Icebo ca kwa Yehova ca Mweo
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mu Makalata Yakobo na Petro Balembele
MUPEPI ne myaka 30 ukutula pa Pentekoste ya mu 33 C.E., umusambi Yakobo, munyina Yesu alembele kalata ku “mikowa ikumi na ibili (12)” iya kwa Israele wa ku mupashi. (Yako. 1:1) Alembele iyi kalata pa kuti abakonkomeshe ukukosa mu citetekelo no kulashipikisha ilyo bale-eshiwa. Abasokele na pa mibele yabipa iyaishileba mu cilonganino.
Ilyo Nero, Kateka wa bena Roma ali mupepi fye no kwimya lulu wa kucusha abasumina mu 64 C.E., umutumwa Petro alembeele Abena Kristu kalata ya kubalilapo, umo abakoseleshe ukuba abashangila mu citetekelo. Muli kalata ya bubili iyo alembele pa numa fye ya kulemba iya kubalilapo, Petro akoseleshe abasumina banankwe ukubika amano ku Cebo ca kwa Lesa kabili abasokele na pa kwisa kwa bushiku bwa kwa Yehova. Cine fye kuti twamwenamo nga twabika amano ku bukombe bwaba mu makalata Yakobo na Petro balembele.—Heb. 4:12.
LESA ALAPEELA AMANO KU ‘BALOMBA MU CITETEKELO’
Yakobo alembele ukuti: “Alipaalwa umuntu uushipikisha ubwesho, pantu nga aba uwasuminishiwa akapokelela icilambu ca mweo.” Yehova alapeela abatwalilila ‘ukuba ne citetekelo pa kulomba’ amano ayabafwa ukushipikisha ifya kwesha.—Yako. 1:5-8, 12.
Abasanguka “bakasambilisha” mu cilonganino, na bo bafwaikwa ukuba na mano ne citetekelo. Pa numa ya kulanda ukuti ululimi, “cilundwa icinono,” ‘icingakantaika umubili onse,’ Yakobo asokele Abena Kristu pa lwa mibele ya muli cino calo iingonaula bucibusa bwabo na Lesa. Alandile na pa fyo uwanaka mu kupepa engacita pa kuti abwelele kuli Lesa.—Yako. 3:1, 5, 6; 5:14, 15.
Amasuko ku Mepusho ya mu Baibolo:
2:13—Bushe ‘uluse lucimfya ubupingushi’ mu nshila nshi? Ilyo Lesa aletupingula, alalolesha na pa fyo tulanga bambi uluse kabili atubelela uluse pa mulandu we lambo Umwana wakwe apeele. (Rom. 14:12) Bushe ici tacilingile ukutwafwa ukuba sana no luse mu bumi bwesu?
4:5—Lilembo nshi Yakobo aleambula pano? Yakobo taleambula ilembo ilili lyonse ilya mu Baibolo. Lelo aya mashiwi ayo mupashi wamupuutilemo ukulemba, yafwile ya-ampana ne cishinka calandwapo pa malembo pamo nga Ukutendeka 6:5; 8:21; Amapinda 21:10; na Abena Galatia 5:17.
5:20—Ili lembo litila, “uwabwesha umubembu ukumufumya ku cilubo” cakwe akapususha uyu mubembu ku mfwa. Bushe ici calola mwi? Umwina Kristu uwabwesha umubembu ukumufumya ku cilubo cakwe alapususha uyu mubembu walapila pa kuti eonaula bucibusa bwakwe na Yehova na pa kuti ekonaulwa umuyayaya. Uuleafwa umubembu aba kwati ‘alefimba pa membu ishingi’ isho uyu muntu acita.
Ifyo Twingasambililako:
1:14, 15. Ulunkumbwa e luleta ulubembu. E ico, tatufwile ukutwalilila ukutontonkanya pa fyabipa ifyo tukumbwa. Lelo tufwile ‘ukutwalilila ukutontonkanya’ pa fya kukuulilila no kulafibukisha lyonse.—Fil. 4:8.
2:8, 9. ‘Abakwata akapaatulula’ tabakonka ifunde lya mfumu ililanda pa kutemwa. Kanshi Abena Kristu ba cine tabakwata akapaatulula.
2:14-26. ‘Tupusukila ku citetekelo,’ te ku “milimo” Amafunde ya kwa Mose yalandapo nelyo imilimo Abena Kristu ba bomba. Tatufwile ukupelela fye pa kusosa ukuti twalicetekela Lesa. (Efes. 2:8, 9; Yoh. 3:16) Tufwile no kulacita ifintu ukulingana no kufwaya kwa kwa Lesa.
