Muleba Abaiceefya Kabili Aba Cikuuku Nga Yesu
“Ni mwe Kristu aculiile, kabili amushilile ne cilangililo pa kuti mulekonka sana mu ntampulo shakwe.”—1 PET. 2:21.
KUTI MWAYASUKA SHANI?
Mulandu nshi tufwile ukulapashanishisha Yesu?
Kuti mwapashanya shani Yesu filya aba uwaiceefya?
Kuti mwapashanya shani Yesu filya aba uwa cikuuku?
1. Mulandu nshi twingapalamina kuli Yehova nga tulepashanya Yesu?
ILINGI LINE tulapashanya abantu ababa ne mibele iisuma kabili abacita ifisuma. Pa bantu bonse ababako pe sonde, Yesu Kristu e o tufwile ukulapashanya. Mulandu nshi? Pantu umwine atile: “Uwamona ine, ninshi amona na Tata.” (Yoh. 14:9) Yesu alepashanya Wishi bwino sana ica kuti nga twamona ifyo alecita kuti caba kwati tulemona Wishi. Nga tulepashanya Yesu, tulapalama kuli Yehova, Uwapulamo mu muulu na pano isonde. Kanshi calicindama ukulapashanya imibele ya Mwana wakwe ne fyo alecita!
2, 3. (a) Mulandu nshi Yehova alondolwela bwino Umwana wakwe, kabili cinshi ico Yehova afwaya ukuti tulecita? (b) Finshi twalasambilila muli cino cipande?
2 Bushe kuti twaishiba shani imibele ya kwa Yesu? Tulatasha pantu Baibolo yalilondolola bwino Yesu. Mu Malembo ya Bwina Kristu aya ciGriki, Yehova alitweba imibele ya Mwana wakwe pantu afwaya ukuti tumwishibe bwino no kuti tulemupashanya. (Belengeni 1 Petro 2:21.) Baibolo ipalanya ifyo Yesu alecita ku “ntampulo” nelyo ku makasa yakwe. Caba kwati Yehova aletweba ukuti tulekonka Yesu pa numa no kulanyanta mulya mwine alenyanta. Nangu ca kuti ifwe tatwapwililika, tufwile ukulapashanya Yesu pantu alecita ifisuma. Yehova tenekela ukuti tulecita filya fine fye Yesu alecita. Lelo, Wishi afwaya ukuti tuleesha na maka ukulapashanya Umwana wakwe.
3 Nomba natulande pa mibele imo iisuma iya kwa Yesu. Muli cino cipande, twalalanda pa kuiceefya na pa cikuuku; lyena mu cipande cikonkelepo tukalanda pa kushipa no kwiluka. Ilyo tulelanda pali iyi mibele, twakulayasuka ifipusho fitatu: Bushe iyi mibele yalola mwi? Bushe Yesu alangile shani iyi mibele? Kuti twamupashanya shani?
YESU AALI UWAICEEFYA
4. Bushe ukuiceefya kwalola mwi?
4 Bushe ukuiceefya kwalola mwi? Muli ici calo umo abantu abengi bashaiceefya, bamo bamona ukuti umuntu uwaiceefya ninshi alikwata ubwafya nelyo taicetekela. Lelo ubu bufi. Pa kuti umuntu alange ukuiceefya afwile ukuba uwakosa kabili uwashipa. Ukuiceefya bakulondola ukuti “kukanaba ne cilumba.” Pa kuba abaiceefya tulingile ukwishiba ifyo tuimona fwe bene. Icitabo cimo icilondolola amashiwi yaba mu Baibolo, citila: “Pa kuti tube abaiceefya tufwile ukwishiba ukuti Lesa alitucila icine cine.” Nga twali-iceefya kuli Lesa, tatwakulaimona ukuti twalicila bambi. (Rom. 12:3) Calyafya ku bantu abashapwililika ukuba abaiceefya. Lelo kuti twasambilila ukuiceefya nga twaishiba ifyo Lesa atucila kabili twalakonka na mu nkasa sha Mwana wakwe.
