Icishingamo Cendela Pamo no Kwishiba Ubutotelo Bwalungama

“Abashuka abacilamo ni abo abomfwe cebo ca kwa Lesa no kucilama.”—LUKA 11:28.

 1. Lintu baishiba ubutotelo bwalungama, bantu ba musango nshi bakuula ubumi bwabo ukushinguluka bwene?

TACABA icakumanina ukwishiba fye ubutotelo bwalungama. Nga ca kuti twalitemwa icalungama ne cine, lintu fye twasanga bwene, tukakuula ubumi bwesu ukushinguluka bwene. Ubutotelo bwa cine tabwaba cintu ca kwishiba fye ku mutwe; ni nshila ya bumi.—Ilumbo 119:105; Esaya 2:3; linganyako Imilimo 9:2.

2, 3. (a) Ni shani fintu Yesu akomaile pa bucindami bwa kucito kufwaya kwa kwa Lesa? (b) Cishingamo nshi caba pa uuli onse uwaishiba ubutotelo bwalungama?

² Yesu Kristu akomaile pa bucindami bwa kucita ico Lesa asokolola ukuba e kufwaya Kwakwe. Mu kusondwelela icaisa mu kwishibikwa nge Lyashi lya pa Lupili, Yesu aishibishe ukuti te bonse abamwitile nga Shikulu (muli fyo ukuitunga ukuba Abena Kristu) bakengila mu Bufumu; lelo ni abo fye abacito kufwaya kwa kwa Wishi e bakengilamo. Bambi, e fyo asosele, bakakaanwa pamo nga “bacita [ubupulumushi, NW].” Mulandu nshi ubupulumushi? Pa mulandu wa kuti nga fintu Baibolo ilondolola, ukufilwa ukucito kufwaya kwa kwa Lesa lubembu, kabili ulubembu lonse bupulumushi. (Mateo 7:21-23; 1 Yohane 3:4; linganyako Abena Roma 10:2, 3.) Umuntu kuti pambi aishiba ubutotelo bwalungama, kuti pambi atasha abo abasambilisha bwene, kabili kuti alumbanya fye na abo ababelesha bwene, lelo na kabili alikwata icishingamo ca kubomfya bwene mu bumi bwakwe bwine. (Yakobo 4:17) Nga ca kuti apokelela ico cishingamo, akasanga ukuti ubumi bwakwe bukanonshiwa, kabili akakumanya ubuseko ubo bushingeshila mu nshila iili yonse imbi.

³ Mu cipande citangilileko, twalangulwike ifya kwishibilako mutanda ifya butotelo bwa cine. Cimo na cimo ica ifyo tacitwaafwa fye ukwishiba ubutotelo bwalungama lelo na kabili citutambika ukusonsomba na mashuko. Mu nshila nshi?

Ni Shani Fintu Wankulako ku Cebo ca kwa Lesa?

 4. (a) Ilyo abapya batendeka ukubishanya ne Nte sha kwa Yehova, cinshi cintu mu kwangufyanya bamona ukukuma ku kubomfya Baibolo ukwa Nte? (b) Ni shani fintu ukuliishiwa bwino lwa ku mupashi kwambukila ababomfi ba kwa Yehova?

⁴ Ilyo Inte sha kwa Yehova balesambilila Baibolo na balesekelela abapya, ubwingi bwa aba abapya mu kwangufyanya baleluka ukuti icilesambilishiwa cilefuma muli Baibolo. Pa kwasuka ifipusho fyabo, tabaloshiwa ku fipope fye calici, ku fishilano fya buntunse, nelyo ku mimwene ya bantu balumbuka. Icebo ca kwa Lesa ciine e bulashi. Lintu baya ku Ŋanda ya Bufumu, balamona ukuti kulya na ko Baibolo e citabo cikalamba ica kusambililamo. Tacisendela bakafwaya bafumaluka aba cine inshita ntali ku kwiluka ukuti ica kusangwilako cikalamba mu buseko ubo bamona pa kati ka Nte sha kwa Yehova caba cishinka ca kuti balaliishiwa bwino lwa ku mupashi ukufuma mu Cebo ca kwa Lesa.—Esaya 65:13, 14.

 5. (a) Kusonsomba nshi kutambikwa kuli abo abamona Inte sha kwa Yehova? (b) Ni shani fintu bengaakana mu buseko bwa Nte?

