Inkombe sha Mutende wa Bukapepa Shabungana
“TWALIKUULILILWA kwi bungano lya citungu lyonse ilyo twasangwako,” e fyasosa eluda wa Bwina Kristu umo uwa ku United States. “Lelo, uno mwaka wena nshingakumamo fye no kulondolola. Twalefumako ubushiku bumo na bumo ukukanaishiba fintu ubwali no kukonkapo bwali no kufishapo cintu twaenekele, kabili tatwalebwelapo fye!”
Nga ca kuti mwalisangilweko kuli limo ilya Mabungano ya Citungu aya “Inkombe sha Mutende wa Bukapepa,” ukwabulo kutwishika mulesuminishanya no yu uwasangilweko uwacincimuka. Ubushiku bumo na bumo ubwe bungano bwaletonta pa lubali lwapusanako ulwa mulimo untu Inte sha kwa Yehova babomba nge nkombe sha kwa Lesa. Natupitulukemo muli uyu programu wa nshiku shitatu.
‘Ifyo Ayemba Kabila wa fya Mutende’
Uyu wali e mutwe wa bushiku bwa kubalilapo ubwe bungano. Washimpilwe pali Esaya 52:7. Muli shino nshita shayafya, abengi balebombela Yehova mu mibele yayafya. Ilyashi lyaleti “Ukumfwa Kuli Bakabilisha Bapimpa aba Mutende” lyasanshishemo ukwipushapo bamo aba muli aba aba busumino. Ukumfwa uko abene baleilumbulwila kwali mu cine cine ukwa kukoselesha, kabili ababungene muli fyo balyebekeshiwe ukuti na bo bene Yehova kuti abakosha, ukubapeela fye no “kucishamo kwa maka” ku kubaafwa ukushipikisha.—2 Abena Korinti 4:7.
Ifyo Yehova afwaya tafyayafisha. (1 Yohane 5:3) Ici calengelwe ukumfwika mu lyashi lya kulekelesha ilya muli programu wa lucelo, ilyo pa kalume ka liko paali ukufumya broshuwa wa mabula 32 uwa mutwe wa kuti: Cinshi Cintu Lesa Afwaya Kuli Ifwe? Ici ca kwaafwa ukusambilila ica fikope fyabalabata ukwabulo kutwishika cikabomba ulubali lwakatama mu kwafwilishako na bambi abengi ukusambilila pa lwa mifwaile ya kwa Lesa. Ukulandapo pa fya kubomfya ulu lupapulo lupya kulesangwa mu cipande ce sambililo ica kulekelesha muli uno magazini e lyo na pa mabula 16 na 17.
Ilyashi lyaleti “Ukushipikisha mu Kubombo Mulimo Usuma” lyakomaile pa kuti Yehova alishiba ifya kwesha fintu tupitamo. Ukushipikisha cipilibulo kuti twashansha no kukanalufya isubilo. Yehova alitupeela Icebo cakwe, umupashi wakwe, no kuteyanya kwakwe ku kutwafwilisha. Pa kushimikila cifwaya ukushipikisha, lelo ukushimikila kulatwaafwa ukushipikisha, pantu kulasungilila icitetekelo cesu icumi. Apo natupalamisha nga nshi apa kupelela, tatulingile ukuleka amafya ukufufya ukupimpa kwesu, pantu ni abo fye beka abakashipikisha ukufika ku mpela e bakapusuka.—Mateo 24:13.
Ilyashi likalamba, “Ulubali Lwesu nge Nkombe sha Mutende wa Bukapepa,” lyatontele pa kulubulwa kwa bankole ba ciYuda ukufuma mu Babele no kubweshiwa kwa kupepa kwa cine mu Yerusalemu mu 537 B.C.E. Ici ca kucitika, nga fintu kalanda alondolwele, cali fye kumwena libela ukwa cintu Ubufumu bwa kwa Lesa buli no kucita mu kwangufyanya mu kusaalala kwa calo. (Ilumbo 72:7; Esaya 9:7) Umulimo wesu pali ino nshita uli kushimikila imbila nsuma pa lwa ubu Bufumu no kwikala mu kumfwana no bo bukombe. Ukutemwa Lesa na banensu kulingile ukutukunta ukutwalilila muli uyu mulimo ukwabulo kuleka.—Imilimo 5:42.
