku muulu? Bushe aloseshe mu kuti abantu bonse abasuma bakaya ku muulu?