‘Yehova Alishiba Abantu Bakwe’
“Ngo muntu atemwa Lesa, uyu e waishibikwa kuli ena.”—1 KOR. 8:3.
1. Landeni pa lyashi lyalembwa mu Baibolo pa bantu ba kwa Lesa bamo abaleibepa? (Moneni icikope pa muulu.)
BUSHIKU bumo ulucelo, Aarone Shimapepo Mukalamba aiminine pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova ninshi ali ne cifutumwino ca fyanunkila. E lyo Kora na o na bantu bakwe 250 baiminine mupepi nankwe, kabili cila muntu ali ne cifutumwino. (Impe. 16:16-18) Pa kubala, aba bonse balemoneka kwati babomfi ba kwa Yehova aba cishinka. Lelo Kora na bantu bakwe balipondokele Lesa kabili balefwaya ukupoka bushimapepo. (Impe. 16:1-11) Balemona kwati Lesa ali no kupokelela ukupepa kwabo, kanshi baleibepa fye. Lelo Yehova uumona mu mitima, alimwene ubumbimunda bwabo kabili tatemenwe nangu fye panono, pantu balemusaalula.—Yer. 17:10.
2. Cinshi Mose alandile ukuti e cali no kucitika, kabili bushe calicitike?
2 Ilyo ifi fishilacitika, Mose alilandile ukuti: “Mailo ulucelo Yehova akalenga twishibe umuntu wakwe.” (Impe. 16:5) Ukwabula no kutwishika, Yehova alilangile ubupusano bwali pali bakapepa bakwe aba cine na ba bufi ilyo ‘umulilo wafumine kuli Yehova no koca Kora na bantu 250 abalefutumuna ifyanunkila.’ (Impe. 16:35; 26:10) Lelo Yehova taipeye Aarone, ne ci calengele cishibikwe ukuti Aarone e wali shimapepo wa cishinka uo Lesa asuminishe.—Belengeni 1 Abena Korinti 8:3.
3. (a) Finshi fyacitike mu nshita ya mutumwa Paulo? (b) Cinshi twingasambilila ku fyo Yehova acitile kuli bacipondoka mu nshita ya kwa Mose?
3 Ilyo papitile imyaka nalimo 1,500, ica musango yu calicitike na kabili mu nshiku sha kwa Paulo. Bamo abaleti Bena Kristu batendeke ukukonka ifisambilisho fya bufi; lelo balitwalilile ukuba mu cilonganino. Abantu bamo bafwile balemona aba abasangu kwati bali Bena Kristu ba cine. Lelo ubusangu bwabo bwali no kuleta amafya ku Bena Kristu ba cishinka mu cilonganino. Iyi imimbulu iyalemoneka kwati ni mpaanga ‘yaleonaula icitetekelo ca bamo.’ (2 Tim. 2:16-18) Lelo Yehova taba ngo muntunse, ena alamona na mu mutima, kabili Paulo alishibe ici cishinka pantu alishibe ifyo Lesa acitile kuli Kora na bantu bakwe abapondweke. Natulande pa fyo Paulo alembeele Timote, tumone ne fyo twingasambililako.
“NINE YEHOVA; NSHAYALUKA IYO”
4. Bushe Paulo acetekele ukuti Lesa akacita cinshi, kabili finshi aebele Timote?
4 Paulo alicetekele ukuti Yehova akeshiba Abena Kristu ba bufi, na Bena Kristu ba cine abamumfwila. Amashiwi ayo abomfeshe ilyo alelembela Timote kalata, yalanga ukuti alicetekele ukutila Yehova akabeshiba. Pa numa ya kulanda pa fyabipa ifyo abasangu balecita mu cilonganino, Paulo alembele ukuti: “Pali fyonse ifi, umufula uwakosa uwa kwa Lesa walikalilila, umufula apafwatikwa amashiwi ayatila: ‘Yehova alishiba abakwe,’ na yatila: ‘Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa.’”—2 Tim. 2:18, 19.
5, 6. Bushe Paulo aloseshe mwi ilyo alandile amashiwi ya kuti “umufula uwakosa uwa kwa Lesa,” kabili Timote nalimo aumfwile shani ilyo bamwebele aya mashiwi?
5 Moneni ifyo Paulo abomfeshe amashiwi muli ili lembo. Muli ili line ilembo e mwaba amashiwi ya kuti “umufula uwakosa uwa kwa Lesa.” Baibolo yabomfya ishiwi lya kuti “umufula” pa kulanda pa fintu ifyalekanalekana ifya mampalanya pamo nga Yerusalemu, umusumba uukalamba uwa mu Israele ya ku kale. (Amalu. 87:1, 2) Baibolo ilanda na pa mulimo Yesu abomba mu kufikilisha ubufwayo bwa kwa Yehova ukuti mufula. (1 Kor. 3:11; 1 Pet. 2:6) Finshi Paulo aletontonkanyapo ilyo alembele ukuti “umufula uwakosa uwa kwa Lesa”?
