Kosheni Ukutetekela Kwenu Muli Yehova
Kuli ukulanshanya inshila ya kwipailamo umo. Abalashi bonse aba mu calo bapandana mano kabili basondwelela ukuti bafwile ukupanga ifunde lipya. Balefwaya libe umulandu wa kwipailwapo nga ca kuti umuntu talepepa ukulingana no kupepa uko Ubuteko bwasuminisha.
BUSHE mwapalanyako ili lyashi kulyo mwaumfwapo? Mu fyacitika kale mwaba ifya kumwenako ifingi ifya bantu abayalwile amafunde ku kutitikisha bambi. Ici twalandapo cacitike mu Buteko bwa Persia pa nshita kasesema Daniele ali no mweo. Ifunde, ilyo Imfumu Dariusi yapangile, lyatile: “Onse uukalombe cintu ku mulungu onse napamo ku muntu onse ukufika pa nshiku amakumi yatatu, kano [ku] mfumu akapooswe mu cilindi ca nkalamo.”—Daniele 6:7-9.
Cinshi Daniele ali no kucita pali ici cintiinya ca kumwipaya? Bushe ali no kutwalilila ukutetekela Lesa wakwe, Yehova, nelyo bushe ali no kunakila ku cebo ca mfumu no kucita nge fyo yalandile? Icalembwa citwebo kuti: “Daniele ilyo aishibe ukuti nalishilwapo ilembo, aile ku ng’anda yakwe (kabili mu muputule wakwe wa pa mutenge ali ne nsolokoto shakwe ishaisuka ukulola ku Yerusalemu), afukama ku makufi yakwe imiku itatu akasuba na kasuba, alapepa no kutootela Lesa filya fine alecita ukufuma ku kale line.” (Daniele 6:10) Ifyacitike pa numa fyalishibikwa bwino. Daniele apooselwe mu cilindi ca nkalamo pa mulandu wa citetekelo cakwe, lelo Yehova acilike “utunwa twa nkalamo” no kutuula umubomfi wakwe uwa cishinka.—AbaHebere 11:33; Daniele 6:16-22.
Inshita ya Kuiceeceeta
Ndakai, ababomfi ba kwa Yehova baleikala mu calo cabipa, ukukwata amafya ayengi aya ku mubili na ya ku mupashi. Ku ca kumwenako, Inte shingi shalipailwamo pa mulandu wa kwipayana kwa mikowa yapatana iya mu fyalo fimo. Mu fyalo fimbi ababomfi ba kwa Yehova balabulwa ifya kulya, balacula pa mulandu wa kwafya kwa mikalile, balaponenwa no tuyofi tulengwa ne fyabumbwa, ukulwalisha, na mafya yambi ayengalenga bafwilamo. Kabili, bafwile ukushipikisha ukupakaswa, ukutitikisha kwa pa ncito, na matunko yapusanapusana, fyonse ifinganasha bumupashi bwabo. Cine cine, Icibambe cikalamba, Satana, eminine pa kulofya ababomfi ba kwa Yehova ukubomfya inshila yonse iingabomba bwino.—1 Petro 5:8.
Cinshi twingacita nga ca kuti ifya musango yu fyatuponena? Nangu ca kuti ca cifyalilwa ukumfwa umwenso lintu umweo wesu uli mu bwafya, kuti cawama ukulaibukisha amashiwi ya bulayo aya mutumwa Paulo, uwatile: “[Yehova] atile, Nshakakupoose nakalya, nangu kukusha nakalya. E ico twingasosa no kuyanga, atuti, Shikulu e kaafwa wandi, nshakatiine. Bushe umuntu engancita nshi?” (AbaHebere 13:5, 6) Kuti twacetekela ukuti Yehova na ndakai omfwa fimo fine pa babomfi bakwe. Lelo, ukwishiba ubulayo bwa kwa Yehova kwalipusana no kushininwa ukuti akatupokolola. Kanshi nacicindamisha ukuti tubeebeete apo ukutetekela kwesu muli Yehova kwakuulwa no kuti tubombeshe ukulingana na maka yesu ukukosha no kusunga ukutetekela kwesu. Nga twacite fyo, “umutende wa kwa Lesa uwapulamo mu kwiluka konse, wakulalinde mitima [yesu] na mapange [yesu] muli Kristu Yesu.” (Abena Filipi 4:7) Lyene ilyo amesho yaisa, tukaba na maka ya kutontonkanya bwino no kuyansha bwino.
