‘Twalilileni Ukubika Amano . . . ku Kusambilisha’
“IMWE munjita ati, ‘Kasambilisha,’ kabili, ‘Shikulu,’ ico cena mulalungika, pantu e fyo naba.” (Yoh. 13:13) Yesu alandile ayo mashiwi ku basambi bakwe, pa kukomaila pa mulimo wakwe uwa kusambilisha. Lyena ilyo Yesu talaya ku muulu, aebele abasambi bakwe ukuti: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi,. . . mulebasambilisha ukulakonka fyonse ifyo namwebele.” (Mat. 28:19, 20) Umutumwa Paulo na o akomaile pa bucindami bwa kuba bakasambilisha ba Cebo ca kwa Lesa. Aebele Timote uwali eluda ukuti: “Twalilila ukubika amano ku kubelenga pa cintubwingi, ukukonkomesha, no kusambilisha. . . . Uletontonkanya pali ifi fintu; ulebikako sana amano, pa kuti bonse balemona ukulunduluka kobe.”—1 Tim. 4:13-15.
Na muno nshiku mwine, ukusambilisha kwalicindama sana mu mulimo wesu uwa kushimikila na mu kulongana kwa Bwina Kristu. Finshi fingatwafwa ukutwalilila ukubika amano ku kusambilisha, kabili ni muli finshi ukucita ifyo kwingatwafwa ukulunduluka nga bakasambilisha ba Cebo ca kwa Lesa?
Pashanyeni Kasambilisha Mukalamba
Abantu abengi abalekutika kuli Yesu baletemwa sana ifyo alesambilisha. Moneni ifyo abasangilweko ilyo alesambilisha mwi sunagoge lya mu Nasarete baumfwile. Luka, kalemba wa mbila nsuma, atile: “Bonse balashimika ifisuma pali ena no kupapa pa mashiwi ayasuma ayo alelanda.” (Luka 4:22) Abasambi ba kwa Yesu balesambilisha nga filya fine Shikulwibo alesambilisha. Na kuba, umutumwa Paulo akoseleshe Abena Kristu banankwe ukuti: “Mulempashanya, ifyo na ine mpashanya Kristu.” (1 Kor. 11:1) Apo Paulo alepashanya imisambilishishe ya kwa Yesu, alishibe sana ‘ukusambilisha pa bantu na ku ng’anda ne ng’anda.’—Imil. 20:20.
Ukusambilisha “pa Maliketi”
Mu Imilimo icipandwa 17 e mo twingasambilila sana pa fyo Paulo alesambilisha bwino. Ici cipandwa cilanda pa fyo atandele ku Atena mu Grisi. Muli ulya musumba mwaiswile ifilubi ica kuti Paulo aleti konse uko alolesha, mu misebo, na mu ncende sha cintubwingi, alemona fye ifilubi. E calengele ukuti Paulo akalipe sana! Nomba takalipe ica kuti acita icabipa. Lelo “atendeke ukulanshanya [nabo] . . . mwi sunagoge . . . kabili cila bushiku pa maliketi alelanshanya na balesangwapo.” (Imil. 17:16, 17) Ala Paulo alitwimikila ica kumwenako icisuma nga nshi! Nga tuleshimikila ku bantu abali bonse mu mucinshi ukwabula ukubasuusha, kuti twalenga bamo batendeka ukulakutika kabili mu kulekelesha kuti basalapo ukufuma mu busha bwa kupepa kwa bufi.—Imil. 10:34, 35; Ukus. 18:4.
Abengi abo Paulo ashimikileko pa maliketi bantu abashalefwaya ukumfwa ubukombe. Pali aba pali na balesambilisha amano ya bantunse abasumine mu fyapusene ne fyo Paulo aleshimikila. Paulo nga bamukaanya, aletontonkanya pa fyo abalekaanya balelanda. Bamo balemwita ukuti “cilandelande.” Bambi nabo baleti: “Alemoneka kwati alesambilisha pali balesa bambi bambi.”—Imil. 17:18.
Nangu cibe fyo, Paulo tafuupwilwe ku fyo balemweba. Lelo ilyo bamwebele ukulondolola ifyo alesambilisha, Paulo ukwabula ukwikata na ku cani alandile ilyashi ilyalangile ukuti alishibe ukusambilisha bwino. (Imil. 17:19-22; 1 Pet. 3:15) Natulande pali fimo fimo ifyali mu lyashi lyakwe pa kuti tusambilileko fimo ifingatwafwa ukulasambilisha bwino.
