‘Lwileni Icitetekelo’!

“Mulwile icitetekelo icapeelelwe limo na limo ku bashila.”—YUDA 3.

 1. Ni mu nshila nshi Abena Kristu ba cine ilelo babelele mu bulwi?

IMIKALILE ya fita ifili pa bulwi lyonse ilabe yakosa. Elenganyeni ukuikobenkanya ifya kufwala fyonse ifya bulwi no kwenda intamfu ishailepela te mulandu ne miceele, ukupita mu kukansha kwa kubomfye fyanso ukwa kutembula, nelyo ukulaicingilila kuli fyonse ifingepaya nelyo ukuleto kucena pa mubili. Nangu cibe fyo, Abena Kristu ba cine tabalwako inkondo sha bena fyalo. (Esaya 2:2-4; Yohane 17:14) Nalyo line, tatufwile ukulabo kuti mu nshila imo twaliba mu bulwi. Satana alipata nga nshi Yesu Kristu na bakonshi bakwe aba pe sonde. (Ukusokolola 12:17) Bonse abatila bali no kubombela Yehova Lesa kanshi, balalembwa nge fita ku kulwa ubulwi bwa ku mupashi.—2 Abena Korinti 10:4.

 2. Ni shani fintu Yuda alondolola ubulwi bwa Bwina Kristu, kabili ni shani fintu kalata wakwe engatwaafwa ukushipikisha muli bwene?

² Cili icalinga kuli munyina citika wa kwa Yesu, Yuda ukulembo kuti: “Mwe batemwikwa, pa kubikisho mutima ku kumulembela pe pusukilo lya fwe bonse, naobelwo kumulembela ukumupaapaata ukuti mulwile icitetekelo icapeelelwe limo na limo ku bashila.” (Yuda 3) Lintu Yuda alecincisha Abena Kristu ‘ukulwa,’ abomfya inumbwilo iyayampana kwi shiwi lya “ukushikitika.” Ee, ubu bulwi buntu bwayafya, ubuleta fye no kushikitika! Bushe limo limo mulacisango kukosa ukutwalilila muli ubu bulwi? Kalata wa kwa Yuda umwipi lelo uwa maka kuti atwaafwa. Alatucincisha ukucincintila bucisenene, ukucindika ubulashi bwaimikwa na bulesa, no kuisunga fwe bene mu kutemwa kwa kwa Lesa. Natumone ifyo twingabomfya uku kufunda.

Cincintileni Bucisenene

 3. Mibele nshi yalefwaya ukubombelapo mu kampampa iyo icilonganino ca Bwina Kristu calolenkene na yo mu kasuba ka kwa Yuda?

³ Yuda alimwene fyo Abena Kristu banankwe te bonse baalecimfya ubulwi bwa kulwisha Satana. Umukuni wali mu mibele yalefwaya ukubombelapo mu kampampa. Yuda alemba ati abantu babotelela ‘balisokelelemo.’ Aba bantu mu bumfisolo baaletwala pa ntanshi bucisenene. Kabili mu bucenjeshi balepeele nsambu incitilo shabo, “[ukusangulo] kusenamina kwa kwa Lesa wesu bucilende.” (Yuda 4) Nakalimo, ukupala baGnostic ba pa kale, bapeelulwile abati ilyo muntu abembukisha, e lyo engacishapo kupokelela ukusenamina kwa kwa Lesa—kanshi, e mu kuti, kuti cawama ukubembukisha! Nelyo nakalimo baelengenye ukuti Lesa wa cikuuku tengabakanda nakalya. Te mulandu na fintu cali, balilubile.—1 Abena Korinti 3:19.