Ico Twatetekela Yehova
Kwaba ifintu ifingi ifyalenga ukuti tutetekele Kalenga wesu, Yehova. Ica kubalilapo ca kuti Yehova ni Lesa wa kutemwa uusakamana ababomfi bakwe. Mu Baibolo mwalembwa amalyashi ayengi nga nshi ayalondolola ifyo Yehova asakamana bwino ababomfi bakwe. Pa kulondolola ifyo Yehova asakamene bwino abantu bakwe abasalwa, abena Israele, Mose alembele ati: “Amusangile mu calo ca matololo, na mu mpanga iyafina iya ciswebebe; alimushingulwike, alimucetekenye, amulindile nge mboni ya linso lyakwe.” (Amalango 32:10) Na pali ino ine nshita, Yehova alasunga bwino ababomfi bakwe, ilyo bali mu mabumba na lintu bali umo umo. Ku ca kumwenako, ilyo baNte bamo baponenwe ne cipowe lintu kwali inkondo ya bana calo mu Bosnia, Yehova ashininkishe ukuti balepokelela ifyo balekabila ukupitila mu kubombesha kwa ba munyinabo bashipa aba ku Croatia na ku Austria, ababikile imyeo yabo mu kapoosa mweo ukwenda mu mpanga ya busanso pa kubaletela ifya kukumbusuka.a
Apo Yehova e Lesa Wa maka yonse, teti afilwe ukucingilila ababomfi bakwe abali mu mafya yonse. (Esaya 33:22; Ukusokolola 4:8) Lelo na lintu Yehova asuminisha ukuti bamo pa babomfi bakwe balange icitetekelo cabo ukufikila ne mfwa, alabatungilila no kubafwilisha ukusunga bumpomfu bwabo, ukubalenga ukuba abashangila, abasamwa, kabili abashitelententa ukufika na ku mpela. Kanshi ne fwe bene kuti twaba ne citetekelo nge ca kwa kemba wa malumbo uwatile: “Lesa aba kuli ifwe icubo kabili ubukose, mu fya kumanama asangwa ukwafwa apakalamba; e co tushitiinina nangu icalo acilengwo kuteluka, ne mpili ashisholomokela muli bemba mwine.”—Amalumbo 46:1, 2.
Baibolo ilasokolola no kuti Yehova ni Lesa wa cine. E kuti lyonse alafikilisha ukulaya kwakwe. Na kuba, Baibolo imulondolola ukuti ni Lesa “uushibepa.” (Tito 1:2) Apo Yehova alibwekeshapo imiku iingi ukulanda pa fyo aipeelesha ukucingilila no kupususha ababomfi bakwe, kuti twacetekela ukwabula no kushako ati aliba na maka ya kufikilisha ukulaya kwakwe kabili aliiteyanya ukucite co.—Yobo 42:2.
Inshila sha Kukoseshamo Ukutetekela Kwesu
Nangu ca kutila twalikwata ifingi nga nshi ifitulenga ukutetekela Yehova, tatufwile ukutontonkanya ukuti ninshi calala capwa tukatwalilila ukumutetekela. Apo abantu abengi baba ne citetekelo cinono muli Lesa, imibele ya musango yo kuti yanasha ukutetekela kwesu muli Yehova. E co, tufwile ukubombesha pa kukosha no kusunga ukutetekela kwesu. Yehova alishiba bwino ici, kabili alipekanya ne nshila twingacicitilamo.
Ica ntanshi, alitupeela Icebo cakwe, Baibolo, umwaba imilimo ya maka iingi nga nshi iyo acitiile ababomfi bakwe. Bushe batini kuti mwacetekela umuntu nga ca kutila mwamwishiba fye ishina epela? Kuti mwamutetekela fye panono, nalimo no kukanamutetekela fye. Mukabila ukwishiba inshila shakwe ne milimo yakwe pa kuti mumutetekele, bushe te fyo? Ilyo tulebelenga no kwetetula pa malyashi ya musango yo aya mu Baibolo, tuleshibilako Yehova ne nshila shakwe ishisuma, kabili e lyo tucililako ukutesha bwino ifyo aba uwacetekelwa. Ici cilenga ukuti ukutetekela kwesu muli wene kukoshiwe. Kemba wa malumbo aimike ica kumwenako cisuma ilyo apepele ipepo lya kufuma pa mutima kuli Lesa ati: “Ndelumbule milimo ya kwa Yehova; pantu ndeibukishe fipesha amano fyenu fya kale. Kabili ndetontonkanyo kubomba kwenu konse, no kwetetule milimo yenu.”—Amalumbo 77:11, 12.