Landeni pa fyo Bengatemwa Ukumfwa
Paulo atile: “Mwe bena Atena, nimona ukuti muli fyonse imwe mulemoneka nga batiina sana balesa ukucila abantu bambi. Pantu, ilyo . . . [nalolekeshe] ifyo mupepa, nasangile ne ciipailo apalembwa ukuti ‘Kuli Lesa Uushaishibikwa.’ E ico uo mupepa untu mushaishiba e o ndebila kuli imwe.”—Imil. 17:22, 23.
Paulo alebika amano ku fintu alemona konse uko ali. Ifyo alemona fyalemwafwa ukwishiba bwino abantu abo alelandako. Na ifwe bene kuti twaishiba bwino abo tuleshimikilako nga tulebika amano ku fyo tulemona. Ku ca kumwenako, kuti mwasanga pa lubansa pali utwa kwangasha abana nangu pa ciibi balibikapo fimo. Nga ca kuti twaishibako fimo pali mwine ng’anda, kuti twatontonkanyapo sana pa fyo twalalanda na pa nshila twalafilandilamo.—Kol. 4:6.
Ubukombe Paulo alelanda bwalekoselesha abantu. Lelo alilwike ukuti abena Atena ‘balepepa’ Lesa uo bashaishibe. E ico, umutumwa alibashimikile imbila nsuma pa kuti abafwe ukwishiba ico. Pa kuti abantu bomfwe imbila mulebila, ifwile ukumfwika bwino bwino. Paulo alilondolwele bwino sana ifingabafwa ukulapepa Lesa wa cine. (1 Kor. 14:8) Kanshi ilyo tulebila imbila nsuma ya Bufumu, calicindama ukulanda bwino no kuba abacincimuka!
Mwilakalifya Abantu Kabili Mwilaba na Kapaatulula
Paulo atwalilile ukusosa ati: “Lesa uwapangile cino calo na fyonse ifyabapo, ena, pa kuba Shikulu wa muulu na pano isonde, tekala mu matempele ayakuulwa na bantu, kabili takabila ukuti abantu bamubombele, pantu e upeela abantu bonse umweo no mupu na fyonse.”—Imil. 17:24, 25.
Pano Paulo alelanda ukutila Yehova e watupeela ubumi, nomba apo ali uwashilimuka, alandile ukuti “Shikulu wa muulu na pano isonde.” Ala mwandini twalikwata ishuko ilikalamba sana ilya kwafwa abafumacumi ababa mu mipepele yalekanalekana na bafuma mu fyalo fyapusanapusana ukwishiba ukuti Yehova e ntulo ya bumi bonse!—Amalu. 36:9.
Paulo na kabili atile: “Kabili mu muntu umo e mo alengeele inko shonse isha bantunse, . . . kabili abikile inshita no kupakula imipaka ya bwikalo bwa bantunse, pa kuti shifwaye Lesa, nalimo shingamupampanta no kumusanga, nangu line kwena taba kutali kuli ifwe umo umo.”—Imil. 17:26, 27.
Imisambilishishe yesu, kuti yalenga bambi ukwishiba ifyo Lesa uo tupepa aba. Apo Yehova taba na kapaatulula, alisuminisha abantu ba mu nko shonse ukuti ‘bengamupampanta no kumusanga.’ Na ifwe bene tulanda na bonse abo twakumanya ukwabula akapaatulula. Tulesha ukwafwa bonse abasumina muli Kabumba ukuti bapalame kuli ena pa kuti bakaipakishe amapaalo ku ciyayaya. (Yako. 4:8) Nomba kuti twacita shani pa kuti twafwe abatwishika Lesa nga e ko aba? Tufwile ukupashanya Paulo. Moneni ifyo akonkeshepo ukusosa.
Atile: “[Lesa] e walenga ukuti tube no mweo, ukuti tule-enda no kuti tubeko, nga filya bakalemba wa mishikakulo bamo muli imwe batila, ‘Pantu na ifwe tuli bana bakwe.’ E ico, apo tuli bana ba kwa Lesa, tatufwile ukumona ukuti Lesa aba nga golde atemwa silfere atemwa ilibwe.”—Imil. 17:28, 29.