 4. Fya kumwenako nshi fitatu ifya mu Malembo ifya bupingushi bwa kwa Yehova mu nshita sha ku numa fintu Yuda aloshako?

⁴ Yuda alengulula ukupelulula kwabo ukwa bubifi ukupitila mu kulosha ku fya kumwenako fitatu ifya bupingushi bwa kwa Yehova mu nshita sha ku numa: pa bena Israele “abashatetekele”; pali “bamalaika . . . abashile ubwikalo bwabo” ukwisabembuka na banakashi; e lyo na pa bekashi ba mu Sodomu na Gomora, abo ‘bacitile bucilende no kukonke fye shiku.’ (Yuda 5-7; Ukutendeka 6:2-4; 19:4-25; Impendwa 14:35) Muli umo na umo uwa iyi milandu, Yehova aliletele ubupingushi ubushingatwishikwa pa babembu.

 5. Yuda ayambula kasesema nshi uwa pa kale, kabili ni shani fintu bulya busesemo bwalumbulwile ukushininkishiwa kwa kuti bukafikilishiwa?

⁵ Pa numa, Yuda alosha ku bupingushi ubwakwete fye no kusonga kwakulilako. Ayambula ubusesemo bwa kwa Enoke—icipande icishisangwa ukuli konse mu Malembo yapuutwamo.a (Yuda 14, 15) Enoke asobele inshita lintu Yehova aali no kupingula abashipepa pa ncitilo shabo shonse ishabula bukapepa. Ica kusekesha ca kuti Enoke afilandile nge fya ku numa, pantu ubupingushi bwa kwa Lesa bwalishininkishiwe kwati fye no kupita bwalipita kale. Abantu kuti pambi balipumishe Enoke na pa numa ukwisapumya Noa, lelo bakapumya ba musango yo bonse balinwenene muli Mulamba wa calo conse.

 6. (a) Abena Kristu mu kasuba ka kwa Yuda bakabile ukwibukishiwako ulwa finshi? (b) Mulandu nshi tulingile ukubakila ukucinkulako kwa kwa Yuda?

⁶ Mulandu nshi Yuda alembeele pa lwa ubu bupingushi bwa bulesa? Pantu alishibe ukuti bamo abaalebishanya ne cilonganino ca Bwina Kristu mu kasuba kakwe baalecite membu ishabipisha ishingaleto kusenukwa ishabalamwine ubupingushi ku numa. Muli fyo, Yuda alemba ukuti ifilonganino filekabila ukwibukishiwako ulwa fimo fimo ifya kutendekelako mu cine ca ku mupashi. (Yuda 5) Cilemoneka kwati balilabile ukuti ifyo baalecita Yehova Lesa aalemona. Ee, lintu ababomfi bakwe batoba amafunde yakwe ku mufulo, ukuikowesha abene no kukoweshako bambi, alamona. (Amapinda 15:3) Incitilo sha musango yo shilamulengo bulanda apakalamba. (Ukutendeka 6:6; Ilumbo 78:40) Cilabe ca kutiinya ukutontonkanye fyo ifwe fwe bantu fye kuti twasonga ukuyumfwa kwa kwa Shikulu Mulopwe uwa kubumbwa konse. Alatumona cila bushiku, kabili lintu twaesha apo twingapesha ukukonka mu nkasa sha Mwana wakwe, Yesu Kristu, lyene imyendele yesu ilalenga umutima wakwe ukusamwa. Kanshi, shi twilakaana ifya kucinkulako fya musango yo nga fintu Yuda alepeela lelo tulefibaka.—Amapinda 27:11; 1 Petro 2:21.

 7. (a) Mulandu nshi cibelele icacindama ku bali mu kulufyanya kwabipisha ukufwaya ukwaafwa bwangu bwangu? (b) Ni shani ifwe bonse twingasengauka ubupulumushi?