Ukulunda pali Baibolo, twalikwata ne ca kulya ca ku mupashi icapaka icaba mu mpapulo sha Baibolo ishipangwa no kuteyanya kwa kwa Yehova. Pa fyo ishi mpapulo shilandapo ilingi line palaba na malyashi ya bumi bwa babomfi ba kwa Lesa aba muno nshiku, ukulondolola ifyo Yehova abafwile no kubakumbusuka ilyo bali na macushi. Ku ca kumwenako, Martin Poetzinger, uwali mwi Bumba Litungulula ilya Nte sha kwa Yehova, alwele icibi ilyo alebomba bupainiya mu ncende sha ku Bulaya ukutali nga nshi na ku mushi ku mwabo. Takwete indalama, kabili tapali dokota uwaitemenwe ukumumona. Lelo Yehova tamushiile. Kuli pele pele, kwali ukuyamona umukalamba pali badokota balamukisha uwa pa cipatala cali uko aleikala. Apo alicetekele nga nshi muli Baibolo, uyu mwaume wa cikuuku asakamene Munyinefwe Poetzinger kwati nalimo mwana wakwe fye, kabili tamulipilishe. Ukubelenga amalyashi ya musango yu kuti kwakosha ukutetekela kwesu muli Shifwe wa ku muulu.
Ica kwafwa cacindama na cimbi ico Yehova atupeela ku kukosha ukutetekela kwesu muli wene caba lishuko lyaibela ilye pepo. Umutumwa Paulo atweba mu cikuuku ati: “Mwisakamikwa nangu kamo, lelo mu fintu fyonse lekeni ifya kulomba fyenu fiishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupaapaata pamo no kutootela.” (Abena Filipi 4:6) “Ifintu fyonse” kuti fyasanshamo ifyo tuyumfwa, ifyo tukabila, ifitutiinya, ne fitusakamika. Ilyo twaba no mute wine wine uwa kupepa kabili ukupepa ukufuma pa nshi ya mutima wesu, e lyo ukutetekela kwesu muli Yehova kukoselako.
Ilyo Yesu Kristu ali pano isonde, limo limo aleya eka ku ncende ukushili bantu ku kupepa pa kutila epumfyanishiwa. (Mateo 14:23; Marko 1:35) Ilyo ashilapingulapo ica kucita pa milandu imo iyacindamisha, apishishe fye no bushiku bonse ukupepa kuli Wishi. (Luka 6:12, 13) Te kuti tupape ukuti ukutetekela kwa kwa Yesu muli Yehova kwali ukwakosa ica kuti ali na maka ya kushipikisha ubwesho bwatapata nga nshi ubushatalaponenapo nangu umo. Ilyo ali pa cimuti ca kucushiwilwapo asosele amashiwi ya kulekelesha ati: “Tata, mu minwe yenu e mo ndetuulo mupashi wandi.” Aya mashiwi ya citetekelo yalangile ukuti ukufika na ku mpela ukutetekela kwakwe muli Wishi takwapwile, nangu ca kuti Yehova tacitilepo nangu cimo ku kumupususha.—Luka 23:46.
Inshila na imbi iya kukoseshamo ukutetekela kwesu muli Yehova kulabishanya lyonse na bamutetekela no mutima onse. Yehova aebele abantu bakwe ukulalongana lyonse pa kutila balesambilila na fimbi pa lwa wene na pa kutila balekoseleshanya. (Amalango 31:12; AbaHebere 10:24, 25) Ukubishanya kwa musango yu kwakoseshe ukutetekela kwabo muli Yehova, ukubalenga ukuba na maka ya kushipikisha amesho yakakala aya citetekelo. Mu calo cimo ica mu Afrika umo umulimo wa kushimikila wabindilwe, Inte sha kwa Yehova balebakanina ukuti bakapokola balebasopa, tabalebapeela ifipepala fya kwendelapo, imicato, ukundapwa ku cipatala, baleleshiwa fye no kwingila incito. Lintu inkondo ya bana calo yabukile ku ncende imo, abantu 39 ukusanshako na bana banono aba mu cilonganino capalemeko baikele mupepi ne myeshi ine mwi samba lya bulalo mu ciswebebe ukuicingilila ku mabomba balepuusha mwi tauni baleikala. Muli iyi nshita yabipisha, ukulanshanya cila bushiku ilembo lya mu Baibolo no kulongana kumbi kwabalengele ukukosa nga nshi. Ici calengele ukuti babe na maka ya kushipikisha ukwabula ukuti bumupashi bwabo bupungaile. Ici twalandapo cilangilila bwino ubucindami bwa kulalongana lyonse na bantu ba kwa Yehova.