⁵ Nga ca kuti waishiba ici, ni shani fintu wankula kuli cene? Nga ca kuti waumfwikisha cene, te kuti mu kulungamikwa ube uwa kutambako fye, kabili taulingile kufwaya ukube fyo. Baibolo ilanga ukuti abo ababa ‘bakomfwa fye’ lelo te “bakacita wa cebo” ‘baleikopeka fye.’ (Yakobo 1:22) Balaikopeka pa mulandu wa kuti balafilwa ukwishiba ukuti te mulandu ne co pambi bengasosa, ukufilwa kwabo ukumfwila Lesa kulanga ukuti mu cituntulu tabamutemwa. Ukutunga kwa kukwata icitetekelo uko kushafwilishiwa ku milimo ninshi kukwate citetekelo cafwa. (Yakobo 2:18-26; 1 Yohane 5:3) Mu kupusanako, umo uwaseshiwa no kutemwa kwa kuli Yehova ku kuba “kacita wa mulimo” akabo “wapaalwa mu kucita kwakwe.” Ee, nga fintu fye Yesu Kristu alondolwele ukuti, “Abashuka abacilamo ni abo abomfwe cebo ca kwa Lesa no kucilama.”—Yakobo 1:25; Luka 11:28; Yohane 13:17.

 6. Nga ca kuti mu cine cine twatesekesha Icebo ca kwa Lesa, mashuko nshi aya mu nshita ayo pa lwesu tukatukusha ukwikatilila?

⁶ Ubo buseko bukalashikilako ilyo ulekula mu kwishiba kwa kufwaya kwa kwa Lesa no kubomfya ifintu fyalundwapo ifyo ulesambilila. Kubombesha kwaba shani ukabikako pa kusambilila Icebo ca kwa Lesa? Amakumi ya makana aya bantu umo umo abashaishibe ukubelenga no kulemba balibombesha na maka ku kusambilila ukubelenga, ukucite ci maka maka pa kuti bengalabelenga Amalembo no kusambilisha yene ku bantu bambi. Bambi bashibuka lucelocelo cila bushiku pa kuti bengapoosako inshita imo ubushiku bumo na bumo ukubelenga Baibolo ne fya kwaafwa ukusambilila Baibolo, pamo nga Ulupungu lwa kwa Kalinda. Ilyo pa lobe ulebelenga Baibolo mu kukonkana nelyo ulefwaya amalembo yaloshiweko mu fyebo fya kusambililamo fimbi, peela ukusakamana ku mafunde ya kwa Yehova ne fipope, kabili fwaya ukwiluka ifishinte ifingi ifyo fyabako ku kututungulula. Etetula pa cintu ulubali lumo na lumo lusokolola pa lwa kwa Lesa, imifwaile yakwe, no kubomba kwakwe no mutundu wa buntunse. Suminisha inshita kuli ici ukumumunga umutima obe. Languluka nampo nga kuliko inshila muntu wingabomfeshamo ukufunda kwa Baibolo mu kucishapo mu bumi bobe bwine.—Ilumbo 1:1, 2; 19:7-11; 1 Abena Tesalonika 4:1.

Bushe Ukuipeelesha Kobe Kuli Yehova Kuntu Kwakumanina?

 7. (a) Ni shani fintu icifundisho ca Bulesa Butatu casonga ukubombesha kwa bantu ku kupepa Lesa? (b) Cinshi pambi cingacitika lintu umuntu aishiba icine pa lwa kwa Yehova?