6 Paulo alandile pa “mufula uwakosa uwa kwa Lesa” ilyo ayambwile amashiwi Mose alandile pali Kora na balemutungilila, ayaba pa Impendwa 16:5. Ukwabula no kutwishika, Paulo alalenda pa fyacitike mu nshiku sha kwa Mose pa kuti akoseleshe Timote no kumwibukisha ukuti Yehova aleshiba abalecita ifyabipa mu cilonganino kabili talekapo fye. Nangu ca kuti mu cilonganino mwali ubusangu, Yehova tali no kufilwa ukufikilisha ubufwayo bwakwe. Ali no kucita nga filya fine acitile kuli Kora. Paulo talondolwele ifingi pa fyo “umufula uwakosa uwa kwa Lesa” wimininako. Lelo amashiwi abomfeshe yalengele Timote ukucetekela sana inshila Yehova acitilamo ifintu.
7. Mulandu nshi twingacetekelela ukuti Yehova akatwalilila ukuba uwalungama kabili uwa cishinka mu fyo acita?
7 Ifishinte fya mafunde ya kwa Yehova tafyaluka. Baibolo pa Amalumbo 33:11 itila: “Amapange ya kwa Yehova yakeminina umuyayaya; amatontonkanyo ya mutima wakwe ya ku nkulo ne nkulo.” Amalembo yambi yalanda pali Yehova ukuti ni mfumu iyaba ne cikuuku, iyalungama, kabili iya cishinka umuyayaya. (Ukufu. 15:18; Amalu. 106:1; 112:9; 117:2) Pali Malaki 3:6 patila: “Nine Yehova; nshayaluka iyo.” Na Yakobo 1:17 itila, Yehova “taluka-aluka nge cinshingwa.”
“ICIFWATI” ICILENGA TWATETEKELA SANA YEHOVA
8, 9. Cinshi twingasambilila ku “cifwati” icaba mu cilangililo Paulo alandile?
8 Amashiwi ayo Paulo alandile ayaba pali 2 Timote 2:19 yalosha ku mufula uwalembwapo fimo ifyaba kwati bafwatikepo fye. Ku kale, abantu balitemenwe ukulemba fimo pa mufula wa cikuulwa, nalimo pa kuti uwakulile nelyo umwine wa cikuulwa e shibikwe. Paulo e wabalilepo ukubomfya ici cilangililo ca mufula pali bakalemba bonse abalembeleko Baibolo.a Icifwati icaba pa “mufula uwakosa uwa kwa Lesa” calanda pa fintu fibili. Ica kubalilapo ca kuti, “Yehova aishiba abakwe” ne ca bubili ca kuti, “Onse uulumbula ishina lya kwa Yehova ataluke ku cabipa.” Aya mashiwi yatwibukisha ifyo tubelenga pa Impendwa 16:5.—Belengeni.
9 Finshi ifyo ababa kuli Lesa bengasambilila ku “cifwati” icaba mu cilangililo Paulo alandile? Kuti basambililako ifintu fibili: (1) Yehova alitemwa bonse ababa ne cishinka kuli ena, na (2) Yehova alipata ifyabipa. Bushe ili sambililo lya-ampana shani no busangu ubwingaba mu cilonganino?
10. Bushe ifyo abasangu balecita mu nshiku sha kwa Paulo fyakumine shani Abena Kristu abali aba cishinka?
10 Timote na Bena Kristu bambi aba cishinka, nalimo balisakamikwe pa busangu ubwali mu cilonganino. Abena Kristu bamo nalimo baleipusha umulandu abasangu batwalilile ukuba mu cilonganino. Aba cishinka bamo nalimo baletwishika nga ca kuti Yehova alebamona ukuti ba cishinka kabili nga alemona no bumbimunda bwa basangu.—Imil. 20:29, 30.
11, 12. Bushe kalata Paulo alembele, yakoseshe shani icitetekelo ca kwa Timote?
11 Ukwabula no kutwishika, kalata Paulo alembele yalikoseshe icitetekelo ca kwa Timote pantu amwibukishe pa fyo Lesa acindamike Aarone no kuseebanya Kora na banankwe abaali aba bumbimunda no kubonaula. Kanshi kuti twatila, Paulo alelanda ukuti nangu ca kuti bamo mu cilonganino baali Bena Kristu babufi, Yehova alishibe abantu bakwe, nga filya fine acitile mu nshiku sha kwa Mose.
12 Yehova ta-aluka; kanshi tufwile lyonse ukumucetekela. Alipata ububifi, kabili mu kupita kwa nshita alasokolola bonse abacita ifyabipa no kubakanda. Apo Timote ‘alelumbula ishina lya kwa Yehova,’ muli kalata iyo Paulo amulembele, alemucinkulako ukuti alingile ukulakaana ifisambilisho ifyabipa ifyo Abena Kristu babufi balesambilisha.b
MU KUPEPA KWA CINE MULAFUMA IFISUMA
13. Bushe finshi tufwile ukucetekela?
13 Kalata yalembele Paulo kuti yatukoselesha na ifwe bene. Ica kubalilapo, ilatwafwa ukwishiba ukuti Yehova alishiba ukuti tuli ba cishinka kuli ena. Yehova teshiba fye ukuti tuli ba cishinka lelo alanga no kuti alitemwa nga nshi ababa ne cishinka kuli ena. Baibolo itila: “Amenso ya kwa Yehova, yalamona mu calo conse pa kuti alange amaka yakwe aya kwafwa ababa ne mitima ya cishinka kuli ena.” (2 Imila. 16:9) Kanshi tufwile ukucetekela sana ukuti imilimo tubombela Yehova “ukufuma mu mutima uwasanguluka” taiya fye nga mu menshi.—1 Tim. 1:5; 1 Kor. 15:58.
