Yobo Alishipikishe Kabili Ali Uwa Cishinka
“Bushe naumona umubomfi wandi Yobo, ukuti tapaba uwaba nga ena pe sonde, umuntu uwatambalala kabili umulungami, uutiina Lesa kabili uwatalukako ku fyabipa?”—YOBO 1:8, NW.
1, 2. (a) Mafya nshi ayaishile pali Yobo mu kupumikisha? (b) Londololeni ifyo Yobo aleikala ilyo amacushi yashilaisa pali ena.
KALE kwali umuntu uwakwete nalimo fyonse ifyo alekabila. Alikwete icuma, ubumi ubusuma, ulupwa ulwa nsansa, kabili alilumbwike nga nshi. Lelo, mu nshita fye iinono, amacushi yalekanalekana yaishile pali ena. Balimwibile no kumonawila icuma conse ico akwete. Lyena, icikuuku icikalamba caipeye abana bakwe bonse. Tapakokwele alwele ubulwele ububi ica kuti umubili wakwe onse wamenene ifipute. Nalimo mwailuka ukuti uyu muntu ali ni Yobo, umwaume uwalandwapo sana mwi buuku ilyainikwako ishina lyakwe.—Yobo, icipandwa 1 na 2.
2 Yobo alilishike ukuti: “Iye kanshi nga ndi filya nali imyeshi ya kale.” (Yobo 3:3; 29:2, NW) Na ifwe bonse nga twaba na macushi, tulebukisha inshita ilyo twaleikala bwino. E fyo cali na kuli Yobo, aleikala bwino, nalimo ukwabula amafya ayali yonse. Abakankaala balimucindike kabili baleya kuli ena ukuti abapande amano. (Yobo 29:5-11) Ali ne cuma nga nshi, lelo talekele icuma ukumulenga ukulaba ku fyacindama. (Yobo 31:24, 25, 28) Bamukamfwilwa na bana banshiwa nga bapelelwa, alebafwa. (Yobo 29:12-16) Kabili ali uwa cishinka ku mukashi wakwe.—Yobo 31:1, 9, 11.
3. Bushe Yehova alemona shani Yobo?
3 Yobo ali uwatambalala pantu alepepa Lesa. Yehova atile: “Tapaba uwaba nga ena pe sonde, umuntu uwatambalala kabili umulungami, uutiina Lesa kabili uwatalukako ku fyabipa.” (Yobo 1:1, 8, NW) Nomba te mulandu ne fyo Yobo ali uwa cishinka, amacushi yalishile pali ena. Fyonse ifyo akwete fyalilobele, kabili no mwine wine alyeshiwe ica kuti alisakamikwe nga nshi kabili alekalipwa.
4. Mulandu nshi ciwamine ukupituluka mu fyo Yobo aculile?
4 Ca cine, Yobo aliculile nga nshi, lelo kwaliba ababomfi bwa kwa Lesa na bambi abaculile nga ena. Na lelo line, Abena Kristu abengi balacula nge fyo na Yobo aculile. Kanshi nacilinga ukulanda pali aya mepusho yabili ayacindama nga nshi, ayaleti: Bushe ukupituluka mu fyo Yobo aculile kuti kwatwafwa shani ukushipikisha amacushi nga yatuponena? Kabili kuti kwatusambilisha shani ukuba ne cililishi ku balecula?
Umulandu wa Bucishinka no Kweshiwa
5. Ukulingana ne fyo Satana aletontonkanya, mulandu nshi Yobo alepepela Lesa?
5 Ifyo Yobo apitilemo fyaliibelele. Yobo taishibe ukuti Kaseebanya aletwishika icalengele ukuti alepepa Lesa. Ilyo aba mu muulu bakumene pamo, Yehova alandile pa mibele isuma iya kwa Yobo, lelo Satana ayaswike ukuti: “Bushe tamwamucingilila no kucingilila ing’anda yakwe na fyonse ifyo akwata?” Kanshi Satana aletila icalengele Yobo ukulapepa, ni co Lesa alemucingilila, kabili mu nshila imbi aletila ico abantunse bapepela Lesa ni co alabacingilila. Lyena Satana atile kuli Yehova: “Shi tambikeni ukuboko kwenu, mukumye na pa fyo akwata fyonse, mumone nga takamutuke pa menso yenu.”—Yobo 1:8-11, NW.