⁷ Ku mamilioni ya bantu, caliba kwilulukwa ukusambilila ukuti Lesa wa cine te wa Bulesa Butatu. Ubulondoloshi bwa kuti “ni nkama” tabwabekwishe. Ni shani fintu bengapalamina kuli Lesa untu bashingomfwikisha? Nge ca kufumamo ca ico cisambilisho, bakongamine ku kusuula Wishi (untu ishina lyakwe bashabalile abomfwapo mu calici) no kupepa Yesu nga Lesa nelyo ukulungatika ukupepa kwabo kuli Maria (uo basambilishiwe ukuti aali ni “Nyina wa kwa Lesa”). Lelo imitima yabo yayankwileko mu buseko lintu umo uwa Nte sha kwa Yehova akupukwile Baibolo no kubalanga ishina lya pa lwakwe ilya kwa Lesa, Yehova. (Ilumbo 83:18) Umwanakashi umwina Venezuela aali uwacincimuka nga nshi pa kulangwa ishina lya bulesa ica kuti mu cine cine akumbete Nte wacaice uwayakene cilya cine caumo mutengo na wene kabili alisumine ukukwata isambililo lya Baibolo ilya mu ŋanda. Lintu abantu ba musango yo baishiba ukuti Yesu alandile ulwa kwa Wishi pamo nga “Lesa wandi, kabili Lesa wenu” no kuti Yesu aloseshe kuli Wishi nga “mwe Lesa wine wine mweka,” beluko kuti cintu Baibolo isambilisha pa lwa kwa Lesa kuti bacumfwikisha. (Yohane 17:3; 20:17) Ilyo baisa ku kwishiba imibele ya kwa Yehova, balayumfwa ukutintilwa kuli wene, batendeka ukupepa kuli wene, kabili bafwaya ukumutemuna. Cinshi ciba ica kufumamo?

 8. (a) Pa mulandu wa kutemwa kwabo ukwa kuli Yehova no kufwaisha kwabo ukwa kumutemuna, cinshi cintu amamilioni ya bantu baacita? (b) Mulandu nshi ulubatisho lwa Bwina Kristu lwacindamina nga nshi?

⁸ Mu kati ka myaka yapitapo ikumi, abantu 2,528,524 pa fyalo fikalamba mutanda ne mpendwa ikalamba iya fishi balipeela ubumi bwabo kuli Yehova kabili lyene ukulangisha uku kuipeela ukupitila mu lubatisho lwa mu menshi. Bushe wali umo uwa bene, nelyo bushe nomba ulepekanishisha ukubatishiwa? Ulubatisho lutampulo lwacindama mu bumi bwa Mwina Kristu wa cine onse. Yesu atumine abakonshi bakwe ukupanga abasambi ba bantu ba nko shonse no kubabatisha. (Mateo 28:19, 20) Na kabili cili icamonekesha ukuti cali mu kwangufyanya fye ukukonka pa lubatisho lwine ulwa kwa Yesu e po Yehova umwine alandile ukufuma mu myulu, ukusoso kuti: “Ni we mwana wandi, Uwatemwikwa; muli iwe e mo mbekelwa.”—Luka 3:21, 22.

 9. Pa kusungilila ukwampana kwasuminishiwa na Yehova, cinshi cifwaikwa pa lubali lwesu?

⁹ Ukwampana kwasuminishiwa na Yehova cintu cimo icili no kuteeswa. Nga ca kuti walingila mu kwampana kwa musango yo pa kuipeela no lubatisho, sengauka icili conse icingonaula kwene. Wisuminisha amalangulusha ya bumi no kusakamikwa pa lwa fintu fya ku mubili ukusunkilisha kwene mu cifulo ca bubili. (1 Timote 6:8-12) Mu cine cine ikala mu kumfwana no kufunda kwa Amapinda 3:6 apatila: “Uko konse wenda umwishibe [Yehova], na o akatambalike nshila shobe.”

Kufika ku Cipimo Nshi Kuntu Ukutemwa kwa kwa Kristu Kukwambukila?

10. Mulandu nshi ukupepa kwesu Yehova takutulengela ukusuula Yesu?

¹⁰ Ukutesekesha kwalinga ukwa kwa Yehova pamo nga Lesa wa cine eka, kwena, takulenga umuntu ukusuula Yesu Kristu. Mu kupusanako, Ukusokolola 19:10 kusoso kuti: “Ubunte bwa kwa Yesu mupashi wa bukasesema.” Ukufuma ku Ukutendeka ukufika ku Ukusokolola, amasesemo yapuutwamo yapayanya ifyebo ukukuma ku lubali lwa kwa Yesu Kristu mu mifwaile ya kwa Yehova. Ilyo umuntu abeleshanya ne fyo fyebo, icikope ca kucebusha cilemako ico caba icalubuka ku kunyonganya ne mfundo shalubana isho shafuma mu kusambilisha kwa bufi ukwa kwa Kristendomu.

