Yehova Amwitile Ati “Cibusa Wandi”
“Iwe, we Israele, uli mubomfi wandi, iwe Yakobo, we o nasala, umwana wa kwa Abrahamu cibusa wandi.”—ESAYA 41:8.
1, 2. (a) Twaishiba shani ukuti abantunse kuti baba ifibusa fya kwa Lesa? (b) Finshi twalalandapo muli cino cipande?
UKUTULA fye na ku bunya, tulafwaya ukutemwikwa. Abantunse balafwaya ukukwata ifibusa ifyabatemwa, te kutemwa fye ukuba pa mwaume no mwanakashi epela. Lelo ico tufwaisha sana ca kuti Yehova atutemwe. Apo Lesa tamoneka kabili alikwatisha amaka, abantu abengi tabasumina ukutila kuti batemwana nankwe no kuba ifibusa fyakwe. Lelo ifwe twalishiba icine!
2 Twalisambilila muli Baibolo ukuti kwali abantunse bamo abali ifibusa fya kwa Lesa. Tufwile ukusambililako ku fyo bacitile pa kuti babe ifibusa fya kwa Lesa. Mulandu nshi? Pantu ukuba cibusa wa kwa Lesa e cintu icacindamisha ico tufwile ukucita. Kanshi nomba natulande pali Abrahamu. (Belengeni Yakobo 2:23.) Acitile shani pa kuti abe cibusa wa kwa Lesa? Icitetekelo e calengele ukuti Abrahamu abe cibusa wa kwa Lesa, kabili aishibikwa ukuti ni “wishi wa bantu bonse ababa ne citetekelo.” (Abena Roma 4:11) Ilyo mulesambilila pa fyo acitile muleyipusha amuti, ‘Kuti nacita shani pa kuti mbe ne citetekelo nga Abrahamu no kukosha bucibusa bwandi na Yehova?’
FINSHI ABRAHAMU ACITILE PA KUTI ABE CIBUSA WA KWA LESA?
3, 4. (a) Londololeni ubwesho ubukalamba ubo Abrahamu akwete. (b) Mulandu nshi Abrahamu aipeeleseshe ukutuula umwana wakwe Isaki ilambo?
3 Elenganyeni Abrahamu uuli ne myaka nalimo 125 aleninika ulupili panono panono.[1] (Moneni ifyebo na fimbi.) Umwana wakwe Isaki uuli ne myaka 25 alemukonka pa numa ninshi nasenda inkuni, e lyo Abrahamu na o nasenda umwele ne fya kukosesha umulilo. Ubu bulendo nalimo e bwakoseele sana Abrahamu pa malendo yonse ayo alekwata. Ico bwakoseele, te pa mulandu wa kuti Abrahamu alikotele, pantu pali iyi nshita ninshi acili na maka. Lelo icalengele ni co Yehova amwebele ukuti atuule umwana wakwe ilambo!—Ukutendeka 22:1-8.
4 Ubu bufwile bwali bwesho ubukalamba nga nshi kuli Abrahamu. Abantu bamo batila filya Lesa aebele Abrahamu ukupeela umwana wakwe ilambo bwali bunkalwe. Bambi nabo batila ico Abrahamu asuminine ukupeela umwana wakwe ilambo ni co tamutemenwe. Ico abantu balandila ifi ni co tabakwata icitetekelo kabili tabaishiba ifyo icitetekelo cakosa caba nelyo ifyo cingalenga umuntu ukucita. (1 Abena Korinti 2:14-16) Kwali icalengele ukuti Abrahamu omfwile ifyo Lesa amwebele, ne co cali citetekelo icakosa ico akwete. Alishibe ukuti Yehova te kuti amwebe ukucita icingalenga atwalilila fye ukuba no bulanda. Abrahamu alishibe ukuti nga acita ifyo bamwebele, Yehova ali no ku mupaala pamo no mwana wakwe. Cinshi calengele ukuti Abrahamu abe ne citetekelo icakosa? Fintu asambilile e lyo ne fyacitike mu bumi bwakwe.
