Natulecita Icacindama Ico Twabela Pano Calo

“Lekeni icipema conse citashe Yehova.”—AMALUMBO 150:6.

 1. Shimikeni ifyo umulumendo umo alefwayafwaya icacindama ico engacita pano calo.

SEUNG JINa uwakulile ku calo ca Korea ashimike ukuti: “Nasambilile budokota pa mulandu wa kuti nalefwaya ukulayafwa abantu. Na kabili, naletontonkanya ukuti nkaba ne nsansa pantu abantu bakalancindika kabili nkalakwata ne ndalama ishingi. Nomba ilyo naishilesanga ukuti nangu umuntu aba dokota, ni mu finono fye engaafwa abantu, nalyumfwile ububi. Lyena natampile ukulenga ifya kulengalenga, nomba namwene ukuti ifyo nalelenga tafyaleafwa sana abantu, nalyumfwile ububi na kabili pantu nine fye ne mwine nalemwenamo. Lyena natendeke incito ya bukafundisha kabili tapakokwele nasangile ukuti nangu nafunda abantu ifya ku sukulu tafyalelenga baba na mano ayengabafwa ukuba ne nsansa sha cine cine.” Nge fyo na bantu abengi bacita, Seung Jin na o alefwaya ukwishiba icacindamisha ico alingile ukucita pano calo.

 2. (a) Finshi fingaafwa umuntu ukucita icacindamisha ico abela pano calo? (b) Twaishiba shani ukuti kwaliba ico Kabumba atubikila pano calo?

² Pa kuti umuntu alecita ifyacindamisha ifingamuletela insansa, afwile ukwishiba ico abela pa calo no kukwata ubuyo mu mikalile yakwe kabili afwile no kulacita ifingamwafwa ukufikilisha ubuyo bwakwe. Bushe batini pali ifyacindama ifyo umuntu afwile ukucita pa calo? Ee, e ko fyaba! Apo Lesa alitupeela amano, alitupeela kampingu kabili tulatontonkanya, citulanga fye ukuti kwaliba umulandu Kabumba atubikila pano calo. Kanshi pa kuti tulange ukuti twalishiba ifyacindama ifyo twabela pano calo, tulingile ukulacita ifyo Kabumba wesu afwaya.

 3. Finshi fimo fimo ifyo Lesa afwaya abantu ukulacita?

³ Baibolo itweba ukuti fingi ifyacindama ifyo Lesa afwaya ukuti tulecita pano calo. Ica kumwenako fye, umusango wa kupapusha uo Lesa atubumbilamo utulanga fye ukuti alitutemwa icine cine. (Amalumbo 40:5; 139:14) Kanshi nga twatemwa abantu banensu no mutima wesu onse nga filya fine Lesa atutemwa, ninshi tulecita ifyo Lesa afwaya. (1 Yohane 4:7-11) Na kabili, tulingile ukulaumfwila amafunde ya kwa Lesa ayatwafwa ukulacita ifyo Lesa afwaya.—Lukala Milandu 12:13; 1 Yohane 5:3.

 4. (a) Cinshi cifwaikwa pa kuti tube ne nsansa? (b) Cinshi icacindamisha ico umuntu engacita pano calo?

⁴ Na kabili, ubufwayo bwa kwa Lesa bwali bwa kuti fwe bantunse tuleba ne nsansa no kuba pa mutende na bantu banensu e lyo ne fibumbwa fimbi. (Ukutendeka 1:26; 2:15) Lelo bushe, cinshi tulingile ukucita pa kuti tube ne nsansa kabili twilaba sana na masakamika? Filya fine ciba umwana ukuti pa kuti abe ne nsansa no kukanasakamikwa kano ali na bafyashi bakwe, na ifwe pa kuti tube ne nsansa no kukanasakamikwa, kano twaba na bucibusa na Shifwe wa ku muulu. (AbaHebere 12:9) Lesa alafwaya twamutemwa nga abana bakwe pantu alatwita ukuti tupalame kuli wena kabili alomfwa amapepo yesu. (Yakobo 4:8; 1 Yohane 5:14, 15) Nga twaba ne citetekelo kabili ‘tuleenda na Lesa’ no kuba ifibusa fyakwe, tukalasekesha Shifwe wa ku muulu no kumucindika. (Ukutendeka 6:9; Amapinda 23:15, 16; Yakobo 2:23) Ico e cacindamisha ico umuntu engacita pano calo. Uwaimbile amalumbo atile: “Lekeni icipema conse citashe Yehova.”—Amalumbo 150:6.

Cinshi Mufwaya Sana Ukucita mu Mikalile Yenu?

