Kuti Wasanga Ukusansamusha mu Nshita ya Kumanama

NI SHANI fintu tulingile ukumona ukuyumfwa kwa kumanama? Nga ca kuti twaliipeela kuli Yehova, bushe tulingile ukulolesha pali kwene ngo kweni pa mulandu we subilo lyesu ilya kupapusha no bukumu bwesu ubwa ku mupashi? Bushe ukuyumfwa kwa musango yo kupilibula ukuti lwa ku mupashi tatwalinga ku mulimo wa kwa Lesa?

“Eliya ali muntu wa myumfwile imo iine nga ifwe,” e fyalembele umusambi Yakobo. (Yakobo 5:17) Nangu cingati Yehova abomfeshe Eliya mu nshila ya kusungusha, nelyo fye ni ulya kasesema ayumfwile ukumanama. “Epela”! e fyabilishe Eliya pa kashita kamo. “Nomba, mwe Yehova, buuleni umweo wandi; pantu ine nshili musuma ukucila batata.” (1 Ishamfumu 19:4) Umwaume usunga bumpomfu Yobo, umwanakashi wa citetekelo Hana, na babomfi ba kwa Yehova bambi aba cishinka bakumenye ukumanama. Nelyo fye ni kemba wa malumbo uwa bukapepa Davidi apepele ukuti: “Nasheni ukumanama kwa mutima wandi; na mu mpatapata mfumyenimo.”—Ilumbo 25:17.

Ukubomfya kwa kwa Yehova abantunse mu mulimo wakwe takubalenga abalubukako umupwilapo. Bacili balikwata ukunakuka kwa buntunse no kuyumfwa kabili kuti bakumanya ukumanama lintu baali pe samba lya bwesho. (Imilimo 14:15) Nangu ni fyo, ababomfi ba kwa Lesa balikwata ukwaafwa kwawamapo ukucila bambi mu kubomba no kukanshika kwa mu nkuntu. Natulanguluke ifya kumwenako finono ifya mu Baibolo ku kumona icaafwile abantu bamo umo umo ukucimfya ukupopomenwa kwabo ukwa mu nkuntu no kuyumfwa kwa kumanama.

Umutumwa Wamanama Asanga Ukusansamusha

Umutumwa Paulo alishibe ifyo caleumfwika ukuba uwapopomenwa. “Pantu,” e fyo asosele, “na pa kufika mu Makedonia, tatwali na kutauluka nakalya ku mibili yesu . . . Ubulwi ku nse no mwenso mu kati. Lelo Lesa kasansamusha wa bulanda, asansamwishe ifwe pa kwisa kwa kwa Tito.” (2 Abena Korinti 7:5, 6) Ukupopomenwa kwa kwa Paulo kwalengelwe ne mibele yafulilako iya kulengo kumanama iyalecitika pa nshita imo ine. Kwaliko “ubulwi”—ukupakasa kwakaluka ukwalebika ubumi bwine mu busanso. (Linganyeniko 2 Abena Korinti 1:8.) Mu kulundapo, kwaliko “mwenso mu kati” mu musango wa masakamika pa lwa cilonganino, pamo nge ca mu Korinti.

Mu myeshi inono iya mu kubangilila, Paulo aali nalemba kalata wakwe uwa kubalilapo ku Bena Kristu abena Korinti. Muli yene asenwike imibele yafulilako iyabipa mu cilonganino kabili mu kumonekesha alyangilweko pa lwa fintu abena Korinti bali no kwankulako kuli kalata yakwe. Nangu cibe fyo, Paulo alisansamushiwe lintu Tito aishile ukufuma ku Korinti mu kuba na lipoti iisuma pa lwa kwankulako kwabo. Mu kupalako, Yehova kuti abomfya umo uwa babomfi bakwe aba mu kasuba ka lelo ku kutuletela imbila nsuma no kucefyako ukumanama kwesu.

Ifya Kumona Imilimo Yapeelwa na Lesa

Abena Kristu bambi balikwata icipimo cimo ica kumanama ukukuma ku butumikishi bwabo. Mu cituntulu, bamo aba babomfi ba kwa Yehova balitontonkanya ukuti imilimo yapeelwa na Lesa kuti yaba iya kupinda nga nshi kuli bene ku kufikilisha. Ku ca kumwenako, Mose ayumfwile uushalinga ku kuba umwiminishi wa kwa Lesa ku bena Israele mu Egupti. Pa kati ka fintu fimbi, asosele ukuti taali kalanda walongoloka. (Ukufuma 3:11; 4:10) Lelo mu kuba no kucetekela muli Lesa kabili mu kuba na Aarone nge ca kusoselamo cakwe, Mose atendeke ukufikilisha umulimo wakwe.

