Icipandwa 2
E “Nshila ne Cine no Bumi”
1, 2. Mulandu nshi tushali na kwishibila Yehova akubulaba Yesu Kristu, kabili finshi Yesu atucitila?
BUSHE mwalilubapo inshila? Nalimo mwaibukisha ubushiku mwaile ku kutandalila cibusa wenu nelyo lupwa wenu, e lyo mwaluba inshila. Ilyo mwaleenda mu musebo uo mushaishibe bwino bwino, bushe mwalipwisheko umuntu wa kumulanga umwa kuya? Kuti mwaumfwa shani nga ca kuti umuntu wa cikuuku tamulangile fye nshila, lelo amweba no kutila: “Mukwai munkonke fye. Nalamutungulula?” Kuti mwatemwa icine cine!
2 Ifi fine e fyo na Yesu Kristu acita kuli ifwe. Yesu nga tatwafwile, te kuti twishibe ifyo twingapalama kuli Lesa. Pa mulandu wa lubembu no kukanapwililika ifyo abantunse bonse fye bapyana, abantu balifilwa ukuipalamika kuli Lesa, ‘balipaatuka kuli Lesa.’ (Abena Efese 4:17, 18) Tulafwaya uwa kututungulula. Yesu, umuntu wa mutima usuma, alatweba ifya kucita no mwa kuya; te ico ceka. Nge fyo twasambilile mu Cipandwa 1, Yesu alitwita ati: ‘Iseni mulenkonka.’ (Marko 10:21) Kabili alitweba no mulandu tufwile ukusuminina ukumukonka. Bushiku bumo Yesu atile: “Nine nshila ne cine no bumi. Takuli uwisa kuli Tata kano aishila muli ine.” (Yohane 14:6) Natulanshanye imilandu imo imo iyo tushingeshibila Wishi nga tatupitiile mu Mwana. Nga twaishiba iyo milandu e lyo twalalanda pa mulandu Yesu abela “inshila ne cine no bumi.”
E o Yehova Abomfya ku Kufikilisha Ukufwaya Kwakwe
3. Mulandu nshi pa kupalama kuli Lesa tufwile ukupitila muli Yesu?
3 Ica ntanshi ca kuti pa kupalama kuli Lesa tufwile ukupitila muli Yesu pantu Yehova alipeela Umwana wakwe umulimo wacindama sana.a Wishi alenga ukufwaya kwakwe konse fye ukufikilishiwa mu Mwana wakwe. (2 Abena Korinti 1:20; Abena Kolose 1:18-20) Pa kuti twishibe bwino bwino umulimo wa Mwana, tufwile ukutontonkanya pa cacitike mwi bala lya Edene, umo Satana na bantu ba kubalilapo babili bapondokele Yehova.—Ukutendeka 2:16, 17; 3:1-6.
4. Ukupondoka kwali mu Edene kwaletele mulandu nshi, kabili cinshi Yehova acitile pa kuti apwishe uyu mulandu?
4 Ukupondoka kwa mu Edene kwalileta umulandu uwakuma ifibumbwa fyonse fye. Uyu mulandu waletele icipusho ca kuti: Bushe Yehova Lesa alateeka bwino ifibumbwa fyakwe? Pa kupwisha uyu mulandu, Yehova asalilepo ukuti umwana wapwililika, icibumbwa ca mupashi ese pano calo. Ico ali no kucita cali icacindama sana. Aali no kutuula ubumi bwakwe pa kuti alangilile apabuuta tuutu ukuti Yehova e walinga ukuteka, kabili imfwa yakwe yali no kupususha abantunse. Umwana uo asalile aali no kulenga amafya yonse ukupwa ayo ukupondoka kwa kwa Satana kwaletele, kulila fye atwalilila ukuba uwa cishinka mpaka ne mfwa. (AbaHebere 2:14, 15; 1 Yohane 3:8) Nomba kwena Yehova alikwete iminshipendwa ne minshipendwa iya bamalaika bapwililika. (Daniele 7:9, 10) Bushe nani uo aali no kusala ukwisabomba uyu mulimo ushaicindamina? Yehova asalile “Umwana wakwe uwafyalwa eka,” uwaishileinikwa ishina lya kuti Yesu Kristu.—Yohane 3:16.
5, 6. Bushe Yehova alangilile shani ukuti alicetekele Umwana wakwe, kabili cinshi calengele ukuti amucetekele?