⁷ Yehova tamona fye lelo alabombelanapo. Apo ni Lesa wa bulungi, alakanda incitatubi—pa nshita yalinga. (1 Timote 5:24) Abo bapelululo kuti ubupingushi bwakwe bwaba fye lyashi lya pa kale no kuti tasakamana pa bubifi buntu bacita baleibepa fye. Fintu cili icacindama ku uli onse ilelo uwaibimba muli bucisenene ukuya bwangu bwangu kuli baeluda ba Bwina Kristu ukuti bamwafwe! (Yakobo 5:14, 15) Ifwe bonse kuti pambi twaibukila ku cintiinya cintu bucisenene buleta ilyo tuli mu bulwi bwesu ubwa ku mupashi. Cila mwaka kulabe mpondo—abatamfiwa ukufuma muli ifwe, ubwingi ubwa bene pa mulandu wa kucito bupulumushi ukwabulo kulapila. Tufwile ukupampamina pa kucincintila amatunko ayengamoneko kuti yaletutwala mu ntunga ya musango yo.—Linganyeniko Mateo 26:41.

Cindikeni Ubutungulushi Bwaimikwa na Bulesa

 8. Bushe “bamalaika bakata” abalumbulwa muli Yuda 8 baali ni bani?

⁸ Ubwafya bumbi buntu Yuda alandapo kukanaba no mucinshi ku bulashi ubwaimikwa na bulesa. Ku ca kumwenako, mu cikomo 8 apeela aba babifi bamo bene umulandu wa “kupontela bamalaika bakata.” Bushe aba “bamalaika bakata” ni bani? Baali bantu bashapwililika, lelo abo umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova wabikilepo ifishingamo. Ku ca kumwenako, ifilonganino fyalikwete baeluda, abaapeelwe umulimo wa kucema umukuni wa kwa Lesa. (1 Petro 5:2) Bakangalila benda na bo e ko baali, pamo nga umutumwa Paulo. Kabili ibumba lya baeluda ilya mu Yerusalemu lyalebomba nge bumba litungulula, ukulapingula pa milandu yalekuma ku cilonganino ca Bwina Kristu conse. (Imilimo 15:6) Yuda alisakamikwe sana ukuti bamo mu filonganino baalepontela abaume ba musango yo.

 9. Fya kumwenako nshi ifya kusaalula abaletungulula fintu Yuda aloshako?

⁹ Pa kusenuka imilandile ya musango yo iya musaalula, mu cikomo 11, Yuda alosha ku fya kumwenako na fimbi fitatu nge fya kucinkulako: Kaini, Balaamu, na Kora. Kaini alisuulile ukufunda kwa kwa Yehova ukwa kutemwa kabili ku mufulo akonkelele inshila yakwe umwine iya lupato lwabamo bukomi. (Ukutendeka 4:4-8) Balaamu mu kubwekeshabwekeshapo alisokelwe ukusoka uko mu kushininkisha kwafumine ku ntulo yacila pa cifyalilwa cesu—ne mpunda nkota yakwe umwine na yo yalimusoseshe! Lelo Balaamu muli bukaitemwe atwalilile ukwimina abantu ba kwa Lesa. (Impendwa 22:28, 32-34; Amalango 23:5) Kora alikwete icifulo ca kushingamwa, lelo aalefwaya na fimbi. Asongelekenye ukupondokela Mose, umuntu uwali uwafuukisha ukucilamo mu bantu bonse aba pano isonde.—Impendwa 12:3; 16:1-3, 32.

10. Ni shani fintu bamo ilelo bengaponena mu citeyo ca “kupontela bamalaika bakata,” kabili mulandu nshi imilandile ya musango yo ilingile ukusengaukilwa?

¹⁰ Mwandi ifi fya kumwenako filatusambilisha mu kulengama ukukutika ku kufunda no kucindika abo bantu Yehova abomfya mu fifulo fya kushingamwa! (AbaHebere 13:17) Calyanguka sana ukusange filubo muli baeluda basontwa, pantu baba abashapwililika nga fintu fye na ifwe bonse tushapwililika. Lelo nga twakosela fye pa filubo fyabo no kucefyako umucinshi uo tuli no kubapeela, bushe kuti pambi ‘twalapontela bamalaika bakata’? Mu cikomo 10, Yuda alumbulapo abo “bapontele fintu fyonse ifyo bashaishiba.” Bamo kuti limbi balengulula ifyo ibumba lya baeluda nelyo komiti wa bupingushi apingwile. Lelo tabailemo no kumfwako ifyebo fyonse ifyo baeluda balangulwikepo pa kuti basondwelele muli yo nshila. E co mulandu nshi bengalapontela pa fintu ifyo bashishibe? (Amapinda 18:13) Abo batwalilila mu kulanda kwa musuusha ukwa musango yo kuti balenga mu cilonganino mwaba amalekano nakalimo no kupashanishiwa fye na ku “mabwe ayabelama” mu kubungana kwa basumina banabo. (Yuda 12, 16, 19) Tatwingafwaya ukuba abengaleto busanso bwa ku mupashi kuli bambi. Mu cifulo ca ico, umo umo uwa ifwe napampamine pa kutesekesha abaume bashingamwa pa kubombesha kwabo no kuipeelesha ku mukuni wa kwa Lesa.—1 Timote 5:17.