Mu kupita kwa nshita Mose tashintilile pali Aarone na kabili. Mu kupalako, bamo mu kutendekelako basanga ubutumikishi bwa Bwina Kristu ubwayafya, lelo balapokelela ukukansha kabili basanguka bakabila ba mbila abakampuka. Ku ca kumwenako, abengi Inte sha kwa Yehova abacaice balikula ku kuba bakashimikila ba nshita yonse nga bapainiya na bamishonari. Cili ica kusansansamusha ukwishiba ukuti Yehova lyonse kuti ashintililwapo ku kufishapo abatumikishi ba Bwina Kristu no kubapeeela amaka ku kufikilisha imilimo yabo yapeelwa na Lesa.—Sekaria 4:6; 2 Abena Korinti 2:14-17; Abena Filipi 4:13.

Ukusansamusha Lintu Walolenkana no Bulanda

Kuti pambi twafuupulwa pa mulandu wa kuyumfwa ubulanda ukuti tatwabombesha mu mulimo wa kwa Lesa. Munyina uishali wa lyonse pa myaka atendeke ukwakana mu butumikishi bwa mwi bala na kabili. Mu kwipipa pa numa, aponene mu kulwala kwabipisha kabili aali pa busanshi mu kubelelela. Munyina wapopomenwe asosele ukuti: “Mu kubangilila, ilyo nali no kuba uwapimpa, nalesengauka icishingamo. Nomba, ilyo ndefwaya ukuba uwapimpa, nshikwete amaka ya kucite co.”

Bushe te kuti cibe ica mano ukubombesha nomba mu cifulo ca kubomfya ulupikwe lwa mu nkuntu pa cacitike ku numa? Bamunyina citika ba kwa Yesu aba ku mubili Yakobo na Yuda tababele abasumina ukufikila pa numa ya mfwa no kubuushiwa kwakwe. Nga ca kuti baliyumfwile aba bulanda pali ici, tacabaleseshe ku kuba ababomfi ba kwa Lesa kabili nelyo fye bakalemba ba Baibolo.

Te Kwesha Ukulekelesha Ipepo

Lintu bali abapopomenwa, abantu ba kwa Lesa balingile ukupepa mu kukosa. Na kuba, Amalembo yakwata amapepo ayengi ayasoselwe mu nshita sha kumanama. (1 Samwele 1:4-20; Ilumbo 42:8) Bamo kuti pambi batontonkanya ukuti: ‘Ndi uwapopomenwa nga nshi ica kuti te kuti mpepe.’ Lyene mulandu nshi te kulanguluka Yona? Ilintu aali mu nda ya cisabi, asosele ukuti: “Ilyo umweo wandi wafwile umutombo mu nda, e lyo naibukishe Yehova, ne pepo lyandi lyafikile kuli imwe mwi tempele lyene lya mushilo. . . . Ndemwipaile lambo kwi shiwi lya kutootela; ifyo nalapa ukumupeela nkafifisha. Ukupususha kwa kwa Yehova.” (Yona 2:4-9) Ee, Yona alipepele, kabili Lesa alimusansamwishe no kumupususha.

Nangu cingatila nkashi mu Sweden aali ni painiya pa myaka iingi, mu kupumikisha ayumfwile uwasuulwa kabili uwanaka te mulandu no butumikishi bwa kulambula. Alumbwile ukupopomenwa kwakwe mwi pepo kuli Yehova. Inshiku shinono pa numa, apokelele lamya ukufuma kuli munyina kwi ofesi lya musambo ilya Watch Tower Society. Aipwishe nga ca kuti kuti ayafwilisha kulya mupepi no bushiku bumo cila mulungu mu kulundana no kutanunuka kwa Bethel. Uyu nkashi pa numa asosele ukuti: “Imibele pa Bethel kabili ukukwata ishuko lya mu nshita ilya kumona ukutanunuka kwa mulimo no kwakana muli kwene campeele ubukose bwalundwapo ubo nakabile.”