3:13-17. “Amano ayafuma ku muulu” yalicila sana amano ‘ya pano isonde aya bunama, aya buciwa’! Tufwile ‘ukutwalilila ukufwaya amano yafuma kuli Lesa nge fyo twingafwaya ifyuma ifyashikama.’—Amapi. 2:1-5.
3:18. Uluseke lwa mbila nsuma iya Bufumu lufwile ukutandwa mu mutende ku “bantu ba mutende.” Calicindama ukuba aba mutende te kuba aba cilumba, aba lubuli, nelyo aba ciwowo.
“BENI ABAKOSA NDI MU CITETEKELO”
Petro acinkwileko abasumina banankwe pe “subilo lyafikapo” ilya bupyani bwa ku muulu lintu bakwete. Petro abebele ukuti: “Imwe muli ‘mushobo uwasalwa, bashimapepo kabili uluko lwa mushilo.’” Pa numa ya kubafunda pa kunakila, akonkomeshe bonse ukuti, mube “no mutima umo, mulelangulukilana, muletemwa aba bwananyina, muleba aba nkumbu, kabili muleicefya mu mitima.”—1 Pet. 1:3, 4; 2:9; 3:8.
Apo ‘impela ya fyonse [ifya bwikashi bwa baYuda] yalipaleme,’ Petro afundile bamunyinefwe ukuti ‘babe aba mano, kabili abalola mu kupepa.’ Abebele ukuti: “Beni abalola, cenjeleni. . . . Mukaanyeni [Satana], beni abakosa ndi mu citetekelo.”—1 Pet. 4:7; 5:8, 9.
Amasuko ku Mepusho ya mu Baibolo:
3:20-22—Bushe ulubatisho lutupususha shani? Abafwaya ukupusuka bonse bafwile ukubatishiwa. Lelo ulubatisho te lutupususha. Ipusukilo lyesu lyaisa “ukupitila mu kubuuka kwa kwa Yesu Kristu.” Uulebatishiwa afwile ukucetekela ukuti icikalenga tukapusuke ni co Yesu ali-ipeele ukutufwila, alibuushiwe, kabili nomba “ali ku kwa kulyo kwa kwa Lesa,” nakwata na maka pa ba mweo na bafwa. Umuntu nga abatishiwa pa mulandu wa kusumina ifi twalandapo, e lyo ulubatisho lwakwe lwingalingana na filya ‘abantu cinekonsekonse (8) bapuswike ku menshi.’
4:6—Bushe “abaali nga bafwa” abo “imbila nsuma yabiliilwe” ni bani? Ni balya abali ‘abafwa pa mulandu wa filubo fyabo ne membu,’ nelyo abashali ifibusa fya kwa Yehova ilyo bashilaumfwa imbila nsuma. (Efes. 2:1) Lelo, ilyo bacetekele imbila nsuma, baishileba “aba mweo” na kabili pantu nomba baishileba ifibusa fya kwa Yehova.
Ifyo Twingasambililako:
1:7. Pa kuti icitetekelo cesu cikose sana, cifwile ukweshiwa nangu ukushininkishiwa. Icitetekelo cakosa muli uyu musango ‘cilapususha.’ (Heb. 10:39) Tatufwile ukunenuka icitetekelo cesu nga caeshiwa.
1:10-12. Bamalaika balekumbwa ukulengela no kwishiba icine cashika icafuma kuli Lesa ico bakasesema bakwe aba ku kale balembele pa lwa cilonganino ca Bena Kristu basubwa. Lelo, ifi fintu fyaishibikwe fye bwino bwino ilyo Yehova atendeke ukubomfya ici cilonganino. (Efes. 3:10) Bushe te kuti ciwame ukulakonka ifyacitile bamalaika no kubikako sana amano ku kufwailisha “mu fyashika ifya kwa Lesa”?—1 Kor. 2:10.
2:21. Apo tupashanya Yesu Kristu, na ifwe tufwile ukuitemenwa ukucula ukufika fye na ku mfwa pa kutungilila imitekele ya kwa Yehova.
5:6, 7. Nga twapoosa icisendo cesu pali Yehova, alatwafwa ukubika ukupepa kwa cine pa ntanshi mu bumi bwesu, mu nshita ya kusakamikwa sana pa fya bushiku bukakonkapo.—Mat. 6:33, 34.
“UBUSHIKU BWA KWA YEHOVA BUKESA”
Petro alembele ukuti: “Bakasesema tabaitendekele fye abene ukulanda amashiwi ya kusesema, lelo umupashi wa mushilo e walengele ukuti balande ayo mashiwi.” Ukubika amano ku mashiwi ya kusesema kuti kwatucingilila kuli “bakasambilisha ba bufi” na bantu bambi ababipa.—2 Pet. 1:21; 2:1-3.