6. Mulandu nshi uwacindama uo Satana aimishe?
6 Uyu mulandu walicindeme sana. Satana aletwishika inshila Yehova atekelamo abantunse. Bushe Lesa kuti aba kateka musuma pa bantunse? Nelyo nge fyo Satana aletontonkanya, bushe icilenga ukuti abantu balemunakila ni co alabacingilila? Yehova asuminishe Satana ukwesha Yobo pa kuti ashininkishe nga ca kuti ifyo aletontonkanya fya cine. Kabili Yehova alicetekele ukuti umubomfi wakwe ali no kutwalilila ukuba ne cishinka. E ico, Satana aletele amacushi yalekanalekana pali Yobo mu nshita fye iinono. Ilyo fyonse ifyo aeseshe ukucita fyakeene ukubomba, apamine Yobo ku bulwele ubwabipisha. Kaseebanya atile: “Inkanda pa nkanda, kabili conse ico umuntu akwata kuti apeela pa mweo wakwe.”—Yobo 2:4, NW.
7. Bushe ababomfi ba kwa Lesa pali lelo kuti bapita shani mu mesho nga yalya Yobo apitilemo?
7 Nangu ca kuti Abena Kristu tabapita muli fyonse ifyo Yobo apitilemo, na bo bene balaba na mafya ayalekanalekana. E lyo bambi balakwata amafya ya mu lupwa nelyo balabacusha pa mulandu wa kuti Bena Kristu. Ubupiina no kulwalilila na fyo filalenga abantu ukusakamikwa. Bamo balifwila na pa citetekelo cabo. Nomba, tatulingile ukulamona kwati Satana e ulenga ubwafya bonse ubo tupitamo. Na ifwe bene kuti twailetela amafya yamo nelyo kuti twaba na mafya pa mulandu wa kukanapwililika. (Abena Galatia 6:7) Na kabili ifwe bonse kuti twacula pa mulandu wa kukota nelyo pa mulandu wa finkunka ificitika. Baibolo yalilondolola bwino bwino ukuti pali ino nshita, Yehova tacingilila ababomfi bakwe mu cipesha amano ku fintu fya musango yu.—Lukala Milandu 9:11.
8. Bushe Satana kuti abomfya shani amafya tukwata pa kwesha ukutunenuna?
8 Satana kuti abomfya amacushi ayatuponene pa kunasha icitetekelo cesu. Umutumwa Paulo atile ali no ‘muunga mu mubili, malaika wa kwa Satana, uwalemutobaula amapi.’ (2 Abena Korinti 12:7) Nampo ubu bwafya nga bwali kukanamwenekesha nelyo iyo, Paulo alishibe ukuti Satana kuti ashukila ubwafya no bulanda ifyo Paulo akwete pa mulandu wa macushi pa kuti engapwisha insansa na bucishinka bwakwe. (Amapinda 24:10) Pali nomba, Satana kuti alenga balupwa, abo tusambilila nabo, nelyo bakateka ba lufyengo ukulatucusha mu nshila ishalekanalekana.
9. Mulandu nshi tushipapila sana nga twaba na mafya nelyo nga baletucusha pa mulandu wa kuti tuli Bena Kristu?
9 Bushe kuti twashipikisha shani aya mafya? Kuti twashipikisha nga ca kuti tulemona amafya nge shuko lya kulanga ukuti twalitemwa Yehova kabili tulamunakila te lintu fye ifintu fiweme, lelo na lintu tuli na mafya. (Yakobo 1:2-4) Te mulandu ne cingalenga amafya, ukwishiba ukuti calicindama ukutwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa kukatwafwa ukushipa mu kupepa Yehova. Umutumwa Petro alembele ku Bena Kristu ukuti: “Mwe batemwikwa, mwipapa umulilo uulepya muli imwe, icilecitika ku kumwesha, kwati cintu iceni icamuponena.” (1 Petro 4:12) Kabili umutumwa Paulo alondolwele ukuti: “Bonse abafwaisha ukwikala umwabela ukuipeelesha kuli bukapepa muli Kristu Yesu bakapakaswa.” (2 Timote 3:12) Na pali nomba Satana alatwishika nga ca kuti Inte sha kwa Yehova kuti batwalilila ukuba ne cishinka kuli Lesa, nga filya fine aletwishika Yobo. Na kuba, Baibolo ilanga ukuti Satana alasansa sana abantu ba kwa Lesa muli shino nshiku sha kulekelesha ukucila kale.—Ukusokolola 12:9, 17.