5, 6. (a) Bushe Mikaele malaika mukalamba nani? (b) Bushe Mikaele alangile shani ukuti aali uwaiceefya?
5 Bushe Yesu alangile shani ukuti aali uwaiceefya? Umwana wa kwa Lesa aali uwaiceefya pa myaka iingi ilyo ali icibumbwa ca mupashi ica maka ku muulu na lintu aali umuntu wapwililika pe sonde. Natulande pali fimo ifyo acitile.
6 Ifyo aali uwaiceefya. Yuda uwalembeleko Baibolo alandile pa fyo Yesu aali ilyo ashilaisa pe sonde. (Belengeni Yuda 9.) Yesu, Mikaele malaika mukalamba, ‘alipusene na Satana Kaseebanya’ kabili ‘alyumene’ no yu umubifi. Baleumanina pa “citumbi ca kwa Mose.” Muleibukisha ukuti ilyo Mose afwile, Yehova amushikile pa ncende iishaishibikwe. (Amala. 34:5, 6) Nalimo Satana Kaseebanya alefwaya ukuti alebomfya umubili wa kwa Mose mu kupepa kwa bufi. Te mulandu ne fyo Satana Kaseebanya alefwaya ukucita ku mubili wa kwa Mose, Mikaele alimukeenye. Icitabo cimo cilanda pa mashiwi ya ciGriki ayo bapilibula ati ‘alipusene’ na ‘alyumene’ ukuti balayabomfya “pa cilye nga kuli abalelubula umulandu” kabili kuti yalola mu kuti “Mikaele alikeenye Satana Kaseebanya ukuti takwete insambu sha kusenda umubili wa kwa Mose.” Lelo Mikaele tapingwile Satana pantu alishibe ukuti tawali mulimo wakwe uwa ku mupingula. Alishibe ukuti uyu mulimo wali wa kwa Kapingula Mukalamba, Yehova. Kanshi Mikaele alishibe umwakupelela ilyo alebomfya amaka yakwe na lintu bamukalifye. Kanshi aali uwaiceefya icine cine!
7. Bushe Yesu alangile shani ukuti aali uwaiceefya mu fyo alelanda na mu fyo alecita?
7 Ilyo Yesu ali pano isonde, ifyo alelanda ne fyo alecita fyalelanga fye ukuti aali uwaiceefya icine cine. Ifyo alelanda. Talefwaya ukuti abantu eo balecindika pa milandile yakwe iisuma. Lelo alefwaya sana ukuti balecindika Wishi. (Marko 10:17, 18; Yoh. 7:16) Talelanda mu nshila yalelanga ukuti ali mukalamba pa basambi bakwe nelyo ukubamona ukuti tabacindeme. Lelo alibacindike, alebatasha na pa mibele yabo iisuma kabili alibacetekele. (Luka 22:31 32; Yoh. 1:47) Ifyo alecita. Yesu asalilepo ukwangusha imikalile yakwe kabili talefwaya ifyuma. (Mat. 8:20) Aleitemenwa ukubomba imilimo iyo abengi basuulile. (Yoh. 13:3-15) Yesu alilangile ukuti ali uwaiceefya pantu ali ne cumfwila. (Belengeni Abena Filipi 2:5-8.) Ukupusanako na bantu aba cilumba abashaba ne cumfwila, Yesu ena alecita kufwaya kwa Lesa, aali “uwa cumfwila ukufika na ku mfwa.” Ukwabula no kutwishika, Yesu Umwana wa muntu ali ‘uwaiceefya.’—Mat. 11:29.
MULEBA ABAICEEFYA NGA YESU
8, 9. Kuti twalanga shani ukuti twali-iceefya?