 5. Cinshi twingalandilo kuti ukukwata ifyuma takulenga umuntu ukuba ne nsansa sha cine?

⁵ Cimo ico Lesa afwaya ukuti tulecita pano calo caba kuisakamana bwino fwe bene na ba mu ng’anda yesu. Tufwile ukuisakamana bwino fwe bene no lupwa lwesu mu fyo tukabila mu mikalile e lyo no kuba na bucibusa na Lesa. Na lyo line, tulingile ukucenjela ilyo tulebomba imilimo ya kuisakamana fwe bene, pantu nga tatucenjele kuti twabika sana amano ku milimo yesu ica kuti yalenga twafilwa ukubomba ifya kwa Lesa ifyacindama sana. (Mateo 4:4; 6:33) Ca bulanda ukuti abantu abengi babika sana amano ku kunonka ifyuma mu mikalile yabo. Lelo ukufwaya sana ukukwata fyonse ifyo twingatemwa takwingalenga twaba ne nsansa sha cine cine. Nomba line, bamo abafwailishe pa mikalile ya bakankaala sana aba ku Asia basangile ukuti abakankaala abengi “tababa ne nsansa nangu ca kuti balibacindika sana ku bantu kabili balomfwa bwino ukuti balikwata icuma.”—Lukala Milandu 5:11.

 6. Finshi Yesu afundile ababika sana amano ku fyuma?

⁶ Yesu alandile pa “longolo lwa fyuma.” (Marko 4:19) Bushe ifyuma fyaba shani no longolo? Fimoneka kwati kuti fyalenga umuntu ukuba ne nsansa, kanshi nakalya. Imfumu ya mano Solomone yatile: “Uwatemwisha impiya, tabala atiila indalama shafula.” (Lukala Milandu 5:10, Diocese of Mbala) Lelo bushe umuntu kuti abombela Lesa no mutima onse uku ninshi alefwaisha no kunonka ifyuma? Iyo, te kuti fibombe. Yesu atile: “Takuli uwingabombela bashikulu babili; pantu kuti apatapo umo no kutemwa umbi, nalimo kuti aikuminisha kuli umo no kusuula umbi. Te kuti mubombele Lesa ne Fyuma.” Yesu akoseleshe abasambi bakwe ‘ukututila ifyuma mu muulu,’ te kututila ifyuma pano calo, e kutila ukupanga ishina lisuma na Lesa ‘uwishiba ifyo tukabila na lintu fye tatulamulomba.’—Mateo 6:8, 19-25.

 7. Cinshi cingalenga ‘twaikatisha ku bumi ubwine bwine’?

⁷ Muli kalata umutumwa Paulo alembeele Timote uo alebomba nankwe mwali uku kusoka pa kutemwa ifyuma. Aebele Timote ukuti: “Konkomesha aba fyuma . . . ukukanasubila ifyuma ifishingacetekelwa, kano Lesa, uutupeela ifintu fyonse ifya kuti tuleipakisha; . . . babe bakapekape, abaiteyanya ukupako bambi, abaibakila abene umufula usuma uwa ku ntanshi, ku kuleka bekatishe ku bumi ubwine bwine.”—1 Timote 6:17-19.

Bushe “Ubumi Ubwine Bwine” Bumi bwa Musango Nshi?

 8. (a) Mulandu nshi abengi bafwaila sana ukukwata ifyuma no kucindama? (b) Cinshi abacite fyo bafilwa ukwiluka?

⁸ Abengi nga baumfwa ukuti “ubumi ubwine bwine” kuti batontonkanya pa kukwata ifyuma no kwikala bwino. Magazini imo iya ku Asia yatile: “Abantu nga baletamba TV nelyo amafilimu balatendeka ukufwaya ukuti na bo bakakwate ifyo balemona.” Abengi babika sana amano ku kunonka no kucindama mu calo. Abengi babomfya imyaka yabo yonse iya bwaice ku kufwaya fye ifyuma, e lyo tabasakamana ubumi bwabo atemwa ulupwa lwabo, nangu fye ukubika amano ku kupepa Lesa, pa mulandu fye wa kufwaya ukunonka ifyuma. Banono abakutumana no kwiluka ukuti ifyo batamba mu mafilimu na pa TV filanga fye “umupashi wa calo” uulenga abantu abengi pano calo ukulacita ifyo Lesa ashifwaya ukuti tulecita. (1 Abena Korinti 2:12; Abena Efese 2:2) E calenga abengi sana pano calo ukukanaba ne nsansa!—Amapinda 18:11; 23:4, 5.

