Katamika Ubumi Bwine Bwine

BUSHE ubu e bumi bweka bwabako? Pa kutukoselesha “ukwikatisha ubumi bwine bwine,” Baibolo ilangilila ukuti kwalibako ubwacilapo. (1 Timote 6:17-19, NW) Nga ca kuti ubumi bwesu ubwa ndakai tabwaba e bumi bwine bwine, cinshi caba e bumi bwine bwine?

Ifyashingulukako kwi lembo lili pa muulu filanga ukuti bwaba ‘bumi bwa muyayaya’ ubo umuntu uutiina Lesa alingile ukwikatisha. (1 Timote 6:12) Ku cinabwingi cakulisha, ici cilepilibula ubumi bwa muyayaya pe sonde. Adamu, umuntu wa kubalilapo, akwete icilolelo ca kwikala kuli pe na pe pe sonde lya paradise. (Ukutendeka 1:26, 27) Aali no kufwa fye nga ca kuti aliile ku “muti wa kulengo kwishibo busuma no bubi.” (Ukutendeka 2:17) Lelo pa mulandu wa kuti Adamu no mukashi wakwe, Efa, mu kubulwe cumfwila baliile kuli ulya muti, Lesa alumbulwile ubupingushi bwa mfwa. ‘Mu bushiku baliileko,’ balifwile mu menso ya kwa Lesa kabili batendeke ukuwila mu mfwa ya ku mubili. Ubumi bwabo tabwali na kabili ubwa musango baipakishe pa kubala.

Inshila ya ku “Bumi Bwine Bwine”

Pa kulenga “ubumi bwine bwine” ukucitikako, Yehova Lesa acitile imitantikile ya kutuula umutundu wa muntu. Pa kutwaafwa ukumfwikisha iyi mitantikile, natulanguluke fakitare munono. Bamashini bonse abalimo balinenuka kabili balalenga ubwafya ku babomfya pa mulandu wa kuti umubomfi wabalilepo imyaka yapitapo alisuulile icitabo ca kulangilila uubomfya kabili aonawile bamashini bonse. Abalebomfya pali ino nshita besha fye na maka ukubomba na bamashini abalipo. Umwine wa fakitare alefwaya ukupanga cipya cipya bamashini ku kwaafwako ababomfi bakwe, kabili alebika pa mbali indalama ishingakabilwa kuli iyo mifwaile.

‘Kabomfya wa mashini’ uwa kubalilapo, Adamu, takatamike ubumi ubo apeelwe. Muli fyo, apishishe ku bufyashi bwakwe ubumi bushapwililika, ubwapala kuli mashini ashibomba bwino. (Abena Roma 5:12) Ukupala bakabomfya ba pa numa mu fakitare, abashingalungike mibele, ubufyashi bwa kwa Adamu tabwaba na maka ya kufika pa bumi bwine bwine abene beka. (Ilumbo 49:7) Pa kulungika iyi mibele imoneka ukube yabulwe subilo, Yehova atumine Umwana wakwe uwafyalwa eka kwi sonde ku kushitwila umutundu wa muntu ubumi bwa muyayaya. (Luka 1:35; 1 Petro 1:18, 19) Pa kufwa imfwa ya bulilambo pa mulandu wa mutundu wa muntu, Umwana wa kwa Lesa uwafyalwa eka, Yesu Kristu, apayenye isho ndalama—ubumi ubwaumfwana kuli ubo Adamu alufishe. (Mateo 20:28; 1 Petro 2:22) Mu kuba ne li lambo lyaumo mutengo, Yehova nomba alikwata icishinte ca kupayanishishapo ubumi bwine bwine.

Ku mutundu wa muntu uwa cumfwila, ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu likapilibula ubumi bwa ciyayaya pe sonde lya paradise. (Ilumbo 37:29) Ili subilo lyalitambulwilwa kuli bonse abakapusunsuko “kulwa kwa bushiku bukalamba bwa kwa Lesa wa maka yonse,” ukwaloshiwako nga Armagedone. (Ukusokolola 16:14-16) Akafumyapo ububifi bonse pe sonde. (Ilumbo 37:9-11) Abo baba mu cibukisho ca kwa Lesa abakafwa pa ntanshi ya iyo nshita bakabuushiwilwa kuli Paradise wabweshiwa pe sonde kabili bakakwata icilolelo ca kuipakisha ubumi bwine bwine ubwabakilwa bonse abomfwila Lesa.—Yohane 5:28, 29.

