Icipandwa 24
Tapali ‘Icingatupaatululako ku Kutemwa kwa kwa Lesa’
1. Fintu nshi ifya kufuupula abengi batontonkanya, ukusanshako na Bena Kristu ba cine bamo?
BUSHE Yehova Lesa alimutemwa? Bamo balasumina abati Lesa alitemwa abantunse bonse, nga fintu Yohane 3:16 asosa. Lelo, ciba kwati batila: ‘Lesa teti antemwe ine.’ Nangu fye Bena Kristu ba cine inshita shimo kuti balatwishika ulwa ico. Umuntu umo uwafuupwilwe atile: “Calinkosela ukusumina ukuti Lesa alyangwako kuli ine nangu panono.” Bushe na imwe mulatwishika inshita shimo?
2, 3. Nani afwaya ukuti tucetekele ukuti tuli ba fye nelyo abashatemwikwa mu menso ya kwa Yehova, kabili kuti twacincintila shani uko kutontonkanya?
2 Satana afwaisha tucetekele ukuti Yehova Lesa tatutemwa no kuti tatwacindama kuli wene. Cine cine, Satana abeleleka abantu pa kubalenga ukuba ne cilumba. (2 Abena Korinti 11:3) Lelo na kabili alatemwa ukulenga abashakosa baleumfwa ukuti tabacindama. (Yohane 7:47-49; 8:13, 44) Acite fi maka maka muli shino “nshiku sha kulekelesha” ishaibela. Ilelo abengi bakulila mu ndupwa umwaba “abaumalala.” Bambi libili libili bakumanya abankalwe, abaitemwa, kabili bacintalika. (2 Timote 3:1-5) Ukucushiwa pa myaka iingi, ukupaatululwa pa mulandu wa mushobo, nelyo ukupatwa fyalenga aba musango yo ukushininkisha ukuti ba fye kabili tabatemwikwa.
3 Nga muletontonkanya ifyo ifya kufuupula, mwipelelwa. Inshita shimo fwe bengi tulacishamo ukuisenuka. Lelo ibukisheni ukuti, Icebo ca kwa Lesa cabelako “ku kulungika” na “ku kuwisha amalinga ayakosa.” (2 Timote 3:16; 2 Abena Korinti 10:4) Baibolo itila: “[Tuli] no kuteke mitima yesu ku cinso cakwe lyonse ilyo imitima yesu ituseka; ico Lesa alikula acile mitima yesu, kabili aishiba fyonse.” (1 Yohane 3:19, 20) Lekeni tulande pa nshila shine umo Amalembo yatwafwa “ukuteke mitima yesu” ukwishiba ukuti Yehova alitutemwa.
Yehova Alimucindamika
4, 5. Bushe icilangililo ca kwa Yesu ica nseba cilanga shani ukuti twalicindama mu menso ya kwa Yehova?
4 Intanshi, Baibolo ilandilapo fye aiti Lesa alamonamo ubucindami muli umo na umo uwa babomfi bakwe. Ku ca kumwenako, Yesu atile: “Bushe inseba shibili tashishitwa ku kalikobili kamo kanini? kabili nangu lumo pali isho te kuti lupone pa nshi ukwabula Shinwe ukusuminisha: lelo ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse. E ico mwitiina; imwe umutengo mwacilamo apakalamba ku nseba.” (Mateo 10:29-31) Tontonkanyeni ifyo bakoomfwa wa kwa Yesu aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo baumfwile ayo mashiwi.
5 Kuti twapapa umulandu umuntu engashitila inseba. Kwena, mu nshiku sha kwa Yesu inseba shali e tuni balelya utwanakisha umutengo. Moneni ukuti ku kalikobili kamo akanini, umuntu aleshitamo inseba shibili. Lelo pa nshita imbi Yesu atile ngo muntu alefwaya ukupoosa amakobili yabili, tabalemupa inseba shine, lelo balemupa shisano. Inseba balebikapo nge mbasela cali kwati te ya mutengo nangu umo. Napamo utuni twa musango yo twali twa cabe cabe mu menso ya bantu, lelo bushe Kabumba aletumona shani? Yesu atile: “Talulabwapo nangu lumo mu menso ya kwa Lesa [na lulya lwine balebikapo nge mbasela].” (Luka 12:6, 7) Nomba kuti twatampa ukumfwikisha icishinka ca kwa Yesu. Nga ca kuti Yehova alicindamika nga nshi uluseba lumo, kanshi umuntu alicilapo sana ukucindama! Nga fintu Yesu alondolwele, Yehova alishiba tonse fye pali ifwe. Pantu no mushishi wa mu mitwe yesu aliupenda!
