“Njafweni ku Kukanatetekela Kwandi”

“Wishi wa mwana e pa kubilikisha, ati, Ndetetekela; njafweni ku kukanatetekela kwandi.”—MARKO 9:24.

 1. Cinshi calengele wishi umo ukupunda ati, “Njafweni ku kukanatetekela kwandi”?

WISHI wa mulumendo wakwete cibanda aiminine ku cinso ca kwa Yesu Kristu. Fintu ulya mwaume afulwike ukukwata umwana wakwe umwaice ukundapwa! Abasambi ba kwa Yesu babulilwe icitetekelo cakumanina ku kutamfya icibanda, lelo wishi abilikishe ati: “Ndetetekela; njafweni ku kukanatetekela kwandi.” Ukupitila mu maka yapeelwa na Lesa, Yesu lyene atamfishe icibanda, ukwabulo kutwishika ukukosha icitetekelo ca kwa wishi wa mulumendo.—Marko 9:14-29.

 2. Ukukuma ku citetekelo, ni mu nshila nshi shibili Abena Kristu tababela ne nsoni?

² Ukupala wishi wa ulya mulumendo uwakwete subilo, umubomfi wa bucishinka uwa kwa Yehova takwata nsoni sha kusoso kuti: “Ndetetekela.” Bakapumya kuti pambi bakaana amaka ya kwa Lesa, bucine bwa Cebo cakwe, kabili nelyo fye ukubako kwakwe kwine. Lelo Abena Kristu ba cine balasumina mu kwangufyanya ukuti balikwate citetekelo muli Yehova Lesa. Nalyo line, lintu balelanda pa mbali kuli Shibo wa ku mulu mwi pepo, aba bantu bamo bene umo umo kuti pambi bapaapaata ukuti: “Njafweni ku kukanatetekela kwandi.” Ici balacita na kabili ukwabule nsoni, ukwishibo kuti nelyo fye batumwa ba kwa Yesu Kristu bapaapete ukuti: “Kusheni icitetekelo cesu.”—Luka 17:5.

 3. Cinshi cakatama pa lwa fintu Yohane abomfeshe ishiwi “icitetekelo” mwi Landwe lyakwe, kabili mulandu nshi ici cali icalingisha?

³ Ukucilisha Amalembo ya Bwina Kristu aya ciGreek e yasosa ifingi pa lwa citetekelo. Na kuba, Ilandwe lya kwa Yohane libomfya amashiwi yalekanalekana aya ciGreek ayaampana ku “citetekelo” ukucila pali 40 peresenti ukufulisha ukucila fintu Amalandwe yambi yatatu ukukumbinkanishiwa pamo yacita. Yohane aebekeshe ukuti ukukwate citetekelo tacabe cakumanina; ukubelesha cene kwalikatama. Ukulemba mupepi na 98 C.E., amwene ifya kumfwilako ubusangu ifyabamo busungu ukuba apepi no kubika mu citeyo Abena Kristu banaka mu citetekelo. (Imilimo 20:28-30; 2 Petro 2:1-3; 1 Yohane 2:18, 19) E co cali icakatama ukubelesha icitetekelo, ukupeela ubushininkisho bwa cene ukupitila mu milimo ya kuipeelesha kwa bukapepa. Inshita shayafya shali ku ntanshi.

 4. Mulandu nshi takuli icishingacitwa kuli abo abakwate citetekelo?

⁴ Icitetekelo cilafwilisha Abena Kristu ukubomba na mafya ayali yonse. Yesu aebele abasambi bakwe ukuti nga ca kuti balikwete “citetekelo ngo luseke lwa lubanga,” takwali icishali na kucitika kuli bene. (Mateo 17:20) Muli iyo nshila, aebekeshe amaka ya citetekelo, icisabo ca mupashi wa mushilo. Yesu muli ifyo akomaile, te pa cintu abantunse bengacita, lelo pa cintu umupashi wa kwa Lesa, nelyo amaka yabomba, yengacita. Abo abatungululwa na wene, tabapanga utupindami tunono ne mpika ukuba ifikalamba. Ukubomfya amano yantu umupashi wa kwa Lesa upeela kulabaafwa ukusunga ifintu mu cifulo calinga. Nelyo fye impika shakakala shilacepa lintu shatwalwa ku maka ya citetekelo.—Mateo 21:21, 22; Marko 11:22-24; Luka 17:5, 6.

