Duusu-hati
Luagu-gádürü 1 lidan duusu-hati
Le lougua tafiñen, ítara liña kei aban lugudi banana le lanügübei garabali luéigiñe aban oubaü luagun aban (Sant. 1:6).
Háfuga aniheinbei lan dan hénrengu lan woun gunfuranda wamá somu katei le waliihabei tidan Bíbülia. O háfuga móunabun lani Heowá wafurieidun kei aubei wagurabei. Gayaraati ladügün le lun lebelurun machouruni woun. Ánhawa metenirun lun machouruni le wasandirubei, gayaraabei ledebilidagüdüni wafiñen ani gayaraabei giñe lagadeiruni wamadagua luma Heowá (Sant. 1:7, 8). Ani gayaraabei giñe ladügün lun weferidiruni wemenigin lubá ámuñegü. Góubaguagüda lumuti apostolu Pábulu wemenigin luma aban óunguru (Ebü. 6:19). Ágüdaha lumutu óunguru waporu lidan liñawan dan luéi tidin abugucha luagu dübü. Gama lumoun, lahuuduba óunguru ánheingubeirügü mátumuragun güringüri le ágüdahabalin. Ítara kei gayara lan ledebilidun güringüri dan le lagahüdün, gayaraati giñe ledebilidagüdüni machouruni wafiñen. Dan le lagagibudagun aban gürigia le machourunti luma lénrengunga, gayaraati leferidiruni lafiñen luagu lagunfulirubei lan Heowá le füramase láalibei. Ani úati emenigini anhein ua lubéi afiñeni. Chóuruti magundanbei lan aban gürigia le asandiragubei lungua ítara. w21.02 páh. 30 pár. 14, 15
Wándaradi 2 lidan duusu-hati
Afiñeti meha Abüraámü luagu Bungiu (Sant. 2:23).
Másiñati lóugiñe lan meha 70 irumu lau Abüráamü dan le láfuridunbei Úrugiñe hama liduheñu (Agu. 11:31-12:4). Ani kei burí san irumu, wínwanti tidan kianpu lidan sun lumúan Kanán. Aba lounwen dan meha le 175 lubéi irumu lau (Agu. 25:7). Lau sun lira, marihin lumuti lagunfuliruni Heowá le füramasei lubéi luagu lederegeruni sun lumúan Kanán houn ladügawagun. Marihin lumuti meha giñe uburugu le lagurabubei, lidan amu dimurei, Larúeihan Bungiu. Íbini ítara, ariñagatu Bíbülia aba lan lounwen Abüraámü gúndaañu dan le “wéirihali lueiyan” (Agu. 25:8). Lau sun gaturobulin lan meha saragu, derebuguti meha lafiñen ani agurabati lun ladügüni Heowá le füramasei lubéi. Ka uéigiñe gayara lubéi meha lawandun? Ladüga lidan sun libagari, góunigi lumuti meha Heowá Abüraámü ani buiti meha lumadagua luma (Agu. 15:1; Isa. 41:8; Sant. 2:22). Ítara kei Abüraámü wagurabahañein giñe uburugu le derebugubei ebu (Ebü. 11:10). o Larúeihan Bungiu. Inarüni, mama wagurabahaña lun lagumeserun Larúeihan Bungiu arúeiha, lugundun gumeseti arúeiha lidan irumu 1914 ani gumeseeli arúeihani le sielu (Aruf. 12:7-10). Gama lumoun, awanhagua agurabaha lun larúeihani sun Ubóu. w20.08 páh. 4, 5 pár. 11, 12
Samudi 3 lidan duusu-hati
Ítara liña saminaü aramudaguati kei duna huliliti; gama lumoun ha huálibaña ichügü, gadariraditiña lun (Ari. 20:5).
Lun wíchugun arigei houn amu, mosu ǘnabugu wamá ani gaguraasun wagíame. Buídubei lun wáfaagun, kéiburi luagu ǘrüwa resun. Furumiñe, másiñati méiguadunbadiwa lan asaminara wuriba hawagu amu. Libiaman, wasubudirubei ida liña lan hasandiragun wíbirigu houngua luma ka lan uéigiñe hadüga ítaga katei. Líderagubadiwa katei le lun wasandirun ínsiñeni hawagu. Ani le lǘrüwan, másiñati wíderaguniña lun hasubudirun somu katei hawougua. Anihein dan úati gunfuranda lani gürigia sunsuinagubei ka lan gádanbalin darí larufuduni. Añahein íbirigu güreweiti houn lun hayanuhan luagu le hasandirubei ladüga le meha hásügürübei luagu aban dan, ladüga échuni le ñein lubéi haweirida o ladüga hagaburi lan. Másiñati hanügün wíbirigu saragu dan lun hafiñerun wawagu lun gayaraabei lan hadaarunu hanigi woun. Gama lumoun, ánhawa gaguraasun kei Heowá, hafiñeruba wawagu, ani laume lásügürün dan habahüdahabei woun le hasandirubei. Danme le hadügüni ru wamá arigei lun le hariñagubei. w20.04 páh. 15, 16 pár. 6, 7
Dimaasu 4 lidan duusu-hati
Gürigiahañame badíaha (Luk. 5:10).
