Mwinenuka mu Kucite Cawama
“Twinenuka mu kucite cawama; pantu ku nshita iiyene tukalobolola, nga tatutompweke.”—ABENA GALATIA 6:9.
1, 2. (a) Mulandu nshi ukushipikisha kukabilwa pa kubombela Lesa? (b) Abrahamu ashipikishe shani, kabili cinshi camwafwile ukucite co?
FWE Nte sha kwa Yehova, tulasekelela mu kucita ukufwaya kwa kwa Lesa. Na kabili tulasanga ukutusha mu kusenda “ikoli” lya busambi. (Mateo 11:29) Nalyo line, ukubombela Yehova na Kristu takwayanguka. Umutumwa Paulo alondolwele bwino ici ilyo akonkomeshe Abena Kristu banankwe ukuti: “[Ukushipikisha, NW] e ko mukabila, ukuti, ilyo mukacito kufwaya kwa kwa Lesa, mukapokelele icalaiwa.” (AbaHebere 10:36) Ukushipikisha kulakabilwa pantu ukubombela Lesa takwayanguka.
2 Ubumi bwa kwa Abrahamu bushinina ici cishinka. Imiku iingi alepingula pa fyakakala kabili aleba na mafya. Ukwebwa ukusha imikalile ya bwanalale iya mu Uri kwali fye ni ntendekelo. Tapapitile ne nshita kwali icipowe, abena mupalamano bamusungile buluku buluku, bapene ukumupoka umukashi wakwe, balupwa bamo balimupatile, kabili kwali ne nkondo. Amesho yakalamba yali no kwisa. Lelo Abrahamu tanenwike mu kucite cawama. Ici cilesungusha nga mwamona ukuti takwete Icebo ca kwa Lesa conse, nga fintu caba kuli ifwe lelo. Nalyo line, afwile alishibe ukusesema kwa kubalilapo uko Lesa atile: “Ndebika no bulwani pa kati ka iwe no mwanakashi, kabili pa kati ka bufyashi bobe no bufyashi bwakwe.” (Ukutendeka 3:15) Apo Ubufyashi bwali no kwishila muli wene, Abrahamu ali no kupatwa icibi kuli Satana. Ukwabula no kutwishika, ukwishiba ici cishinka kufwile kwalengele Abrahamu ukushipikisha amesho no kusekelela.
3. (a) Mulandu nshi abantu ba kwa Yehova lelo balingile ukwenekela amacushi? (b) Abena Galatia 6:9 batukoselesha shani?
3 Abantu ba kwa Yehova lelo na bo bafwile ukwenekela amacushi. (1 Petro 1:6, 7) Na kuba, Ukusokolola 12:17 kutusoka ukuti Satana ‘alelwa’ na bashalapo abasubwa. Pa mulandu wa kubishanya sana na basubwa, aba “mpaanga shimbi” na bo baponenwa ne cipyu ca kwa Satana. (Yohane 10:16) Abena Kristu balasanga ukukaanya mu butumikishi bwa ku cintubwingi, kabinge balaba na mesho mu mikalile yabo. Paulo atukonkomesha ukuti: “Twinenuka mu kucite cawama; pantu ku nshita iiyene tukalobolola, nga tatutompweke.” (Abena Galatia 6:9) Nangu Satana apampamina pa konaula icitetekelo cesu, tufwile ukumukaanya no kwiminina abakosa ndi mu citetekelo. (1 Petro 5:8, 9) Finshi fingafuma mu citetekelo cesu? Yakobo 1:2, 3 alondolola ukuti: “Ishibeni ukuti ca kusekelela fye, mwe bamunyinane, ilintu mwawila mu fya kwesha fya misango misango, pa kwishibo kuti ukulabulwa kwa citetekelo cenu kucito kushipikisha.”