11. Mulandu nshi Mikaele asengaukiile ukuseba Satana ukuseba kwa miponto?

¹¹ Yuda alosha ku ca kumwenako ca umo uwacindike ubutungulushi bwaimikwa. Alemba ati: “Mikaele malaika mukalamba, pa kukansana na Kaseebanya, ilyo alepelulushanisho mubili wa kwa Mose, tapamine ukumuseba ukuseba kwa miponto; lelo atile, Shikulu akwebaule.” (Yuda 9) Ubu bulondoloshi bwa kucebusha, mu Malembo yapuutwamo yonse ubusangwa fye mwi buuku lya kwa Yuda mweka, butusambilisha amasambililo yabili ayaibela. Pa kubalilapo fye, butusambilisha ukushiila ukupingula kuli Yehova. Cilemoneke fyo Satana afwaile ukubomfya umubili wa muntu wa busumino Mose mu nshila yalubana pa kuti engatwala pa ntanshi ukupepa kwa bufi. We bubifi we! Lelo Mikaele mu kuicefya alisengawike ukupingula, pantu ni Yehova fye aakwete ayo maka. Fintu cingacilapo kanshi ifwe ukusengauka ukupingula abantu ba busumino abaleesha ukubombela Yehova.

12. Cinshi cintu abo bakwate fishingamo mu cilonganino bengasambililako ku ca kumwenako ca kwa Mikaele?

¹² Lubali lumbi, abatungulula mu cilonganino kuti na bo basambililako cimo kuli Mikaele. Na kuba, nangu line Mikaele aali e “malaika mukalamba,” uwacila pali bamalaika bonse, taabomfeshe icifulo cakwe ica maka bubi bubi, nangu fye lintu akalifiwe. Baeluda ba busumino balakonka ico ca kumwenako mu kupalamisha, ukwishibo kuti ukubomfya kwabo amaka bubi bubi ciba musaalula kuli bumulopwe bwa kwa Yehova. Kalata wa kwa Yuda alikomailapo pa bantu abaakwete ififulo fya mucinshi mu filonganino lelo abaishilebomfya amaka yabo bubi bubi. Ku ca kumwenako, mu cikomo 12 ukufika na ku 14, Yuda alemba pa kusenukwa kwabipisha ukwa “baisakamana abene beka ukwabulo mwenso.” (Linganyeniko Esekiele 34:7-10.) Mu mashiwi yambi, ico baalefwaisha intanshi cali kuinonsha abene, te kunonsho mukuni wa kwa Yehova. Baeluda ba lelo kuti basambililako sana kuli ifi fya kumwenako fyabipa. Cine cine, amashiwi ya kwa Yuda pano yalelangilila mu kulengama cintu tushingafwaya ukuba. Lintu twanakila kuli bukaitemwe, te kuti tube ifita fya kwa Kristu; ninshi tupamfiwe fye ukulailwishishe fya pa lwesu. Bonse kanshi mu cifulo ca ico, natwikalile ku mashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Ukupeela ce shuko ukucilo kupokelela.”—Imilimo 20:35.