5 Bushe tufwile ukupapa ico Yehova asalile Yesu? Iyo nakalya! Wishi alicetekele sana Umwana wakwe uwafyalwa eka. Yehova alisobele ukutila uyu mwana akaba uwa cishinka kuli ena te mulandu na macushi yakamuponena. Alandile ifi ninshi kucili imyaka iingi ilyo Yesu talaisa pano calo. (Esaya 53:3-7, 10-12; Imilimo 8:32-35) Nomba moneni icilanga ukuti Yehova alicetekele sana umwana wakwe. Uyu Mwana alikwete amano ya kuitontonkanishisha nga filya ifibumbwa fimbi ifyakwata amano fiyitontonkanishisha ifya kucita. Na lyo line Yehova alicetekele Umwana wakwe ica kuti no kusobela asobela ukutila akaba uwa cishinka. Cinshi calengele ukuti amucetekele? Mulandu wa kuti alimwishibe. Yehova alishiba Umwana wakwe bwino sana kabili alishiba no kuti umwana wakwe alafwaya sana ukucita ifyo Wishi afwaya. (Yohane 8:29; 14:31) Umwana alitemwa Wishi, e lyo Yehova na o alitemwa Umwana Wakwe. (Yohane 3:35) Icitemwiko cakosa icaba pali Wishi no Mwana, calenga ukuti bekatane no kucetekelana umupwilapo.—Abena Kolose 3:14.
6 Apo twaishiba ukuti umulimo wa Mwana ukalamba, no kuti Yehova alimucetekela, kabili icitemwiko caba pali Wishi no Mwana calikosa, kanshi teti tupape umulandu Lesa asalile Yesu ukuba inshila yeka fye iya kuli Wishi. Lelo kuli umulandu na umbi uo Umwana wakwe eka fye engabela inshila ya kuli Wishi.
Umwana Eka fye E Waishiba Wishi Bwino Sana
7, 8. Mulandu nshi twingalandila ukuti Yesu asosele icine ilyo alandile ukuti takwaba nangu umo uwaishiba Wishi “kano Umwana”?
7 Kwaliba ififwaikwa pa kuti tupalame kuli Yehova. (Amalumbo 15:1-5) Nani uwingacila Umwana ukwishiba ififwaikwa pa kuti tutemwikwe kuli Lesa? Yesu atile: “Tata alimpeela ifintu fyonse, kabili takwaba uwaishiba bwino Umwana kano Wishi, kabili takwaba nangu umo uwaishiba bwino Wishi kano Umwana, na onse uo Umwana afwaya ukumusokolwela.” (Mateo 11:27) Nomba, natumone umulandu twingasosela ukuti Yesu alandile icine ilyo atile takwaba nangu umo uwaishiba bwino Wishi “kano Umwana.”
8 Apo Umwana e ‘beli lya fibumbwa fyonse,’ ninshi e waishiba sana Yehova. (Abena Kolose 1:15) Tontonkanyeni pa fyo Wishi no Mwana batemwanene pa mulandu wa kwikala pamo imyaka iminshipendwa. Ukutula pa ntendekelo ya kubumba ifintu, bali fye babili mpaka fye ilyo bamalaika baishilebumbwa. (Yohane 1:3; Abena Kolose 1:16, 17) Moneni ishuko uyu Mwana akwete ilyo aali na Wishi: alesambilila ifyo Wishi amona ifintu, alesambilila na pa fyo afwaya na pa mafunde yakwe ne fyo acita ifintu. Kanshi ca cine te kukukumya fye ukulanda ukuti Yesu e waishiba Wishi bwino sana. Uku kutemwana no kwishibana bwino e kwalengele Yesu ukulondolola Wishi mu nshila iyo bambi te kuti balondolole.
9, 10. (a) Bushe Yesu asokolwele shani Wishi? (b) Pa kuti tutemwikwe kuli Yehova, cinshi tufwile ukucita?
9 Ifyo Yesu alesambilisha fyalelangilila ifyo aishibe bwino ukutontonkanya kwa kwa Yehova ne fyo afwaya abamupepa ukuba.b Yesu asokolwele ifyaba Wishi mu nshila na imbi iyacindama sana. Yesu atile: “Uwamona ine, amona na Tata.” (Yohane 14:9) Yesu alepashanya Wishi bwino bwino muli fyonse ifyo alelanda ne fyo alecita. E ico nga twabelenga amalyashi ya mu Baibolo ayalanda pali Yesu, twaumfwa amashiwi ayasuma ayo alandile ne fyo alesambilisha bwino, kabili nga twamona ifyo aleundapa abantu no kulila ifilamba pa mulandu wa luse akwete, tuleshiba ukuti ifi fine fye e fyo na Yehova engacita. (Mateo 7:28, 29; Marko 1:40-42; Yohane 11:32-36) Imibele ya kwa Wishi no kufwaya kwakwe fyalimoneke mu nsoselo na mu ncitilo sha Mwana. (Yohane 5:19; 8:28; 12:49, 50) E ico, pa kuti tutemwikwe kuli Yehova, tufwile ukumfwa ku fyo Yesu alesambilisha no kulamupashanya.—Yohane 14:23.