14. Kupepa kwa musango nshi uko Yehova ashifwaya?
14 Cimbi ico tufwile ukwishiba ca kutila Yehova tafwaya abamupepa mu bumbimunda. Ilyo ‘amenso ya kwa Yehova yalemona mu calo conse,’ aleshiba “ababa ne mitima ya cishinka kuli ena.” Amapinda 3:32 yatila, “uwa bucenjeshi wa bunani kuli Yehova.” Pa ba bucenjeshi paba na bantu abamoneka kwati bacumfwila lelo abacita imembu mu bumfisolo kabili ku mufulo fye. Umuntu incenjeshi kuti alebepa abantu, lelo Yehova Uwa Maka Yonse kabili uwalungama atila, umuntu “uufimba pa fibi ifyo acitile takashuke.”—Amapi. 28:13; belengeni 1 Timote 5:24; AbaHebere 4:13.
15. Cinshi tushilingile ukulacita, kabili mulandu nshi?
15 Lelo abantu ba kwa Yehova abengi abamupepa ba cishinka kuli ena. Te lingi aba mu cilonganino baba aba bumbimunda. Lelo apo mu nshiku sha kwa Mose na mu nshita ya batumwa kwali bamo abali no bumbimunda, ninshi na muno nshiku mwine kuti kwaba aba musango yu mu cilonganino. (2 Tim. 3:1, 5) Lelo bushe ici calola mu kuti tufwile ukulatunganya Abena Kristu banensu ukuti tababombela Yehova ne cishinka? Awe nakalya! Te kuti ciwame nangu fye panono ukulatunganya bamunyinefwe ne nkashi. (Belengeni Abena Roma 14:10-12; 1 Abena Korinti 13:7.) Na kuba, ukutwishika Abena Kristu banensu mu cilonganino kuti kwaonaula na bucibusa bwesu na Yehova.
16. (a) Cinshi bonse fye tufwile ukucita pa kuti twiba no bumbimunda? (b) Finshi twingasambilila mu kabokoshi akaleti “Muleyesha mwe Bene” Kabili “Muleilinga mwe Bene”?
16 Umwina Kristu onse alingile ‘ukulanga umulimo wakwe,’ e kutila ukuiceeceeta ifyo aba. (Gal. 6:4) Apo tuli babembu, nga tatucenjele kuti twaleka ukubombela Yehova ne cishinka. (Heb. 3:12, 13) Kanshi lyonse tufwile ukulaiceeceeta no kwishiba umulandu uukalamba uo tubombela Yehova. Kuti twayipusha ukuti: ‘Bushe icalenga ukuti ndepepa Yehova ni co nalimutemwa kabili nalishiba no kuti e walinga ukuteka? Nelyo bushe icikalamba ico mombela Yehova kufwaya ukwisaikala mu paradaise?’ (Ukus. 4:11) Kanshi calicindama ukulaiceeceeta, kabili nga twasanga ukuti natutendeka ukuba no bumbimunda, tufwile ukwaluka.
ABA CISHINKA BALAPAALWA
17, 18. Cinshi tufwile ukubela aba cishinka ilyo tulepepa Yehova?
17 Nga tuleesha na maka yesu yonse ukuba aba cishinka, Lesa alatupaala icine cine. Uwaimbile amalumbo atile: “Alipaalwa umuntu uo Yehova tabikilako ulubembu, kabili ushaba no bucenjeshi mu mutima wakwe.” (Amalu. 32:2) Ca cine, abaleka ukuba no bumbimunda balaba sana ne nsansa, kabili na ku ntanshi bakaba ne nsansa ilyo bakekala umuyayaya.
18 Pa nshita yalinga, Yehova akasokolola bonse abacita ifyabipa nelyo ababombela Lesa, e lyo uku balecita ne fyabipa. Pali iyi nshita “apalekanina umulungami no mubifi,” na “palekanina uubombela Lesa no ushimubombela” pa kamoneka. (Mal. 3:18) Ilyo tulelolela Yehova ukupingula abacita ifyabipa, tulaba ne nsansa ukwishiba ukuti “amenso ya kwa Yehova yaba pa balungama, na matwi yakwe yomfwa ukupapaata kwabo.”—1 Pet. 3:12.
a Ukusokolola 21:14 ukwalembelwe pa numa ya myaka iingi ukutula apo Paulo alembele kalata kuli Timote na ko kwalanda pa “mabwe ya mufula” 12 apaba amashina ya batumwa 12.
b Icipande cikonkelepo cilelanda pa fyo twingataluka icabipa pa kuti tulepashanya Yehova uwapata ifyabipa.