8 Kuti twapashanya shani Yesu filya aali uwaiceefya? Imibele yesu. Ukuiceefya kulatwafwa ukwishiba umwakupelela ilyo tulebomfya amaka twapeelwa. Nga twaishiba ukuti tatwapeelwa amaka ya kupingula bambi, tatwakaleyangufyanya ukupeela bambi imilandu pa filubo bacitile nelyo ukulabatwishika. (Luka 6:37; Yako. 4:12) Nga twali-iceefya tatwakacilemo “ukuba umulungami,” ukusuula abo twaishiba ukuti tabakwata ifyo twakwata nelyo tababomba imilimo iyo tubomba. (Luk. Mil. 7:16) Baeluda abaiceefya tabamona ukuti balicindama ukucila bamunyinabo. Lelo aba bakacema ‘bamona bambi ukuti balibacila.’—Fil. 2:3; Luka 9:48.
9 Ku ca kumwenako, ba W. J. Thorn batendeke ukubomba umulimo wa bukangalila enda mu 1894. Pa numa ya kubomba uyu mulimo pa myaka iingi, balibetile ukuya mu kubomba umulimo wa kusunga inkoko pa Kingdom Farm ku New York. Ba Thorn batile: “Nga natendeka ukutontonkanya ukuti nalicindama ne wa kulabomba uyu mulimo, ilyo line fye ndaleka ukutontonkanya ifi no kulanda ati ‘Ndi lukungu fye, cinshi ndeimwena kwati nalicila bambi?’” (Belengeni Esaya 40:12-15.) Uyu munyinefwe aliiceefeshe icine cine!
10. Kuti twalanga shani ukuti twali-iceefya mu fyo tulanda na mu fyo tucita?
10 Ifyo tulanda. Nga twali-iceefya, ifyo tulanda fikalalanga ukuti e fyo twaba. (Luka 6:45) Ilyo tulelanshanya na bambi, tatufwile ukulalanda fye pa fisuma ifitucitikila na pa milimo iyo tubomba. (Amapi. 27:2) Lelo tufwile ukulalanda na pa fisuma ifyo bamunyinefwe na bankashi bacita kabili tufwile no kulabatasha pa mibele yabo iisuma, pa mano bakwata ayakucita ifintu fimo ne fyo babomba imilimo bwino. (Amapi. 15:23) Ifyo tucita. Abena Kristu abaiceefya tababika amano ku kufwaya ukulumbuka muli cino calo. Basalapo ukwangusha imikalile yabo, no kubomba imilimo iyo aba mu calo basuula pa kuti fye balebombela Yehova na maka yabo yonse. (1 Tim. 6:6, 8) Ne nshila iyacindama iyo twingalangilamo ukuti twali-iceefya kuba ne cumfwila. Tufwile ukuba abaiceefya pa kuti ‘tuleumfwila abaletutungulula’ mu cilonganino na pa kuti tulekonka ifyo icilonganino ca kwa Yehova ciletutungulula.—Heb. 13:17.
YESU AALI UWA CIKUUKU
11. Bushe ukuba ne cikuuku kwalola mwi?
11 Bushe ukuba ne cikuuku kwalola mwi? Ishiwi lya kuti icikuuku lyalola mu kuti “ukuba uwanakilila ilyo muleyafwa bambi.” Umuntu uwaba ne cikuuku alikwata ukutemwa ne mibele imbi pamo nga inkumbu no luse. Amalembo yalanda pa “luse,” pa “nkumbu” na pa ‘kutemwa.’ (Luka 1:78; 2 Kor. 1:3; Fil. 1:8) Amalembo yatweba ukuti tuleba no luse. Icitabo cimo icilanda pali Baibolo citila: “Tatufwile fye ukumfwa fye ati twalikwata uluse lelo tufwile ukulanga mu fyo tucita ukuti twalikwata iyi mibele. Uluse lulalenga tuleyafwa bambi ilyo baba na mafya.” Nga tuli ne cikuuku tukalayafwa bambi. Umuntu uwaba ne cikuuku alafwaisha ukwafwa bambi ilyo bali na mafya.
