Abapaatulwa ku Kuba Bakalumbanya ba Buseko mwi Sonde Lyonse
“Aleluya! Tasheni, mwe babomfi ba kwa Yehova, tasheni ishina lya kwa Yehova!”—ILUMBO 113:1.
1, 2. (a) Mu kumfwana ne Ilumbo 113:1-3, nani awaminwa ukulumbanya kwesu ukwacincimuka? (b) Cipusho nshi cili icalinga ukwipusha?
YEHOVA LESA e Kabumba Wakulisha uwa muulu ne sonde, Mulopwe wa mu Kubumbwa Konse uwa ciyayaya. Aliwamina mu kukumanina ukupokelela ukulumbanya kwesu ukwacincimuka. Uyu e mulandu wine Ilumbo 113:1-3 litukambishisho kuti: “[Lumbanyeni Jah, NW], Tasheni, mwe babomfi ba kwa Yehova, [Lumbanyeni, NW] ishina lya kwa Yehova! Libe ilyacindikwa ishina lya kwa Yehova ukufuma kuli nomba no kufika umuyayaya! Ukufuma ku kutula kwa kasuba ukufika ku kuwa kwa kako ishina lya kwa Yehova [lilumbanishiwe, NW].”
2 Pamo nge Nte sha kwa Lesa, tulasekelela ukucite co. Fintu caba ica kucincimusha ukuti Yehova Lesa mu kwangufyanya akalenga ulu lwimbo lwa buseko ulwa kulumbanya ulo tuleimba ilelo ukwisule sonde lyonse! (Ilumbo 22:27) Bushe ishiwi lyenu lileumfwikamo muli ili bumba lya bakemba ilya mwi sonde lyonse? Nga ni fyo, mwandi cifwile ukumulenga ukuba aba nsansa ukupaatulwa kuli ici calo cayakanikana, icabulo buseko!
3. (a) Cinshi cilenga abantu ba kwa Yehova ukuba abapaatukako, abaibela? (b) Ni mu nshila nshi twabela abapaatulwa?
3 Ukulumbanya Yehova mu kwikatana kulatulenga ukuba abapaatukako, abaibela. Tulanda no kusambilisha mu kusuminishanya no kubomfya inshila shimo shine isha kubilishishamo ‘ubwingi bwa busuma bwa kwa Yehova.’ (Ilumbo 145:7) Ee, pamo nga abantu baipeela aba kwa Yehova, twalibikwa pa mbali ku kubombo mulimo wa kwa Lesa wesu, Yehova. Lesa aebele abantu bakwe aba pa kale abaipeela, abena Israele, ukuti bapaatukeko ku nko shabashingulwike no kukanakoweshiwa ne fibelesho fya isho nko. (Ukufuma 34:12-16) Apeele abantu bakwe amalango pa kubaafwa ukucite fyo. Mu kupalako ilelo, Yehova alitupeela Icebo cakwe ica Mushilo, Baibolo. Amakambisho ya ciko yatulanga fintu twingapaatukako kuli ici calo. (2 Abena Korinti 6:17; 2 Timote 3:16, 17) Tatwapaatulwako pa kwikala fweka mu fiyanda kwati fintu abaume bashimbe na banakashi bashimbe aba fya mipepele aba muli Babele Mukalamba bekala. Ukukonka ica kumwenako ca kwa Yesu Kristu, twaba bakalumbanya ba kwa Yehova aba pa cintubwingi.
Pashanyeni Kalumbanya wa kwa Yehova Uwakulisha
4. Ni shani fintu Yesu aimike ica kumwenako mu kulumbanya Yehova?
4 Yesu tatalile apumbuka ukufuma ku mifwaile yakwe iya kulumbanya Yehova. Kabili calimupaatwileko ukufuma ku calo. Mu masunagoge na pe tempele mu Yerusalemu, aalilumbenye ishina lya kwa Lesa ilya mushilo. Nampo nga ni pa lupili nelyo pa lulamba lwa bemba, uko konse ukwalongene amabumba, Yesu ashimikiile icine ca kwa Yehova pa lwalaala. Abilishe ati: “Ndemutootela, mwe Tata, Shikulu wa mu muulu na pa nshi.” (Mateo 11:25) Nangu fye ni lintu aali pa ntanshi ya kwa Ponti Pilato ku kulubulula, Yesu aikalile ubunte ukuti: “Pali ici e co nafyalilwe, kabili pali ici e co naishiile pano isonde, pa kuti nkeseshimike cine ubunte.” (Yohane 18:37) Yesu alitesekeshe ubucindami bwa mulimo wakwe. Konse kuntu aali, Yesu acitiile ubunte pa lwa kwa Yehova no kumulumbanya apabuuta.