5. Bushe Abrahamu nalimo asambilile shani pali Yehova, kabili ifyo asambilile fyamwafwile shani?
5 Ifyo asambilile. Abrahamu akuliile mu musumba uwa Uri. Abantu muli uyu musumba, ukubikako fye na bawishi balepepa balesa ba bufi. (Yoshua 24:2) Bushe Abrahamu asambilile shani pali Yehova? Baibolo ilanga ukuti Shemu mwana Noa ali ni lupwa wa kwa Abrahamu, kabili afwile ilyo Abrahamu ali ne myaka nalimo 150. Shemu ali ne citetekelo icakosa, kabili afwile alisambilishe balupwa lwakwe pali Yehova. Kanshi nalimo Shemu e wasambilishe Abrahamu pali Yehova. Ifyo Abrahamu asambilile fyalengele atemwe Yehova, no kuba ne citetekelo.
6, 7. Bushe ifyo Abrahamu apitilemo fyakoseshe shani icitetekelo cakwe?
6 Ifyacitike. Finshi fyacitike ifyalengele Abrahamu atetekele sana Yehova? Abantu bamo batila ifyo tutontonkanyapo sana e fyo tucita no kucita. Abrahamu aletontonkanya sana pa fyo asambilile pali Lesa, kabili fyalengele acindike sana “Yehova Lesa Uwapulamo, Uwapangile umuulu ne sonde.” (Ukutendeka 14:22) Uku ukucindika sana Lesa e ko Baibolo ita ati “ukutiina Lesa.” (AbaHebere 5:7) Nga tulefwaya ukuba ifibusa fya kwa Lesa, tulingile ukulamutiina. (Amalumbo 25:14) Akatiina e kalengele Abrahamu aleumfwila Yehova.
7 Lesa aebele Abrahamu na Sara ukufuma mu musumba wa Uri umo baleikala no kuya ku calo cimbi. Pali iyi nshita bali abakalamba kabili bali no kulaikala fye mu matenti. Nangu ca kuti Abrahamu alishibe ukuti bali no kukwata amafya ayengi, alyumfwilile Yehova. Pa mulandu wa kuti ali ne cumfwila, Lesa alimupaalile no ku mucingilila. Ku ca kumwenako, Abrahamu balimupokele umukashi wakwe Sara, kabili aletiina ukuti balamwipaya, lelo Yehova mu cisungusho alicingilile Abrahamu na Sara. (Ukutendeka 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Ifi ifyacitike fyalikoseshe icitetekelo ca kwa Abrahamu.
8. Finshi tufwile ukucita nga tulefwaya ukwishiba Yehova no kukosha bucibusa bwesu nankwe?
8 Bushe kuti twaba ifibusa fya kwa Yehova? Ee, kuti twaba! Nga tulefwaya ukuba ifibusa fyakwe tufwile ukusambilila pali Yehova nga filya Abrahamu acitile kabili tukeshiba ifingi. Muno nshiku, twalikwata Baibolo yonse iyo Abrahamu ashakwete. (Daniele 12:4; Abena Roma 11:33) Baibolo yalilanda ifingi pa “wapangile umuulu ne sonde.” Ifyo tusambilila pali Yehova filalenga twamutemwa no ku mucindika. Nga twamutemwa no ku mucindika tukalamumfwila, e lyo nga tulemumfwila, akulatucingilila no kutupaala, ne ci cikalenga icitetekelo cesu cikakose. Nga tuli abacincila mu kubombela Yehova, tukaba ne nsansa no mutende. (Amalumbo 34:8; Amapinda 10:22) Nga tulesambilila sana pali Yehova, tulemona ne fyo aletupaala, tukaba sana ifibusa fyakwe.
IFYO ABRAHAMU ACITILE PA KUTI ATWALILILE UKUBA CIBUSA WA KWA LESA
9, 10. (a) Finshi ifingakosha bucibusa? (b) Finshi Abrahamu acitile ifilanga ukuti alicindike kabili alekosha bucibusa bwakwe na Yehova?
9 Bucibusa bwaba kwati cuma ca mutengo. (Belengeni Amapinda 17:17.) Lelo tabwaba nge cipe ca mutengo ico babomfya fye ku kuyemfya mu ng’anda. Bwaba nga iluba ilisuma ilyo tulingile ukulatapilila no kulasunga bwino pa kuti likule no kubalula. Abrahamu alicindike bucibusa bwakwe na Yehova kabili alecita ifyalelenga ubu bucibusa ukutwalilila. Finshi ifyo alecita?
