Ukulanda Ifisuma Kabili Ifya Kukuula

UBUKOMBE twatumwa ukushimikila bwaba ni mbila nsuma. Yesu atile: “Ne mbila nsuma ili no kubililwa kabela ku nko shonse.” (Marko 13:10) Yesu umwine abikile ica kumwenako pa kusabankanye “mbila nsuma ya bufumu bwa kwa Lesa.” (Luka 4:43) Ico abatumwa balebilisha na co ciitwa “imbila nsuma ya kwa Lesa” kabili “imbila nsuma ya kwa Kristu.” (1 Tes. 2:2; 2 Kor. 2:12) Ubukombe bwa musango yo bwa kukuula kabili busuma.

Ukulingana no kubilisha kwa “mbila nsuma ya muyayaya” iibila ‘malaika upupuka mu kati ka muulu,’ tucincisha abantu atuti: “Tiineni Lesa, no kumupeelo mucinshi.” (Ukus. 14:6, 7) Konse konse tweba abantu pa lwa kwa Lesa wa cine, ishina lyakwe, imibele yakwe iyawamisha, imilimo yakwe iyapesha amano, ubufwayo bwakwe ubwa kutemwa, tubeba ukuti tuli no kulubulula kuli wene, e lyo na fintu afwaya tulecita. Imbila nsuma isanshamo ne cishinka ca kuti Yehova Lesa akonaula ababifi, abamuseebanya kabili abalenga imikalile ya bantu bambi ukuba iya nkumbabulili. Lelo te ifwe fwe bakapingula ba abo tushimikilako. Ico tufwaisha fye ca kuti abengi nga nshi bakomfwile ubukombe bwa mu Baibolo pa kuti bukabe cine cine ni mbila nsuma kuli bene.—Amapi. 2:20-22; Yoh. 5:22.

Cefyeni Ifyebo Fyabipa. Kwena, mu bumi mwaba ne fibi. Tatufisuulako fye. Pa kutampa ukulanshanya, napamo kuti mwalanshanya panono pa bwafya ubo abengi mu cifulo mushimikilamo baletontonkanyapo. Lelo tamwaba sana ubunonshi mu kulandapo nga nshi. Abantu bomfwa imbila sha kubombomanika pe fye, e ico ukulanda pa fyabipa kuti kwabalenga ukwisalako iciibi nelyo ukukanakutika. Pa mubalo fye, esheni na maka ukulanda pa cine cipembesula icaba mu Cebo ca kwa Lesa. (Ukus. 22:17) Lyene, nga ca kuti uyo muntu talefwaya ukutwalilila ukulanshanya, nalyo line mukaba namumushiilako ifisuma ifya kutontonkanyapo. Ici kuti calenga afwaya ukukutika inshita imbi.

E cimo cine na lintu bamweba ukulanda ilyashi, mwifushamo ifyebo ifibi pantu fye fyalyanguka ukusanga. Nga ca kuti kalanda alesosa fye pa fyo bakateka ba buntunse bafilwa, pa malyashi ya bumpulamafunde no lukaakala, ne fyo bucisenene bufulishe nga nshi, kuti afuupula bakomfwa. Landeni fye pa fibi nga ca kuti fileafwilishako mu lyashi lyenu. Nga mwasanshamo ifyebo fya musango yo ifinono kuti fyalangilila sana ukuti ilyashi lyenu lyaisa pa nshita yalinga. Kuti fyalangilila no mulandu ukalamba ulelenga amafya mulelandapo kabili kuti fyabomfiwa ukulanga umulandu ifilandilwe mu Baibolo fingabombela bwino ku kupikulula ayo mafya. Nga cingacitika, landeni pa mafya ya kulungatika lelo ukwabula ukukokolapo sana.