5. Ni kuli ani kuntu Ilumbo 22:22 libomba, kabili tulingile ukuyumfwa shani?
5 Pa Ilumbo 22:22, tusangapo aya mashiwi ya mu busesemo ayalosha kuli Kalumbanya wa kwa Yehova Uwakulisha aya kuti: “Nkalumbule shina lyenu kuli bamunyinane; mu kati ka lukuta e mo nkamutashisha.” Kabili pa AbaHebere 2:11, 12, umutumwa Paulo abomfya ifi fikomo kuli Shikulu Yesu, na kuli abo bantu Yehova aashishisha ku bukata bwa ku muulu. Ukupala wene, tababa na nsoni ku kulumbanya ishina lya kwa Yehova mu kati ka lukuta. Bushe na ifwe e fyo tuyumfwa lintu tulesangwa ku kulongana kwesu ukwa cilonganino? Ukuibimba mu kulongana mu nshila yacincimuka, ukupitila mu kupoosako amano ku cilesoswa e lyo no kulandapo, kulalumbanya Yehova. Lelo bushe ukulumbanya kwesu kupwila fye apo pene?
6. Mulimo nshi untu Yesu aapeele abasambi bakwe, kabili ni shani fintu abatemwo lubuuto bacindika Lesa?
6 Ukulingana na Mateo 5:14-16, Shikulu Yesu na kabili apeele abakonshi bakwe umulimo wa kuleka ulubuuto lwabo ukubalika pa kuti bambi bengalumbanya Yehova. Atile: “Imwe muli lubuuto lwa pano isonde. . . . Ulubuuto lwenu lengeni lubalikile ku cinso ca bantu, ukuti bamone imilimo yenu iisuma, no kucindika Shinwe wa mu muulu.” Abo abatemwo lubuuto balaleta ubukata kuli Lesa. Bushe baleto bukata kuli Lesa pa kusosa fye e lyo no kucite fintu ifisuma, ifya kwaafwako bambi? Iyo, lelo bacite fyo ukupitila mu kucindika Yehova mu kwikatana. Ee, abo abatemwo lubuuto balaipeela abene kuli Lesa no kusanguka bakalumbanya bakwe aba buseko. Bushe mwalicitako ico cintu ca kulenge nsansa?
Ubuseko Ubufuma mu Kulumbanya Yehova
7. Mulandu nshi bakalumbanya ba kwa Yehova babela aba buseko nga nshi, kabili kusekelela nshi baakwete pa bushiku bwa Pentekoste pa 33 C.E.?
7 Mulandu nshi bakalumbanya ba kwa Yehova babela aba buseko ifyo? Ni pa mulandu wa kuti ukusekelela kwaba cisabo ca mupashi wa kwa Lesa. Pa Abena Galatia 5:22, kwatantikwa ukukonkana fye no kutemwa. Abasambi ba kwa Yesu mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balilangishe ici cisabo ca mupashi wa kwa Yehova. Pa bushiku bwa Pentekoste 33 C.E., lintu Lesa apongolwele umupashi wakwe pa basambi ba kwa Yesu abaali mupepi na 120, bonse bene batendeke ukulumbanya Yehova mu ndimi shalekanalekana. AbaYuda abaletiina Lesa abaishile ku Yerusalemu ukufuma ku nko ishingi ‘balisungwike no kupeshiwa amano.’ Bapundile abati: “Tulebomfwa balesosela mu ndimi shesu ifikalamba fya kwa Lesa”! (Imilimo 2:1-11) Cinshi cafumine muli uku kulumba Yehova ukwa mu ndimi ishingi? Mupepi na baYuda 3,000 na basangwike abaYuda bapokelele imbila nsuma ya Bufumu ukukuma kuli Mesia. Balibatishiwe, balipokelele umupashi wa mushilo, kabili basanshisheko amashiwi yabo nga bakalumbanya ba buseko aba kwa Yehova. (Imilimo 2:37-42) Mwandi lilya lyali lipaalo!