10 Apo Yesu alishiba bwino Yehova kabili alamupashanya muli fyonse, te kuti citupapushe ico Yehova asalile uyu Mwana ukuti abe inshila ya kuli Wishi. Apo nomba twaishiba umulandu twingapitila fye muli Yesu pa kupalama kuli Yehova, natumone umo Yesu aloseshe ilyo atile: “Nine nshila ne cine no bumi. Takuli uwisa kuli Tata kano aishila muli ine.”—Yohane 14:6.
“Nine Nshila”
11. (a) Mulandu nshi twingabela ifibusa na Lesa ukupitila fye muli Yesu epela? (b) Bushe amashiwi yalembwa pali Yohane 14:6 yalangilila shani ukuti icifulo ico Yesu akwata caliibela? (Moneni utumashiwi pe samba.)
11 Natusambilila kale ukuti Yesu e nshila fye yeka iya kuli Lesa. Nomba tontonkanyeni ifyo uyu mulandu wamukuma. Yesu e “nshila” pantu ni muli ena fye e mo twingabela ifibusa fya kwa Lesa. Mulandu nshi twasosele fyo? Apo Yesu ali uwa cishinka mpaka fye ne mfwa, apeele ubumi bwakwe icilubula. (Mateo 20:28) Akubulaba ici cilubula, te kuti tupalame kuli Lesa. Ulubembu lulatalusha abantu kuli Lesa, pantu Yehova wa mushilo, e ico te kuti apalame ku babembu. (Esaya 6:3; 59:2) Lelo icilubula ca kwa Yesu calitupalamika kuli Yehova, e calenga ukuti tubelelwe uluse pa membu shesu. (AbaHebere 10:12; 1 Yohane 1:7) Nga twasumina icilubula ico Lesa atupeela muli Kristu no kucetekela cena, Yehova kuti atutemwa. Takwaba inshila imbi iyo ‘twingawikishiwilwamo kuli Lesa.’c—Abena Roma 5:6-11.
12. Bushe ni muli finshi Yesu aba “inshila”?
12 Yesu ni “nshila” na lintu tulepepa kuli Lesa pantu amapepo yesu yapitila muli ena. Pa kuti ukulomba kwesu ukufuma pa nshi ya mutima kumfwike kuli Yehova, tufwile ukupepa ukupitila muli Yesu, epela. (1 Yohane 5:13, 14) Yesu umwine atile: “Nga mwalomba icintu conse kuli Tata, akamupeela mwi shina lyandi. . . . Lombeni kabili mukapokelela, ukuti ukusekelela kwenu kufishiwepo.” (Yohane 16:23, 24) E ico kanshi, mwi shina lya kwa Yesu e mo twingapepela kuli Yehova no kumwita atuti “Shifwe.” (Mateo 6:9) Cimbi ico Yesu abela “inshila,” ni co e o tufwile ukupashanya. Nga fintu tusambilile kale, Yesu alepashanya Wishi bwino bwino mu fintu fyonse ifyo alecita. E ico alitulanga ifya kucita pa kuti Yehova atutemwe. Kanshi, pa kuti tupalame kuli Yehova, tufwile ukulakonka mu ntampulo sha kwa Yesu.—1 Petro 2:21.
“Nine . . . Cine”
13, 14. (a) Twaishiba shani ukuti Yesu lyonse alelanda icine? (b) Pa kuti Yesu abe “icine,” cinshi acitile, kabili mulandu nshi acitile fyo?
13 Yesu, lyonse fye, alelanda icine nga alelanda pa Cebo ca kwa Wishi. (Yohane 8:40, 45, 46) Yesu tatalile alandapo ubufi. (1 Petro 2:22) Nangu fye balwani bakwe balisumine ukuti alesambilisha “inshila ya kwa Lesa mu cine.” (Marko 12:13, 14) Lelo, ilyo Yesu atile, “nine . . . cine,” talelanda fye pa kuti aleshimikila no kusambilisha abantu icine. Kuli na fimbi ifyo alelandapo.