10 Abrahamu alecita ifyalelenga atwalilila ukuba na katiina kuli Lesa no kulamumfwila. Ku ca kumwenako, ilyo aile ku Kanaani no lupwa lwakwe na babomfi, aleleka Yehova alemutungula muli fyonse ifyo alecita. Ilyo Abrahamu ali ne myaka 99, ninshi kwashala umwaka umo ukuti Isaki afyalwe, Yehova amwebele ukusembulula abaume bonse aba mu ng’anda yakwe. Bushe Abrahamu aletwishika ifyo Yehova amwebele nelyo bushe alefwaya umwakubepekesha pa kuti ecita ifyo bamwebele? Awe, alicetekele Yehova kabili alicitile ifyo Yehova amwebele “pali ubo bwine bushiku.”—Ukutendeka 17:10-14, 23.
11. Cinshi calengele ukuti Abrahamu asakamikwe pa fyali no kucitikila umusumba wa Sodomu na Gomora, kabili finshi Yehova amwabele?
11 Apo Abrahamu aleumfwila Yehova na mutuntu utunono, bucibusa bwakwe na Yehova bwalikosele sana. Alelanda na Yehova pa fintu fye fyonse, kabili nga kwaba ifyamukosela aleipusha Yehova ukuti amwafwe. Ku ca kumwenako, ilyo Yehova alandile ukuti alaonaula umusumba wa Sodomu na Gomora, Abrahamu alisakamene. Cinshi calengele asakamane? Pantu aletontonkanya ukuti Lesa ali no konaula abalecita ifisuma kumo na balecita ifyabipa. Nalimo alisakamikwe ukuti umwipwa wakwe Lote no lupwa lwakwe abaleikala mu Sodomu bakafwa. Abrahamu alicetekele Yehova “Kapingula wa pano isonde ponse,” e ico alimwipwishe pa fyo ali no kucita ku balungama. Yehova alitekanishishe Abrahamu kabili alimulangile ukuti wa luse. Amwebele ukuti nga alepingula abantu, tonawila ababifi kumo na balungama, aleshiba abalungama no kubapususha.—Ukutendeka 18:22-33.
12, 13. (a) Bushe ifyo Abrahamu asambilile ne fyacitike mu bumi bwakwe fyamwafwile shani ku ntanshi? (b) Cinshi cilanga ukuti Abrahamu alicetekele Yehova?
12 Te kuti tutwishike no kutwishika ukuti ifyo Abrahamu asambilile ne fyacitike mu bumi bwakwe fyalimwafwile ukukosha bucibusa bwakwe na Yehova. Pa numa ilyo Yehova amwebele ukupeela umwana wakwe ilambo, Abrahamu alishibe ukuti Yehova alitekanya, wa luse, alicetekelwa kabili alacingilila. Abrahamu alishininkishe ukuti Yehova tasangwike umunkalwe! Mulandu nshi twalandila ifyo?
13 Ilyo Abrahamu aile mu kupeela umwana wakwe ilambo aebele ababomfi abo aile na bo ati: “Shaleni pano ne mpunda, lelo ine no mulumendo tuleya kulya ku kupepa kabili twalamusanga pano pene.” (Ukutendeka 22:5) Bushe Abrahamu aloseshe mwi pa kulanda aya mashiwi? Apo Abrahamu alishibe ukuti ali no kupeela Isaki ilambo, bushe alebepa fye filya alandile ukuti twalabwela twalamusanga pano pene? Awe, Baibolo itila Abrahamu alicetekele ukuti Yehova ali no kubuusha Isaki ku bafwa. (Belengeni AbaHebere 11:19.) Abrahamu alishibe ukuti Yehova e wamupeele amaka ya kukwata umwana nangu ca kuti ena no mwina mwakwe Sara balikotele sana. (AbaHebere 11:11, 12, 18) E ico alishibe ukuti Yehova te kuti afilwe ukucita icintu nangu cimo. Nangu ca kuti Abrahamu taishibe icali no kucitika pali bulya bushiku, alicetekele ukuti Yehova ali no kubuusha umwana wakwe pa kuti fyonse ifyo alaile fikafikilishiwe. Kanshi e mulandu wine Abrahamu etilwa ukuti, “wishi wa bantu bonse ababa ne citetekelo.”