Ukusansa kwa Kulungatika
4. Satana abomfya shani ukusansa kwa kulungatika ku kwesha ukonaula bumpomfu bwa bantu ba kwa Lesa?
4 Ubumi bwa kwa Abrahamu cine cine bulanga “ifya kwesha fya misango misango” ifyo Umwina Kristu engakwata lelo. Ku ca kumwenako, alekabila ukucitapo cimo pa kusansa kwa ba ku Shinari. (Ukutendeka 14:11-16) Te ca kupapa ukuti Satana atwalilila ukubomfya ukusansa kwa mu kulungatika ukwishila mu kupakasa. Ukutendeka pa mpela ya Nkondo ya Calo iya Cibili, amabuteko ya mu fyalo ifingi yalibinda umulimo wa Bwina Kristu uwa kusambilisha uwa Nte sha kwa Yehova. Icitabo ca 2001 Yearbook of Jehovah’s Witnesses cishimika ulwa lukaakala Abena Kristu mu Angola bashipikishe ilyo balebacusha ku balwani. Pa kucetekela Yehova, bamunyinefwe mu fyalo fya musango yu tabanenuka! Balyankulako pa kutwalilila ukubomba umulimo wa kushimikila no kushilimuka te kucita ulukaakala nelyo ukupondoka.—Mateo 24:14.
5. Abena Kristu bacaice kuti bapakaswa shani pa sukulu?
5 Lelo, te lyonse ukupakasa kusanshamo ulukaakala. Abrahamu asukile akwata abana babili—Ishmaele na Isaki. Ukutendeka 21:8-12 kutweba ati inshita imo Ishmaele “alepumya” Isaki. Muli kalata alembeele Abena Galatia, Paulo alanga ukuti ici cacilile pa kwangala kwa baice, pantu alondolola ukuti Ishmaele apakese Isaki! (Abena Galatia 4:29) E co ukupumiwa ku bana be sukulu banenu no kupontelwa ku bakaanya kuti twatila kupakasa. Umwina Kristu wacaice uwitwa Ryan ebukisha ifyo alecushiwa ku bo abalesambilila na bo, atila: “Amaminiti 15 twaleenda muli basi pa kuya na pa kufuma ku sukulu yalemoneka nga maawala ayengi ilyo balempontela. Balengoca ku tufyela twa kumanikilako amapepala uto balekafya kuli tulya basontekako fwaka.” Mulandu nshi balemucushisha? Atila: “Ukukansha kwa bulesa kwanengele ukupusana na bacaice bambi pa sukulu.” Nalyo line, pa kutungililwa ku bafyashi bakwe, Ryan alishipikishe. Mwe bacaice, bushe ukupumiwa ku banenu kwalimufuupula? Mwinenuka iyo! Nga mwashipikisha, mukamona ukufishiwapo kwa mashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Muli abashuka ilyo bamupontela, no kumulamata, no kumwambo bufi icintu conse ca bubifi pa mulandu wa ine.”—Mateo 5:11.
Amasakamika ya Cila Bushiku
6. Finshi fingonaula bucibusa pa Bena Kristu lelo?
6 Amesho ayengi tukwata pali lelo yaba masakamika ya cila bushiku. Abrahamu na o wine alishipikishe lintu abacemi bakwe na babomfi ba mwana wakwe Lote balekansana. (Ukutendeka 13:5-7) E co na lelo, ififyalilwa fyapusana na kalumwa kuti fyaonaula bucibusa no kupumfyanya umutende mu cilonganino. “Ukuli akalumwa na kafindwe, e kuli cimfulumfulu no mulandu onse wabipa.” (Yakobo 3:16) Calicindama ukukananenuka kabili ukukanaleka icilumba ukupumfyanya umutende, nga fintu Abrahamu acitile, no kucindamika ifya bambi!—1 Abena Korinti 13:5; Yakobo 3:17.
7. (a) Cinshi umuntu afwile ukucita nga akalifiwa ku Mwina Kristu munankwe? (b) Abrahamu ali shani ica kumwenako cisuma pa kubakilila bucibusa na bambi?
7 Ukuba aba mutende kuti kwayafya maka maka nga tuleumfwa kwati uwasumina munensu natulufyanya. Amapinda 12:18 yatila: “Kuli akapuuka ka kusosa ngo kulasaula kwa lupanga.” Ukusosa cisosesose, nangu mulesosa mu bufumacumi, kuti kwakalifya sana umuntu. Tulakalifiwa sana nga ca kuti tuleyumfwa ukuti batuseebanya nelyo batwamba icabipisha. (Amalumbo 6:6, 7) Lelo Umwina Kristu tafwile ukuleka ukukalifiwa ukumunenuna! Nga ca kuti e cilecitika kuli imwe, itendekeleniko ukulungika ifintu ukupitila mu kulanshanya bwino no umulufyenye. (Mateo 5:23, 24; Abena Efese 4:26) Muleelela. (Abena Kolose 3:13) Nga tatulekalifiwa, tulenga cayanguka ukulabako bwangu no kulenga bucibusa bwesu na munyinefwe ukutwalilila. Abrahamu tatwalilile kukalifiwa pa fyo Lote acitile. Pantu abutukile ku kupokolola Lote no lupwa lwakwe!—Ukutendeka 14:12-16.
