Ukushimikila Imbila Nsuma no Kushininwa Kwine Kwine
1 Mu kubangilila mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, Yesu Kristu apeele abakonshi bakwe umulimo wa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu no ‘kulenga aba nko shonse ukuba abasambi.’ (Mat. 24:14; 28:19, 20) Inte sha kwa Yehova shalikatamika sana fintu ashikambisha, ica kuti ilyo umwanda wa myaka uwalenga 20 wapwile, bumunyina bwa Bwina Kristu bwalikulile ukucila pali 5,900,000 mu fyalo 234. Mwandi kwali kulumbanya nga nshi Shifwe wa mu muulu!
2 Nomba natwingila mu mwanda wa mwaka uwalenga 21. Umulwani wesu aleesha mu bumfisolo ukupumfyanya umulimo wesu uukalamba uwa kushimikila Ubufumu no kupanga abasambi. Aletutitikisha ukupitila mu fya mu bwikashi buno pa kuti atupumbule ku mulimo, atonawile nshita, no kutupwisha amaka ku masakamika ne fintu ifishacindama. Mu cifulo ca kusuminisha ubwikashi buno ukutulanga ifintu fyacindama mu mikalile, tulashininkisha fwe bene ukufuma mu Cebo ca kwa Lesa ukuti ukucita ukufwaya kwa kwa Yehova e cintu cacindamisha. (Rom. 12:2) Ico cipilibula ukumfwila ukukonkomesha kwa mu Malembo ukwa ku ‘bile cebo inshita iyene ne nshita iishiyene no kufishapo bukapyunga bwesu.’—2 Tim. 4:2, 5.
3 Lundululeni Ukushininwa Kwine Kwine: Abena Kristu bakabila ukuba “abaishibisha [“abashininwa icine cine,” NW] muli conse ico Lesa afwaya.” (Kol. 4:12) Ishiwi lya kuti “ukushininwa” lipilibula “ukunashiwa nelyo ukusumina kwine kwine; ukuba uwashininwa.” Fwe Bena Kristu tufwile ukushininwa pali cinshi? Icebo ca kwa Lesa ica kusesema ca cine no kuti tuli nomba mu nshita sha mpela nga nshi. Tufwile ukushininwa icine cine kwati mutumwa Paulo, uwasosele ukuti imbila nsuma “e maka ya kwa Lesa aya kupusushisha onse uutetekela.”—Rom. 1:16.
4 Kaseebanya abomfya abantu babifi na bafutika, abalufiwa abene, ku kwalula bantu no kubalufya. (2 Tim. 3:13) Apo twalisokelwa kabela pa lwa ici, tulacitapo cimo pa kukosha ukushininwa kwesu ukwa kuti twalikwata icine. Tulatangisha umulimo wa Bufumu mu cifulo ca kusuminisha amasakamika ya mikalile ukunasha ukupimpa kwesu. (Mat. 6:33, 34) Kabili tatufwile ukulabo kuti tuleikala mu nshita she pamfya, ukulamona ukuti napamo impela ya bwikashi buno icili ukutali. Lyonse ilepalaminako fye nga nshi. (1 Pet. 4:7) Umulimo wa kusoka ufwile ukutwalilila nangu twingatontonkanya ukuti banono fye bakutika ku mbila nsuma mu fyalo fimo te mulandu ne fyo bashimikilwa kale.—Esek. 33:7-9.
5 Ifipusho fyacindama tulingile ukuipusha muli shino nshiku sha kulekelesha ni fi: ‘Bushe nalikatamika umulimo Yesu atupeela uwa kupanga abasambi? Bushe ndalangisha ukushininwa kwine kwine ukuti Ubufumu bwa cine cine ilyo ndeshimikila imbila nsuma? Bushe nalipampamina pa kubombako uyu mulimo wa kupususha abantu apapela amaka yandi?’ Apo natwishiba pantu tufikile muli ino nshita ya mpela, tufwile ukuimona fwe bene kabili no mulimo wesu uwa kushimikila no kusambilisha. Ukucite fyo kukatupususha fwe bene na baletumfwa. (1 Tim. 4:16) Ni shani fintu ifwe bonse twingakosha ukushininwa kwesu nga batumikishi?