Abrahamu alicetekele ukuti, Yehova ali no kubuusha umwana wakwe pa kuti fyonse ifyo alaile fikafikilishiwe
14. Mafya nshi mukwata ilyo mubombela Yehova, kabili bushe ica kumwenako ca kwa Abrahamu kuti camwafwa shani?
14 Muno nshiku, Yehova tatweba ukupeela abana besu amalambo, lelo atweba ukuti tulekonka amafunde yakwe. Limo te kuti twishibe umulandu atupeelela amafunde, nelyo kuti twalamona kwati yalyafya ukukonka. Bushe ifi e fyo mumona? Bamo bamona kwati ukubila imbila nsuma kwalyafya. Nalimo icalenga ni co baliba ne nsoni kabili cilabafya ukulanda na bantu abo bashaishiba. Bamo balatiina ukucita ifingalenga abana be sukulu banabo nelyo abo babomba nabo balabaseka. (Ukufuma 23:2; 1 Abena Tesalonika 2:2) Lesa nga amweba ukucita ifyo mulemona ukuti nafyafya, muletontonkanya pa citetekelo icakosa ico Abrahamu akwete ne fyo ali uwashipa. Nga tuletontonkanya sana pa baume na banakashi abali aba cishinka kuli Lesa, kuti twalabapashanya kabili kuti twapalama sana kuli cibusa wesu Yehova.—AbaHebere 12:1, 2.
TULAPAALWA NGA TWABA IFIBUSA FYA KWA LESA
15. Twaishiba shani ukuti Abrahamu taicushishe fye filya ali ne cumfwila kuli Yehova?
15 Bushe Abrahamu aicushishe fye filya alekonka amafunde ya kwa Yehova? Baibolo ilanda ukuti Abrahamu “alekele umweo ninshi mukote, uwa myaka iingi.” (Ukutendeka 25:8) Na lintu ali ne myaka 175, afwile aleba ne nsansa nga atontonkanya pa myaka iingi iyo aikele pano calo ne fyo acitile. Mulandu nshi? Pantu ico acindamike sana ni bucibusa bwakwe na Yehova. Lelo filya aikele “imyaka iingi,” tacipilibula ukuti talefwaya ukuba no bumi ku ntanshi.
16. Finshi fikalenga ukuti Abrahamu akabe ne nsansa mu Paradaise?
16 Baibolo ilanda ukuti Abrahamu “alelolela umusumba uwakwata imifula ine ine iya kukuulapo, uo kakuula kabili kalenga wa uko ni Lesa.” (AbaHebere 11:10) Abrahamu alishibe ukuti bushiku bumo akamona uyu musumba, e kutila Ubufumu bwa kwa Lesa, buleteka isonde. Elenganyeni ifyo Abrahamu akasansamuka ilyo akalaikala muli paradaise pano isonde no kutwalilila ukukosha bucibusa bwakwe na Lesa. Akatemwa nga nshi ilyo akeshiba ukuti filya ali ne citetekelo icakosa fyalilengele ababomfi ba kwa Lesa na bambi baba ne citetekelo icakosa! Mu Paradaise Abrahamu akeshiba ukuti ilambo ali no kupeela pa Lupili lwa Moria lyaleimininako ilambo ilyacindama sana. (AbaHebere 11:19) Akeshiba no kuti filya aumfwile ubulanda sana ilyo alepekanya ukupeela umwana wakwe Isaki ilambo, fyalyafwile abantu abengi aba cishinka ukwishiba ifyo na Yehova aumfwile ubulanda nga nshi ilyo apeele Umwana wakwe, Yesu Kristu ilambo, ku kulubula abantunse. (Yohane 3:16) Ifyo Abrahamu acitile fyalilenga ukuti tuletasha nga nshi pa cilubula ico Yehova alangilamo ukuti alitutemwa icine cine!
17. Finshi mulefwaisha ukucita, kabili finshi tukasambilila mu cipande cikonkelepo?
17 Natuleesha na maka ukuba ne citetekelo cakosa nga cilya Abrahamu akwete. Tulingile ukutwalilila ukusambilila pali Lesa no kulamumfwila nga filya fine Abrahamu alecita. Nga tulecita ifi, Yehova akatupaala no kutucingilila. (Belengeni AbaHebere 6:10-12.) Kanshi natutwalilile ukuba ifibusa fya kwa Yehova! Mu cipande cikonkelepo, tukasambilila pa bantu na bambi batatu aba cishinka abali ifibusa fya kwa Lesa.
^ [1] (paragrafu 3) Pa kutendeka, Abrahamu balemwita ati Abramu, Sara na o balemwita ati Sarai. Lelo muli cino cipande twakulabomfya amashina ayo Yehova abenike.
Kwali icalengele ukuti Abrahamu omfwile ifyo Lesa amwebele
Bucibusa bwaba nga iluba ilisuma ilyo tulingile ukulatapilila no kulasunga bwino pa kuti likule no kubalula