11. Ni shani fintu ukusambilila cintu Baibolo mu cituntulu isambilisha pa lwa Mwana wa kwa Lesa kwasongele umwanakashi umo mu Poland?

¹¹ Ukumfwikisha icine pa lwa Mwana wa kwa Lesa kuti kwakwata ukusonga kwashika pa muntu. E fintu cali kuli Danuta, umwanakashi mu Poland. Alebishanya ne Nte sha kwa Yehova pa myaka cinekonsekonse, aliipakishe cintu balesambilisha, lelo talepanga ukupepa kwa cine ukuba inshila yakwe iya bumi. Lyene apokelele kope wa citabo Umuntu Wakulisha Uwabalile Abako Uwa Mweo, icilanda pa bumi bwa kwa Kristu mu nshila yayanguka ukumfwa.a Icungulo bushiku, akupukwile icitabo, ukupanga ukubelenga icipandwa fye cimo. Nangu cibe fyo, tacibikile pa nshi ukufikila amatundaca, lintu abe napwisha cene. Aponene mu filamba. “Mwe Yehova, njeleleniko,” e fyo apaapeete. Pamo nge ca kufumamo ca cintu abelengele, amwene mu kucilapo kulengama ukucila kale lyonse ukutemwa ukwalangilwe na Yehova no Mwana wakwe. Ailwike ukuti pa myaka cinekonsekonse mu kubulo kutasha alefutatila ukwaafwa uko Lesa aletambulwila kuli wene mu kutekanya. Mu 1993 alibatishiwe mu kulangilila ukuipeela kwakwe kuli Yehova pa cishinte ca citetekelo muli Yesu Kristu.

12. Ni shani fintu ukwishiba kwalungikwa ukwa kwa Yesu Kristu kwambukila ubumi bwesu?

¹² “Ukwishiba Shikulwifwe Yesu Kristu” kwalundanishiwa no kuba Umwina Kristu wacincila kabili uutwale fisabo. (2 Petro 1:8) Kufika ku cipimo nshi ukakwatamo lubali mu mibombele ya musango yo, ukwakana ubukombe bwa Bufumu na bambi? Ubwingi bwa fintu abantu abengi baba na maka ya kucita bulambukilwako ne mibele iingi. (Mateo 13:18-23) Imibele imo te kuti tuyalule; imbi kuti twayalula. Cinshi cikatukunta ku kwishiba no kupanga ukwaluka ukwingacitwa? Umutumwa Paulo alembele ati: “Ukutemwa kwa kwa Kristu e ko twaobelwa”; mu mashiwi yambi, ukutemwa kuntu alangile mu kubika pa nshi ubumi bwakwe pa mulandu wa ifwe kwaliba ukwapulamo nga nshi ica kuti ilyo ukutesekesha kwesu ukwa kwene kwakula, imitima yesu iine ikaseshiwa mu kushika. Nge ca kufumamo, twiluka ifyo kuti caba icishalingisha kuli ifwe ukutwalilila ukusupila amabuyo ya kaso no kwikalila maka maka ku kuisekesha fwe bene. Mu cifulo ca ico, tulateulula imilandu yesu ukupeela icifulo ca ntanshi ku mulimo uyo Kristu asambilishe abasambi bakwe ukucita.—2 Abena Korinti 5:14, 15.

Abapaatukako Kufuma ku Calo—Kufika ku Cipimo Nshi?

13. Mulandu nshi tushilingile kufwaya ukukwata ulubali no butotelo ubo bwaicito bwine ulubali lwa calo?

¹³ Tacaba icayafya ukumona icalembwa capangwa na Kristendomu na mabutotelo yambi pa mulandu wa kuti bafwaya ukuba ulubali lwa calo. Indalama she calici shalibomfiwa ku kulipila imibombele ya bumwaluka. Bashimapepo balisanguka utupondo. Cila bushiku, inyunshipepala shilangisha amalipoti pa lwa mabumba ya butotelo mu mbali shalekanalekana ishe sonde ayo yalelwishanya. Amaboko yabo yaisulamo imilopa. (Esaya 1:16) Kabili mu kusaalala kwa calo bashibutotelo batwalilila ukwesha ukulama amapolitiki. Bakapepa ba cine tabakwatamo ulubali muli ici.—Yakobo 4:1-4.