Ukukabila kwa Kuteesa Ubumi Bwesu Ubwa Ndakai

Ici tacilepilibule fyo kuti mu kubamo insambu twalangisha imisuula ku kushila kwa bumi bwa ndakai. Bushe umwine wa fakitare kuti apoose nshita ne ndalama ukukuula cipya cipya mashini uwa mubomfi uushisakamana wene? Ukucila, bushe umwine wa ncito te kuti aseekeshe mashini wakuulwa cipya cipya ku muntu uwaeseshe na amaka yakwe ukusungilila mashini wa kale?

Ubumi ca bupe caumo mutengo ukufuma kuli Yehova. Pamo nga intulo ya kushukisha iya cilya ca bupe, afwaya ifwe ukubuteesa. (Ilumbo 36:9; Yakobo 1:17) Ukulanda ulwa kwangwako kwa kwa Yehova ku bantu ba pe sonde, Yesu atile: “Ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse.” (Luka 12:7) Yehova akambishe abena Israele ukukanatale misoka, ico mu cifyalilwa casanshishemo ukukanaipaya umwine. (Ukufuma 20:13) Ici citwaafwa ukusengauka ukumona ukuipaya pamo nge cintu twingasalapo.

Ukwishiba ukusekelela kwa kwa Yehova mu busuma bwesu, abantu batiina Lesa balabomfya ifishinte fya Baibolo mu kupimununa ifibelesho fya muli kano kasuba. Ku ca kumwenako, pa mulandu wa kuti Abena Kristu balafwaikwa ‘ukuisangulula ku kukantana konse ukwa mubili no mupashi, ukufisho mushilo mu kutiina Lesa,’ balataluka kuli fwaka ne miti ikola iikunkumya iyalulo muntontonkanya.—2 Abena Korinti 7:1.

Ukusekelela kwa kwa Lesa mu bumi bwa buntunse kulamonwa mu kulundapo mu kufunda kwakwe ukwa kusungilila “umutima uwatekanya” no kusengauka imyendele ya bucisenene. (Amapinda 14:30; Abena Galatia 5:19-21) Pa kwikatilila kuli ifi fipimo fyasumbuka, tulacingililwa ku fintu fya musango yo pamo nga ukukalipa kwa bonaushi na malwele yapishiwa mu kwampana kwa bwamba.

Ukwangwako kwa kwa Yehova ku bumi bwa bantu bakwe na kabili kumonekela mu kukonkomesha kwakwe ku kutaluka ku kuliisha no kunwesha. (Amalango 21:18-21; Amapinda 23:20, 21) Abena Kristu balasokwa ukuti abafunushi na bakolwo bwalwa tabakapyane Ubufumu bwa kwa Lesa, uko e kuti, tabakatale abakwatako ubumi bwine bwine. (1 Abena Korinti 6:9, 10; 1 Petro 4:3) Pa kukoselesha ukulinga, Yehova atusambilisha ukuinonsha fwe bene.—Esaya 48:17.

Lintu twaikalila ku fipimo fya kwa Lesa, tulanga ukuti tulateesa ubumi bwesu ubwa ndakai. Kwena, icacilanapo ukucindama caba bumi bwine bwine. Apantu bwaba bwa muyayaya, Abena Kristu ba cine bakakatika ubucindami bwacilapo kuli bwene ukucila ku bumi bwabo ubwa ndakai. Lintu Yesu Kristu apeele ubumi bwakwe ilambo, ainashishe umwine ku kufwaya kwa kwa Yehova. Icumfwila kuli Wishi capilibwile ifyacilapo nga nshi kuli wene ukucila ifyali ubumi bwakwe pano isonde. Inshila ya kwa Yesu yafuminemo ukubuushiwa kwakwe no kupokelela kwakwe ubumi bwa bumunshifwa mu muulu. (Abena Roma 6:9) Imfwa yakwe na kabili ipilibula ubumi bwa muyayaya ku mutundu wa muntu uwa cumfwila ababelesha icitetekelo mwi lambo lyakwe ilya cilubula.—AbaHebere 5:8, 9; 12:2.