6. Mulandu nshi twingashininkishisha ukuti Yesu alelanda icine cine ilyo atile umushishi wa mu mitwe yesu walipendwa?
6 Umushishi wesu ukupendwa? Bamo kuti batila Yesu pano talelanda icine cine. Lelo tontonkanyeni pa lwe subilo lya kubuuka ku bafwa. Yehova afwile alitwishiba bwino sana pa kuti akatubumbe cipya cipya! Alitucindamika apakalamba nga nshi ica kuti alebukisha tonse fye, pamo ne mipangilwe ya mfyalo shesu na fyonse ifyo twingebukisha ne fyatucitikila mu myaka yonse.a Kanshi ukupenda umushishi wesu—uyo mu bengi uba nalimo 100,000—kuti caba icintu cayanguka nga nshi kuli wene.
Finshi Yehova Amona Muli Ifwe?
7, 8. (a) Mibele nshi imo Yehova atemwa nga aisanga ilyo alefwaya mu mitima ya bantunse? (b) Milimo nshi imo tubomba iyo Yehova acindamika?
7 Ica bubili, Baibolo itusambilisha ifyo Yehova acindamika mu babomfi bakwe. Ukucangusha, kuti twatila abekelwa mu mibele yesu iisuma no kubombesha kwesu. Imfumu Davidi yaebele umwana wa iko Solomone ati: “Imitima yonse Yehova aifwayamo, kabili eluko kwelenganya konse kwa matontonkanyo.” (1 Imilandu 28:9) Ilyo Lesa alefwaya mu mitima ya bantu iminshipendwa aba muli lino isonde lyabamo ulukaakala no lupato, afwile alatemwa ilyo asanga umutima uwatemwa umutende, icine, no bulungami! Ciba shani ilyo Lesa asanga umutima uwaobelwa ku kumutemwa, uufwaya ukusambilila pali wene no kwebako bambi ifyo wasambilila? Yehova atweba ukuti alamona abashimikilako bambi ulwa wene. Alikwata ne “buuku lya kwibukisha” ilya “babela Yehova akatiina, ilya batontonkanye shina lyakwe.” (Malaki 3:16) Imibele ya ifyo yalicindama nga nshi kuli wene.
8 Milimo isuma nshi imo iyo Yehova acindamika? Cine cine alacindamika ukwesha kwesu ukwa kupashanya Umwana wakwe, Yesu Kristu. (1 Petro 2:21) Umulimo umo uwakatama untu Lesa acindamika wa kusalanganya imbila nsuma ya Bufumu bwakwe. Pa Abena Roma 10:15 tubelengapo ati: “Ifyo yayemba amakasa ya balete mbila nsuma iya fisuma!” Nalimo te kuti tumone amakasa yesu ayasuulwa ukuti yaba “ayayemba.” Lelo pano yemininako ukubombesha kwa babomfi ba kwa Yehova ukushimikila imbila nsuma. Uko kubombesha konse kwaliyemba kabili kwa mutengo mu menso yakwe.—Mateo 24:14; 28:19, 20.
9, 10. (a) Mulandu nshi twingashininkishisha ukuti Yehova alacindamika ukushipikisha kwesu mu macushi yapusanapusana? (b) Mimwene nshi yalubana iyo Yehova ashimwenamo ababomfi bakwe aba busumino?