Amesho Yamo Malibu ya Kuilombela
8. (a) Abena Kristu kuti ‘bailasamo shani amalangulusha ayengi’? (b) Mulandu nshi Abrahamu akwatile imimwene isuma pa lwa fya ku mubili?
8 Ca cine ukuti amesho yamo ya kuiletelela fye. Ku ca kumwenako, Yesu aebele abakonshi bakwe ukuti: “Mwiilonganikila fyuma pano isonde, apo icipelebesha ca bushiku ne ndalawa filonaula, apo abapupu batulamo no kwiba.” (Mateo 6:19) Lelo, bamunyinefwe bamo ‘bailasamo abene amalangulusha ayengi’ pa kukatamika ifya ku mubili ukucila ifya Bufumu. (1 Timote 6:9, 10) Abrahamu ali uwaipekanya ukuipusula lwa ku mubili pa kuti atemune Lesa. “Ni ku citetekelo e ko aikalile umulebeshi mu calo icalailwe, kwati calo ca bambi bambi, ukwikala mu mahema pamo na Isaki na Yakobo, impyani shinankwe kuli ico cine icalailwe; pantu alelolelo Musumba uuli ne ca kukuulapo, uo kelenganya wa uko kabili kakuula wa uko ni Lesa.” (AbaHebere 11:9, 10) Icitetekelo Abrahamu akwete mu “musumba” wa ku ntanshi, nelyo ubuteko bwa kwa Lesa, camwafwile ukukanacetekela ifyuma. Bushe te kuti ciwame na ifwe ukucita cimo cine?
9, 10. (a) Ukufwaya ukulumbuka kuti kwalenga shani ubwesho? (b) Munyinefwe kuti abomba shani ngo ‘wacepesha’ pali lelo?
9 Moneni ulubali na lumbi. Baibolo isosa ukuti: “Ngo muntu aitungo kube cintu, apo tali cintu, aibepo mwine.” (Abena Galatia 6:3) Na kabili tucincishiwa ‘ukukanacita cintu mu kuisakamana nangu ni ku matutumuko, lelo mu kupetama.’ (Abena Filipi 2:3) Bamo bailetela amesho pa kufilwa ukukonka uku kufunda. Pa mulandu wa kufwaya ukulumbuka ukucila ukufwaya ukucita “umulimo usuma,” balafuupulwa no kubipilwa nga tabapeelwe imilimo mu cilonganino.—1 Timote 3:1.
10 Abrahamu ali ica kumwenako cisuma mu ‘kukanaitontonkanishisho kucila ifyo afwile ukutontonkanya.’ (Abena Roma 12:3) Lintu akumene na Melkisedeke, Abrahamu tacitile kwati ukusenaminwa kuli Lesa kwamulengele ukucila Melkisedeke. Lelo, alisumine ukuti Melkisedeke, uwali shimapepo, alimucilile pa kumupeela ice kumi. (AbaHebere 7:4-7) Abena Kristu lelo na bo bafwile ukuimona ‘abacepesha’ no kukanafwaya ukulumbuka. (Luka 9:48) Nga ca kuti abaletangilila mu cilonganino balemoneka kwati tabalemupeela imilimo imo, ibebeteni bwino ku kumona umo mufwile ukuwamyako mu buntu bwenu nelyo mu mibombele yenu. Mwikalifiwa pa milimo mushakwata, lelo bombeni bwino umulimo mwakwata—umulimo wa kwafwa bambi ukwishiba Yehova. Cine cine, “ipetamikeni mwi samba lya kuboko kwa maka kwa kwa Lesa, ukuti amusansabike mu nshita iyene.”—1 Petro 5:6.