Ukupepa Ukuti Icitetekelo Cifilwa

5-7. (a) Mashiwi nshi aya kusoka pa lwa citetekelo Yesu alandile lintu aimike Icibukisho? (b) Ni shani fintu icitetekelo ca kwa Petro camwafwilishe ukukosha bamunyina?

⁵ Mu 33 C.E., Yesu asefeshe ica Kucilila pamo na basambi bakwe umuku wa kulekelesha. Lyene, pa numa ya kutamfya Yuda Iskariote, aimike ukusefya kwa Cibukisho, ukusoso kuti: “[Ndecite cipingo na imwe (mwe bantu), ifyo Tata acite cipingo na ine, ica bufumu, NW] . . . Simone, Simone, Satana amufwaile bonse ukumwela nge ngano; lelo ine nalombeele iwe, ukuti icitetekelo cobe ciipelela. Kabili iwe ilyo ukapilibuka, ukoseleshe bamunonko.”—Luka 22:28-32.

⁶ Yesu apepele ukuti icitetekelo ca kwa Simone Petro ciipelela. Nangu cingati Petro mu kucishamo kuicetekela aitakishe ukuti taali no kukaana Yesu, mu kwipipa pa numa ya ico acitile fyo imiku itatu. (Luka 22:33, 34, 54-62) Na kuba, mu kuba no kuumwa kwa Mucemi mu mfwa ukwasobelwe, impaanga shalipashilwe. (Sekaria 13:7; Marko 14:27) Nangu cibe fyo, lintu Petro apuupuutwike ukufuma ku kuwila kwakwe mu citeyo ca mwenso, akoseshe bamunyina ba ku mupashi. Aimishe umulandu wa kupyanikwa kwa kwa Yuda Iskariote wabulo busumino. Ukubomba pamo ngo wa kulandilako abatumwa pa Pentekoste 33 C.E., Petro abomfeshe ulwa kubalilapo ulwa “mfungulo” shintu Yesu amupeele, ukwisule nshila ku baYuda ku kuba ifilundwa fya Bufumu. (Mateo 16:19; Imilimo 1:15–2:41) Satana afwaile ukukwata abatumwa pa kuti abele nge ngano, lelo Lesa amwene kuli cene ukuti icitetekelo cabo tacafililwe.

⁷ Elenganya fintu Petro ayumfwile lintu aumfwile Yesu asoso kuti: “Ine nalombeele iwe, ukuti icitetekelo cobe ciipelela.” Bala tontonkanya! Shikulu wakwe kabili Cibinda aali napepa ukuti icitetekelo ca kwa Petro cifilwa. Kabili tacafililwe, nelyo ukupelela. Na kuba, pa bushiku bwa Pentekoste, Petro na bambi babele abantu ba kubalilapo abasubilwe no mupashi wa mushilo ukuba abana ba ku mupashi aba kwa Lesa, impyani shinankwe shenekelwa isha kwa Kristu mu bukata bwa mu mulu. Mu kuba no mupashi wa mushilo lilya ukubomba pali bene mu cipimo cishaishibikwe ku numa, baali na maka ya kulangilila ifisabo fya uko, ukusanshako icitetekelo, ukucila pali kale lyonse. Mwandi casuko ca kupapusha ku kupaapaata kwabo ukuti: “Kusheni icitetekelo cesu”!—Luka 17:5; Abena Galatia 3:2, 22-26; 5:22, 23.