Ilingi line teti tulande ilyashi ukwabula ukubikamo ifyebo fyabipa nangu fimo kabili tatufwile ukufifumyamo fyonse. Ubwafya bwaba pa kwishiba ifya kusaakanya ifyebo fisuma ne fyabipa ica kuti kuli pele pele fyawama ku baleumfwa. Pa kuti cibe fyo, mufwile ukulingulula ifya kusanshamo, ifya kufumyamo, ne fya kukomailapo. Mu Lyashi lyakwe ilya pa Lupili, Yesu akonkomeshe bakomfwa wakwe ukutaluka kuli bukaitemwe bwa bakalemba na baFarise, kabili alandile na pa fya kumwenako fimo fimo ku kulangilila icishinka alelandapo. (Mat. 6:1, 2, 5, 16) Lelo, ukucila ukulalanda fye pa fibi ifyalecita balya bashimapepo, Yesu akomaile pa kumfwikisha imibele ya cine iya kwa Lesa no kwikalilila muli yene. (Mat. 6:3, 4, 6-15, 17-34) Ukulande fi kwalengele banonkelemo icine cine.

Imilandile Ibe iya Kukuula. Nga muli ne lyashi ku cilonganino pa lwa mibombele imo iya Bwina Kristu, esheni ukulakuula bakomfwa ukucila ukubalengulula. Shininkisheni ukuti ifyo mulekoselesha bambi ukuti balecita, e fyo na imwe mucita. (Rom. 2:21, 22; Heb. 13:7) Lekeni pa kulanda umutima wenu ucincishiwe no kutemwa, te bukali iyo. (2 Kor. 2:4) Nga namucetekela ukuti bakapepa banenu balefwaya ukutemuna Yehova, ifyo mulesosa fikomfwika ukuti e bucetekelo mukwete, kabili ici cikabakuula nga nshi. Moneni ifyo umutumwa Paulo alandile pa kuti cumfwike ukuti acetekele ati bakapepa banankwe balefwaya ukutemuna Lesa pali 1 Abena Tesalonika 4:1-12; 2 Abena Tesalonika 3:4, 5; na pali Filemone 4, 8-14, 21.

Inshita shimo cilakabilwa ukuti baeluda basoke bambi ukutaluka ku myendele ishawama. Lelo ukuicefya kukabalenga ukuba abanakilila pa kwafwa bamunyinabo. (Gal. 6:1) Imisosele ilingile ukulanga ukuti aba mu cilonganino balicindikwa. (1 Pet. 5:2, 3) Baibolo ifunda abalumendo maka maka ukuibaka kuli fi. (1 Tim. 4:12; 5:1, 2; 1 Pet. 5:5) Nga cakabilwa ukwebaula, ukusalapula, ukulungike fintu, ifi fifwile ukushintilila pa fintu Baibolo iine isosa. (2 Tim. 3:16) Ukufunda kwa Malembo takufwile ukutanununwa nelyo ukwalulwa pa kuti fye kulingane ne co kalanda akoselepo umwine. Na lintu ukufunda kwa kulungika kulekabilwa, imisosele kuti yaba iya kukuula nga ca kuti mwakomaila sana pa fya kusengauka ukucita ifilubo, ifya kupwisha impika, ifya kucimfya amafya, ifya kulungika inshila shalubana, na fintu tucingililwa ku fyo Yehova afwaya tulecita.—Amalu. 119:1, 9-16.

Pa kupekanya ilyashi lyenu, tontonkanyeni sana pa fyo mukasondwelela icishinka cimo na cimo e lyo ne lyashi lyonse. Ico mwasosa pa kulekelesha ilingi line e cibukishiwa pa nshita yalepa. Bushe cikaba icisuma?

Pa Kulanshanya na Basumina Banensu. Ababomfi ba kwa Yehova balicindamika sana inshita sha kubishanya pa kulongana kwa Bwina Kristu. Ishi ni nshita sha kupembesulwa kwa ku mupashi. Baibolo itucincisha ukukanalaba ‘ukukoseleshanya’ ilyo twalongana mu fifulo fya kupepelamo. (Heb. 10:25, NW) Tukoseleshanisha ku malyashi na ku kwasukapo pa kulongana e lyo na mu kulanshanya ilyo ukulongana kushilatampa na pa numa ya kulongana.