14 Ibukisheni ukuti ilyo Yehova apuutilemo abalelemba Baibolo ukuti basobele ifintu ifingi pali Mesia, nelyo Kristu, ninshi kucili imyaka iingi sana pa kuti Yesu ese pe sonde. Aya masesemo yalesobela ifyo aali no kuba, umulimo aali no kulabomba, e lyo ne fyo imfwa yakwe yali no kuba. Kabili, mu Mafunde ya kwa Mose mwalembelwe ifyaishilefikilishiwa ilyo Mesia aishile. (AbaHebere 10:1) Bushe Yesu aali no kuba uwa cishinka mpaka ne mfwa nga filya fine amasesemo yonse yalandile pali ena? Nga aba uwa cishinka e lyo cingeshibikwa ukuti ifyo Yehova Lesa asobela fya cine. Muli uyu mulandu wacindama, Yesu e wali no kulanga nampo nga Lesa asobeele ifya cine nelyo iyo. Fyonse ifyo Yesu alecita ne fyo alelanda fyalelanga apabuuta tuutu ukuti ifyo amasesemo yalandile pali ena fyali fya cine. (2 Abena Korinti 1:20) E ico kanshi Yesu aali “cine.” Cali kwati ukusesema kwa kwa Yehova kwaishileba ukwa cine ilyo Yesu aishile pano calo.—Yohane 1:17; Abena Kolose 2:16, 17.
“Nine . . . Bumi”
15. Bushe ukutetekelo Umwana calola mwi, kabili busuma nshi bwingafumamo?
15 Yesu e “bumi,” pantu muli ena fye e mo twingapeelelwa “ubumi ubwine bwine.” (1 Timote 6:19) Baibolo itila: “Uutetekelo Mwana aba no bumi bwa muyayaya; uushumfwila Mwana takamone ubumi, lelo ubukali bwa kwa Lesa bwaikala pali ena.” (Yohane 3:36) Bushe ukutetekela Umwana wa kwa Lesa e kutila shani? Calola mu kuti tufwile ukushininwa ukuti te kuti tukwate ubumi ukwabula ena. Kabili, nga twalicetekela umwana, tufwile ukulabomba imilimo iilangilila ukuti twalimutetekela, no kutwalilila ukulasambilila kuli Yesu, e lyo no kubaka sana ifyo atusambilisha no kumupashanya sana. (Yakobo 2:26) Ukutetekela Umwana wa kwa Lesa, kulapeela isubilo lya kwikala umuyayaya. Ababa mu “mukuni unono,” abasubwa na Lesa, bakekala mu muulu ukwabula ukufwa, na baba mwi “bumba likalamba” abetwa ati “impanga shimbi,” bakaba abapwililika kabili bakekala mu paradaise pano pene pe sonde.—Luka 12:32; 23:43; Ukusokolola 7:9-17; Yohane 10:16.
16, 17. (a) Bushe Yesu akaba shani “ubumi” na ku bantu bafwa? (b) Cinshi twingasumina no mweo onse?
16 Inga bafwa kale bena, cikaba shani? Yesu, “bumi” na kuli aba bantu. Ilyo kwashele panono ukubuusha Lasaro ku bafwa, Yesu aebele Malita, nkashi ya kwa Lasaro ati: “Nine kubuuka kabili ubumi. Uuntetekela, nangu afwa, akaba no bumi.” (Yohane 11:25) Yehova alipeela Umwana wakwe “imfungulo sha mfwa ne sha ku Nshiishi,” icilolele mu kuti alimupeela amaka ya kubuusha abafwa. (Ukusokolola 1:17, 18) Yesu wacindamikwa akabomfya isho mfungulo no kwisula ku mbo na bonse ababamo bakafumamo.—Yohane 5:28, 29.
17 Pa kuti Yesu alangilile ico aishile pano calo no mulimo aishile mu kubomba, alandile fye amashiwi ayanono aya kuti, “Nine nshila ne cine no bumi.” Aya mashiwi yakankaala nga nshi kuli ifwe bonse. Ibukisheni ukuti Yesu akonkeshepo amashiwi ya kuti: “Takuli uwisa kuli Tata kano aishila muli ine.” (Yohane 14:6) Aya mashiwi ayo Yesu alandile yacili yalicindama pali lelo nga filya fiine fye yacindeme ilyo ayalandile. E ico kuti twasumina no mweo onse ukuti nga twakonka Yesu, tatwakalube nshila nangu panono. Takwaba umbi uwingatulangilila inshila ya ‘kuli Wishi,’ kano fye ena epela.