Ukukanaishiba Ico Yobo Aleculila no Kupanda Amano Ukwa Bufi
10. Cinshi cabipileko ilyo Yobo alecula?
10 Icabipile ilyo Yobo alecula ca kuti taishibe umulandu aleculila muli ulya musango. Ici calengele ukuti atendeke ukutontonkanya ukuti “Yehova alimpeele, kabili Yehova ampokolola.” (Yobo 1:21, NW) Nalimo Satana aleesha ukulenga Yobo ukulamona kwati Lesa e waletele amacushi pali ena.
11. Londololeni ifyo Yobo aleumfwa ilyo alecula.
11 Nangu ca kuti Yobo alikeene ukutuka Lesa, nge fyo umukashi wakwe alemweba, alinenwike icine cine. (Yobo 2:9, 10) Atile: “ababifi baleikala bwino ukuncila.” (Yobo 21:7-9) Nalimo aleipusha no kuti: ‘Mulandu nshi Lesa alenkandila ifi.’ Kabili kwali ne nshita ilyo alefwaya fye ukufwa. Alilishike ukuti: “Iye nga mwingamfisa mu Nshiishi, no kumbelamika bukasuke ubukali bwenu bukapite, nga mwampimine nshita no kunjibukisha!”—Yobo 14:13, NW.
12, 13. Bushe ifyo abanankwe batatu basosele fyalengele Yobo ukumfwa shani?
12 Yobo balimutandalile ku banankwe batatu abaishile ‘ku kumulililo bulanda no kumusansamusha.’ (Yobo 2:11) Lelo, aba banankwe baishileba “bakasansamusha ba kukalifya.” (Yobo 16:2, NW) Yobo nga alitemenwe sana ukuba ne fibusa ifyo ali no kwebako amafya yonse ayo alepitamo, lelo aba banankwe batatu balengele Yobo ukupelenganishiwa sana no kuba no bulanda nga nshi.—Yobo 19:2; 26:2.
13 Nalimo Yobo aleipusha ukuti: ‘Mulandu nshi ifi filecitikila kuli ine? Cinshi nacita pa kuti ndecula umusango yu?’ Abanankwe balemupeela imilandu iyabula ukulondoloka. Baleti Yobo ailetelele fye pantu alicitile ulubembu ulwabipisha. Elifasi aipwishe ukuti: “Nani uwa kaele uwafwa? . . . Ukulingana fye ne fyo namona, abapanga ukucita ububi na batanda amafya baseepa ifi fiine.”—Yobo 4:7, 8, NW.
14. Mulandu nshi tushilingile ukutontonkanya ukuti umuntu nga alecula ninshi alibembuka?
14 Ca cine, kuti twaba na mafya nga tulebyala ku mubili mu nshita ya kuti tulebyala ku mupashi. (Abena Galatia 6:7, 8) Na lyo line, apo fye twikala muli buno bwikashi, kuti twaba na mafya nangu ca kuti twalikwata imibele isuma. Na kuba, na bantu ba kaele nabo balaponenwa na macushi ayalekanalekana. Yesu Kristu uwali “uushakowela, [kabili] uwapaatuka ku babembu,” aliculile nga nshi ilyo afwile pa cimuti, kabili umutumwa Yakobo na o aliculile ilyo bamwipeye pa mulandu wa kuba Umwina Kristu. (AbaHebere 7:26; Imilimo 12:1, 2) Imilandu ya bufi iya kwa Elifasi na banankwe babili yalengele Yobo ukutendeka ukuipokolola no kupampamina pa kusosa ukuti ali uwa kaele. Na lyo line, aba bantu bakoselepo fye ukuti limbi ico Yobo aleculila ni co alibembwike. Nalimo ici calikumine ne fyo Yobo alemona ubupingushi bwa kwa Lesa.—Yobo 34:5; 35:2.