12. Cinshi cilanga ukuti Yesu aali uwa cikuuku ku bantu, kabili icikuuku cakwe calengele ukuti alecita finshi?
12 Bushe Yesu alangile shani ukuti aali ne cikuuku? Aali ne nkumbu mu fyo alecita. Yesu aleumfwila bambi uluse. Ilyo amwene cibusa wakwe Maria na bambi baleloosha ndume yakwe Lasaro uwafwile, Yesu ‘aliponeshe ifilamba.’ (Belengeni Yohane 11:32-35.) Lyena apo alibomfwilile uluse, alibuushishe Lasaro nga filya fine abuushishe umwana mwaume wa kwa mukamfwilwa. (Luka 7:11-15; Yoh. 11:38-44) Pa mulandu wa cikuuku ico Yesu akwete nalimo alengele Lasaro ukuba ne subilo lya kuba no bumi ku muulu. Ilyo ashilabuusha Lasaro, kwali abantu abengi sana abalemukonka kabili ‘alibomfwile uluse.’ Apo alibomfwililile uluse, “atendeke ukubasambilisha ifintu ifingi.” (Marko 6:34) Bonse abaumfwile ifyo abasambilishe balyalwike! Kanshi twamona ukuti Yesu tapelele fye pa kumfwa fye inkumbu, lelo alicitilepo fimo ku kwafwa abantu.—Mat. 15:32-38; 20:29-34; Marko 1:40-42.
13. Ni mu nshila nshi Yesu alelandila amashiwi ya cikuuku ku bantu? (Moneni icikope icili pa ntendekelo ya cino cipande.)
13 Amashiwi yakwe aya cikuuku. Apo Yesu aali uwa cikuuku, calengele ukuti alelanda amashiwi ya cikuuku ku bantu, maka maka ku balecula. Umutumwa Mateo alandile pali Yesu ukuti alefikilisha ukusesema kwaba muli Esaya ukutila: “Itete ilyafunika takalikontole; kabili iciku icashibantukila takacishimye.” (Esa. 42:3; Mat. 12:20) Ifyo Yesu alelanda fyalelenga abantu abali kwati litete ilyafunika nelyo iciku icaleshibantukila ukuba ne nsansa. Alebila imbila nsuma ye subilo lya “kukakilila abali no bulanda.” (Esa. 61:1) Aebele bonse “abalecula kabili abafininwa” ukwisa kuli ena, no kubeba ukuti ‘bakasanga ukutuusha.’ (Mat. 11:28-30) Aebele abasambi bakwe ukuti Lesa alalangulukilako bonse ababomfi bakwe, ukubikako fye na “banono,” abantu abo icalo cimona nga abashacindama.—Mat. 18:12-14; Luka 12:6, 7.
MULEPASHANYA YESUFILYA AALI UWA CIKUUKU
14. Kuti twaba shani ne cikuuku ku bantu?
14 Kuti twalapashanya shani Yesu filya aali ne cikuuku? Ifyo mwingaba ne cikuuku. Te bantu bonse ababa ne cikuuku, lelo Baibolo itukoselesha ukuti tufwile ukuba ne cikuuku. “Icikuuku,” mibele ya buntu bupya iyo Abena Kristu bonse bafwile ukukwata. (Belengeni Abena Kolose 3:9, 10, 12.) Kuti mwaba shani ne cikuuku kuli bambi? Mufwile ukukusha ukutemwa kwenu. (2 Kor. 6:11-13) Mulekutikisha bambi nga balemweba ifyo baleyumfwa ne fibasakamike. (Yako. 1:19) Muleesha ukwelenganya no kuipusha ukuti: ‘Bushe nga nine nali no ubu bwafya kuti naumfwa shani? Finshi ningatemwa bambi ukuncitila?’—1 Pet. 3:8.