Ifunde Lyakatama Ilya pa Mulopa

Mu kumfwika, abakonshi ba kwa Yesu babelebesha ukutontonkanya kwakwe. Bafwaya ukutemuna Lesa mu fintu fyonse, pamo fye nga fintu Kristu acitile. Ku cintu cimo, ici cilondolola umulandu bakaanina ukukuushishamo kwa mulopa, uko kuntu badokota bamo bainika ukwa kupususha ubumi. Natumone ifyo umuntu alangisha ukuti alateesa ubumi bwine bwine pa kukaana ukukuushishamo kwa mulopa.

Ukupala Yesu Kristu, Abena Kristu bacaice bafwaisha ukuba abomi mu menso ya kwa Lesa, kabili ico cifwaya icumfwila cakumanina kuli Wene. Icebo ca kwa Lesa cikambisha abakonshi ba kwa Kristu ukuti: “[Talukeniko] ku fyaipailwo tulubi, na ku kulyo mulopa, na ku fyatitilwa, na ku bulalelale.” (Imilimo 15:28, 29) Mulandu nshi ili funde pa lwa mulopa lyasanshiwilwe mu makambisho ayaba na maka pa Bena Kristu?

Ifunde ilyapeelwe ku bena Israele lyafwaile ukutalukako ku mulopa. (Ubwina Lebi 17:13, 14) Abena Kristu tababa pe samba lye Funde lya kwa Mose. Lelo balishiba ukuti ikambisho lya kukanalya umulopa lyalitangilile Ifunde; lyali nalipeelwa mu kubangilila kuli Noa pa numa ya Mulamba. (Ukutendeka 9:3, 4; Abena Kolose 2:13, 14) Ili kambisho lyabombele ku bufyashi bonse ubwa kwa Noa, ukufuma kuli uyo inko shonse isha pe sonde shatuntuka. (Ukutendeka 10:32) Mu kulundapo, Ifunde lya kwa Mose litwaafwa ukumona umulandu Lesa apampamina pa kushila kwa mulopa. Pa numa ya kulesha abena Israele ukulyo mulopa wa musango onse, Lesa atile: “Umweo wa ca mubili uli mu mulopa wa ciko; kabili ine naupeela kuli imwe pa ciipailo ku kukonsolwele myeo yenu: pantu umulopa e ukonsolwela ku mweo uulimo.” (Ubwina Lebi 17:11) Umulopa wabakililwe na Lesa ku kubomfiwa nge lambo pa cipailo. Ifunde lyakwe pa kushila kwa mulopa lisokolola ubulashi bwakwe pa bumi bonse pe sonde. (Esekiele 18:4; Ukusokolola 4:11) Ukumwena ubumi bwesu ukufuma ku mimwene ya kwa Yehova, twiluka ukuti tabwaba bwesu lelo bwaseekeshiwa fye na Lesa kuli ifwe.

Pamo fye nga fintu kabomfya wa mashini mu cilangililo cesu aali uwashingamwa kuli mashini, ifwe twaliseekeshiwa ubumi bwesu ubwa ndakai. Cinshi wingacita nga ca kuti mashini obe akabile ukulungisha kabili kalungisha atubulula ukukakanya wene ukubomfya ifyela ifyo mu kulungatika fyaleshiwa mu citabo ca makambisho? Bushe te kuti wipushe bakalungisha bambi ukumona nga mashini kuti alungishiwa mu kumfwana na makambisho ya mu citabo ca makambisho? Ubumi bwa buntunse bwalicilapo nga nshi ukucindama no kupikana pali mashini. Mu Cebo cakwe capuutwamo, icitabo ca makambisho ku kusungilila abantunse abomi, Kapanga wesu alilesha ukubomfya umulopa ku kubakilila ubumi. (Amalango 32:46, 47; Abena Filipi 2:16) Bushe tacabamo ukupelulula ukukakatila ku fifwaikwa fya cilya citabo ca makambisho?