Ifingatwafwa Ukushipikisha Ilyo Tuli na Macushi
15. Finshi tulingile ukulaibukisha pa kuti twingashipikisha amafya?
15 Bushe kuti twasambililako fimo kuli Yobo? Amacushi, ukulwalilila, nelyo ukupakaswa tafyawama. Nga tuli na mafya, cimoneka kwati abantu bambi tabacula nge fyo ifwe tucula. (Amalumbo 73:3-12) Kanshi, limo limo, tulingile ukulaipusha amepusho ya musango yu: ‘Bushe ukutemwa Lesa kuti kwalenga ukuti ndemubombela ilyo ifintu fiweme na lintu ndi na mafya? Bushe ndafwaisha ukulenga Yehova “ukwasuka uumuseebanya?”’ (Amapinda 27:11; Mateo 22:37) Twilaleka ifyo bambi balanda filetulenga ukulatwishika nga ca kuti Shifwe wa mu muulu kuti atwafwa. Umwina Kristu umo uwaculile pa myaka iingi ku bulwele ubushipola atile: “Nalishiba ukuti conse ico Yehova asuminisha ukucitika ninshi kuti nashipikisha. Nalishiba ukuti akangafwa ukushipikisha. Na kuba, lyonse alangafwa.”
16. Bushe Icebo ca kwa Lesa cafwa shani abali na mafya?
16 Ifwe twalishiba imicenjelo ya kwa Satana iyo Yobo ashaishibe. “Tatwaluba amapange yakwe.” (2 Abena Korinti 2:11) Na kabili tulakutika ku kupanda amano uko twingashintililapo. Muli Baibolo, mwaliba amalyashi ya baume na banakashi ba busumino abashipikishe amafya ayalekanalekana. Umutumwa Paulo, uwaculile sana ukucila abengi, alembele ukuti: “Fyonse ifyalembelwe libeela fyalembeelwe ku kutufunda, ukuti mu kushipikisha kwesu na mu kusansamusha ukufuma mu Malembo tube ne subilo.” (Abena Roma 15:4) Nte umo uwa ku Bulaya balimupoosele mu cifungo pa mulandu wa citetekelo cakwe. Ilyo ali mu cifungo akabushenye ifya kulya pa nshiku shitatu na Baibolo. Atile: “Ala caliweme nga nshi ukukwata Baibolo! Nangu ca kuti naleba ne nsala pa nshiku shitatu, ica kulya ca ku mupashi cena nalelya kabili calingafwile pamo na bambi ukushipikisha amesho muli shilya nshiku shayafya. Nalisunga ilya Baibolo ukufika na lelo.”
17. Finshi ifyo Lesa ateyanya ifingatwafwa ukushipikisha?
17 Pa mbali ya cisansamushi ico tusanga mu Malembo, twalikwata impapulo ishingi ishitwafwa ukwishiba ifyo Baibolo ilanda. Muli shi mpapulo mwaliba ukufunda kusuma ukutwafwa ukupwisha nelyo ukushipikisha amafya. Nga mwamona muli Watch Tower Publications Index, nalimo kuti mwasanga ilyashi ililelanda pa Mwina Kristu uwaeshiwe nge fyo muleeshiwa. (1 Petro 5:9) Kabili kuti cawama sana ukwebako bambi ubwafya mukwete. Kuti mwaebako baeluda ba cililishi nelyo Abena Kristu bambi abakosoka. Ne cacindamisha ca kutila kuti mwapepa kuli Yehova kabili kuti amwafwa ukupitila mu mupashi wakwe uwa mushilo. Bushe Paulo ashipikishe shani ‘amapi’ ya kwa Satana? Ashintilile pali Lesa. (2 Abena Korinti 12:9, 10) Alembele ukuti: “Muli fyonse ndi no bukose mu ulenkosha.”—Abena Filipi 4:13.