15. Kuti twayafwa shani abantu ababa nge tete ilyafunika nelyo iciku icileshibantukila?
15 Ifyo twingalanga ukuti tuli ba cikuuku. Nga tuli ne cikuuku tukalafwaisha ukwafwa abantu, maka maka ababa kwati litete ilyafunika nelyo iciku icileshibantukila. Kuti twayafwa shani abantu ba musango uyu? Baibolo pa Abena Roma 12:15 itila, “Lilileni pamo na balelila.” Tulingile ukulalangulukilako abalecula ukucila fye ukulabeba ifyakucita pa kuti bapwishe amafya bakwete. Nkashi umo uo Abena Kristu banankwe basansamwishe ilyo umwana wakwe umukashana afwile, atile: “Nalitashishe ilyo ifibusa fyaishile no kulilila pamo na ine.” Kuti twalanga icikuuku na mu kucitila bambi ifisuma. Bushe mwalishibako mukamfwilwa umo uulekabila ukumuwamishako ing’anda? Bushe mwalishibako Umwina Kristu umukalamba uukabila imyendele pa kuya mu kulongana, mu kubila imbila nsuma, nelyo mukumona dokota? Nga mwalanga icikuuku pa kubacitilako fintu ifinono kuti fyayafwa sana Umwina Kristu uuli mukukabila. (1 Yoh. 3:17, 18) Ne nshila iikalamba iyo twingalangilamo icikuuku kubombako sana umulimo wa kubila imbila nsuma. Takwaba inshila iyacila pali iyi iyo twingafwilamo abantu abafwaya ukusambilila icine!
16. Mashiwi nshi twingalanda pa kukoselesha abali no bulanda?
16 Ifyo twingalanga ukuti tuli ba cikuuku mu fyo tulanda. Nga tuli ne cikuuku kuli bambi ‘tukalasansamusha abali no bulanda.’ (1 Tes. 5:14) Mashiwi nshi twingalanda pa kukoselesha abali no bulanda? Kuti twabasansamusha nga twabeba ukuti twalibabikako amano kabili tulabasakamana. Kuti twabatasha pa mibele yabo iisuma na pa fisuma ifyo bacita. Kuti twabeba ukuti apo Yehova alibapalamika ku Mwana wakwe, alabamona ukuti balicindama. (Yoh. 6:44) Kuti twababeba no kuti Yehova alasakamana sana ababomfi bakwe abali no “bulanda” nelyo “abasakamikwa imitima.” (Amalu. 34:18) Nga tulelanda amashiwi ya cikuuku kuti twasansamusha abali no bulanda.—Amapi. 16:24.
17, 18. (a) Bushe Yehova afwaya baeluda ukulasunga shani umukuni wakwe? (b) Finshi tukalandapo mu cipande cikonkelepo?
17 Yehova enekela baeluda ukuba ne cikuuku ku mukuni wakwe. (Imil. 20:28, 29) Baeluda mufwile ukulaibukisha ukuti mwalikwata umulimo wa kusambilisha, ukukoselesha no kusansamusha umukuni wa kwa Yehova. (Esa. 32:1, 2; 1 Pet. 5:2-4) Kanshi, eluda uwaba ne cikuuku tafwile ukulatungulula abantu ba kwa Lesa ukubomfya amafunde ayo umwine aipangila fye nelyo ukubapatikisha ukucita ifyo te kuti babe na maka ya kucita. Lelo afwile ukulaesha ukulacita ifingalenga baba ne nsansa, no kucetekela ukuti apo balitemwa Yehova bakulamubombela ukulingana na papela amaka yabo.—Mat. 22:37.
18 Nga tuletontonkanya lyonse pa fyo Yesu aba uwaiceefya ne fyo aba ne cikuuku, ukwabula no ku twishika twakulamupashanya. Mu cipande cikonkelepo, tukalanda pa mibele na imbi iisuma iya kwa Yesu, ukushipa e lyo no kwiluka.
[Caption pe bula 9]
Bushe mwalibika amanoku Bena Kristu banenu?
(Moneni paragrafu 15)