Nga ca kuti tuli abapopomenwa, calibe cisuma ukwibukisha ukuti ipepo ni nshila imo iya kulwisha ukupopomenwa. (Abena Kolose 4:2) Mu kwasuka kwi pepo, Yehova kuti pambi aisula iciibi ukutungulula ku mibombele yakulilako mu mulimo wakwe, nelyo kuti pambi apaala ubutumikishi bwesu mu kuba no kusanduluka kwaingilishiwako. (1 Abena Korinti 16:8, 9) Te mulandu ne fyo cingaba, “Ipaalo lya kwa Yehova lyene lilacindamika, kabili talundako ukulungulula.” (Amapinda 10:22) Ici mu kushininkisha kuti catucincimusha.

Ukumanama pa Mulandu wa Kutwishika?

Mu tushita mu tushita, umo uwa babomfi ba kwa Yehova kuti pambi akwata ukutwishika. Nga ca kuti ico calitucitikile, tatulingile ukusondwelela mu kwangufyanya ukuti natulufya ukusenamina kwa kwa Lesa. Yesu takeene umutumwa Toma pa mulandu wa kutwishika amalipoti ya bansangwapo ba kubuuka kwa kwa Shikulu wakwe. Mu cifulo ca ico, Yesu mu kubamo ukutemwa ayafwilishe Toma ukulaba ukutwishika kwakwe. Kabili ifyo Toma aali uwacincimushiwa lintu aishibe ukuti Yesu aali uwa mweo!—Yohane 20:24-29.

Ku kusambilisha kwabo ukwa bufi, ukuŋwiŋwinta, na fimbipo, “abashipepa” abasokelele mu cilonganino ca Bwina Kristu ica mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balelenga bamo ukuba no kutwishika kwa kulengo kumanama. E ico, umusambi Yuda alembele ukuti: “Kabili bamo abaletwishika, bena babeleleni uluse; na bambi pususheni no mwenso, ukubasompola mu mulilo.” (Yuda 3, 4, 16, 22, 23) Pa kutwalilila ukupokelela ukulanguluka kwabamo uluse ukwa kwa Lesa, bakapepa banankwe aba kwa Yuda—ukucilisha baeluda ba cilonganino—bakabile ukulanga uluse ku baletwishika abaishibe cene. (Yakobo 2:13) Ubumi bwabo ubwa muyayaya bwali mu kaposa mweo, apantu bali mu busanso bwa “mulilo” wa bonaushi bwa muyayaya. (Linganyeniko Mateo 18:8, 9; 25:31-33, 41-46.) Kabili mwandi buseko bubako lintu ukwaafwa kwapeelwa mu cikuuku ku basumina banensu abatwishika kabili baba abakosa lwa ku mupashi!

Nga ca kuti amesho ya kulengo bulanda yatulengo kutwishika ukuti Lesa aali na ifwe, tulekabila ukuba aba kulungatika mu mapepo yesu. Pe samba lya mibele ya musango yo, natutwalilile ukulomba amano kuli Yehova. Apeela muli bukapekape ukwabula ukutwebaula pa mulandu wa kubulisha amano no kuyapepela. Tufwile ukutwalilila ‘ukulombela mu citetekelo, no kutwishika nakalya,’ pantu uutwishika apale “bimbi lya muli bemba ilyaimiwa no kusensenunwa ku mwela” mu ntunga iili yonse. Abantu ba musango yo tabapokelela icili conse ukufuma kuli Lesa pantu balafilwa ukupingulapo, ‘abalauka’ mu mapepo yabo kabili na mu nshila shabo shonse. (Yakobo 1:5-8) E co shi natukwate icitetekelo ica kuti Yehova akatwaafwa ukumone ifya kwesha fyesu mu kulinga no kushipikisha fyene. Amalembo kuti yaletwa mu kusakamana kwesu ku basumina banensu nelyo mu kati ke sambililo ilya Baibolo. Ifya kuponako fyayalwilwe ukupitila mu kusakamana kwa kwa Lesa kuti fyatwaafwa ukumona ico tulingile ukucita. Bamalaika kuti baakana mu kututungulula, nelyo kuti twapokelela ubutungulushi ku mupashi wa mushilo. (AbaHebere 1:14) Icintu cikalamba kupepela amano mu kuba no kucetekela kwakumanina muli Lesa wesu wakwato kutemwa.—Amapinda 3:5, 6.

Ibukisha Ukuti Yehova Alapeela Ukusansamusha

Paulo mu kubamo ipepo ashintilile pali Yehova kabili amwishibe ukuba Intulo ya kusansamusha. Umutumwa alembele ukuti: “Abe uwapaalwa Lesa kabili Wishi wa kwa Shikulu Yesu Kristu, Shifwe wa nkumbu kabili Lesa wa cisansamushi conse, uuletusansamusha pali conse ica bucushi icituponena, ku kulenga ifwe tukose ku kusansamusha abali mu ca bucushi conse ku cisansamushi ico tusansamushiwako fwe bene kuli Lesa.”—2 Abena Korinti 1:3, 4.