14. (a) Cinshi cintu pa lwesu tufwile ukusengauka nga ca kuti tuli no kuba abapaatukako kufuma ku calo? (b) Cinshi cingatwaafwa ukusengauka ukwikatwa mu citeyo ku mibele ya mu calo ne fibelesho?

¹⁴ Lelo ukupaatukako kufuma ku calo kubimbamo icacila pali ico. Icalo caishibikilwa ku kutemwa kwa ndalama na cintu indalama shingashita, ukufwaisha ukulumbuka, no kusupila umusamwe kwatwalilila, capamo ne fintu fya musango yo pamo nga ukubulisha ukwangwako kwa cine cine kuli bambi, ukubepa ne milandile ya nsele, ukupondokela ubulashi, no kufilwa kwa kubelesha ukuilama. (2 Timote 3:2-5; 1 Yohane 2:15, 16) Pa mulandu wa kukanapwililika kwesu kwine, kuti pambi pa tushita tumo tumo mu nshila imo twalangisha imo iya iyo mibele. Cinshi cingatwaafwa mu kulwisha kwesu ukwa kusengauka ifiteyo fya musango yo? Tulekabila ukuicinkulako fwe bene uwaba ku numa ya ici conse. “Pano isonde ponse palaala mu maka ya Mubifi.” (1 Yohane 5:19) Te mulandu na fintu inshila imo pambi ingamoneka ukuba iya kubeleleka, te mulandu no bwingi bwa bantu bekala muli iyo nshila, lintu twamona icibambe cikalamba ica kwa Yehova, Satana Ciwa, ku numa ya yene, tulamwensekesha fintu mu cituntulu iyo nshila iba iyabipisha.—Ilumbo 97:10.

Ni kwi Kupelela Ukutemwa Kobe?

15. Ni shani fintu ukutemwa kwabula akaso uko wamwene kwakwaafwile ukwishiba ubutotelo bwalungama?

¹⁵ Lintu pa kubalilapo watendeke ukubishanya ne Nte sha kwa Yehova, ukutemwa kulangishiwa pa kati kabo ukwabulo kutwishika kwalikwipukishe pa mulandu wa fintu kwapusanako no mupashi wa calo. Ukukomaila pa kutemwa kwabula akaso kupaatulako kupepa kwasanguluka ukwa kwa Yehova ukufuma ku misango imbi iya kupepa. Kuti pambi caba ukuti ici e cakushinine ukuti Inte sha kwa Yehova mu cine cine balabelesha ubutotelo bwalungama. Yesu Kristu umwine atile: “Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.”—Yohane 13:35.

16. Mashuko nshi pambi yengabako kuli ifwe umo umo ukukushako ukutemwa kwesu?

¹⁶ Bushe iyo mibele na yo ine ilakwishibisha nga umo uwa basambi ba kwa Kristu? Bushe kwalibako inshila isho wingakushishamo ukulangisha kobe ukwa kutemwa? Ukwabulo kutwishika ifwe bonse kuti twakushako. Kwalibako ifyafulilako ukucila fye pa kuba uwa bucibusa kuli bambi pa Ŋanda ya Bufumu. Kabili nga ca kuti tuli no kutanununa ukutemwa kuli abo abatutemwa fye, kuti twapusanako shani ku calo? “Pali fyonse mube abacincila mu kutemwana,” e ficincisha Baibolo. (1 Petro 4:8) Kulola kuli bani twingalanga ukutemwa kwakulilako? Bushe ni kuli munyina wa Bwina Kristu nelyo nkashi uyo icikulilo cakwe caba icapusana ne cesu kabili uyo inshila yakwe iya kucitilamo ifintu fimo itukalifya? Bushe muntu umo uyo, pamo nge ca kufumamo ca kulwala nelyo ubukote, taba na maka ya kusangwa ku kulongana lyonse? Bushe munensu wa mu cupo? Nelyo bushe, napamo, bafyashi besu abalekota? Bamo abalebomba bwino mu kulangisha ifisabo fya ku mupashi, ukusanshako ukutemwa, bayumfwile kwati balesambilila fyene cipya cipya lintu balolenkene ne mibele yaafya nga nshi iyo ingemako mu kupeela ukusakamana kwakumanina ku cilundwa ca lupwa uulemene icabipisha. Nelyo fye lintu twalolenkana ne iyi mibele, kwena, ukutemwa kwesu kulingile na kabili ukucila pa ba mu ŋanda yesu iine.