Icapulilemo muli programu wa pa bushiku bwa kubalilapo cali lyashi lya kukonkana ilyaleti “Ibakeni ku Fiteyo Fyabelama mu fya Kusekesha.” Inyimbo sha lelo, amafilimu, bavidio, ifyangalo fya pa televishoni, ifyangalo fya pa mavidio, ifitabo, bamagazini, ne fitabo fya musamwe ilingi line fibelebesha ukutontonkanya kwa fibanda. E ico, tulakabila ‘ukupato bubifi’ no ‘kulambatila ku busuma.’ (Abena Roma 12:9) Ee, tufwile ukumona ifya kusekesha fyabotelela nge fya kuselausha no kushintuka pali fyene, ilintu tulelemenena ku fintu fya musangwela, ifya bulumba, kabili ifingatashiwa. (Abena Filipi 4:8) Impapulo ne fibombelo fya kutwaafwa pa kusapika ifipayanishiwa no kuteyanya kwa kwa Yehova filabimbula imintontonkanya yesu mu kuba na matontonkanyo ya kukuulilila no kutukansha ukulekanya icalungama ku calubana. (AbaHebere 5:14) Tulingile ukwikatilila kuli uku kupayanya nga fintu twingekatilila ku cimokolwa ca mbao cileelela mu mumana walulunkana.
Pakonkele ilyashi lya kuti “Kaanya Kaseebanya—Wisuminisha uwa Kulwishanya na O.” Ilyo fye bashilaingila mu Calo Calaiwe, amakana ya bena Israele baliiketwe mu citeyo ca bucisenene. Finehasi taasuminishe uwa kucimfyanya no kupepa kwa cine. Aabombelepo mu kukosa ukulwisha bakacita wa fibi, kabili ukuipeelesha kwakwe ukwapaatulwa kwatemwine Yehova. (Impendwa 25:1-13) Ubuyo bwa kwa Satana bwaba bwa kulenga umo na umo uwa ifwe ukukanalinga ukwingila mu calo cipya ica kwa Lesa. Ukupala Finehasi, tufwile kanshi ukukaanya ukubombesha kwa kwa Kaseebanya ukwa kutukowesha. Nampo nga twaliba mu cupo nelyo tuli bashimbe, tufwile ‘ukufulumuko bulalelale.’—1 Abena Korinti 6:18.
“Ukusungilila Ukusanguluka kwa Cebo ca kwa Lesa Muli Bucishinka” lyali e lyashi lya kusondwelela pa bushiku bwa kubalilapo ubwe bungano. Bakapilibula abengi balaalula nelyo ukufumyamo imbali sha Malembo. Ku ca kumwenako, pa kusengauka ukukaanya ukwingafuma ku bafwilisha insambu sha banakashi, bakapilibula ba The New Testament and Psalms: An Inclusive Version tabeta Lesa ati Shifwe, lelo bamwita abati Shifwe-Nyinefwe. Mu kupusanako, New World Translation yalikakatila muli bucishinka kwi lembo lya lulimi lwa kutendekelako ica kuti yalyafwako ukulenga imilandu iingi iya mu Malembo ukube yalengama mu mintontonkanya yesu. Ku ca kumwenako, kalanda atile: “Kwali kupilibula kwalungikwa ukwa New World Translation e kwapayenye icitendekelo ca kuti tuteyanye ifilonganino cipya cipya ukupitila mu kusonta amabumba ya baeluda, mu kumfwana sana ne cipasho icaimikwe mu cilonganino ca Bwina Kristu ica mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo.” Tulangisha bucishinka bwesu ku Cebo ca kwa Lesa ukupitila mu kubelenga cene cila bushiku no kubomfya ukufunda kwa ciko. Kalanda kabili atile: “Tulangisha ukuti tuli bandubulwila ba Cebo ca kwa Lesa muli bucishinka pa kushimikila cene kuli bambi mu kupimpa na pa kubomfya cene mu kusakamanisha ilyo tulesambilisha bambi, ukukanaesha ukulenga cene ukunakila ku mfundo shesu pa kunyonganya nelyo ukutanununa cintu cisosa.”