“Ibakileni mu Kutemwa kwa kwa Lesa”

13. Mulandu nshi ifwe bonse mu kucincila tufwaila ukuibakila mu kutemwa kwa kwa Lesa?

¹³ Ku kusululuka kwa kalata wakwe, Yuda apeela uku kufunda kwa kukafyo mutima ati: “Ibakileni mu kutemwa kwa kwa Lesa.” (Yuda 21) Icikatwaafwa ukulwa ubulwi bwa Bwina Kristu ni cimo fye, ukutwalilila ukutemwikwa kuli Yehova Lesa. Na kuba, icapulamo mu mibele ya kwa Yehova kutemwa. (1 Yohane 4:8) Paulo alembeele Abena Kristu ba ku Roma ati: “Ndesuubila, ndeti, nangu ni mfwa, nangu mweo, nangu ni bamalaika nangu ni bamulopwe, nangu fintu ifyabapo nangu fintu ifikesabako, nangu fya maka, nangu kusansama nangu kushika, nangu icibumbwa cimbi, te kuti cibe na maka ya kutupaatululako ku kutemwa kwa kwa Lesa ukwa muli Kristu Yesu Shikulwifwe.” (Abena Roma 8:38, 39) Nangu ni fyo, ni shani twingaibakilila muli uko kutemwa? Moneni ifintu fitatu ifyo twingacita, ukulingana na fintu Yuda alanda.

14, 15. (a) Cipilibula nshi ukuikuula pa ‘citetekelo cesu icashilisha’? (b) Ni shani fintu twingabebeta ifya kufwala fyesu ifya bulwi bwa ku mupashi?

¹⁴ Ica kubalilapo, Yuda atweba ukutwalilila ukuikuula pa ‘citetekelo cesu icashilisha.’ (Yuda 20) Nga fintu twasambilile mu cipande cifumineko, ili mibombele yatwalilila. Twaba nge fikuulwa ifikabila ukukoshiwa ku fiponako pa mulandu wa miceele. (Linganyeniko Mateo 7:24, 25.) E co twilaesho kucishamo kuicetekela. Mu cifulo ca ico, natulemona inshila muntu twingalaikuulila pa ca kukuulapo ca citetekelo cesu, ukusanguka ifita fya kwa Kristu ifyakoselako, ifya busumino bwacilapo. Ku ca kumwenako, kuti pambi twalanguluka pa mbali sha fya kufwala fya bulwi shimo shimo ishalondololwa pa Abena Efese 6:11-18.

¹⁵ Bushe ifya kufwala fyesu ifya bulwi bwa ku mupashi fyaba shani? Bushe “inkwela ya citetekelo” yalikosa ukulingana na fintu ilekabilo kuba? Nga twapituluka mu mibombele ya mu myaka ya nomba line, bushe tulemonamo ifilelango kunenuka, pamo nga ukunakako mu kusangwa ku kulongana, ukulufyo kupimpa mu butumikishi, nelyo bushe ukucincila mwi sambililo lya pa lwesu kulekubuluka? Ifyo fishibilo fintu fyakakala! Tulekabila ukubombelapo nomba line pa kuikuula no kuikosha mu cine.—1 Timote 4:15; 2 Timote 4:2; AbaHebere 10:24, 25.

16. Cipilibula nshi ukupepela mu mupashi wa mushilo, kabili cinshi cintu tulingile ukulomba Yehova lyonse?

¹⁶ Inshila ya cibili iya kuibakila mu kutemwa kwa kwa Lesa ili kutwalilila ‘ukupepela mu Mupashi wa mushilo.’ (Yuda 20) Ico cilepilibula ukupepa pa kusongwa no mupashi wa kwa Yehova kabili mu kumfwana ne Cebo cakwe icapuutwamo no mupashi. Ipepo ni nshila yakatama iya kupalaminamo kuli Yehova pa lwenu no kulumbulula ukuipeela kwenu kuli wene. Tatulingile ukulekelesha ili shuko lishaiwamina! Kabili lintu tulepepa, kuti twalomba—na kuba, ukutwalilila ukulomba, umupashi wa mushilo. (Luka 11:13) E maka yakosesha ayabako kuli ifwe. Mu kuba no kwaafwa kwa musango yo, kuti lyonse twaibakila mu kutemwa kwa kwa Lesa no kushipikisha nge fita fya kwa Kristu.