Lesa wa cisansamushi conse alibo waibukila ku lwa kumanama uko ababomfi bakwe bakumanya kabili afwaya ukubapeela ukutauluka. Mu mulandu wa kwangwako kwa kwa Paulo pa bena Korinti, ukutauluka kwaishile ukupitila muli Tito uwa kubishanya nankwe Umwina Kristu. Iyi ni nshila imo iyo pambi twingasansamushiwamo ilelo. Lintu twaba mu kumanama, tulingile kanshi ukusengauka ukuipaatula fwe bene. (Amapinda 18:1) Ukubishanya na Bena Kristu banensu e nshila imo iyo Lesa atusansamushishamo. Kuti pambi twatontonkanya ukuti: ‘Ndi uwapopomenwa nga nshi ica kuti nshili uwakosa mu kulinga ukuba ne fibusa fyandi ifya Bwina Kristu.’ Nangu cibe fyo, tulingile ukulwisha ukuyumfwa kwa musango yo no kukanaipusula pa lwa kusansamusha uko abasumina banensu bengatambika.

Winenuka!

Bamo aba ifwe kuti pambi tatwakumanyapo ubwesho bwakwata uko kusonga ica kuti twacula ukupopomenwa kwabipisha. Lelo ubulwele bwa kulengo kufunshika, imfwa ya munankwe wa mu cupo, nelyo imibele imbi iya kwesha nga nshi kuti fyaletako ukukanshika kwa mu nkuntu. Nga ca kuti ico cacitika, shi twisondwelela ukuti natulwala lwa ku mupashi. Umuntu wapopomenwa kuti pambi aba uwafikapo nga nshi ku mulimo wa kwa Lesa, nangu fye ukuba na maka ya kwaafwa bambi lwa ku mupashi. Paulo acincishe bamunyina ‘ukukosha abatompoke mitima,’ te kutontonkanya mu mutunganya ukuti bacitile icintu cimo icalubana kabili baali abalwele lwa ku mupashi. (1 Abena Tesalonika 5:14) Nangu cingatila ukupopomenwa inshita shimo kwalundanishiwa ne cilubo no kupeelwo mulandu, ico tacili e mulandu kuli abo ababombela Lesa no mutima wasanguluka. Ukupepa kwabo, nakalimo ukupeelwa mu kuba no bwafya bwabipisha, kwaliba ukwapokelelwa kuli Yehova. Alibatemwa kabili alesa ku kupokolola kwabo mu kuba no kwaafwa kukabilwa no kusansamusha.—Ilumbo 121:1-3.

Abo abapanga abashalapo ba kwa Israele wa ku mupashi baali abapopomenwa nga nshi ku mesho mu mwaka wa 1918. (Linganyeniko Abena Galatia 6:16.) Ukuteyanya kwabo ukwa kushimikila kwali mupepi no konaulwa, bamo aba bene babikilwe mu cifungo mu cilubo, kabili abengi aba kubishanya na bo aba kale babele ababulwa bucishinka, abasangu bakaanya. Mu kulundapo, abasubwa ba citetekelo tabaumfwikishe umulandu Lesa asuminishishe conse ici ukucitika. Pa nshita imo ‘batandile ne filamba,’ lelo tabanenwike. Batwalilile ukubombela Yehova kabili no kuibebeta abene. Ica kufumamo? ‘Baishile no tupundu, nabasende myanshi yabo.’ (Ilumbo 126:5, 6) Abasubwa nomba balamwensekesha ukuti Lesa asuminishe amesho ya musango yo pa kuti bengalopololwa ku mulimo wabo uwa kulobolola uwalesungamina.

Nga ca kuti twapopomenwa pa mulandu wa kuti twalolenkana na mesho yalekanalekana, kuti twanonshiwa ukufuma ku ca kukumanya ca bashalapo basubwa. Mu cifulo ca kunenuka, shi natutwalilile ukucite calungama, nangu cingati kuti twacite co ilintu tulelila. Mu kupita kwa nshita, kukabako inshila ya kufuminamo mu mesho yesu, kabili ‘tukesa no tupundu.’ Ee, ubuseko—icisabo ca mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa—bukaba bwesu pa kuba natushipikisha amesho yesu. Kuli ifwe, Yehova mu kushininkisha akaba “Lesa wa cisansamushi conse.”