Nangu line ca cifyalilwa fye ukulanda sana pa ficitika lyonse mu mikalile, ukukoselesha kukalamba kufuma mu kulanshanya ifya ku mupashi. Ifi fisanshamo ifyo tuipakisha mu mulimo washila. Ukwangwa bambi mu kulinga na ko kulakuula.

Tufwile ukuibaka pa kuti twisongwa ne mibele ya cino calo. Ilyo Paulo alelembela Abena Kristu mu Efese, atile: “Pa kufuulo bufi, lanshanyeni icine umuntu onse ku munankwe.” (Efes. 4:25) Ukulanshanya icine ukucila ubufi kusanshamo ukukanalumbilisha ifyo aba pano isonde batemwisha. Yesu na o, asokele ukuti tuleibaka ku “longolo lwa fyuma.” (Mat. 13:22) E ico lintu tulelanda na banensu, tulekabila ukusakamana pa kuti tatukushishe ulo longolo ukupitila mu milandile ingalenga balekumbwa ifyuma.—1 Tim. 6:9, 10.

Pa kufunda ukuti tufwile ukuba abakuula, umutumwa Paulo atucincisha ukukanapingula nelyo ukusuula munyinefwe uushifwaya ukucita ifintu fimo pa mulandu wa ‘kunaka mu kutetekela,’ e kutila, pa mulandu wa kukanaumfwikisha bwino bwino umwapelela ubuntungwa bwa Bwina Kristu. Cine cine, nga tulefwaya ukulanshanya kwesu kulekuula bambi, tufwile ukubalangulukilako pa cikulilo cabo no kukosoka kwa ku mupashi. Fintu cingaba ica bulanda ukubika “kuli munyina [nangu nkashi] ica kupunwisha, nangu ca kupuntula”!—Rom. 14:1-4, 13, 19.

Abashomboka na mafya ya pa lwabo ayabipisha—pamo ngo kulwalilila—balatasha sana ukulanshanya kwa kukuula. Umuntu wa musango yo kuti ashomboka sana pa kuti fye asangwe ku kulongana. Abaishiba ubwafya bwakwe napamo kuti baipusha abati: “Muleumfwako shani?” Kwena akomfwa bwino ukwangwako kwabo. Lelo kuli wene, napamo cilamufuupula sana ukulanda pa kulwalilila kwakwe. Ukumutasha fye kuti kwamulenga aumfwa bwino sana ku mutima. Bushe mulemona ukuti aletwalilila ukutemwa Yehova no kushipikisha te mulandu no kulwalilila? Bushe mulakoseleshiwa ilyo ayasukapo? Napamo kuti cacilapo ukumukuula nga mwalanda sana pa bukose bwakwe ne fintu fisuma acita ku kulongana ukucila ukulanda pa fyo afilwa ukucita.—1 Tes. 5:11.

Nga tulefwaya ukulanshanya kwesu kube ukwa kukuula, calicindama sana ukwishiba fintu Yehova amona ifilelandwapo. Mu Israele wa ku kale, abasuushishe abeminishi ba kwa Yehova no kuilishanya pali mana balikandilwe cibi kuli Lesa. (Impe. 12:1-16; 21:5, 6) Tulanga ukuti twalisambililako kuli fyo fya kumwenako nga tulecindika baeluda no kutasha pa ca kulya ca ku mupashi icipeelwa ukupitila mwi bumba lya musha wa cishinka kabili uwashilimuka.—1 Tim. 5:17.

Ilingi line tacafya ukusanga ifya kulandapo ifya kukuula nga tuli na ba bwananyina ba Bwina Kristu. Lelo, nga ca kuti imilandile ya umo ya kulengulula sana, imwe bene letenipo ilyashi limbi ilya kukuula.

Nampo nga tuleshimikila kuli bambi, tulelanda pa cisebele, nelyo tulelanda fye na basumina banensu, shi natube abashilimuka pa kuti tufumye mu cipao ca mitima yesu “icebo . . . icawama ku kukuula icilingene no kukabila, ukuti cipeele ukusenamina ku baleumfwa.”—Efes. 4:29.