Ica kulekeleshako ca kuti nga tulefwaya ukukosha ukutetekela kwesu muli Yehova, tufwile ukuba abacincila mu mulimo wa kushimikila Ubufumu, ukuba abaipekanya lyonse ukwebako bambi imbila nsuma. E fyo cali na kuli kasabankanya wacaice uwapimpa uwa ku Canada uwalwele ubulwele bwipaya ubwa mu mulopa (leukemia). Nangu ca kutila alilwalishe, alefwaisha ukuba painiya wa nshita yonse, e kuti, umutumikishi wa nshita yonse. Pa nshita apepemwikeko abombele bupainiya bwa kwafwilisha umweshi umo. Pa numa alilwele na kabili ukucisha pa fyo alwele pa kubala, kabili pa numa fye ya myeshi alifwile. Lelo, ali uwakosa lwa ku mupashi ukufikila fye ne mfwa yakwe, ukutetekela kwakwe muli Yehova takwatalile akupungailapo. Banyina bebukisha ati: “Ukufikila ne mfwa yakwe, ayangilwe sana abantu bambi ukucila fintu ayangilwe umwine. Alebakoselesha ukusambilila Baibolo, ukubeba ati, ‘Tukaba bonse mu Paradise.’”
Ukulangisha Ifyo Twatetekela Yehova
“Ifyo umubili uwabulo mupashi wafwa, e fyo ne citetekelo icabule milimo ninshi califwa.” (Yakobo 2:26) Ico Yakobo alandile pa lwa citetekelo muli Lesa cimo cine na pa fyo tufwile ukutetekela Wene. Nangu ca kutila twalande ifingi pa fyo twatetekela Lesa, nga tatulelangisha uko kutetekela mu fyo tucita ninshi kwa fye. Abrahamu atetekele Yehova no mutima onse kabili alangishe ukutetekela kwakwe pa kumfwila ico Lesa amwebele ukwabula no kutwishika, ukufika na ku kutuula Isaki mwane nge lambo. Pa mulandu wa uku kutetekela kwapulamo ne cumfwila, Abrahamu aitilwe cibusa wa kwa Lesa.—AbaHebere 11:8-10, 17-19; Yakobo 2:23.
Tatulekabila ukulolela ica kwesha catapata ukutwishila pa kutila tulange ifyo twatetekela Yehova. Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Uwa cishinka ku cacepesha e wa cishinka na ku fingi, no ushalungama ku cacepesha, e ushalungama na ku fingi.” (Luka 16:10) Tufwile ukusambilila ukutetekela Yehova muli fyonse ifyo tucita cila bushiku, ukumumfwila nangu ni mutuntu utumoneka utwacepesha. Nga twamona ubusuma bufuma mu cumfwila ca musango yo, ukutetekela kwesu muli Shifwe wa ku muulu kulakoshiwa, ukutulenga ukuba na maka ya kushipikisha amesho yakalamba nelyo ayaafya.
Ilyo calo cilepalama ku kupwa, abantu ba kwa Yehova bali no kupita mu mesho ayengi na masanso. (Imilimo 14:22; 2 Timote 3:12) Nga twakosha ukutetekela kwesu muli Yehova nomba, kuti twaenekela ukwisapusuka no kwingila mu calo cipya icakwe ico atulaya—nampo nga tukapita abomi mu bucushi bukalamba nelyo ukwisabushiwa mulya. (2 Petro 3:13) Shi twileka ukukanatetekela kutonawile bucibusa bwesu na Yehova ubwacindamisha. Lyene, yalya mashiwi yalandilwe kuli Daniele ilyo apusushiwe mu cilindi ca nkalamo kuti yalandwa na kuli ifwe ukuti: “No kucenwa takwasangilwe pali wene nakalya, ico atetekele Lesa wakwe.”—Daniele 6:23.
[Futunoti]
a Nga mulefwaya ifyebo na fimbi, moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda, ulwa November 1, 1994, amabula 23-7.
[Icikope pe bula 9]
Ukubelenga amalyashi ya babomfi babusumino aba kwa Yehova, pamo nge lyashi lya kwa Martin Poetzinger, kulakosha icitetekelo