6 Pashanyeni Abena Tesalonika: Lintu umutumwa Paulo aleibukisha ukubombesha kwa bamunyina mu Tesalonika, abebele ukuti: “Imbila nsuma yesu tayafikile kuli imwe mu nsoso yeka, lelo na mu maka, kabili mu Mupashi wa mushilo, kabili [no kushininwa, NW] kwine kwine; filya fine mwaishibo musango uo twabelelemo muli imwe pa mulandu wenu. Kabili imwe mwaishileba abapashanya ifwe na Shikulu, apo mwapokelele icebo mu bucushi ubwingi, pamo no kusekelela mu Mupashi wa mushilo.” (1 Tes. 1:5, 6) Paulo alitashishe icilonganino ca bena Tesalonika pantu baleshimikila mu kupimpa no kushininwa kwine kwine te mulandu no bucushi ubwingi. Cinshi calengele ukuti bashimikile muli yo nshila? Icalengele sana cali kupimpa no kushininwa uko bamwene ku mutumwa Paulo na banankwe alebomba na bo. Ni shani bacitile fyo?
7 Imikalile ya kwa Paulo ne fibusa aleenda na fyo yalangilile ukuti balikwete umupashi wa kwa Lesa kabili balisumine no mutima onse mu fyo baleshimikila. Paulo na Sila balisaalwilwe icine cine ku Filipi ilyo bashilaisa ku Tesalonika. Ukwabula no kubalubulwisha, balibafopawile, kabili balibapoosele mu cifungo no kubabika mu makusu. Lelo ubu bwesho tabwanashishe ukupimpa kwabo mu kushimikila imbila nsuma. Lesa alengele ukuti bafume mu cifungo, no kwalula umulinshi wa cifungo no lupwa lwakwe, kabili no kuleka bamunyina batwalilile ukubomba ubutumikishi.—Imil. 16:19-34.
8 Paulo aishile ku Tesalonika mu bukose bwa mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. E ko abombeshe ukusanga ifyo alekabila kabili lyene alibombeshe ukusambilisha abena Tesalonika icine. Takwindile ukushimikila imbila nsuma inshita yonse acimwene nge shuko. (1 Tes. 2:9) Ukushimikila kwa kwa Paulo kwali ukwa maka ica kuti abantu ba ku Tesalonika balilekele ukupepa utulubi no kuba ababomfi ba kwa Lesa wa cine, Yehova.—1 Tes. 1:8-10.
9 Ukupakaswa takwacilikile abapya basumine ku kushimikila imbila nsuma. Pa mulandu wa kukoseleshiwa ku citetekelo no kushininwa icine cine ukuti bali no kukwata amapaalo ya muyayaya, abena Tesalonika balicincishiwe ukubila icine ico bapokelele no mutima onse. Cilya cilonganino cali icapimpa ica kuti ilyashi lya citetekelo no kupimpa kwa ciko lyalifikile na ku ncende sha ku Makedonia na ku Akaya. E co lintu Paulo alembeele abena Tesalonika kalata wakwe uwa kubalilapo, ninshi imilimo yabo iisuma yalishibikwe kale. (1 Tes. 1:7) Mwandi ca kumwenako cawamisha ico!
10 Ukucincishiwa no Kutemwa Lesa na Bantu: Ni shani twingatwalilila ukuba abashininwa icine cine lintu tuleshimikila imbila nsuma ilelo kwati bena Tesalonika? Paulo alembele pa lwa bene ati: “Twibukisha no kubomba kwenu ukwa cishinka no kubombesha pa mulandu wa kutemwa.” (1Tes. 1:3, NW, utulembo twa pe samba) Ukwabulo kutwishika, balitemenwe sana Yehova Lesa na bantu baleshimikilako. E kutemwa kumo kwine ukwalengele Paulo ne fibusa fyakwe ukupeela abena Tesalonika “te mbila nsuma ya kwa Lesa yeka yeka, lelo ne mitima [yabo] iine.”—1 Tes. 2:8.