Bushe Mukamukonka?
18. Cinshi cikalangilila ukutila umuntu alekonka Yesu mu bufumacumi?
18 Apo Umwana alikwata umulimo wacindama sana kabili e waishiba bwino Wishi, nalinga ukumukonka. Nga fintu twasambilile mu Cipandwa 1, abakonka Yesu mu bufumacumi balalangilile co ku fyo bacita, te kulanda fye pa kanwa, nangu ukusumina fye mu mutima. Nga tulefwaya ukukonka Kristu tufwile ukulabaka ifyo atusambilisha no kulamupashanya. (Yohane 13:15) Ibuuku lino ilyo mulebelenga likamwafwa ukucita ifi fintu.
19, 20. Finshi fili muli cino citabo ifingamwafwa ukulakonka Kristu?
19 Mu fipandwa fyalakonkapo, twalalanda sana pa fyo Yesu aali, e lyo no mulimo abombele. Ifi fipandwa fili mu fipande fitatu. Intanshi twalalanda pa mibele yakwe ne nshila alebombelamo ifintu. Ica bubili twalalanda pa fyo acincile mu kushimikila no kusambilisha abantu. Ica butatu, ni pa fyo alangile ukutemwa. Ukutendekela mu Cipandwa 3, mwakulaba umukululo wa kutufunda uwa kulatila “Kuti Mwacita Shani pa Kuti Mukonke Yesu?” Amalembo na mepusho yalimo ya kutwafwa ukutontonkanya pa fyo twingapashanya Yesu mu fyo tulanda na mu fyo tucita.
20 Apo Yehova Lesa alitwafwa, tatufwile ukulamona kwati twaliluba inshila nelyo kwati Lesa aba ukutali pa mulandu wa lubembu ulo twapyana. Yehova aliipeeleshe sana pa kututumina Umwana wakwe uwatulanga ifyo twingacita pa kuti twingaba ifibusa fya kwa Lesa. (1 Yohane 4:9, 10) Kanshi lekeni ukutasha pa kutemwa kwa kwa Lesa ukushaikulila, kulenge musumine ‘ukulakonka’ Yesu no kucita ifilanga ukuti muli basambi bakwe.—Marko 10:21.
[Amafutunoti]
a Umulimo wa Mwana walicindama sana ica kuti mu Baibolo alinikwa na mashina ayengi na malumbo ayalondolola icifulo akwata.—Moneni umukululo uli pe bula 23.
b Moneni amashiwi ya kwa Yesu ayalembwa pali Mateo 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40.
c Filya Yesu asosele pali Yohane 14:6 ukuti “Nine” alelanda fye ukutila icifulo akwata calicindama, nokutulanga ukutila e nshila, ena fye e pitilo lya kuli Wishi.
[Akabokoshi pe bula 23]
Amalumbo Yamo Yamo ayo Betilako Yesu Kristu
Ameni (e kutila “cibe ifyo fine,” nelyo “ca cine”). Ni muli ena fye e mo amalayo ya kwa Lesa yafikilishiwa.—2 Abena Korinti 1:19, 20.
Wishi wa Nshita Pe. Yehova alimupeela amaka ayengi aya kulenga abantu ukukwata isubilo lya kuba abapwililika ku ciyayaya pano pene pa calo.—Esaya 9:6.
Shimapepo Mukalamba. Kuti atuwamya ku membu no kutulubula ku mfwa yaisa pa mulandu wa lubembu.—AbaHebere 3:1; 9:13, 14, 25, 26.
Imfumu ya shamfumu. Apo Yesu ni Mfumu yasalwa na Lesa, alikwata sana amaka ukucila bakateka bonse pano isonde.—Ukusokolola 17:14.
Cilolo wa Mutende. Apo ni Kateka wa Bufumu bwa kwa Lesa, Yesu akaleta umutende pe sonde icalo fye conse kabili tawakapwe.—Esaya 9:6.
Kabilo wa Cipesha Mano. Ukufunda kwa kwa Yesu kulabomba lyonse fye kabili kwalipwililika. Nga twamumfwa kuti twaisapusuka.—Esaya 9:6; Yohane 6:68.
Cebo. E Nkombe ya kwa Yehova.—Yohane 1:1.
[Icikope pe bula 14]
‘Mulenkonka’