‘Umutende wa kwa Lesa Walipulamo mu Kwiluka Konse’
Uyu mutwe, uwashimpilwe pa Abena Filipi 4:7, e wapekanishishe mintontonkanya ku malyashi ya bushiku bwa cibili ubwe bungano. Ubwingi bwa fyebo ifyapeelwe fyabombele ne mimwene yalinga iya butumikishi, ulupwa, ukuipeela, ne mbali shimbi isha bumi bwa cila bushiku.
Pa numa ya kulanshanya ilembo lya bushiku, ilyashi lya kukonkana lyalipeelwe ilya mutwe wa kuti “Inkombe Ishileta Imbila Nsuma iya Mutende.” Ubukombe bwesu bwa mutende, kabili bulingile ukupeelwa mu nshila ya mutende. (Abena Efese 6:15) Ubuyo bwesu buli bwa kunonka imitima ya bantu, te kucimfya ukukansana. Ukukansha ne mpapulo fintu tupokelela ku kuteyanya kwa kwa Yehova e fitwaafwa ukucita fye ifyo fine. Tatulingile ukuleka imisuula nelyo ukukanayangwako ukuti kutufuupule. Mu cifulo ca ico, tulingile ukutwalilila ‘ukucincila,’ ukuba ne cibelesho cisuma ica kukwata isambililo lya pa lwesu, ukulasangwa ku kulongana, no kulabombako umulimo wa kushimikila. (2 Timote 2:15) Ico tushifwile ukulaba cili kucitilako bambi ubusuma, no kucishamo ku ba bwananyina ba mu citetekelo. (Abena Galatia 6:10) Kwena, ukucincila tacipilibulo kuti twailenga fwe bene ukufunshika. Yehova alapokelela icili conse cintu umo engacita ukulingana na maka yakwe ne mibele yakwe.
Abantu ba kwa Lesa balasangwilako inshita yabo, ulupikwe, no bukumu ku kutwala pa ntanshi amabuseko ya Bufumu. Ilyashi lyaleti “Ukupeela kwa Nsansa mu Kuteyanya kwa kwa Yehova” lyacilengele ukumfwiko kuti ilyo abapale mpaanga abafulilako baleankula ku bukombe bwa Bufumu, kulebako ukukabila ifibombelo fyalundwako, ififulo fya kulonganinamo, ne fikuulwa fya misambo. Imisangulo yesu ilenga ukuteyanya ukukwata ifibombelo fikabilwa ku kupwilikisha umulimo wa kushimikila uwa mu kusaalala kwa calo. Ukupeela muli bukapekape na kabili kulacindika Yehova no kuleta ubuseko kuli kapeela. E ico, pamo nga Abena Kristu, tatufwile kulekelesha ulu lubali lwacindama ulwa kupepa kwesu.—2 Abena Korinti 8:1-7.
Pa kwisalila iciputulwa ca lucelo paali ilyashi lya lubatisho—iciba lyonse ica kucitika cacindama pa kubungana kukalamba ukwa Nte sha kwa Yehova. Fintu ciba buseko ukumona abaipeela abapya uko balekonka mu nkasa sha kwa Yesu ukupitila mu kubatishiwa mu menshi! (Mateo 3:13-17) Bonse ababomba muli iyi nshila balisambilishiwa ukufuma ku ntulo ya mano yakulisha—iyaba ni Baibolo. Ukulundapo, balisanga imifwaile ine ine mu bumi, kabili balipaalwa no mutende uufuma mu kwishiba kwa kuti balecite calungama.—Lukala Milandu 12:13.