11 Ukutemwa Yehova na bantunse banensu e kutulenga na ifwe ukuti tufwaye ukubombako apapela amaka yesu umulimo wa kushimikila untu Lesa atupeela. Mu kuba no ku kutemwa twalishiba ukuti cila muntu alikwata umulimo untu Lesa amupeela uwa kushimikila imbila nsuma. Ukupitila mu kutontonkanyapo bwino bwino e lyo no kutasha pa fyo Yehova atutungulula ku “mweo wine wine,” tulakoseleshiwa ukwebako abantu pa lwa cine cawamisha ico twasuminamo no mutima onse.—1 Tim. 6:19.
12 Ilyo tulepikintika mu mulimo wa kushimikila, ukutemwa Yehova na bantu kufwile ukukulilako. Nga kwakulilako, kukatulenga ukuti tucilepo ukubombako ubutumikishi bwa ku ng’anda ne ng’anda no kubombako mu nshila shimbi isha kushimikilamo isho twingakwata. Tukashukila amashuko ya kubomba ubunte bwa mu lyashi kuli balupwa, abena mupalamano, na bantu twaishiba. Tukaba ne nsansa nangu cingati abengi napamo kuti bakaana imbila nsuma intu tushimikila kabili bamo bakesha ukupumfyanya umulimo wa kubilisha Ubufumu. Mulandu nshi? Pantu natwishiba ukuti twalibomba apapela amaka yesu ukushimikila pa lwa Bufumu no kwafwa abantu ukunonka ipusukilo. Kabili Yehova akapaala ukubombesha kwesu ukwa kufwaya aba mitima yalungama. Nangu twaponenwa na mafya ya mikalile nelyo Satana aesha ukupumfyanya insansa shesu, tulatwalilila abashininwa icine cine kabili abapimpa ukushimikila bantu. Lintu ifwe bonse twabombako umulimo, icifumamo filonganino fyakosa kabili ifyapimpa kwati filonganino fya ku Tesalonika.
13 Mwitompoka Ilyo Mulepita mu Mesho: Ukushininwa kwalicindama na lintu tulepita mu mesho. (1 Pet. 1:6, 7) Yesu tafishile abasambi bakwe ukuti nga bamukonka, bali no kuba “abapatwa ku nko shonse.” (Mat. 24:9) E fintu Paulo na Sila bapitilemo lintu bali ku Filipi. Ubulondoloshi bwaba mu Imilimo icipandwa 16 busosa ukuti Paulo na Sila balibikilwe mu cifungo ca mu kati no kubikwa mu makusu. Icifungo cikalamba cali lubansa lwa mu cikuulwa icakwete imiputule ya bafungwa mu mbali kabili mwalebuuta e lyo no mwela walepita. Lelo tapali apa kwingilila ulubuuto no mwela mu cifungo ca mu kati. Paulo na Sila baliculile ku mfifi no kukaba, muli ici cifungo cishaibipila umwanunkile na pipi. Bushe kuti mwaelenganya ubukali baleumfwa ilyo babikilwe mu makusu pa maawala ayengi ninshi no mulopa ulesuma mu numa pa mulandu wa kufopaulwa?
14 Paulo na Sila balitwalilile aba busumino te mulandu na ya mesho. Balilangishe ukushininwa no mutima onse, kabili kwalibakoseshe ukubombela Yehova te mulandu no bu bwesho. Ukushininwa kwabo kwalembwa pa cikomo 25 mu cipandwa 16, apasosa ukuti Paulo na Sila “balepepa, baleimbila Lesa amalumbo.” Na kuba, nangu cingati bali mu cifungo ca mu kati, balishininkishe icine cine ulwa kusuminishiwa na Lesa ica kuti ilyo baleimba, abafungwa bambi balebomfwa! Na ifwe tufwile ukuba abashininwa ilelo ilyo tulepita mu mesho ya citetekelo.