17. (a) Mulandu nshi ica kumwenako ca kwa Yuda ica luse cibelele icapulamo? (b) Ni shani fintu umo umo uwa ifwe engatwalilila ukubelelo luse?

¹⁷ Ica citatu, Yuda atucincisha ukutwalilila ukubelelo luse. (Yuda 22) Ica kumwenako cakwe umwine cili icapulamo. Na kuba, mu kulinga ayumfwile ukubipilwa pa mulandu wa kubotelela, bucisenene, no busangu ifyalesokelela mu cilonganino ca Bwina Kristu. Nangu ni fyo, tasupile umutima, ukutontonkanyo kuti shilya shali ni nshita sha busanso nga nshi umushali no kulangwa imibele “yanakilila” pamo nga uluse. Iyo, acincishe bamunyina ukutwalilila ukubelelo luse ilyo lyonse cingacitwa, ukupelulula mu cikuuku na abo abaaletwishika no ‘kusompola fye na mu mulilo’ abaletalansukila ku lubembu. (Yuda 23; Abena Galatia 6:1) Mwandi kufunda ukushaiwamina kuli baeluda ba muli shino nshiku shayafya! Na bo bene balatukuta ukubelela uluse ilyo palipo icishinte cine cine, ilintu na kabili baleba abashangila ilyo cakabilwa. Ifwe bonse mu kupalako tulekabila ukulabelelano luse. Ku ca kumwenako, mu cifulo ca kulasungilila icikonko pa tuntu fye utunono, kuti twaipeelesha ku kulekelela.—Abena Kolose 3:13.

18. Ni shani twingacetekele fyo tukacimfya mu bulwi bwesu ubwa ku mupashi?

¹⁸ Ubulwi buntu tulwa tabwayanguka. Nga fintu Yuda asosa, bwaba “bulwi ubwakosa.” (Yuda 3, NW) Abalwani besu ba maka. Satana ne calo cakwe icibifi no kukaanapwililika kwesu kwine fyonse fyalitwimina. Lelo, kuti twacetekele fyo tukacimfya! Mulandu nshi? Pantu twaba ku lubali lwa kwa Yehova. Yuda asondwelela kalata wakwe no kucinkulako kwa kuti Yehova alepeelwa “ubukata, ubukalamba, ubukose, no lupaka, ukutangilile nshita yonse ya muyayaya, na nomba, no kufika ku nshita sha muyayaya.” (Yuda 25) Bushe ico tacitupuutamo umwenso? Bushe kuti kwabako ukutwishika ukuli konse kanshi, ukuti uyu Lesa umo wine “[ali] na maka ya kumulinda ukuti mwiipununa”? (Yuda 24) Tatwingatwishika nangu panono! Shi umo umo uwa ifwe napampamine pa kutwalilila ukucincintila bucisenene, ukucindika ubutungulushi bwaimikwa na bulesa, no kuibakilila mu kutemwa kwa kwa Lesa. E lyo tukaipakisha ukucimfya kwa bukata capamo.

[Futunoti]

Amepusho ya Kupitulukamo

◻ Ni shani fintu kalata wa kwa Yuda atusambilisha ukucincintila bucisenene?

◻ Mulandu nshi cacindamina ukucindika ubutungulushi bwaimikwa na bulesa?

◻ Wakakala shani umulandu wa kubomfya bubi bubi amaka ya mu cilonganino?

◻ Ni shani fintu twingabombela pa kuibakila mu kutemwa kwa kwa Lesa?

[Icikope pe bula 15]

Ukupusanako ne fita fya cina Roma, Abena Kristu balwa ubulwi bwa ku mupashi

[Icikope pe bula 18]

Bakacema ba Bwina Kristu, tababombela mu kaso, lelo pa mulandu wa kutemwa