Ukufunda kwa kulungatika kwalipeelwe mu lyashi lya kuti “Lekeni Umucetekanya Umucingilile.” Umucetekanya walicindama sana ukukuma ku mibombele ya fya makwebo. Tatulingile ukubombela amakwebo yesu mu Ŋanda ya Bufumu, kabili tatulingile ukuliila Abena Kristu banensu pa mutwe pa kuti tunonkelemo indalama. (Linganyeniko Yohane 2:15, 16.) Umucetekanya na kabili ulakabilwa lintu tulebike cuma mu bukwebo nelyo lintu tulekongola indalama nelyo lintu tulekongwesha. “Ukufilwa kwa fya makwebo pa kati ka Bena Kristu kwalitungulula ku kulengwe nsoni nelyo fye ku kulufya kwa bumupashi kuli bamo abaingiile mu milimo iishashininkishiwa iya kupanga indalama,” e fyasosele kalanda. Nangu line tacalubana ku Bena Kristu ukubombela pamo ubukwebo, caliba ica mano ukuba uwacenjela. Lintu abantu babili basuminishanya ukubombela pamo mu bukwebo ifipangano lyonse fye filingile ukulembwa.
Ifipimo fya kwa Lesa ku baume na banakashi fyalilandilwepo mu lyashi lya kuti “Umwaume no Mwanakashi E fyo Abalengele.” Imbali sha bwaume no bwanakashi shalinyonganikwa ukupulinkana muli fyonse ifyacitika. “Abengi mu cilubo bamona ubwaume ukuti kuteka kwa bukalushi, ubututulume, nelyo ubulamba,” e fyasosele kalanda. “Mu ntambi shimo tacaseeka sana, kabili kuti caba fye ne ca nsoni, ku mwaume ukulila pa lwalaala nelyo fye lintu ali eka. Lelo nangu cibe fyo, Yohane 11:35 ashimiko kuti ilintu aali mwi bumba ku nse ya nshishi ya kwa Lasaro, ‘Yesu alilile ifilamba.’” Ni shani pa lwa banakashi? Ubwanakashi ilingi line bulinganishiwa ku kucebusha kwa ku mubili. Lelo kalanda aipwishe ati: “Nga ca kuti umwanakashi aliyemba lelo takwata amano kabili wa fikansa, uwa kucena mu milandile, nelyo umumankonso, bushe mu cituntulu kuti aba uwayemba mu mano ayatuntulu, bushe kuti aba uwa canakashi mu cine cine?” (Linganyeniko Amapinda 11:22; 31:26.) Mu milandile yabo, imyendele, ne misakwile, abaume na banakashi ba Bwina Kristu balatukuta ukukonka ifipimo fya Baibolo. Kalanda atile: “Umwaume uulangishe fisabo fya mupashi cilanguko kumucindika, kabili umwanakashi uufilangisha cilaba icayanguka ukumutemwa.”—Abena Galatia 5:22, 23.
Pakonkele ilyashi lya kukonkana ilya kuti “Lesa wa Mutende Alakusakamana.” Abena Kristu abengi balasakamikwa mu fya ndalama. Nangu ni fyo, Yehova alilayo kuti: “Nshakakupoose nakalya, nangu kukusha nakalya.” (AbaHebere 13:5) Te mulandu na mafya ya mikalile, bamo balilanga ukucetekela muli ubu bulayo pa kwingila mu mulimo wa bupainiya bwa kwafwilisha nelyo ubwa nshita yonse. Bambi abo bashingabombako bupainiya pali nomba balabika amabuseko ya Bufumu pa ntanshi pa kushukila ishuko ilili lyonse ku kucitilo bunte. (Mateo 6:33) Ukubombesha kwa musango yo konse kulatashiwa! Ukuteyanya kwa kwa Yehova kwalipayanya impapulo ishingi ku kutwaafwa mu butumikishi bwesu no kutwaafwa ukubomba pa mafya yesu mu kutunguluka. Nga twatesekesha ukupayanya kwa kwa Yehova ukwa ku mupashi, akatupaala no mutende muli shino nshita sha mikalile yalulunkana.—Ilumbo 29:11.