Ukutetekela Ifishimoneka
11, 12. (a) Mulandu nshi bamo mu cilonganino bengalekela ukupamfiwa? (a) Abrahamu ali shani ica kumwenako cisuma pa kushimpa ubumi bwakwe pa citetekelo mu malayo ya kwa Lesa?
11 Ubwesho na bumbi kuti bwabako ilyo cilemoneka kwati impela ya buno bwikashi bubifi ilekokola. Ukulingana na 2 Petro 3:12, Abena Kristu bafwile ‘ukulolela no kufulukisho kwisa kwa bushiku bwa kwa Lesa.’ Lelo abengi balilolela ubu “bushiku” pa myaka iingi bambi pa myaka iingi nga nshi. E co, bamo kuti bafuupulwa no kuleka ukuba abapamfiwa.
12 Na kabili, moneni ica kumwenako ca kwa Abrahamu. Ubumi bwakwe bonse bwashintilile pa citetekelo cakwe mu malayo ya kwa Lesa, nangu ca kuti yonse tayali no kufishiwapo ilyo acili umumi. Ca cine, alimwene uko umwana wakwe Isaki alekula. Lelo pali no kupita imyaka iingi nga nshi pa kuti ubufyashi bwa kwa Abrahamu bwingalinganishiwa ku “ntanda sha mu muulu” nelyo ku “musensenga uuli pa nembenembe ya bemba.” (Ukutendeka 22:17) Lelo, Abrahamu tafulilwe nelyo ukufuupulwa. E co ulwa kwa Abrahamu ne fikolwe fimbi, umutumwa Paulo atile: “Aba bonse bafwilile mu kutetekela, ukwabulo kupokelele fyalailwe; lelo bafimwenene ukutali no kufisekelela, kabili bailumbwile ukuti beni kabili balebeshi pano nse.”—AbaHebere 11:13.
13. (a) Abena Kristu lelo baba shani nga “balebeshi”? (b) Mulandu nshi Yehova akonawila buno bwikashi?
13 Nga ca kuti Abrahamu ashimpile ubumi bwakwe pa malayo yali no kufishiwapo “ukutali,” ni shani ulwa ifwe lelo, apo no kufishiwapo kwa ifi fintu nakupalamisha! Nga Abrahamu, tufwile ukuimona nga “balebeshi” muli buno bwikashi bwa kwa Satana, no kukanakonkelela imikalile ya kufwaya fye ukuisekesha. Mu cifyalilwa fye, kuti twafwaya “impela ya fyonse” ukwisa ili line, te kuba fye mupepi. (1 Petro 4:7) Napamo tulalwala sana. Nelyo tulacula pa mulandu wa kubulwa indalama. Lelo, tufwile ukwibukisha ukuti Yehova akaleta impela te ku kutupokolola fye ku mafya lelo ku kushisha ishina lyakwe. (Esekiele 36:23; Mateo 6:9, 10) Impela tayakese fye pa nshita ikatuwamina, lelo ikesa pa nshita ikawama ukufishapo ubufwayo bwa kwa Yehova.
14. Abena Kristu lelo bamwenamo shani mu kutekanya kwa kwa Lesa?
14 Ibukisheni no kuti “Shikulu talafyalafya ku kufishe co alaile, filya bamo batungo kulafyalafya; lelo atekanya kuli imwe pa kukanafwayo muntu ukonaika, lelo onse ukulola ku kulapila.” (2 Petro 3:9) Mwe ba mu cilonganino ca Bwina Kristu, moneni ukuti Lesa “atekanya kuli imwe.” Nalimo fwe bamo tulakabila sana inshita ya kwaluka no kuteuluka pa kuti ‘tukasangwe ababula akabi kabili ababula akalema mu mutende.’ (2 Petro 3:14) E ico, bushe tatufwile ukutasha ukuti Lesa alitekanya kuli ifwe?