9 Yehova alicindamika no kushipikisha kwesu. (Mateo 24:13) Ibukisheni ukuti Satana afwaya mukafutatile Yehova. Ubushiku bumo na bumo ubo mwaikala aba cishinka kuli Yehova ninshi mwamupeela icasuko ca kwasuka umuseebanya wa kwa Satana. (Amapinda 27:11) Inshita shimo tacayanguka ukushipikisha. Ukulwala, amafya ya ndalama, ukukalipwa kwa mu mutima, na mafya yambi kuti fyalenga ubushiku bumo na bumo ukuba bwesho. Ifyo mwaleenekela nga fyashimba kuti camufuupula nga nshi. (Amapinda 13:12) Ukushipikisha ilyo kuli amafya ya musango yo kwa mutengo wa patali kuli Yehova. E mulandu wine Imfumu Davidi yalombele Yehova ukubika ifilamba fya iko mu “nyambi,” kabili mu kucetekela yasosele no kuti: “Bushe tafyalembwa mwi buuku lyenu?” (Amalumbo 56:8) Cine cine, Yehova alacindamika kabili alebukisha ifilamba fyonse no kucululuka tushipikisha ilyo tuli aba cishinka kuli wene. Na fyo fyalicindama nga nshi mu menso yakwe.
10 Nomba, umutima wesu uuisenuka kuti wakaana ubushininkisho bwa ifyo ubwa kuti twalicindama mu menso ya kwa Lesa. Kuti waumininapo fye ukututootoosha ati: ‘Lelo kwaba bambi abengi abasuma ukuncila. Yehova afwile alabipilwa ilyo aninganya kuli bene!’ Yehova tatulinganya kuli bambi; taumina kumo kabili tatontonkanya ifya bukalushi. (Abena Galatia 6:4) Alalolekesha sana ilyo alefwaya mu mitima yesu, kabili acindamika ifisuma ifyabamo—nangu ficepe shani.
Yehova Alapaatulula Ubusuma no Bubi
11. Cinshi twingasambililako ku nshila Yehova acitile kuli Abiya?
11 Ica butatu, ilyo Yehova alebebeta imitima yesu, alasokota bwino bwino, ukufwayamo ifisuma. Ku ca kumwenako, ilyo Yehova apingwile ukuti ulupwa lonse ulwa busangu ulwa Mfumu Yeroboamu lwipaiwe, Aebele ukuti umo uwa mu bana ba mfumu, Abiya ashiikwe bwino. Cinshi alandile ifi? “Pantu muli wene mwasangwe cintu cisuma icalola kuli Yehova, Lesa wa kwa Israele.” (1 Ishamfumu 14:1, 10-13) Cali kwati Yehova alisokwete mu mutima wa ulya mulumendo no kusangamo “icintu cisuma.” Te mulandu ne fyo ubo busuma bwacepeshe, Yehova amwene ukuti bwalingile ukulembwa mu Cebo cakwe. Alibulambwile no kubulambula, ukubelela ulya umo uwa mu lupwa lwa busangu inkumbu shalinga.
12, 13. (a) Icacitike ku Mfumu Yehoshafati cilanga shani ukuti Yehova afwaya ifisuma muli ifwe nangu ni lintu twabembuka? (b) Ukukuma imilimo yesu isuma ne mibele, ni shani fintu Yehova acita ngo Mufyashi wa kutemwa?
12 Ica kumwenako capulamo kuti camonwa ku fyo acitile ku Mfumu isuma Yehoshafati. Ilyo imfumu yacitile ica bupumbu, kasesema wa kwa Yehova ayebele ati: “Muli ici ubukali bwaishila pali iwe ukufuma kuli Yehova.” Yali mashiwi ya kutiinya! Lelo ifyebo fya kwa Yehova tafyapelele apo pene. Fyatwalilile no kuti: “Lelo ifintu fisuma fyasangwa muli iwe.” (2 Imilandu 19:1-3) Kanshi ubukali bwa kwa Yehova ubwa bulungami tabwamupofwishe ica kuti afilwa ukumona ifisuma fyali muli Yehoshafati. Fintu apusana na bantunse! Ilyo bambi batukalifya, kuti twasuula no busuma bwaba muli bene. Kabili ilyo twabembuka, ukubipilwa tumfwa, ukuseebana, no kuyumfwa aba mulandu kuti fyalenga twaleka ukumona ubusuma bwaba muli ifwe. Lelo, ibukisheni ukuti nga twalapila ku membu shesu no kwesha na maka ukukanashibwekeshapo, Yehova alatulekelela.