8. Pa numa ya Pentekoste, cinshi cintu Abena Kristu bacitile ku kwingilishako ukusekelela kwabo?
8 Lipoti atwalilila ukuti: “Ubushiku no bushiku balekoosho kulongana umutima umo mwi tempele, no kumokaulo mukate ku mwabo; balelye filyo mu kwanga no muumfwano, [balelumbanya, NW] Lesa no kukwato bubile ku bantu bonse. Awe Shikulu alalundako ubushiku no bushiku abalepusuka.” (Imilimo 2:46, 47) Bushe kwali fye kubishanya capamo no kulye filyo e cabaleteele ubuseko bukalamba? Iyo, ukusekelela kwabo kukalamba kwafumine mu kulumbanya kwabo Yehova Lesa ubushiku no bushiku. Kabili ukusekelela kwabo kwaliluminishiwe lintu bamwene amakana ukwankula ku bukombe bwabo ubwe pusukilo. E fyo caba na kuli ifwe ilelo.
Bakalumbanya ba Buseko mu Nko Shonse
9. (a) Ni lilali kabili ni shani fintu Lesa atendeke ukupeela abantu ba mu nko ishuko lya mu nshita ilya kumfwako imbila nsuma? (b) Mulandu nshi umupashi wa mushilo wapongolwelelwe pali Korneli na baali nankwe cibe tabalabatishiwa?
9 Yehova tafwaile imibombele ya kusendo lubuuto iya babomfi bakwe ukupeleshiwa fye ku luko lumo. E co ukutendeka mu 36 C.E., apeele abantu ba nko shonse ishuko lya mu nshita ilya kumfwa imbila nsuma yakwe. Ilyo aebelwe na Lesa, Petro aile ku ŋanda ya kwa mushika wa mpuka Umwina fyalo ku Kaisarea. Kulya asangile Korneli nalonganye fibusa fyakwe ifyapalamisha no lupwa lwakwe. Ilyo baleumfwisha ku mashiwi ya kwa Petro, mu mitima yabo balitetekele Yesu. Twaishiba shani? Pantu umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa waishile pali balya Bena fyalo abasumine. Lyonse fye, ica bupe ca mupashi wa kwa Lesa calepeelwa fye pa numa ya kubatishiwa, lelo pali ako kashita Yehova alangilile ukuti nasuminisha aba bashali baYuda cibe ninshi tabalaibishiwa. Yehova akanalangilile fyo, Petro nga taishibe ukuti Lesa nomba aalepokelela Abena fyalo pamo nga ababomfi Bakwe no kuti balifikilepo ku lubatisho lwa mu menshi.—Imilimo 10:34, 35, 47, 48.
10. Ni shani fintu casobelwe ukufuma ku nshita sha ku numa ukuti abantu ba mu nko shonse baali no kulumbanya Yehova?
10 Ukutula ku nshita sha pa kale, Yehova asobele ukuti abantu ba nko shonse bali no kumulumbanya. Aali no kukwata bakalumbanya ba buseko mu calo icili conse. Pa kushininkishe ci, umutumwa Paulo, ayambwile amasesemo ya mu Amalembo ya ciHebere. Aebele icilonganino ca Bena Kristu icakwetemo abantu ba nko ishingi mu Roma ukuti: “Mulesekelelana, ifyo na Kristu asekelele imwe, ku kuleka kupeelwe umucinshi kuli Lesa. Pantu ndetila, Kristu aishileba kapyunga wa basembululwa pa mulandu wa cine ca kwa Lesa, ku kukoselesha ifyo alaile ku fikolwe, kabili ku kuleka Abena fyalo bacindike Lesa pa mulandu wa luse lwakwe; ifyo calembwa, [pa Ilumbo 18:49] aciti: E ico nkamutashisha mu Bena fyalo, nkalumba ne shina lyenu; na kabili atila [pa Amalango 32:43], Mwe Bena fyalo, sangalaleni pamo na bantu bakwe; na kabili [pa Ilumbo 117:1], Mwe Bena fyalo bonse, [lumbanyeni, NW] Shikulu amalumbo, kabili [bamulumbanye, NW] abantu na bantu bonse.”—Abena Roma 15:7-11.