 9. Cinshi abantunse bashingacita, kabili mulandu nshi?

⁹ Nga balya ababombesha sana ukwafwa abantu banabo ukwikala bwino, abafwaya ukupwisha insala na amalwele e lyo no lufyengo, bushe bena tabacita ifyacindama sana? Ifyo baipeelesha ukucitila abantu fisuma kabili ilingi line filaafwa abantu. Na lyo line, nangu babombeshe shani, tabakawamye buno bwikashi no kupwisha ulufyengo. Mulandu nshi? Pantu ukulanda fye icishinka “icalo conse calaala mu maka ya mubifi,” Satana, kabili tafwaya ukuti ifintu mu calo fikawame.—1 Yohane 5:19.

10. Ni lilali aba cishinka kuli Lesa bakaba no “bumi ubwine bwine”?

¹⁰ Kuti cabipa sana nga ca kutila umuntu takwete isubilo lya ku ntanshi, lelo acetekela fye ifya muli cino calo! Paulo atile: “Iye, nga mu bwikashi buno fye twasuubila muli Kristu, awe tuli ba nkumbabulili ukucila abantu bonse.” Abatila ubu bwine e bumi bwabako balanda ukuti “tulye no kunwa, pantu mailo tukafwa.” (1 Abena Korinti 15:19, 32) Nomba kukaba ifisuma ku ntanshi, kukaba “imyulu ipya ne sonde lipya ifyo tulelolela umwabela ubulayo [bwa kwa Lesa], na muli fyene e mukekala ubulungami.” (2 Petro 3:13) Ilyo iyo nshita ikafika, Abena Kristu bakaba no “bumi ubwine bwine,” bakaba abapwililika no kukwata “ubumi bwa muyayaya.” Bamo bakaba ku muulu e lyo bambi na bo pano calo mu Bufumu bwa kwa Lesa!—1 Timote 6:12.

11. Mulandu nshi twingalandila ukuti umulimo wa Bufumu mulimo wacindama sana?

¹¹ Ubufumu bwa kwa Lesa bweka fye e bukapwisha amafya ayo fwe bantu tupitamo. Kanshi ukubomba imilimo ya kwa Lesa iyakuma Ubufumu bwakwe e cacindamisha ico umuntu engacita pano calo. (Yohane 4:34) Ilyo tulebomba umulimo wa Bufumu bwa kwa Lesa, tulaba na bucibusa busuma na Shifwe wa ku muulu. Na kabili twaliba ne shuko lya kubomba umulimo wa Bufumu pamo na babwananyina abengi nga nshi abo twaba na bo mu cilonganino.

Saleni Bwino Ifyacindama Ifyo Mulingile Ukucita

12. Bupusano nshi bwaba pa bumi muli cino calo no “bumi ubwine bwine”?

¹² Baibolo itila cino calo “cileya no lunkumbwa lwa ciko.” Takwakabe nangu cimo icaba mu calo ca kwa Satana icikashala, abantu babamo bonse abalumbuka kumo ne fyuma fyonse fikaya, “lelo uucita ukufwaya kwa kwa Lesa ekalilila umuyayaya.” (1 Yohane 2:15-17) Ifyuma ifishingacetekelwa, ubucindami e lyo no musamwe wa muli buno bwikashi, fyalipusana no “bumi ubwine bwine” pantu fyena fya pa nshita fye inono. Lelo “ubumi ubwine bwine” mu Bufumu bwa kwa Lesa, bwena bukaba bwa muyayaya, kabili kuti cawama twabombesha no kusala bwino ifyacindama ifyo tulingile ukucita pa kuti tukakwate ubo bumi.

13. Cinshi twingalandila ukuti ba Henry na ba Suzanne balisalile bwino ifya kucita mu mikalile?

¹³ Tontonkanyeni pa fyacitile baHenry na baSuzanne. Balicetekela sana ifyo Lesa alanda ukuti akaafwa bonse ababika sana amano ku Bufumu bwakwe. (Mateo 6:33) E ico basalile ukulaikala mu ng’anda ya mutengo uunono pa kuti umo fye pali bena e o alebomba incito. Ici calengele ukuti balekwata sana inshita ya kubombela Lesa e lyo no kubombela pamo na bana babo babili abanakashi. (AbaHebere 13:15, 16) Umunabo umo amwene kwati ico bacitile tacali bwino. Aebele ba Suzanne ukuti: “Ala bane nga mulefwaya ukulaikala mu ng’anda iisuma, kano bonse babili mulebomba incito.” Lelo ba Henry na ba Suzanne bena balishibe ukuti ukubika sana amano ku kubombela Yehova kulalenga umuntu “ukuba ne cilayo ca bumi pali nomba no bukesa.” (1 Timote 4:8; Tito 2:12) Ilyo abana babo bakulile baishileba bakashimikila ba nshita yonse abapimpa. Aba bana pamo na bafyashi babo tabamona ukuti kwali ifisuma ifyo baipuswile mu mikalile yabo; lelo balimwenamo sana mu kucita ifyacindama ifikalenga bakabe no “bumi ubwine bwine.”—Abena Filipi 3:8; 1 Timote 6:6-8.

