Itempele Lyasangululwa Na Kabili

Ilyo Yesu na basambi bakwe bafumine ku Yeriko, baikele inshiku shitatu mu Betani. Nomba ulucelo pali Cimo pa Nisani 10, batampile ukuya ku Yerusalemu. Ilyo baleya, Yesu alyumfwile insala, e co ilyo amwene umukunyu, aliileko. Bushe walitwele?

Cali ni ku kupwa kwa March, kanshi iyi tayali ni nshita ya makunyu, kano mu June e lyo kuba amakunyu. Na lyo line, amabula yalipuukile no kukosa yalikosele. E calengele ukuti Yesu amone kwati kwali amakunyu ya kubangilila. Lelo tasangileko amakunyu. Amabula yalengele umuti ulemoneka kwati kuli ifisabo. Lyena Yesu atile: “Umuntu nangu umo ekalyako icisabo kuli iwe na kabili umuyayaya.” (Marko 11:14) Ilyo line fye, umuti watendeke ukuuma, kabili abasambi baali no kwishiba umo ici calolele ubushiku bwali no kukonkapo.

Tapapitile na nshita, Yesu na basambi bakwe balifikile mu Yerusalemu. Aile kwi tempele ilyo apempwile ubushiku bwafumineko. Uyu muku taile fye mu kupempula itempele, lelo alicitilepo cimo nga filya acitile imyaka itatu iyafumineko ilyo kwali Ica Kucilila mu 30 C.E. (Yohane 2:14-16) Alitamfishe “abaleshitisha na baleshita mwi tempele.” Kabili alipenwine “amatebulo ya balekabushanya indalama ne fipuna fya baleshitisha inkunda.” (Marko 11:15) Yesu alileseshe na bantu ba mu musumba ukulapita mu lubansa lwe tempele nga nabakwata ifyo basendele.

Mulandu nshi Yesu atamfishe abalekabusha indalama na baleshitisha inama mwi tempele? Yesu atile: “Bushe tacalembwa ati, ‘Ing’anda yandi iketwa ing’anda ya kupepelamo aba mu nko shonse’? Lelo imwe mwaisangula ulucengo lwa fipondo.” (Marko 11:17) Icalengele Yesu ete aba bantu ukuti ifipondo, ni co balelipilisha abantu umutengo uukalamba pa kushita inama sha kutuula amalambo. Yesu amwene ukuti ifyo balecita kwibila abantu.

Ilyo intungulushi sha bashimapepo, bakalemba, na bakalamba ba mu bantu baumfwile ifyo Yesu acitile, balefwaisha ukumwipaya. Na lyo line, balifililwe ukumwipaya pantu abantu abengi baleya kuli ena mu kumfwa ifyo alesambilisha.

Te baYuda fye beka abaile ku Ca Kucilila, lelo na abantu abasangwike abaYuda nabo bene baliile. Bamo pali aba baali baGriki. Aba abantu baile kuli Filipi, nalimo pa mulandu wa kuti akwete ishina lya ciGriki, bamwipwishe nga kuti bamonana na Yesu. Filipi alyebeleko Andrea, pantu alitwishike nga cali fye bwino ukuti aba bantu bamonane na Yesu. E ico baile-eba Yesu ninshi acili mwi tempele.

Apo Yesu alishibe ukuti kwashele fye inshiku ishinono ninshi bamwipaya, talefwaya ukonaula inshita ku kucita ifyo abantu balefwaya acite nelyo ukulumbuka ku bantu. Pa kwasuka abatumwa bakwe babili, abomfeshe icilangililo. Atile: “Inshita naisa iya kuti Umwana wa muntu acindamikwe. Ndemweba icine cine, nati, Uluseke lwa ngano nga taluponene mu mushili no kufwa, luba fye uluseke lumo; lelo nga lwafwa, e lyo lutwala ifisabo ifingi.”—Yohane 12:23, 24.

Uluseke lwa ngano lumo kuti lwamoneka kwati talwacindama. Lelo nga balubyala no “kufwa” lwafwa, lulatendeka ukukula no kutwala ifisabo ifingi. Cimo cine na Yesu, aali fye e muntu wapwililika eka. Lelo pa mulandu wa kuti aali uwa cishinka kuli Lesa mpaka ne mfwa, akaafwa abantu abengi abaipeelesha ukubombela Lesa nge fyo aipeeleshe. Akabaafwa ukuba no mweo wa muyayaya. E ico Yesu atile: “Uwatemwa umweo wakwe akaulofya, lelo uwapata umweo wakwe pano calo akausunga no kuba no mweo wa muyayaya.”—Yohane 12:25.

Yesu taletotonkanya pa fingamuwamina fye, pantu atile: “Umuntu onse nga afwaya ukumombela, ankonke, kabili uko ndi e ko no mubomfi wandi akaba. Umuntu nga amombela, Tata akamucindika.” (Yohane 12:26) We cilambu ubukulu ee! Bonse abo Wishi akacindika bakalabombela pamo na Kristu mu Bufumu bwakwe.

Apo Yesu alishibe ukuti aali no kucuula sana ilyo talafwa, atile: “Nomba umweo wandi wasakamikwa, nga ndeti shani? Tata mpususheni ku nshita ino.” Ici tacalangile ukuti Yesu talefwaya ukucita ubufwayo bwa kwa Lesa. Pantu alandile no kuti: “Lelo ici e co naishila ku nshita ino.” (Yohane 12:27) Fyonse ifyo Yesu alecita ukubikako fye ne fyo atuulile umweo wakwe nge lambo fyalefikilisha ukufwaya kwa kwa Lesa.