11. Ni shani fintu Lesa ayafwilisha abantu ba mu nko shonse ukusambilila icine cakwe, kabili cinshi cafumamo?
11 Abantu tabengalumbanya Yehova mu kwikatana kano fye nga basuubila muli Yesu Kristu, uo Lesa asonta ukuteka pa bantu ba nko shonse. Pa kubaafwa ukutesekesha icine Cakwe icitungulula ku bumi bwa ciyayaya, Lesa aalimikako programu wa kusambilisha uwa pa kati ka nko. Ubutungulushi bwakwe bulepitila mwi bumba lyakwe ilya musha wa cishinka. (Mateo 24:45-47) Cinshi cafumamo? Amashiwi ya buseko ukucila pa mamilioni yasano yaleimbila Yehova amalumbo mu fyalo ukucila pali 230. Kabili amamilioni na bambi balefwaisha ukucita cimo cine. Moneni ubwingi bwa basangilwe ku Cibukisho mu 1996: 12,921,933. Mwandi ca kupapa!
Ibumba Likalamba Ilya Bakalumbanya ba Buseko Lyasobelwa
12. Cimonwa nshi ica kukumbamo cintu umutumwa Yohane amwene, kabili caisafishiwapo shani?
12 Mu cimonwa, umutumwa Yohane amwene “ibumba likalamba” ilyafumine mu nko shonse. (Ukusokolola 7:9) Cinshi capulamo mu malumbo yantu ili bumba likalamba lileimba capamo na bashalapo basubwa aba kwa Lesa. Yohane atweba ati: “Ipusukilo lya kwa Lesa wesu uwaikala pa cipuna ca bufumu, ne lya Mwana wa mpaanga.” (Ukusokolola 7:10) Uku kubilisha kulecitwa mu kushipa mu mbali shonse isha calo. Ukupala abalepukunya imisambo ya tuncindu, twawila Lesa mu kwikatana pamo nga Mulopwe wa mu Kubumbwa Konse kabili mu buseko tulumbulula pa ntanshi ya muulu ne sonde ukuti ipusukilo lyesu lyafuma kuli wene na ku Mwana wakwe, Umwana wa mpaanga, Yesu Kristu. Iye, ifyo cacilimwishe umutumwa Yohane pa kumona ici cimonwa ca kukumbamo ice bumba likalamba! Kabili fintu citucilimusha ilelo pa kumona, e lyo no kuba fye na mwi bumba line line, ilya bantu abo Yohane amwene!
13. Cinshi cipaatula abantu ba kwa Yehova ukufuma ku calo?
13 Pamo nga ababomfi ba kwa Yehova, mu cilumba twalisenda ishina lyakwe. (Esaya 43:10, 12) Ukuba kwesu Inte sha kwa Yehova kutulenga ukuba abapusanako kuli ici calo. Fintu caba buseko ukusenda ishina lya kwa Lesa ilyaibela e lyo no kuleka ukucito kufwaya kwakwe ukwa bulesa ukuba e mifwaile yesu mu bumi! Imifwaile ya kwa Lesa iya lulumbi iya kushisha ishina lyakwe ilya mushilo no kwebela bumulopwe bwakwe ubwa mu kubumbwa konse ukupitila mu Bufumu kwalilenga ubumi bwesu ukubamo imifwaile. Kabili aalitwaafwa ukubombako mu mifwaile yakwe iya bulesa ukukuma kwi shina lyakwe no Bufumu. Aacite ci mu nshila shitatu.