13 Ilyo Yehova alemubebeta, alasuulako ku membu sha musango yo, kwati ni fintu uulefwaya golde asamfyako iloba liliko. Ni shani pa lwa mibele yenu iisuma ne milimo? Eya, ifi e fyaba nga golde iyo asunga! Bushe mulamona ifyo abafyashi ba kutemwa basungilila bwino ifyo abana babo balenga nelyo fimbi ifyo bapanga ku sukulu, inshita shimo pa myaka iingi ica kuti abana balilabako no kulabako? Yehova e Mufyashi waba no kutemwa icine cine. Takatale alaba imilimo yesu iisuma ne mibele, kulila fye twatwalilila aba busumino kuli wene. Na kuba, ukulaba ifi fintu kuti amona ukuti kukanalungama, kabili taba uushalungama nangu panono. (AbaHebere 6:10) Alatusokota mu nshila na imbi.
14, 15. (a) Mulandu nshi ukukanapwililika kwesu kushingapofwisha Yehova ica kuti afilwa ukumona ubusuma bwaba muli ifwe? Langilileni. (b) Finshi Yehova akacita ne fisuma ifyo asanga muli ifwe, kabili amona shani abantu bakwe aba busumino?
14 Yehova tamona fye ukukanapwililika kwesu lelo alalolesha no kumona ifisuma twingacita. Ku kulangilila: Abatemwa ifya kubumba ne fya kulenga balabombesha ku kuwamya ifikope fyalengwa nelyo ifyabumbwa fimbi nga fyaonaika. Ku ca kumwenako, ilyo umuntu umo aingile ne mfuti mu ciyanda balangishamo ifyabumbwa ne fyalengwa ica National Gallery mu London, ku England, no konaula icikope calengelwe na Leonardo da Vinci icingashitwa pa madola amamilioni 30, tapali uwatile apo calyonawilwe cali ca kupoosa fye. Umulimo wa kuwamya ico cikope icaikala pa myaka mupepi na 500 walitendeke apo pene. Mulandu nshi? Pantu cali icacindama ku batemwa ifya kulengalenga. Bushe imwe tamwacilapo pa cintu calengwa fye ku mpemba na pensulo? Mu menso ya kwa Lesa cine cine mwalicilapo—te mulandu ne fyo mwaonaulwa ku lubembu mwapyana. (Amalumbo 72:12-14) Yehova Lesa, Kabumba walamuka uwa bantunse, akacita ififwaikwa ku kubwesesha ukupwililika kuli bonse abankulako ku fyo asakamana mu kutemwa.—Imilimo 3:21; Abena Roma 8:20-22.
15 Yehova alamona ubusuma muli ifwe ubo fwe bene tushingamona. Kabili ilyo tulemubombela, akalenga ubo busuma ukukula mpaka tukasuke atupwililika. Te mulandu ne fyo icalo ca kwa Satana caatucita, Yehova alicindamika ababomfi bakwe aba busumino ukuti baba fintu fisuma.—Hagai 2:7.
Yehova Alalanga Ukutemwa Kwakwe mu Nshila Imoneka
16. Bushininkisho nshi bwapulamo ubwa kutemwa kwa kwa Yehova, kabili twaishiba shani ukuti ubu bupe bwesu?
16 Ica bune, Yehova alacita ukufika apo engapesha ku kulanga ukuti alitutemwa. Cine cine, ilambo lya cilubula ilya kwa Kristu e casuko ca maka ku kubepa kwa kwa Satana ukwa kuti tuli ba fye kabili abashatemwikwa. Tatufwile ukulaba nangu panono ukuti imfwa ya kukalifya iyo Yesu afwile pa cimuti ca kucushiwilwapo no kushikitika kwacilapo uko Yehova ashipikishe ilyo aletamba Umwana wakwe uwatemwikwa alefwa, fyaba bushininkisho bwa kutemwa batutemwa. Ku ca bulanda, abengi cilabakosela ukushininkisha ukuti ubu bupe bwali bwabo. Bomfwa kwati tabalinga ukupeelwa ubo bupe. Lelo, ibukisheni ukuti umutumwa Paulo kale aali kapakasa wa bakonshi ba kwa Kristu. Lelo, alembele ati: ‘Umwana wa kwa Lesa, alintemenwe no kuipeela pa mulandu wa ine.’—Abena Galatia 1:13; 2:20.