Ukulolenkana na Mesho Ayali ku Ntanshi Mu Kuba ne Citetekelo

 8. Kusoka nshi ukwalingana ne nshita ukuteyanya kwatupeela ukulosha ku kufikilishiwa kwa 1 Abena Tesalonika 5:3?

⁸ Mu kufikilishiwa kwa busesemo bwa Baibolo, tukomfwa mu kwangufyanya ukubilikisha kwa kuti “Umutende no mutelelwe!” (1 Abena Tesalonika 5:3, NW) Bushe ici kuti cabika icitetekelo cesu ku bwesho? Ee, pantu tuli mu busanso bwa kwikatwa ababulo kupempwila ku kutunguluka kwamonekesha uko pambi inko shingakwata mu kuletako umutende. Lelo tatwakakaneko umupashi wa bakabilisha ba musango uyo aba mutende nga ca kuti twasunga mu muntontonkanya ukuti Yehova Lesa talebomfya icili conse ica fibombelo fya ici calo ukulola kuli ubo buyo. Alikwate nshila yakwe ku kuleto mutende wa cine, kabili ico cili fye kupitila mu Bufumu bwakwe pe samba lya kwa Yesu Kristu. E ico, ukutunguluka ukuli konse uko inko pambi shingakwata mu kwimika umutende, kukaba ukwipi kabili ica kufimba fye ku nse. Pa kutwaafwa ukutwalilila abapempwila muli kuno kuloshako, “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” akatwalilila ukusabankanya ukusoka kwalingana ne nshita pa kuti ababomfi ba kwa Yehova tabakekatwe ababulo kupempwila ku kubilisha kuleisa ukwa cimbepa ukwa “Mutende no mutelelwe” ku nko sha iyi micitile ikote iya fintu.—Mateo 24:45-47.

 9. Mulandu nshi ubonaushi bwa Babiloni Mukalamba bukafwaila ubukose ne citetekelo pa lubali lwesu?

⁹ Ukubilikisha kwa “Umutende no mutelelwe!” kukaba cishibilo ca “boni ubwa kupumikisha” ubuli no kwisa pali Babiloni Mukalamba, ubuteko bwa calo ubwa butotelo bwa bufi. (Ukusokolola 17:1-6; 18:4, 5) Ici na co cine cikesha icitetekelo ca Bwina Kristu. Mu kuba no butotelo bwa bufi ukubongoloka mu fitantala, bushe Inte sha kwa Yehova shikatwalilila abashangila mu citetekelo? Kwena e fyo. Ici ca kuponako—icishaenekelwa kabili icishingomfwikishiwa ku bantu abengi—tacakafume ku muntu. Abantu bafwile ukwishiba ukuti mu cituntulu cili bupingushi bwa kwa Yehova, mu kushishiwa kwe shina lintu ubutotelo bwa bufi bwasaalula pa nshita ntali. Lelo ni shani fintu abantu bengeshiba kano nga ca kuti umuntu umo abebele? Kabili ni bani pa mbali ya Nte sha kwa Yehova bengenekelwa ukubebe fyo?—Linganyeniko Esekiele 35:14, 15; Abena Roma 10:13-15.

10. Ni shani fintu ukusansa kwa kwa Goge pa bantu ba kwa Yehova na kabili kukaba bwesho bwa citetekelo?

¹⁰ Inte shasubwa isha kwa Yehova na babishanya nabo abakwate subilo lya pe sonde balikwata ubukose bwakabilwa ku kwebako bambi pa lwa kuputunkanishiwa kuli mupepi ukwa bupingushi bwa kwa Yehova pali Babiloni Mukalamba ne micitile yonse iya kwa Satana iya fintu. (2 Abena Korinti 4:4) Mu lubali lwakwe pamo nga Goge wa ku Magoge, ukulangilila icifulo cakwe icabotelela ica ino nshita, Satana akatangilila imilalo yakwe iya pe sonde ku kusansa kwa papela amaka yakwe yonse pa bantu ba kwa Lesa. Icitetekelo mu maka ya bulesa aya kucingilila mu kwimininako Inte sha kwa Yehova cikabikwa ku bwesho. Lelo kuti twakwata icitetekelo ica kuti pamo nga fintu Icebo ca kwa Lesa casobele, Yehova akapokolola abantu bakwe.—Esekiele 38:16; 39:18-23.

11, 12. (a) Cinshi caebekeshe ipusukilo lya kwa Noa no lupwa lwakwe mu kati ka Lyeshi? (b) Ni pa lwa cinshi apo tatwakakabile ukusakamikwa mu kati ka bucushi bukalamba?

¹¹ Ilelo, tatwaishiba mu cine cine fintu Yehova akacingilila abantu bakwe mu kati ka “bucushi bukalamba,” lelo uyu tauli mulandu wa kutwishikila ukuti akacite fyo. (Mateo 24:21, 22) Imibele ya bantu ba kwa Lesa aba ino nshita ikapala ilya intu Noa no lupwa lwakwe baisangilemo abene beka mu kati ka Lyeshi. Abakupikilwa mu cibwato mu kuba na menshi yalulunkana aya bonaushi ukubashinguluka, mu kupalako balipuminwe ku mwenso kuli uku kulangisha ukwa maka ya bulesa kabili bafwile balipepele mu mukoosha. Takwabako ukulangilila kwa mu Malembo ukwa kuti baali abasakamikwa kabili baipwishe abene beka ukuti: ‘Bushe icibwato mu cituntulu cili icakosa mu kulinga ukupusunsuka amaka ya konaula? Bushe natukwata ifya kulya fyakumanina ukutantalila ukufikila Ilyeshi lyapwa? Bushe tukaba na maka ya kubomba ne mibele yaaluka pe sonde pa numa?’ Ifya kuponako fyakonkelepo fyashininkishe ukuti amasakamika ya musango uyo nga tayakwete apo yashimpilwe.