Ukuseekeshiwe Cine
14, 15. (a) Ni nshila nshi imo iyo Lesa aatwafwilamo ukubombako umulimo mu mifwaile yakwe iya bulesa ukulosha kwi shina lyakwe no Bufumu? (b) Ni shani fintu Ubufumu ubwaimikwe mu 1914 C.E. bwapusanako ku bwawishiwe mu 607 B.C.E.?
14 Ica kubalilapo, Yehova aliseekesha abantu bakwe icine. Ukusokolola kwacishapo kucincimusha kwaba kwa kuti Ubufumu bwakwe bwatendeke ukuteka mu 1914. (Ukusokolola 12:10) Uyu kamfulumende wa ku muulu alipusanako ku bufumu bwa cipasho ubwali mu Yerusalemu, ubo ishamfumu sha mu mutande wa kwa Davidi shaletekapo. Bulya bufumu bwaliwishiwe, kabili ukutendeka mu 607 B.C.E., Yerusalemu aishilewa umupwilapo pe samba lya kuteka kwa nko shakwatishe amaka isha Bena fyalo. Ubufumu bupya buntu Yehova aimike mu 1914 bwaba Bufumu bwa mu muulu ubukaba fye pe samba lya kwa Yehova, kabili tabwakonaulwe. (Daniele 2:44) Na kabili, inshila butekelamo yabe yapusanako. Mu nshila nshi? Ukusokolola 11:15 kwasuka ukuti: “Pakonkele na mashiwi yakalamba mu muulu, ayati, Ubufumu bwa pe sonde bwaisabo bwa kwa Shikulwifwe, no bwa kwa Kristu wakwe, na o akulabe Mfumu umuyayaya umuyayaya.”
15 ‘Ubufumu bwa kwa Shikulwifwe, no bwa kwa Kristu wakwe’ buteka pa bantunse bonse. Uku kulumbulula kupya ukwa bumulopwe bwa kwa Yehova, uko kusanshamo Umwana wakwe Mesia na bamunyina ba kwa Yesu ba 144,000, ubwingi bwabo abo nomba abaabushiwilwa ku bukata bwa ku muulu, tacaba cintu ca kulundako fye ukwishiba—icaba fye cifundisho cintu abasambi pambi bengatemwa ukulanshanyapo. Iyo, ubu Bufumu bwa ku muulu ni kamfulumende wa cine cine. Kabili icilolelo cesu ica nsansa ica kwikala kuli pe na pe mu kupwililika pa mulandu wa kuteka kwa buko citupeela umulandu usuma uwa kutwalilila ukusekelela. Ukuseekeshiwa ne cine ca musango yo ica mu Cebo ca kwa Yehova kutulenga lyonse ukulashimike fisuma pa lwa cene. (Ilumbo 56:10) Bushe mulecite co ukupitila mu kwebako uuli onse ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa ubwa buMesia nomba buleteka mu myulu?
Ukwafwiwa no Mupashi wa Mushilo na Bumunyina bwa mwi Sonde Lyonse
16, 17. Lumbuleni inshila ya cibili ne ya citatu umo Lesa aatwafwilamo ukubombako mu mifwaile yakwe iya bulesa?
16 Inshila ya cibili intu Lesa aatwafwilamo ukubombako mu mifwaile yakwe iya bulesa yaba kupitila mu kutupeela umupashi wakwe uwa mushilo, uutulenga ukutwala ifisabo fya uko ifishaiwamina mu myeo yesu no kunonka ukusuminisha kwakwe. (Abena Galatia 5:22, 23) Ukulundapo, Paulo alembeele Abena Kristu basubwa ukuti: “Ifwe . . . twapokelele . . . Umupashi uwafuma kuli Lesa, ukuti twishibe ifyo tupeelwo bupe kuli Lesa.” (1 Abena Korinti 2:12) Ku kwankula kwesu ku mupashi wa kwa Yehova, ifwe bonse nomba kuti twaishiba no kumfwikisha fyonse ifyo pali ndakai atupeelo bupe—e kuti ifilayo fyakwe, amafunde, ifishinte, na fimbipo.—Linganyeniko Mateo 13:11.