Petro asokele ukuti: “Mu nshiku sha kulekelesha mukesa bakapumya no kupumya kwabo.” Lelo, “ubushiku bwa kwa Yehova bukesa ngo mupuupu.” (2 Pet. 3:3, 10-12) Pa kusondwelela kalata yakwe, Petro aebele ‘abalolela kabili abafulukisha ukubapo kwa ubu bushiku’ amashiwi ayasuma sana.—2 Pet. 3:3, 10-12.
Amasuko ku Mepusho ya mu Baibolo:
1:19—Bushe “ulutanda lwa lucelo” ni nani, ni lilali atulile, kabili twaishiba shani ukuti ici calicitika? Yesu Kristu e “lutanda lwa lucelo” ukutula fye apo abela Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa. (Ukus. 22:16) Mu 1914, Yesu alibalike ku fibumbwa fyonse nga Mesia Imfumu no kubilisha ubushiku ubupya ukuti bwatendeka. Ukwaluka kwa kwa Yesu pa lupili kwalangile ubukata ali no kukwata e lyo na maka ya Bufumu ali no kupeelwa. Ubu bwali bushininkisho bwa kuti icebo ca kusesema ica kwa Lesa ca cishinka. Ukubika amano kuli ici cebo kulabuutusha imitima yesu kabili kulenga twaishiba ukuti ulutanda lwa lucelo lwalibalika.
2:4—Bushe “Tartari” cinshi kabili ni lilali bamalaika bapondweke bapooselwemo? Tartari cifungo ca mampalanya umo bamalaika bakakwa, kanshi te bantunse babamo iyo. Aba bamalaika baba mu mfifi yatola pantu tabaishiba ifisuma ifyo Lesa akacita ku ntanshi kabili tabakwata ne subilo lya kwikala umuyayaya. Mu nshiku sha kwa Noa, e lyo Lesa apoosele balya bamalaika bapondweke mu Tartari, kabili bakaba muli ilya mfifi mpaka bakonaulwe.
3:17—Bushe Petro aloseshe mwi ilyo alandile pa “kwishibila libela ifintu”? Petro alelanda pali filya Lesa apeele ena na bakalemba ba Baibolo bambi amaka ya kwishibila libela ifya ku ntanshi. Apo Lesa tabapeele amaka ya kwishiba ifintu fyonse, Abena Kristu ba kubalilapo tabali na kwishiba fyonse fye ifikacitika ku ntanshi. Baishibeko fye patali patali ifyali no kucitika.
Ifyo Twingasambililako:
1:2, 5-7. Ukubika amano kuli bukapepa na ku kukwata imibele pamo nga icitetekelo, no kushipikisha, takutwafwa fye ‘ukwishibilako bwino bwino Lesa na Yesu,’ lelo ‘kulatulenga no kukanaba abanang’ani nelyo abashitwala’ ilyo twaishiba Lesa.—2 Pet. 1:8.
1:12-15. Pa kutwalilila ‘abakosa mu cine,’ tukabila ukulacinkulwako lyonse nga filya ciba pa kulongana, na lintu tulesambilila pa lwesu, atemwa ilyo tulebelenga Baibolo.
2:2. Tufwile ukuibaka pa kuti imyendele yesu tailetele umuseebanya pali Yehova na pa cilonganino cakwe.—Rom. 2:24.
2:4-9. Ifyo Yehova acita ku kale, filatwafwa ukucetekela ukuti “alishiba ukupokolola bakapepa ku fya kwesha, na bashalungama na bo alibabikila ubushiku bwa bupingushi ilyo akabakanda.”
2:10-13. Nangu ca kutila “abakata” atemwa baeluda, tabapwililika kabili limo balalufyanya, tatufwile ukubapontela.—Heb. 13:7, 17.
3:2-4, 12. Ukulaibukisha “amashiwi ayalandilwe kale kuli bakasesema ba mushilo, na mafunde ya kwa Shikulu kabili Umupusushi” kukatwafwa ukukanalaba ukuti ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama.
3:11-14. Apo ‘tulalolela kabili tulafulukisha ukubapo kwa bushiku bwa kwa Yehova,’ tufwile (1) ‘ukuba ne mibele ya mushilo,’ e kutila, ukuba no busaka mu mikalile, mu kutontonkanya, na mu kupepa; (2) ukubombesha imilimo “ya bukapepa,” pamo nga umulimo wa kushimikila imbila ya Bufumu no kulenga abantu ukuba abasambi; (3) ukuba ne myendele ne mibele ‘iyabula akabi,’ nelyo iishakoweshiwa ku fya calo; (4) ukuba ‘ababula akalema,’ abacita ifintu fyonse no mutima wasanguluka; na (5) ukuba “mu mutende” —e kuti ukuba aba mutende na Lesa e lyo na Bena Kristu banensu e lyo na bantu bonse.