¹² Pa kushininkisha ipusukilo lyabo, Noa no lupwa lwakwe bakabile ukubelesha icitetekelo. Ici capilibwile ukukonka amakambisho no kutungulula kwa mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. Mu kati ka bucushi bukalamba, cikaba mu musango umo wine ice pamfya ukuti tukonke ukutungulula kwa mupashi wa mushilo no kumfwila amakambisho ya kwa Yehova ukupitila mu kuteyanya kwakwe. Lyene tatwakakwate umulandu wa kusakamikwa no kwipusho kuti: ‘Ni shani fintu ukukabila kwesu ukwa ku mupashi no kwa ku mubili kukekushiwa? Kupayanya nshi kukacitwa ku bantu bacikalamba nelyo kuli abo abalefwaya ukusakamana kwaibela ukwa fya cipatala nelyo ukundapwa? Ni shani fintu Yehova akacilengo kucitika kuli ifwe ukupusunsuka ukwingila mu calo cipya?’ Mu kuba ne citetekelo cakosa, ababomfi ba bucishinka bonse aba kwa Yehova bakashila fyonse mu maboko yakwe ayakampuka.—Linganyeniko Mateo 6:25-33.

13. Lintu ubucushi bukalamba bwatendeka, mulandu nshi tukakabila icitetekelo ukupala ica kwa Abrahamu?

¹³ Lintu ubucushi bukalamba bube nabutampa, ukwabulo kutwishika icitetekelo cesu muli Lesa cikakoshiwa apakalamba. Na kuba, tukamona ukuti Yehova alefikilisha cintu asosele ukuti akacita. Tukalamona ukuputunkanya kwakwe ukwa bupingushi na menso yesu yene! Lelo bushe pa lwesu tukakwata icitetekelo cakumanina ku kusumina ukuti ilintu aleonaula ababifi, Lesa akabaka abantu bakwe? Bushe tukaba nga Abrahamu, uwakwete icitetekelo ca kuti ‘Kapingula wa pano isonde ponse akacite calungama,’ te konaula abalungama pamo na babifi?—Ukutendeka 18:23, 25.

14. Mepusho nshi yalingile ukutulenga ukubebeta icitetekelo cesu no kubombesha ku kukosha cene?

¹⁴ Fintu cili icacindama ukuti nomba tukuulilile icitetekelo cesu! Mu kuba ne mpela ya iyi micitile ibifi iya fintu mu kupalamishe fyo, lekeni tusuminishe umupashi wa kwa Lesa ukutukuntila ku “kuba abenda mu mibele ya mushilo kabili iya [kuipeelesha kwa, NW] bukapepa.” (2 Petro 3:11-14) Lyene tatwakapumwe mu kati ka bucushi bukalamba na matontonkanyo ya kusakamika pamo nga aya: ‘Bushe nacininga ukupokelela ukucingilila kwa kwa Yehova? Bushe nga nalicitile ifyafulilako mu mulimo wakwe? Bushe mu cituntulu nalibombeshe mu kukumanina pa kufwalo “buntu bupya”? Bushe ndi musango wa muntu Yehova afwaya mu calo cipya?’ Amepusho ya kulangulukapo aya musango uyo yalingile ukutulenga ukubebeta icitetekelo cesu no kubombesha ku kucikosha lino line fye!—Abena Kolose 3:8-10.

Icitetekelo ca Kutuposha

15. Cinshi cintu Yesu inshita shimo aebele abo bantu aundepe, lelo mulandu nshi ici tacafwilisha ukundapa kwa kasuba ka lelo ukwa citetekelo?