17 Kumfwa inshila yalenga butatu iyo Lesa aletwaafwilamo, ya kuti twaliba na bumunyina bwa mwi sonde lyonse na mu kutantika kwa kulengo kucankwa ukwa kwa Yehova ukwa kupepa. Umutumwa Petro alandile ulwa ubu bumunyina lintu atukonkomeshe ‘ukutemwa aba bwananyina.’ (1 Petro 2:17) Ulupwa lwesu ulwa pa kati ka nko ulwa bamunyina ulwakwato kutemwa, lulatwaafwa ukubombela Yehova no buseko bukalamba ubwa mutima, nga fintu Ilumbo 100:2 likambisho kuti: “Bombeleni Lesa ne nsansa; iseni ku cinso cakwe na kapundu.” Icikomo 4 mu kulundapo citila: “Iseni mu mpongolo shakwe no lwimbo lwa kutootela, mu mansa shakwe no lwa [kulumbanya, NW]; mutooteleni, cindikeni ishina lyakwe.” E co nampo nga tuleshimikila ku cintubwingi nelyo tulesangwa pa kulongana, kuti twasanga ubuseko bukalamba. Mwandi twalisanga umutende no mutelelwe mu mansa shayemba ishe tempele lya ku mupashi ilya kwa Yehova!
Mu Buseko Lumbeni Yehova!
18. Mulandu nshi twingasekelela mu kulumbanya Yehova ukukanasakamana ukupakasa na mafya yambi ayatushinguluka?
18 Te mulandu ne mibele yaafya, ukupakaswa, nelyo amafya yambi ayengatuponena, natusekelele ukuti twaliba mu ng’anda ya kupepelamo iya kwa Yehova. (Esaya 2:2, 3) Ibukisheni ukuti ukusekelela yaba mibele ya mutima. Bamunyinefwe na bankashi ba Bwina Kristu aba mu kubangilila baali ni bakalumbanya ba kwa Yehova aba buseko te mulandu na mafya balolenkene na yo na fintu balufishe. (AbaHebere 10:34) Abasumina banensu aba lelo baba fye nga bene.—Mateo 5:10-12.
19. (a) Kukonkomesha nshi kwabwekeshiwabwekeshiwapo ukutukunta ku kulumbanya Yehova? (b) Ubumi bwesu ubwa ciyayaya bwashintilila pali cinshi, kabili cinshi tuli abapampaminapo?
19 Ifwe bonse fwe babombela Yehova tulabekelwa mu kumfwila ukukambisha kwa mu Baibolo ukwa kumulumbanya. Mwi buuku lya Ukusokolola mu kubwekeshabwekeshapo mwaba ukushinkaana kwa kulumbanya Lesa mu kuba ne numbwilo ya kuti “Aleluya”! (Ukusokolola 19:1-6) Mu fikomo mutanda ifya Ilumbo 150 (NW), twalyebwa imiku 13 ukulumbanya Yehova. Ubu bwaba bwite bwa uli onse mu bubumbo bonse ukuilunda ku kwimbila Yehova amalumbo mu buseko. Ubumi bwesu ubwa ciyayaya bwashintilila pa kuilunda kuli uku kwankulana kukalamba ukwa Aleluya! Ee, abantu fye abakekala kuli pe na pe ni abo abashileka ukulumbanya Yehova. Kanshi, tuli abapampamina pa kulambatila mu kupalamisha ku cilonganino cakwe ica bucishinka ica mwi sonde lyonse ilyo impela ilepalamina. Lyene, kuti twasubila ukwisamona amashiwi ya kupelako aya Ilumbo 150 uko yakaba aya cine mu kukumanina ayatila: “Lekeni icipema conse [cilumbanye, NW] Yehova. Aleluya!”
Kuti Mwayasuka Shani?
Cinshi cilenga abantu ba kwa Yehova ukuba abapaatukako, abaibela?
Mulandu nshi ababomfi ba kwa Yehova babela aba buseko nga nshi?
Cinshi citupaatulako ukufuma ku calo?
Ni mu nshila nshi shitatu Lesa aatwafwilamo ukubombako mu mifwaile yakwe iya bulesa?
[Icikope pe bula 17]
Ukuli konse uko Yesu aali, aalecitilo bunte pa lwa kwa Yehova no kumulumbanya apabuuta