18. Bushe Abena Kristu banensu kuti batukoselesha shani?
18 Kanshi kwaliba ifingi ifingatwafwa ukushipikisha, e co twilashingashinga ukufwaya ukwafwiwa. Ipinda litila: “Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? Awe ninshi amaka yobe yanono.” (Amapinda 24:10, NW) Nga filya fine ububenshi bwingawisha ing’anda yakuulilwa ne fimuti, e fyo no kunenuka kwingapwisha bucishinka bwa Mwina Kristu. Pa kupwisha ubu bwafya, Yehova alatwafwa ukupitila mu Bena Kristu banensu. Pa bushiku Yesu bamwikete, malaika alimoneke kuli ena kabili alimukoseshe. (Luka 22:43) Ilyo Paulo balemutwala ku Roma ninshi nabamwikata, ‘alitootele Lesa kabili alikoshiwe’ lintu akumenye aba bwananyina pa Mushiika wa Api na pa Ng’anda sha Beni Shitatu. (Imilimo 28:15) Nte umwina Germany acili alebukisha ifyo bamwafwile ilyo afikile mu nkambi ya kucushishamo abantu iyali mu mushi wa Ravensbrück. Pali ilya nshita ali fye musepela kabili ali no mwenso nga nshi. Ashimika ukuti: “Tapakokwele Nte alinsangile kabili alimpokelele bwino. Lyena bankashi bambi balinsendele kabili batendeke ukunsunga ica kuti baishileba kwati ni bamayo kabili lyonse balengafwa ukukosha bucibusa bwandi na Yehova.”
‘Muleba aba Cishinka’
19. Cinshi cayafwile Yobo ukukaana amatunko ya kwa Satana?
19 Yehova atile Yobo ali muntu “uwa cishinka.” (Yobo 2:3) Nangu ca kuti Yobo alinenwike kabili taishibe umulandu aleculila, bucishinka bwakwe kuli Yehova tabwapwile. Yobo alikeene ukuleka ukuba ne cishinka kuli Lesa. Atile: “Nshakaleke ukuba ne cishinka mpaka ne mfwa yandi!”—Yobo 27:5.
20. Mulandu nshi ukushipikisha kwacindamina?
20 Te mulandu ne fingatuponena, nga twaba no mupampamina nga ulya Yobo akwete, tukashipikisha amesho, ukukaanya, nelyo amacushi. Yesu asosele ku cilonganino ca ku Smurna ukuti: “Witiina ifyo walaswa uculeko. Moneni! Kaseebanya akulapoosa bamo pali imwe mu cifungo ukuti mukeshiwe umupwilapo, no kuti mukabe mu bucushi inshiku ikumi (10). Ube uwa cishinka ukufika na ku mfwa, na ine nkakupeela icilongwe ca bumi.”—Ukusokolola 2:10.
21, 22. Finshi tulingile ukwishiba ifingatusansamusha ilyo tulecula?
21 Muli buno bwikashi butungululwa na Satana, ukushipikisha na bucishinka bwesu fikeshiwa. Lelo, Yesu atweba ukuti tatulingile ukutiina pantu tukapokelela icilambu ku ntanshi. Icacindama kuba aba cishinka. Paulo atile “ubucushi bwa kashita akanono,” lelo “ubukata,” nelyo icilambu ico Yehova atulaya, ‘calipulishamo kabili ca muyayaya.’ (2 Abena Korinti 4:17, 18) Nangu fye ni Yobo, inshita aculile yali inono nga kuilinganya ku myaka ali ne nsansa pa ntanshi na pa numa ya bwesho.—Yobo 42:16.
22 Na lyo line, nalimo kulaba inshita ilyo tumona kwati amesho yesu yakokola kabili amacushi yesu yakulisha. Mu cipande cikonkelepo, tukalanda pa fyo ifyacitikile Yobo fingatusambilisha amasambililo na yambi pa kushipikisha. Tukalanda na pa nshila isho twingabomfya pa kukoselesha abalecula.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Mulandu nshi uwacindama uo Satana aimishe pali bucishinka bwa kwa Yobo?
• Mulandu nshi tushilingile ukupapa sana nga twaba na macushi?
• Bushe Yehova atwafwa shani ukushipikisha?
[Ifikope pe bula 23]
Ukulasapika, ukulanda ku Bena Kristu bakosoka, ne pepo ukufuma pa nshi ya mutima kukatwafwa ukushipikisha