Mwiba ‘Ababomfya Sana Icalo’

14. Finshi ifyabipa ififuma mu kulaba ku fyacindama ifyo tulingile ukulacita?

¹⁴ Lelo kuti cabipa sana nga twalaba ku fyacindama ifyo tulingile ukulacita kabili twaleka no kwikatisha ku “bumi ubwine bwine.” Kuti ‘twasendwa ku masakamika ne fyuma no kwangala ifya mikalile ino.’ (Luka 8:14) Ukufwaisha ifyuma no kuba na “masakamika” kuti fyalenga twaingila sana mu mitabotabo ya muli buno bwikashi. (Luka 21:34) Ca bulanda ukuti bamo balisendwa ne mibele ya muli cino calo umo abantu bafwaisha ukunonka ifyuma kabili “balilufiwa ku citetekelo no kuilasaulamo abene amacushi ayengi,” kabili balyonaula fye na bucibusa bwabo na Yehova. Moneni ififumamo ububi pa mulandu wa kufilwa ‘ukwikatisha ku bumi bwa muyayaya’!—1 Timote 6:9, 10, 12; Amapinda 28:20.

15. Bushe ulupwa lumo lwamwenamo shani mu ‘kukanabomfya sana icalo’?

¹⁵ Paulo afundile ukuti “ababomfya cino calo babe nga bashicibomfya sana.” (1 Abena Korinti 7:31) Ba Keith na bakashi babo ba Bonnie balikonkele ifyo ili lembo lilanda. Ba Keith bashimike ukuti: “Naishileba Nte ninshi ndi fye mupepi no kupwisha amasambililo ya kundapa abalwele ba meno. Nali no kusalapo ifya kubomba. Kuti ndemona abalwele ba meno abengi no kulapanga sana ulupiya, lelo ukucite fyo kwali no kulenga tulefilwa ukupepa Lesa bwino bwino. Nasalilepo ukucefyako abalwele ba meno abo nali no kulamona pa kuti ndeshako inshita ya kupepa Lesa pamo no lupwa lwandi no kulabasakamana mu fyo baletontonkanyapo ne filebasakamika, pantu na kuba, twaishilekwata na bana banakashi basano. Nangu ca kutila ilingi line tatwalekwata sana indalama, twalebomfya bwino indalama, kabili lyonse twalekumanisha ifyo tulekabila. Bonse pa ng’anda twaleumfwana, twalitemwanene kabili twali ne nsansa. Mu kuya kwa nshita, bonse twatendeke umulimo wa nshita yonse. Ino nshita abana besu bonse balyupwa ifyupo ifisuma, kabili batatu balikwata na bana. Na bo bene baliba ne nsansa mu mayanda yabo pantu balitwalilila ukubika amano ku kubombela Yehova.”

Bikeni Sana Amano ku Kucita

Ukufwaya kwa kwa Lesa

16, 17. Bantu nshi abali abakampuka muli fimo abo Baibolo yalandapo, kabili finshi twibukisha sana pali bena?

¹⁶ Baibolo ilalanda pa bantu ababikile sana amano ku kucita ukufwaya kwa kwa Lesa e lyo na pa babikile fye amano ku fyabo. Abantu bonse kuti basambililako fimo ku bantu Baibolo yalandapo, te mulandu no mushinku wabo ne ntambi shabo nelyo imikalile yabo. (Abena Roma 15:4; 1 Abena Korinti 10:6, 11) Nimrode akuulile imisumba ikalamba, lelo ico aikuuliile ni co talefwaya ukutekwa na Yehova. (Ukutendeka 10:8, 9) Lelo kwali abengi abalecita ukufwaya kwa kwa Lesa. Ica kumwenako fye, Mose talemona ukuti ukuba umwina Egupti uwacindama e cikankaala. Lelo abikile amano ku mulimo Lesa amupeele uo amwene ukuti wali “bucindami ubwacila ifyuma fya mu Egupti.” (AbaHebere 11:26) Luka uwali dokota afwile alyafwilisheko Paulo na bantu bambi abakwete amalwele yamo. Lelo icacindama ico Luka acitiile abantu, kubashimikila imbila nsuma no kulembako Baibolo. Nangu fye ni Paulo, tapangile ishina lya kuti ni shimafunde, lelo twamwishiba ukuti aali ni mishonari, “umutumwa wa bena fyalo.”—Abena Roma 11:13.