Pa kusondwelela ilyashi lya kulekelesha ilya kalya kasuba, “Konkeleleni Umutende wa Bukapepa mu Bumi bwa Lupwa,” abasangilwe pe bungano bali abacankwa pa kupokelela icitabo cipya, Icaba Inkaama ku Nsansa sha Lupwa. “Sambilileni ici citabo pa lwenu mu mukoosha kabili no lupwa lonse,” e fyacincishe kalanda. “Mu kuswatuka tukuteni ukubomfya ukufunda kwa ciko ukwashimpwa pali Baibolo, kabili ukwabulo kutwishika mukengilishako umutende ne nsansa ifya lupwa lwenu.”
“Ukubaka Buumo . . . mu Cikakilo ca Mutende”
Uyu wali mutwe uwalinga kuli bulya bushiku bwa kulekelesha ubwe bungano ukushimpwa pa Abena Efese 4:3. Inte sha kwa Yehova, abafuma ku nko shonse isha mu calo, balisambilishiwa kuli Lesa. Kanshi, balitemwo mutende. Bakonka ica kumwenako ca kwa Yesu kabili balatukuta “ukubaka buumo bwa mupashi mu cikakilo ca mutende.”
Umutende uwayanana mu kuteyanya kwa kwa Lesa walyebekeshiwe mu lyashi lya kukonkana ilyaleti “Ukwishiba Inkombe sha Cine Cine.” Bakasesema ba bufi mu Israele wa pa kale e mo baali. Nangu cibe fyo, inkombe sha cine cine isha kwa Lesa—pamo nga bakasesema Esaya, Esekiele, na Yeremia—mu kulungika basobele ukuwa kwa Yerusalemu, iciputulwa ca nshita ica bunkole, na mu kupelako ukulubulwa kwa bantu ba kwa Lesa. Ilelo kuli imibele yapalako. Inkombe sha bufi nashifula mu fifulo fya mapolitiki na mu kupepa kwa bufi. Lelo, Yehova aliimya Inte shakwe ku kubilisha imifwaile yakwe ukukuma kuli ino micitile ya fintu. Maka maka ukutula 1919, ababomfi ba kwa Yehova balibomfiwa ku kubilisha ubukombe bwa kwa Lesa. Fintu baba abapusanako ku nkombe sha bufi isha mu Kristendomu! Shi mu kucincila natulebombako ulubali lwesu muli uyu mulimo ukufikila lintu Yehova akasose ukuti naubombwa.
Ilyashi lya kuti “Kutikeni no Kumfwila Icebo ca kwa Lesa” lyakomaile pa kuti Amalembo e ntulo yakulisha iya butungulushi, icisansamushi, ne subilo. (Esaya 30:20, 21; Abena Roma 15:4) Icalo ca lelo cilecililako ukuba ica mulekelesha. Ukucila kale lyonse, kanshi tulekabila ukukutika ku kufunda ukwisa ukufuma mu Cebo ca kwa Lesa no kuteyanya kwakwe. Yehova alishiba umo twanaka, kabili mu Cebo cakwe alilangilila mu kumonekesha inshila iingatwaafwa. Ukwishibo kuti Yehova aletutungilila cilatupeela ukucetekela kwa kuselela ku ntanshi na conse cintu atulomba ukuti tucite.