15 Amesho yantu Kaseebanya aleta pali ifwe yengi. Bambi kuti bapakaswa ku lupwa. Bamunyina abengi bapita mu mesho ya kutwala ku filye. Kuti kwaba ukukaanya kwa basangu. Kwaliba na mafya ya ndalama na masakamika ya kusanga umwa kuliila. Abacaice baleeshiwa ku kusongwa ku fibusa pa sukulu. Ni shani twingakumamo ilyo tulepita muli aya mesho? Cinshi cikabilwa pa kuti tulangishe ukushininwa?
16 Ica kubalilapo kabili icacindamisha, tufwile pa lwesu ukutwalilila ukuba na bucibusa bwapalamisha na Yehova. Lintu Paulo na Sila bali mu cifungo tabaonawile ilya nshita mu kuilishanya pa fyo balecula nelyo ukuililila ubulanda. Bwangu bwangu balipepele kuli Lesa no kumulumbanya mu nyimbo. Mulandu nshi? Pantu bali na bucibusa bwapalamisha na Shibo wa ku muulu. Balishibe ukuti balecula pa mulandu wa bulungami. Kabili balishibe ukuti Yehova e wali no kubapususha.—Amalu. 3:8.
17 Na ifwe bene ilelo tufwile ukupepa kuli Yehova lintu amesho yatuponena. Paulo alatukoselesha fwe Bena Kristu ‘ukuleka ifya kupaapaata fiishibikwe kuli Lesa; no mutende wa kwa Lesa uwapulamo mu kwiluka konse, ukalalinde mitima yesu na mapange yesu.’ (Fil. 4:6, 7) Fintu tusansamushiwa ukwishiba ukuti Yehova takatulekeleshe ukupita mu mesho fweka! (Isa. 41:10) Lyonse akulaba na ifwe kulila fye tulemubombela no kushininwa kwine kwine.—Amalu. 46:7.
18 Ukupikintika mu mulimo wa kwa Yehova e cintu na cimbi icingatwafwilisha ukulangisha ukushininwa. (1 Kor. 15:58) Ukupikintika mu mulimo wa kushimikila imbila nsuma e kwalengele ukuti Paulo na Sila bapooswe mu cifungo. Bushe balilekele ukushimikila pa mulandu wa mesho? Awe. Balitwalilile ukushimikila na mu cifungo. Kabili lintu bafumine mu cifungo, baile ku Tesalonika no kuya kwi sunagoge lya baYuda ku ‘kupelulushanya na bo ifya mu malembo.’ (Imil. 17:1-3) Nga twanashiwanashiwa nelyo ukusumina icine cine muli Yehova kabili twashininwa ukuti twalikwata icine, tapali icingaba na “maka ya kutupaatululako ku kutemwa kwa kwa Lesa ukwa muli Kristu Yesu Shikulwifwe.”—Rom. 8:35-39.
19 Ifya Kumwenako fya Kushininwa Kwine Kwine Ilelo: Kwaliba ifya kumwenako ifingi ifyawamisha muno nshiku abalangisha ukushininwa kwine kwine kwati ni Paulo na Sila. Nkashi umo uwapuswike mu nkambi ya kucushiwilwamo iya Auschwitz ashimika fintu bamunyina ne nkashi bali ne citetekelo no kushininwa ukwabula ukutelententa. Ashimika ukuti: “Inshita imo ilyo baletulubulwisha, umulashi umo aishile kuli ine napika ne kofi kabili atile: ‘Finshi tukamucita imwe mwe bantu? Nga twamwikata, tamusakamikwa. Nga twamupoosa mu cifungo, tamusakamikwa nangu fye panono. Nga twamutwala ku nkambi sha kucushiwilwamo, tamusakamikwa. Nga twamupingula ukuti mwipaiwe, mwiminina fye ukwabula no kusakamikwa. Finshi tukamucita?’ Fintu icitetekelo cesu cikoshiwa ukwibukisha icitetekelo bamunyina ne nkashi bakwete ilyo balecula! Lyonse balebutukila kuli Yehova ukuti abafwe ukushipikisha.