Súnwandan herederun úduraü lidan fulasu le ñein lubéi duna le hínsiñeti houn darí hagía heigin ñein. Súdiniti funa san giñe lun hasubudiruni óuchahatiña oura le ídanbei houdin óuchaha? Teni wamá lun le lariñagubei aban íbiri le awinwandubei lidan aban ubouhu Pasifiku lun aban misioneru. Agunbiraha lumuti íbiri ligía, íbiri misioneru lun houdin óuchaha, ábati lariñagun íbiri misioneru lun: “Wariaguba woungua haruga binaafin ladaürün nefu”. Ábanti lariñagun íbiri lun: “Ua mítaranti, úduraü anúadirubalin oura, mama wagía”. Ítarameme, subudi hamuti meha óuchahatiña ha lánina furumiñeti sígulu kaba lan oura ani ka lan fulasu buídutimabei lun hadarirun úduraü. Kei hénpulu, apurichihatiña meha lani Hesusu disipulugu tidan burí ténpulu, tidan haligilisin huríu, tidan burí muna luma tidan burí magindun (Adü. 5:42; 17:17; 18:4). Wagía sun, mosu giñe wasubudiruni hagaburi gürigia ha awinwandubaña lidan burí fulasu le ñein lubéi wapurichiha. Lunti gabaroun wamani le gádanbaliña, luma lun wáluahaniña lidan burí fulasu luma oura le buídutimabei lun wadariruniña (1 Ko. 9:19-23). w20.09 páh. 4 pár. 8, 9
Leindi 5 lidan duusu-hati
Wadimurehabei inarüni lau ínsiñeni lun wawanserun lidan sun luwuyeri lidan aban luma Kristu le ichügüdinaübei lun lúgubu (Efe. 4:15).
Adügatiwa umadaguaü luma Hesusu dan le wídehan lidan aransehani le ladügübei damuriguaü. Aba lederebugudun wamadagua luma Hesusu, le lichügüdina damuriguaü, dan le wídehan hama íbirigu ha iridúbaña lun hóunigiruniwa lau saragu ínsiñeni (Efe. 4:16). Kei hénpulu, tadügüñein lóundarun Heowá sun tiyaraati lun tachoururuni tayusurún Luban Adamuridaguni buidu. Lau saminaü le lóundarawaguña le líbiri damuriguaü luma amu lun lidan lan aban. Le lanügübei aransehani libe le lun mibe lan seinsu agastaruti. Luagu le aban oubaü, ladüga asansiruni le, añahein amu apurichihatiña mosu héchudun luagu iseri gádantiña. Másiñati lǘhaña lan íbirigu úaraguatiña ha lidan damuriguaü le ñein habéi ani héchuhaña hawagu íbirigu ha ñéinbaña. Ani guentó amuriahóuwaali hama lun heseriwidun lidan amu damuriguaü. Ma funa lugundan Hesusu larihiniña íbirigu úaraguatiña ha ídeha lidan le aransewaalibei. w20.04 páh. 24 pár. 14
Luagu-biama 6 lidan duusu-hati
Lageindaguba lurúeite suru luma lurúeite nórute (Dan. 11:40).