17. Finshi Yehova abomfya pa kutukulila ku mwine na ku Mwana wakwe?
17 Yehova alanga ukuti alitutemwa pa kutwafwa umo umo ukushukila ubunonshi bwaba mwi lambo lya kwa Kristu. Yesu atile: “Takuli uwingesa kuli ine, kano Tata uwantumine amukula.” (Yohane 6:44) Yehova umwine e utukulila ku Mwana wakwe na kwi subilo lya mweo wa muyayaya. Acita shani ifyo? Ukupitila mu mulimo wa kushimikila, uufika kuli ifwe umo umo, no kupitila mu mupashi wakwe uwa mushilo, untu Yehova abomfya ku kutwafwa ukumfwikisha no kubomfya icine ca ku mupashi te mulandu no kupelebela kwesu no kukanapwililika. Kanshi Yehova kuti asosa pa lwa ifwe nga fintu asosele pa lwa kwa Israele ati: “Ukutemwa kwa muyayaya nalikutemwa, ni pali ici ntwalilila mu luse kuli iwe.”—Yeremia 31:3.
18, 19. (a) Ni muli cinshi Yehova alanga ukuti alitutemwa sana, kabili cinshi cilanga ukuti umwine wine e ubombela pali ci? (b) Bushe Icebo ca kwa Lesa citushinina shani ukuti Yehova ni komfwa uulangulukilako?
18 Napamo mwi shuko lye pepo e mo tumfwila sana ukutemwa kwa kwa Yehova pa lwesu. Baibolo yeba ifwe umo umo ati “pepeni [kuli Lesa] no kukanaleka.” (1 Abena Tesalonika 5:17) Alakutika. Etwa fye no kuti e ‘Umfwo kupepa.’ (Amalumbo 65:2) Taapeela umbi ukulaumfwa amapepo, tapeela nangu ku Mwana wakwe iyo. Tontonkanyeni: Kabumba wa bubumbo bonse atucincisha ukupalama kuli wene mwi pepo no kupama. Bushe ni komfwa wa musango nshi? Bushe tankulako, uushisakamana? Awe iyo.
19 Yehova alalangulukilako. Bushe ukulangulukilako cinshi? Umwina Kristu umo uwa busumino umukoloci atile: “Ukulangulukilako kubuula ifyo iwe uleyumfwa no kubika mu mutima wandi.” Bushe Yehova cine alabipilwa ilyo tulecula? Pa lwa kucucutika kwa bantu bakwe abena Israele, tubelenga ati: “Mu kumanama kwabo konse alimaneme.” (Esaya 63:9) Yehova tamwene fye amacushi yabo; alibalangulukileko no kubalangulukila. Amashiwi ya kwa Yehova umwine ku babomfi bakwe yalangilila ifyo ici cimukuma apakalamba. Atile: “Uwakumya pali imwe, akumya pa mboni ya linso lya kwa Yehova.”b (Sekaria 2:8) Ico kuti cakalipa nga nshi! Cine cine, Yehova alatulangulukilako. Ilyo twakalipwa, alakalipwa.
20. Kutontonkanya nshi ukushalinga uko tushifwile kuba na ko nga tuli no kumfwila ukufunda kwa pa Abena Roma 12:3?
20 Takuli Umwina Kristu washikatala nangu umo uwingabomfya ubo bushininkisho bwa kutemwa kwa kwa Lesa no kucindamika acindamika ababomfi bakwe nga kabepesho ka kuba ne cilumba nelyo amatutumuko. Umutumwa Paulo alembele ati: “Mu bubile ubo napeelwe, ndetila ku muntu onse uwa muli imwe, eitontonkanishisho kucila ifyo afwile ukutontonkanya; lelo atontonkanye no kutekanya, ifyo Lesa alingile ku muntu no muntu umulingo wa citetekelo.” (Abena Roma 12:3) Baibolo imbi pano itila: “Ndeeba bonse aba muli imwe ukukanaicindamika ukucisha mu cipimo, lelo umo umo aipime mu kulinga.” (A Translation in the Language of the People, iya kwa Charles B. Williams) E ico ilyo tuleipakisha ukutemwa kwa kwa Shifwe wa ku muulu ukwawamisha, natube na mano ayatuntulu no kwibukisha ukuti tatunonka ukutemwa kwa kwa Lesa nga malipilo kabili tatwawamina no ku kutemwa.—Luka 17:10.