Ifya Kusanga Ukusekelela te Mulandu ne Fipindami
15. Yesu atwalilile shani ukusekelela te mulandu na mesho, kabili ukumupashanya kunonsha shani Abena Kristu lelo?
15 Ubumi bwa kwa Abrahamu busambilisha Abena Kristu lelo ifingi. Alangile icitetekelo, ukutekanya, umucetekanya, ukushipa, no kutemwa kwine kwine. Pali fyonse acindamike sana ukupepa Yehova. Lelo tufwile ukwibukisha ukuti ica kumwenako capulamo ico tufwile ukupashanya caimikwe na Yesu Kristu. Na o wine imiku iingi alyeshiwe no kutunkwa, lelo lyonse, atwalilile ukusekelela. Mulandu nshi? Pantu atontele pe subilo lya ku ntanshi. (AbaHebere 12:2, 3) E co Paulo apepele ukuti: “Awe Lesa wa kutwalilila kabili uwa kukoselesha amupeele ukwikala mu kuumfwana, bonse ukuumfwa kuli Kristu Yesu.” (Abena Roma 15:5) Nga tuli ne mimwene isuma, kuti twasekelela te mulandu na mafya Satana engatuletela.
16. Cinshi twingacita nga ca kuti amafya yamoneka ukucilamo?
16 Lintu amafya yamoneka ukucilamo, muleibukisha ukuti Yehova alimutemwa filya fine atemenwe Abrahamu. Afwaya mwatunguluka. (Abena Filipi 1:6) Cetekeleni Yehova umupwilapo ukuti, “[takamuleke] ukweshiwa ukucila muli ico mwinganasha; lelo pamo ne ca kwesha akacita na pa kufuminamo, ukuti mube na maka ya kucishipikishako.” (1 Abena Korinti 10:13) Belesheni ukubelenga Icebo ca kwa Lesa cila bushiku. (Amalumbo 1:2) Beni no mukoosha mwi pepo, ukulomba Yehova ukumwafwa ukushipikisha. (Abena Filipi 4:6) Akapeela “umupashi wa mushilo ku bamulomba.” (Luka 11:13) Mulebomfya ifyo Yehova apeela ifya kumwafwa ukutwalilila aba bumupashi, pamo nge mpapulo shesu isha Baibolo. Na kabili, lekeni aba bwananyina bamutungilile. (1 Petro 2:17) Lyonse mulesangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu, pantu kulya mukapokelela ukukoseleshiwa mukabila pa kuti mushipikishe. (AbaHebere 10:24, 25) Sekeleleni no kushininwa ukuti ukushipikisha kwenu kumulenga ukusenaminwa na Lesa no kuti icitetekelo cenu cilenga umutima wakwe ukusamwa!—Amapinda 27:11; Abena Roma 5:3-5.
17. Mulandu nshi Abena Kristu bashinenukila?
17 Lesa atemenwe Abrahamu nga “cibusa” wakwe. (Yakobo 2:23) Nalyo line, ubumi bwa kwa Abrahamu bwali bwa mesho na macushi. E co Abena Kristu bafwile ukwenekela cimo cine muli shino “nshiku sha kulekelesha” ishabipa. Na kuba, Baibolo itusoka ukuti “abantu babifi kabili abafutika bakalundulukila ku kubipo kucila.” (2 Timote 3:1, 13) Ukucila ukufuupulwa, muleibukisha ukuti amafya yatuponena bushininkisho bwa kuti impela ya buno bwikashi bubifi ubwa kwa Satana ili mupepi. Lelo Yesu atucinkulako ukuti “uwashipikisha ukufika ku mpela, wene akapusuka.” (Mateo 24:13) E co, ‘mwinenuka mu kucite cawama!’ Pashanyeni Abrahamu, no kuba pali balya “abapyanine filayo mu kutetekela na mu kutekanya.”—AbaHebere 6:12.
Bushe Namumfwikisha?
• Mulandu nshi abantu ba kwa Yehova lelo balingile ukwenekela amesho na macushi?
• Ni mu nshila nshi Satana engabomfesha ukusansa kwa kulungatika?
• Ukukansana pa Bena Kristu kuti kwakalululwa shani?
• Icilumba na matutumuko kuti fyaleta shani amesho?
• Ni mu nshila nshi Abrahamu aimike ica kumwenako cisuma mu kulolela ukufishiwapo kwa malayo ya kwa Lesa?
[Icikope pe bula 26]
Abena Kristu bacaice abengi balapakaswa, balapumiwa ku banabo
[Icikope pe bula 29]
Mu nshiku sha kwa Abrahamu ukufishiwapo kwa malayo ya kwa Lesa kwali “ukutali,” lelo ashimpile ubumi bwakwe pali yena