20 Kabili tulebukisha ukushininwa kwa bamunyina ne nkashi abengi ilyo balecula ku lupato lwa mitundu ulwaisa mu myaka ya nomba line. Bamunyina abapelwa umulimo balebombesha pa kuti bamunyinabo ne nkashi balelishiwa lwa ku mupashi te mulandu na mafya balepitamo. Bonse baletwalilila aba busumino kabili abashininwa icine cine ukuti ‘icilwilo conse icafulilwa bene tacakashuke.’—Esa. 54:17.
21 Bamunyina ne nkashi abengi abakwata abena mwabo abashasumina na bo balilangisha icitetekelo icakosa no kushipikisha. Munyina umo ku calo ca Guadeloupe aliculile pa mulandu wa kukaanya kwabipisha ku mukashi wakwe uushasumine. Umukashi talemwipikila, talemuwashisha, ukumucishila nelyo ukumubilila ifya kufwala pa kuti amufuupule no kumupumfyanya ukuya ku kulongana kwa Bwina Kristu. Talelanda nankwe pa nshita ntali. Lelo ukupitila mu kulangisha ukushininwa no mutima onse e lyo no kupepa kuli Yehova, uyu munyina alishipikishe fyonse. Pa butali bwaba shani? Pa myaka 20, kabili umukashi wakwe alipilibwike. Alisukile asekelela nga nshi pantu umukashi alisumine isubilo lya Bufumu bwa kwa Lesa.
22 Ne ca kulekelesha, tatufwile ukulabako ukushininwa kwine kwine ukwa bamunyina na bankashi bacaice abaya ku sukulu cila bushiku kabili abashipikisha ukusonga kwa fibusa na mafya yambi. Umukashana umo Nte alandile pa fyo cayanguka ukwambula imibele ya bambi pa sukulu ukuti: “Ilyo uli mu sukulu bonse kuti balekukoselesha ukupondokako panono. Abacaice balakucindika nga wapondokako muli fimo fimo.” Fintu abacaice besu bacula ku kusonga kwa fibusa! Bafwile ukupingulapo mu mutima ukukaanatunkwa.
23 Abacaice besu abengi balesunga bumpomfu bwabo bwino te mulandu na mesho. Ica kumwenako cimo ca kwa nkashi wacaice uwa ku France. Bushiku bumo pa nshita ya kutuusha akasuba pa kati, utulumendo twalyeseshe ukumupatikisha ukututomona. Lelo alipepele no kukaana icine cine, no tulumendo twalimulekele. Ilyo papitile inshita, kamo kalibwelele no kumutasha pa kushipa kwakwe. Nkashi alishimikile aka kalumendo pa lwa Bufumu, no kukalondolwela amafunde yawamisha ayo Yehova apangila bonse ukukonka abafwaya ukukwata amapaalo. Kabili alishimikileko na bonse abo asambilila na bo ifyo asuminamo.
24 Mwandi lishuko lyawamisha twakwata ilya kuba pa bantu abo Yehova abekelwamo ukubomfya ku kulanda pa lwa kufwaya kwakwe no kushininwa kwine kwine! (Kol. 4:12) Ukulundapo, twalikwata ishuko lishaiwamina ilya kushininkisha bumpomfu bwesu lintu Umulwani wesu uwapale nkalamo, Satana Kaseebanya, atusansa. (1 Pet. 5:8, 9) Te kwesha ukulaba ukuti Yehova alebomfya ubukombe bwa Bufumu ku kupususha fwe babushimikila na babukutikako. Shi ukupingulapo kwesu ne mikalile yesu cila bushiku fishininkishe ukuti tulatangisha Ubufumu. Natutwalilile ukushimikila imbila nsuma no kushininwa kwine kwine!