21. Bufi nshi ubwa kwa Satana tufwile ukutwalilila ukukaana, kabili cine nshi ica bulesa tufwile ukutwalilila ukushinina imitima yesu?
21 Shi ifwe bonse natubombeshe apo twingapesha ukukaana ubufi bwa kwa Satana, pamo na bulya ubwa kuti tuli ba cabe cabe kabili abashatemwikwa. Nga ca kuti ifyamucitikila mu bumi fyalenga muleimona kwati mwe bene muli cipindami cakosa ica kuti kuti cayansha na Lesa ukumutemwa, nelyo nga mutila imilimo yenu iisuma yalicepesha ica kuti na menso yakwe ayamona fyonse teti yamone iyo milimo, nelyo nga mumona kwati imembu shenu shalikulisha ica kuti ne mfwa ya Mwana wakwe uwatemwikwa nga nshi teti ifimbepo, ninshi mwasambilishiwa ifya bufi. Kaaneni ubufi bwa musango yo no mutima wenu onse! Natutwalilile ukushinine mitima yesu ukubomfya icine calandilwe na Paulo mu mashiwi yakwe ayapuutwamo ati: “Pantu ndesuubila, ndeti, nangu ni mfwa, nangu mweo, nangu ni bamalaika nangu ni bamulopwe, nangu fintu ifyabapo nangu fintu ifikesabako, nangu fya maka, nangu kusansama nangu kushika, nangu icibumbwa cimbi, te kuti cibe na maka ya kutupaatululako ku kutemwa kwa kwa Lesa ukwa muli Kristu Yesu Shikulwifwe.”—Abena Roma 8:38, 39.
[Amafutunoti]
a Libili libili Baibolo nga yalanda pe subilo lya kubuuka ku bafwa ilanda na pa kwibukisha kwa kwa Yehova. Umuntu wa busumino Yobo asosele kuli Yehova ati: “Iye, . . . nga mwambikile cipope, no kunjibukisha!” (Yobo 14:13) Yesu alandile pa kubuuka kwa “bonse ababa mu nshishi abakebukishiwa.” Ici cali icalinga pantu Yehova alebukisha bwino bwino abafwa abo afwaya ukubuusha.—Yohane 5:28, 29, NW.
b AmaBaibolo yamo pano yalanda ukuti uwakumya pa bantu ba kwa Lesa akumya pa linso lyakwe umwine nelyo pa linso lya bena Israele, te lya kwa Lesa iyo. Ici cilubo caletelwemo na bakalemba bamo abalemona ukuti ili lembo talyalimo umucinshi kanshi balilyalwile. Ukubombesha kwabo ukwalubana kwalenga bakabelenga bamo ukukanaumfwikisha ifyo ukulangulukilako kwa kwa Yehova kwakula.
Amepusho ya Kutontonkanyapo
Amalumbo 139:1-24 Bushe amashiwi ya Mfumu Davidi ayapuutwamo yalanga shani ukuti Yehova alyangwa sana kuli ifwe umo umo pa lwesu?
Esaya 43:3, 4, 10-13 Bushe Yehova omfwa shani pa baba Inte shakwe, kabili cinshi acita ku kulanga ifyo omfwa?
Abena Roma 5:6-8 Kuti twashininkisha shani ukuti ulubembu twapyana talucilikila ukuti Yehova etutemwa no kutunonsha?
Yuda 17-25 Kuti twacita shani pa kuibakila mu kutemwa kwa kwa Lesa, kabili finshi fitucincintila pa kuti tufilwe ukucite fyo?
[Icikope pe bula 243]
“Imwe umutengo mwacilamo apakalamba ku nseba”
[Icikope pe bula 245]
Yehova alacindamika ukushipikisha kwesu mu macushi