¹⁵ Yesu tapeleshe imilimo yakwe iya kundapa kwa ku mubili ku bantu ba citetekelo. (Yohane 5:5-9, 13) E co imibombele yakwe taipeela ukwafwilisha ku cifundisho cishili ca mu malembo ica kundapa kwa citetekelo. Ca cine, Yesu inshita shimo aebele abo bantu aundepe ukuti: “Icitetekelo cobe nacikuposha.” (Mateo 9:22; Marko 5:34; 10:52; Luka 8:48; 17:19; 18:42) Lelo pa kusosa ici, alelondolola fye icishinka caba pa bwelu ica kuti: Nga ca kuti balya abacucutike babulilwe icitetekelo mu maka ya kundapa aya kwa Yesu, nga tabaishile kuli wene ku kundapwa mu kutendekelapo.

16. Ni programu nshi uwa kundapa Yesu aletungulula ilelo?

¹⁶ Ilelo, Yesu Kristu aletungulula programu wa kundapa kwa ku mupashi, kabili ukucila pa bantu umo umo 4,000,000 baliibika abene mu mutande ku kumwenamo ukufuma kuli yene. Pamo nge Nte sha kwa Yehova, baleipakisha ubutuntulu busuma ubwa ku mupashi te mulandu no kunakuka uko pambi bakwete. Abena Kristu basubwa pa kati kabo balikwata isubilo lya ku mulu, kabili ‘balolekesha ifishimoneka ifya muyayaya.’ (2 Abena Korinti 4:16-18; 5:6, 7) Kabili Abena Kristu abakwate subilo lya pe sonde balolesha ku ntanshi ku milimo ya kupapusha iya kundapa kwa ku mubili iikacitika mu calo cipya ica kwa Lesa.

17, 18. Kupayanya nshi ukwa kwa Yehova kwalondololwa pa Ukusokolola 22:1, 2, kabili ni shani fintu icitetekelo cifwaikwa pa lubali lwesu pa kumwenamo ukufuma kuli kwene?

¹⁷ Umutumwa Yohane aloseshe ku kupayanya kwa kwa Lesa ukwa bumi bwa ciyayaya muli aya mashiwi yaba pa Ukusokolola 22:1, 2 ukuti: “Anangile umulonga wa menshi ya Mweo, ayabengeshima nga krustali, yalefuma mu cipuna ca bufumu ca kwa Lesa ne ca Mwana wa mpaanga, yalepita mu kati ka musebo wa Musumba; ubushilya buno bwa mulonga no bushilya bulya kwali umuti wa Mweo, uutwale fisabo fya misango ikumi na ibili, umweshi uyu umusango wa uko no mweshi uyu umusango wa uko; na mabuula ya muti yabela ku kuposhe nko.” “Amenshi ya Mweo” yasanshamo Icebo ca kwa Lesa ica cine no kupayanya ukuli konse kumbi ukwa kwa Yehova ku kuposha abantunse ba cumfwila ukufuma ku lubembu ne mfwa no kubapeela ubumi bwa ciyayaya pa cishinte ce lambo lya cilubula ilya kwa Yesu. (Abena Efese 5:26; 1 Yohane 2:1, 2) Ilintu bali pe sonde, abakonshi basubwa 144,000 aba kwa Yesu balanwa ukufuma ku kupayanya kwa kwa Lesa ku bumi ukupitila muli Kristu kabili betwa “imioke ya bulungami.” (Esaya 61:1-3; Ukusokolola 14:1-5) Baliletako ifisabo fya ku mupashi ifingi pe sonde. Pamo nga babuushiwa mu mulu, mu kati ka Kuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu, bakakana mu kwananya ukupayanya kwe lambo ukukabomba ku “kuposhe nko” ukufuma ku lubembu ne mfwa.

¹⁸ Ifili ukukosa kwa citetekelo cesu muli uku kupayanya kwa kwa Lesa, e fikaba no bukulu bwa kuitemenwa kwesu ukukonka ukutungulula kwa mupashi wakwe ku kulyako. Ukupwililika kwa ku mubili mu kushininkisha kukesa ilyo umuntu alebelesha icitetekelo muli Kristu no kucita ukulunduluka kwa ku mupashi. Nangu cingati umuntu akaba naundapwa mu cipesha amano ku kubulwa maka kukalamba, akapalamikwa ku kupwililika ilyo alebelesha icili calungama. Akalalya lyonse ukufuma ku kupayanya kwa kwa Lesa ku kundapa ukupitila mwi lambo lya kwa Kristu. E co icitetekelo cikasonga ukundapwa kwesu no kulengwa abapwililika mu nshila ya ku mubili.