Mu cine cine, Abena Kristu abalwele abalomba ukundapa kwa kukanabomfya umulopa ku bulwele bwabo tabalekaana ukundapa konse ukwa cipatala. Balelomba fye ukundapa uko kukalanga umucinshi ku bumi bwabo—ubwa nomba no bwa ku nshita ya ku ntanshi. Badokota abo mu bukose bacindika ukwiminina ukubuulwa na Bena Kristu balekalilo bunte ku kumwenamo ukwa kundapa bene mu kumfwana no kulomba kwabo. “Ukukumana ne Nte sha kwa Yehova kwantungulwile ku mutande upya uwa fyakatamikwa,” e fisosa shiŋanga umo uwa kulepula uwalebomfya umulopa apakalamba. Nomba esha ukundapa nangu fye abashili Inte ukwabula umulopa.

Ukukatamika Ubumi Bwine Bwine

Wali mutande nshi uwa fyakatamikwa fintu uyu shiŋanga wa kulepula asangile ukupitila mu kundapa Inte sha kwa Yehova? Nomba alishiba ukuti ukundapa umulwele kubimbamo te lubali fye lwa mubili ulukwete ubulwele lelo umuntu onse. Bushe umulwele talingile ukusuminishiwa ukulomba ukusakamanwa kwawamisha ku busuma bwakwe ubwa ku mubili, ku mupashi, na mu nkuntu?

Kuli Kumiko wa myaka ya bukulu 15, ukukuushishamo kwa mulopa pa kundapa kansa wakwe uwa mu mulopa uwipaya kwali e kusalapo kwabipisha ukwingabako. Ukwesha ukutantalishako ubumi bwakwe muli iyi nshila pa milungu inono, imyeshi, nelyo fye imyaka takwalingene ne cintu engalufya mu kupita kwa nshita. Pa kuba napeela ubumi bwakwe ubwa ndakai kuli Yehova Lesa nga umo uwa Nte shakwe, acindike ukushila kwa bumi no mulopa. Nangu cingatila wishi na bantu bakwe bambi mu kukosa bakeenye ukwiminina kwakwe, Kumiko aiminine uwashangila. Dokota wakwe inshita imo amwipwishe ati: “Nga ca kuti Lesa obe alalekelela ifilubo, bushe te kuti akulekelele nangu fye nga wapokelele ukukuushishamo kwa mulopa?” Kumiko alikeene ukusuusuka no kukaana icisumino cakwe icashimpwa pali Baibolo. ‘Ukwikatishe cebo ca mweo,’ asungilile ukwiminina kwakwe. (Abena Filipi 2:16) Nga fintu nakulu uushasumina asosele, “Kumiko taali na kufutatila icitetekelo cakwe.” Mu kwangufyanya imibele ya mutima iya kwa wishi na nakulu pamo pene ne ya badokota abalebomba pali wene yalyalwike.

Icitetekelo cakosa ica kwa Kumiko muli Yehova Lesa, uwingamubuusha ukufuma ku bafwa, cakuntile abengi. Lintu aali acili umumi, apaapaatile wishi ati: “Nangu fye nga nafwa, nkabuushiwa mu Paradise. Lelo nga mwaonaulwa pa Armagedone, nshakamumone. Kanshi napaapaata mulesambilila Baibolo.” Wishi atwalilile fye ukulanda ati: “Ilyo ukaba bwino, nkasambilila.” Lelo lintu Kumiko afwile ku bulwele bwakwe bwabulo kutontoloka, wishi abikile akapepala mu mbokoshi akalembelwepo kuti: “Nkakumona mu Paradise, Kumiko.” Pa numa ya cililo, alandile kuli abo basangilwe ku cililo ukuti: “Nacilaya Kumiko ukuti ndi no kumumona mu Paradise. Nangu cingati ncili nshilasumina cene pa mulandu wa kuti nshilasambilila mu kukumanina, ndi uwapampamina ukubebeta cene. Napaapaata njafweniko.” Bambi mu lupwa lwakwe na bo balitendeke ukusambilila Baibolo.

Kumiko alikwete umucinshi wa cine ku bumi kabili afwaile ukwikala uwa mweo. Alitashishe conse cintu badokota bakwe bacitile ku kupususho bumi bwakwe ubwa ndakai. Pa kumfwila amakambisho ya mu citabo ca makambisho ica kwa Kalenga, nangu ni fyo, ashininkishe ukuti akatamike ubumi bwine bwine. Ku mamilioni, ubo bukaba bumi bwa muyayaya pe sonde lya paradise. Bushe ukaba pa kati kabo?