Ukucitilo Bunte pa lwa Bufumu—Kwacindama Shani Kuli Iwe?

17. Nga ca kuti pa lwesu twalimwenamo kufuma mu kutandala kwa Nte sha kwa Yehova, cinshi cintu nomba tulingile ukuyumfwa ukuseshiwa ukucita?

¹⁷ Inshila yacindama iyo tulangilamo kutemwa ku bantu banensu ni pa kucitilo bunte kuli bene pa lwa Bufumu bwa kwa Lesa. Libumba fye limo ilya bantu ililecita uyu mulimo uyo Yesu asobele. (Marko 13:10) Aba bali ni Nte sha kwa Yehova. Pa lwesu twalinonkelamo kuli kwene. Nomba lili lishuko lyesu ku kwaafwa bambi. Nga ca kuti twamona uyu mulandu mu nshila Lesa aumwenamo, uyu mulimo ukaba uwakatama mu bumi bwesu.

18. Ni shani fintu ukubelenga kwesu ukwa citabo Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom kwingasonga ukwakanamo kwesu kwine mu kucitilo bunte pa lwa Bufumu?

¹⁸ Ubulondoloshi bwa kucincimusha ubwa fintu ubukombe bwa Bufumu bwafika ku mpela sha pano isonde mu kati ka ishi nshiku sha kulekelesha bwalipeelwa mu citabo Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Nga ca kuti walishiba iciNgeleshi, wifilwa ukubelenga cene. Kabili ilyo ulebelenga, peela ukusakamana kwaibela ku nshila shonse isho abantu umo umo baakaninamo mu kupeelo bunte pa lwa Bufumu. Bushe kuliko bamo abo ica kumwenako cabo wingapashanya? Kwalibako amashuko ya mu nshita ayengi ayaisuka kuli ifwe bonse. Shi ukutemwa kwesu ukwa kuli Yehova kutuseshe ukubomfya yene bwino.

19. Ni shani fintu tunonshiwa lintu twapokelela icishingamo ico cendela pamo no kwishiba ubutotelo bwalungama?

¹⁹ Lintu twaipeelesha fwe bene muli yo nshila ku kucito kufwaya kwa kwa Yehova, tulasanga icasuko ku cipusho ca kuti, Cinshi caba e bupilibulo bwa bumi? (Ukusokolola 4:11) Tatupampanta na kabili, ukushiwa no kuyumfwa kwa kubulwa. Takwabako umulimo uyo wingaipeeleshako we mwine uyo ukaleta ukwikusha kwakulilako ukucila pa kwingaleta ukuipeelesha kobe ukwa mutima onse ku mulimo wa kwa Yehova Lesa. Kabili mwandi ni nshita ya ku ntanshi iyawamisha watambika! Ubumi bwa ciyayaya ubwa kwikusha mu calo cakwe icipya, umo tukaba na maka ya kubomfya amaka yesu aya cifyalilwa ku mwisulo mu kumfwana ne mifwaile ya kutemwa intu Lesa abumbiile umutundu wa buntunse.

[Futunoti]

Kuti Wayasuka Shani?

◻ Mulandu nshi cabela icakatama ku butotelo ukupokelela Baibolo nge Cebo ca kwa Lesa no kucindika Yehova pamo nga Lesa wa cine?

◻ Cinshi cintu ubutotelo bwa cine busambilisha ukukuma ku lubali lwa kwa Yesu pamo nga Kalubula?

◻ Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukubela abapaatukako kufuma ku calo no kubelesha ukutemwa kwabula akaso?

◻ Lubali nshi ukucitilo bunte pa lwa Bufumu kwakwata mu butotelo bwalungama?

Ifikope pe bula 16]

Ulubatisho lutampulo lwakatama mu kupokelela ifishingamo fya kupepa kwa cine. Cila mweshi, mupepi na 25,000 mu kusaalala kwa calo balabuula ulo lutampulo

Russia

Senegal

Papua New Guinea

U.S.A.

[Ifikope pe bula 17]

Ukwakana icine ca Baibolo na bambi lubali lwa kupepa kwa cine

U.S.A.

Brazil

U.S.A.

Hong Kong