Ici capekanishishe mintontonkanya ku cilangililo ca mingila icakonkelepo. Cakwete umutwe wa kuti “Mulandu Nshi uwa Kucindikila Imitantikile ya Teokrasi?” Ukubomfya ubulondoloshi bwa mu Baibolo ubwa kwa Gideone, ici cilangililo caebekeshe isambililo ilikankaala—ilya kuti tufwile ukukonka amakambisho ya kwa Lesa kabili te kupyanikishapo ukutontonkanya kwesu fwe bene nelyo ukwesha ukuleuka ukufunda kwa teokrasi.
Ilyashi lya pa cintubwingi lyali pa mutwe wa kuti “Umutende wa Cine Wasuka Waisa!—Ni Kwi Ukafuma?” Umutende untu Lesa aalaya walicila pa cili conse cintu cino calo cingelenganya. “Umutende wa cine cipilibula umutende cila bushiku,” e fyasosele kalanda. “Umutende wa kwa Lesa cipilibula icalo ukwabula ukulwala, ukukalipwa, ubulanda, ne mfwa.” Baibolo itwebo kuti Yehova “aputulo bulwi ukufika ku mpela ya calo.” (Ilumbo 46:9) Ni shani fintu akacite co? Ni pa kufumyapo kaluminisha wa nkondo, Satana Kaseebanya. (Ukusokolola 20:1-3) Ici cikakungule nshila ku balanda ‘ukupyaninine calo, no kuilemeno bwingi bwa mutende.’—Ilumbo 37:11.
Pa numa ya kusupawila icipande ce sambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda ilya ulya mulungu, ilyashi lya kulekelesha ilye bungano lyalipeelwe. Ukuba no mutwe wa kuti “Ukuselela ku Ntanshi Pamo nge Nkombe sha Mutende wa Bukapepa,” ili lyashi lya kucincimusha lyaebekeshe ukuti umulimo wesu uwa kushimikila wabo waibela kabili uwe pamfya. Ino taili ni nshita ya kunenuka, ukuungwaungwa, nelyo ukubwelela ku mfundo shalubana. Twalipangashiwa na fintu tukabila—ubukombe bwa kwa Lesa, umupashi wakwe uwa mushilo, no kupayanya ukwingi uko kufuma ku kuteyanya kwakwe ukwa kutemwa ukwa teokrasi. Pamo nga ababomfi ba kwa Yehova, shi natutwalilile kanshi ukuselela ku ntanshi nge nkombe sha mutende wa bukapepa!
[Akabokoshi ne Fikope pe bula 9]
Ukupayanya Kwabamo Ukutemwa ku Ndudpwa
Abasangilweko pa bushiku bwalenga shibii ubwe Bungano lya Citungu ilyo “Inkombe sha Mutende wa Bukapepa” balincimushiwe pa kupokelela ulupapulo lupwa ulwa mutwe wa kuti Icaba Inkaama ku Nsansa sha Lupwa. Ici citabo cakwatamo ifyebo fya mu Malembo ifikanonsha indupwa shonse ishatemwa Lesa.
Eluda umo uwa ku Connecticut, U.S.A., alandapo ati: “Pa June 15, e po twapokelele icitabo cesu ica Nsansa sha Lupwa. Ukufika pa June 16, nali nimbelengako hafu. Pa 17, twalisambililemo isambililo lya lupwa ilya kubalilapo. Ulu lupapulo lushaiwamina lukashininkisho kuba ulwa mutengo wa patali kuli bonse abakalulubomfya. Ukufumaluka kwaba muli ici citabo ne fybo ifileendela pamo ne nshita filepeela ubushininkisho bwa kuti ‘umusha wa cishinka kabili uwashilumuka’ alepeela ‘ifya kulya mu nshita iyene’ kabili naibukila nga nshi ulwa fyo tulekabila muli shino nshita sha mesho.”—Mateo 24:45-47.
[Icikope pe bula 7]
Abacaice capamo na bakalamba balefwayo kwishiba cintu Lesa afwaya