Paulo pano alefwaya abo alelandako bakutike ifyo alesosa, e mulandu wine alandile pa mashiwi ya bakalemba ba mishikakulo abo abena Atena batemenwe no kucindika. Na ifwe bene tufwaya ukulanda pa fintu ifyo abo tuleshimikilako bengatemwa ukumfwa ilyo tulepelulushanya nabo. Ku ca kumwenako icilangililo Paulo abomfeshe muli kalata yakwe ku baHebere, calicindama na muno nshiku. Atile: “Ing’anda yonse muntu akuula, lelo uwapangile ifintu fyonse ni Lesa.” (Heb. 3:4) Nga twabomfeshe ici cilangililo icayanguka ku bene ba ng’anda, kuti bailuka ukuti ifyo tulelanda fya cine. Moneni na cimbi mu lyashi lya kwa Paulo icilelanga ukuti alishibe sana ukusambilisha. Alekoselesha abantu ukucitapo cimo.
Langeni Abantu Ukuti ni Nshita ya Kucitapo Cimo
Paulo atile: “Na cine, Lesa alisuulako ishi nshita sha kukanaishiba, lelo nomba ale-eba abantu bonse mpanga yonse ukulapila. Pa mulandu wa kuti alibika ubushiku umo akapingwila abantu ba pano isonde mu bulungami ku muntu uo asonta.”—Imil. 17:30, 31.
Iyi nshita Lesa asuminisha ifyabipa ukulacitika, yalenga twakwata ishuko lya kumulanga ifyaba mu mitima yesu. Kanshi nacicindama ukuti tulelanga abantu ukuti inshita tuleikalamo ni nshita ya mpela no kuleka bamona ukuti twalicetekela ukutila Ubufumu bwa kwa Lesa ubuli no kutendeka ukuteka nomba line, bukatuletela amapaalo.—2 Tim. 3:1-5.
Ifyo Abantu Bankulako Filapusanapusana
Baibolo itila: “Awe, ilyo baumfwile Paulo alanda pa kubuuka kwa bafwa, bamo batendeke ukumupumya, e lyo bambi batile: ‘Tukesaumfwako limbi pali ci.’ E fyo Paulo afumine mu kati kabo, lelo abantu bamo bailundile kuli ena kabili balitetekele.”—Imil. 17:32-34.
Bamo nga twabashimikila balankulako ilyo line; bambi bena balapoosako inshita pa kuti bomfwikishe no kusumina ifyo tubalondolwela. Lelo nga ca kuti pa mulandu wa kulondolola bwino ifyo tulesambilisha na pa mulandu wa kufilanda mu nshila iya-anguka, twayafwa nangu fye umo ukwishiba bwino Yehova, tulatasha sana ukuti Lesa atubomfya ukukulila abantu ku Mwana wakwe!—Yoh. 6:44.
Ifyo Twingasambililako
Ilyo twatontonkanya pa lyashi Paulo alandile, kuti twasambililako ifingi pa fyo tufwile ukulalondolola Baibolo kuli bambi. Nga twalikwata ishuko lya kulanda amalyashi ya ku cintubwingi mu cilonganino, tufwile ukwesha na maka ukupashanya Paulo ukulabomfya amashiwi ya kunashanasha ayengalenga abashatetekela ukumfwikisha no kutemwa icine caba mu Baibolo. Tufwile ukulondolola bwino bwino icine, lelo tatufwile ukulasuusha ifyo abashatetekela abasangilwe ku kulongana basuminamo. Na lintu tuli mu mulimo wa kushimikila, tulesha na maka ukulanashanasha abantu mu milandile yesu no kukanabakalifya. Nga tulecita ifi, ninshi tulekonka bwino bwino ukufunda kwa kwa Paulo ukwa kuti ‘mulebika amano ku kusambilisha.’
[Icikope pe bula 30]
Paulo alesambilisha ifyaumfwika, kabili mu nshila yayanguka, e lyo talelanda ifyalekalifya abantu
[Icikope pe bula 31]
Kuti twapashanya Paulo nga tuletontonkanya pa fyo abo tuleshimikilako baleumfwa