‘Ukupusuka pa Kucetekela’

19. Mulandu nshi cakatamina ukutwalilila abashangila mu citetekelo?

¹⁹ Ukufikila amacaca ya calo cipya ica kwa Lesa yafumyapo imfifi ya calo cibifi icilipo, fintu cili icakatama ukuti ababomfi ba kwa Yehova batwalilile abashangila mu citetekelo! Abantu “bashitetekela” bakapooswa “muli bemba uulepya ku mulilo ne libwe lya mingu,” imfwa ya cibili. Ici cikacitika, te kucelwa ukucila pa bwesho bwa kupelako pa mpela ya Kuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu. (Ukusokolola 20:6-10; 21:8) Ifyo cikabe capaalwa icipendwilo ca abo abatwalilila ukubelesha icitetekelo no kupusunsuka ukuipakisha inshita ya ku ntanshi iyabule mpela!

20. Ni shani fintu 1 Abena Korinti 13:13 akakwata ubupilibulo bwaibela ku mpela ya Kuteka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu?

²⁰ Lyene aya mashiwi ya kwa Paulo pali 1 Abena Korinti 13:13 yakakwata ubupilibulo bwaibela: “Kwashala ukutetekela, ukucetekela, ukutemwa, ifi fitatu; lelo icacilapo pali ifi fyonse kutemwa.” Tatwakakabile na kabili ukubelesha icitetekelo ica kuti icilayo ca mu busesemo ica pa Ukutendeka 3:15 cikabe ca cine cine nelyo ukusubilo kuti cikafikilishiwa. Ico cikaba nacicitika. Pamo nga bakasunga ba bumpomfu, tukatwalilila ukusubila muli Yehova, ukukwate citetekelo muli wene na mu Mwana wakwe, no kubatemwa pamo nga baleteleko ukufikilishiwa kwa ubu busesemo. Ukulundako, ukutemwa kwashika no kutasha kwa kuyumfwa kwa kufuma ku mutima pa mulandu we pusukilo lyesu fikatukakila kuli Lesa mu kuipeelesha kushingaputukako ku ciyayaya conse.—1 Petro 1:8, 9.

21. Cinshi ico ifwe ilelo tulingile ukucita pa ‘kupusuka pa kutetekela’?

²¹ Ukupitila mu kuteyanya kwakwe ukumoneka, Yehova alicita ukupayanya kwa kusungusha ku kukosha icitetekelo. Shukila konse ukwa kwene. Lyonse sangwa no kwakana mu kulongana kwa bantu ba kwa Lesa. (AbaHebere 10:24, 25) Sambilila Icebo cakwe ne mpapulo sha Bwina Kristu mu mukoosha. Paapaata Yehova ku mupashi wakwe uwa mushilo. (Luka 11:13) Pashanya icitetekelo ca abo abalebuulo butungulushi mu kuicefya mu cilonganino. (AbaHebere 13:7) Cincintila amatunko ya ku calo. (Mateo 6:9, 13) Ee, kabili kusha ukwampana kwa pa lobe na Yehova mu nshila iili yonse iingacitikako. Ukucila pali fyonse, twalilila ukubeleshe citetekelo. Lyene kuti waba pa kati ka abo abatemuna Yehova no kunonke pusukilo, pantu Paulo alondolwele ukuti: “Ni ku kusenamina mwapusukila, pa kutetekela; kabili te cintu cafuma kuli imwe, ca bupe ca kwa Lesa.”—Abena Efese 2:8.

Cinshi Cili Ifyasuko Fyobe?

◻ Mesho nshi aya citetekelo yali mu kulungatana ku ntanshi yesu?

◻ Ni mu nshila nshi shibili icitetekelo cesu cingatuposeshamo?

◻ Ukulingana na 1 Petro 1:9, ni pa butali bwaba shani tufwile ukusungilila icitetekelo?

◻ Kupayanya nshi twakwata ku kukosha icitetekelo cesu?

[Icikope pe bula 15]

Ukupala wishi untu umwana wakwe Yesu aundepe, bushe uleluka ukukabila kwa pa lobe ukwa citetekelo cakulilako?

[Icikope pe bula 17]

Icitetekelo capala cilya ica kwa Noa no lupwa lwakwe cikakabilwa pa kupusunsuka “ubucushi bukalamba”