¹⁷ Davidi na o, tapangile ishina lya kuti mushilika nelyo ukuti ni kalisha wa filimba kabili kashika wa nyimbo, lelo twamwishiba ukuti ali ‘muntu uo umutima wa kwa Lesa watemenwe.’ (1 Samwele 13:14, NW) Daniele na o tumwibukisha ukuti ni kasesema wa cishinka uwabombele bwino umulimo wa kwa Yehova, tatumwibukishisha kuli filya aali umulashi wa buteko bwa bena Babele; Estere na o wine icacindama ico tumwibukishishako te filya aali namfumu wa ku Persia, lelo twibukisha ifyo aali uwashipa kabili uwa citetekelo muli Lesa; nangu fye ni Petro, Andrea, Yakobo na Yohane, tatubebukisha pa mulandu wa kuti balishibe sana ukwipaya isabi, tubebukisha pa mulandu wa kuti bali batumwa ba kwa Yesu. Na Yesu wine umukalamba pali bonse, twamucindikila pa mulandu wa kuti ni “Kristu,” te pa mulandu wa kuti ali ni “kabasa.” (Marko 6:3; Mateo 16:16) Aba bonse balishibe ukuti imilimo yabo, ifyuma ne fifulo bakwete tafyacindeme, lelo icacindeme kubombela Lesa. Balishibe ukuti icacindama icingabaletela insansa pano calo kuba umuntu wa kwa Lesa.

18. Cinshi umulumendo umo Umwina Kristu asalilepo ukucita mu mikalile, kabili busuma nshi asangamo?

¹⁸ Seung Jin ulya twacilandapo pa kutendeka, na o wine asangile ukuti ukubombela Lesa e cacindama ico engacita pano calo. Atile: “Mu nshita ya kuti ndebomba fye incito ya budokota, iya kulenga ifintu nangu iya bukafundisha, nasalilepo ukulabombela Lesa uo naipeelako. Ino nshita ndebombela ukushaba sana aba kufunda abantu ifya mu Baibolo kabili ndeafwa abantu ukutendeka ukucita ifingabalenga ukwisakwata ubumi bwa muyayaya. Kale nalemona kwati ukubomba uyu mulimo wa nshita yonse kuti kulendetela icitendwe. Nomba nsangile ukuti umulimo wa kushimikila ulelenga ndekwata sana ifya kucita, pantu cila bushiku mfwile ukwesha sana ukulundulula imibele isuma no kwishiba ifyo ningacita pa kusambilisha abantu ba nkulilo shalekanalekana. Ninsanga ukuti ukubombela Yehova e cingalenga sana umuntu ukuba ne nsansa.”

19. Kuti twalanga shani ukutila twalishiba icacindama ico twabela pano calo?

¹⁹ Fwe Bena Kristu twalishuka pantu Lesa alitusambilisha icine icingafwa abantu ukwisapusuka. (Yohane 17:3) Kanshi ‘twipokelela ibusha icikuuku ca bupe fye ica kwa Lesa.’ (2 Abena Korinti 6:1) Lelo natulebomfya inshiku shonse isha bumi bwesu ubwacindama ku kulumbanya Yehova. Natulefunda abantu ifya mu Baibolo ifingabafwa ukuba ne nsansa shine shine pali ino nshita e lyo no kwisaba no bumi bwa muyayaya. Nga tulecite fyo, tukamona ukuti filya Yesu atile: “Mwaba insansa ishingi mu kupeela ukucila ishaba mu kupokelela,” fya cine. (Imilimo 20:35) Kanshi nga tulebombela Lesa, ninshi twalishiba icacindama ico fwe bantu twabela pano calo.

[Futunoti]

Bushe Kuti Mwalondolola?

• Cinshi icacindama ico fwe bantu tulingile ukucita pano calo?

• Mulandu nshi cishawamina ukubika sana amano ku kunonka ifyuma mu mikalile yesu?

• Bushe “ubumi ubwine bwine” ubo Lesa atulaya bumi bwa musango nshi?

• Kuti twalanga shani ukuti twalibika sana amano ku kucita ifyo Lesa afwaya?

[Ifikope pe bula 18]

Abena Kristu bafwile ukusala bwino ifya kucita mu mikalile