Anihagua lurúeite nórute luma lurúeite suru ageindagua hámagua lun hagíaba lan gamanihari lau ubóu. Kei hénpulu, ariha waméi le asuseredubei lárigiñe Libiaman Wuribu Wéiriti, gumeseti Unión Sowiétika hama ha lúmagiñebaña ibiha ubafu luagu saragu ageiraü Yuropa. Ínchaha lumuti katei le lurúeite suru lun hadügün aban iseri óundaruni le ñein lubéi hóundaragua lisudaranigu saragu néchanigu lun hageindagun luma lurúeite nórute, to subudiwaboun kei OTAN. Anihagua lurúeite nórute luma lurúeite suru ageindagua hámagua lau burí hafayeihan saragu seinsu lun burí tadügǘn tuéinamun burí áruma. Lanwoun lira, ageindaguaaña hámagua lau burí híchugun ídemuei houn láganiñu lágani kéiburi Áfürika, Asia luma Ageiraü burí le ñein lubéi ladimurehóua chumagü. Lidan burí irumu le ásügürübei, gabafuhaali Rusia hama ha lúmagiñebaña luagu sun ubóu. Ageindaguaali giñe luma lurúeite suru lau hayusurunu konputadora. Bián urúeigu ha rúhaña duru hawouguoun ladüga burí hayusurun programa wuribati le adügübei lun leferidirúniwa saragu seinsu ani adüga hagía wuribani lun lani ageiraü ligía polítika. Ani ítara kei lariñaguni Danieli lidan profesía, anihagua lurúeite nórute éibaahaña lumutuniña Heowá (Dan. 11:41). w20.05 páh. 13 pár. 5, 6
Luagu-ǘrüwa 7 lidan duusu-hati
Au guánarügüba óunigiraña nilügüniña mudún (Ese. 34:11).
Lidan meha lidaani profeta Isaíasi ariñagati Heowá houn lumutuniña: “Rédeiti funagia tínsiñehabu aban úguchuru houn tirahüñü odi bulíei tumutiña? Íbini hamuga tabulieiduniña, au, mabulieidun nubadibu” (Isa. 49:15). Mama súnwandan layanuha Heowá luougua kamá hamuga aban úguchuru, lau sun lira, adüga lumuti lidan kesi le. Góubaguagüda lumuti Heowá ínsiñeni le lasandirubei hawagu lubúeingu luma ínsiñeni le tasandirubei aban úguchuru luagu tisaani, ladüga busenti meha lun hasuburudiruni lubúeingu weiri lan hínsiñe lun. Hiibe-agei úguchurugu sandí hamuti le tasandirubei aban íbiri to gíriboun Jasmín: “Dan le tátagüdüni aban úguchuru tisaani aban ñein lan aban ínsiñeni le aduraruti lun sun ibagari”. Ruti Heowá fe dan le mapurichihaali lan aban hádangiñe lisaanigu madamuridagun ligía. Ligíati gáriti lun lau larihin sagü irumu saragu lubúeingu ha máfuriduhaña apurichiha madamuridagun hagía. Saragu hádangiñe íbirigu ha giributiña lidoun damuriguaü ani resibi wamutiña lau sun wagundan. Dandu Heowá kei wagía busentiwa lun hagiribudun (1 Fe. 2:25). w20.06 páh. 18 pár. 1-3
Luagu-gádürü 8 lidan duusu-hati
Meteniruntiwa lun katei le arihúabei, ladüga sun katei le arihúabei gásügürati gama lumoun le marihínwabei ligía adurarubei lun súnwandan (2 Ko. 4:18).
Anihein san idewesei o irisini le marihínwati? Anha; le linarün katei, idewesei létima gebegibei marihínti. Dan le layanuhabei Hesusu luéigiñe wübü, adimurehati luagu irisini siélugiñeti le gebegitimabei sügǘ lau umegeguni. Ani ariñagati: “Le ñein lumuti hirisin, ñeinboun giñe hanigi” (Mat. 6:19-21). Tínchahabadiwa wanigi lun wáluahani irisini le gebegitimabei woun. Óundaraguatiwa “irisini sielu” dan le wadügün aban lubuidun iri ligibugiñe Bungiu ani ibiha waméi lufulesein. Kei lafuranguagüdüni Hesusu, úati ni aban gayaraati líweruhani irisini ligía wawéi. Ínchaha lumutiwa apostolu Pábulu lun wakipuruni warihin “luagun [katei] le marihínwabei” (2 Ko. 4:17, 18). Laganagua idewesei o irisini le marihínbei anihein abiniruni burí le lunbei weresibiruni lidan iseri ubóu le füramase láalibei Bungiu woun. Ligíati, lunti warufuduni weteingiradi luagu sun idewesei o irisini le marihínbei. w20.05 páh. 26 pár. 1, 2
Wándaradi 9 lidan duusu-hati
Lábürühaba narufudahan kei huya (2 Lur. 32:2).
Chóuruti aban lan meha lubuidun chansi houn ísüraelina larufudahan Moisesi houn luagu Heowá luma luagu lubuidun liri. Le hafurendeirubei gániti hawagu ani ruti dǘgüdaguaü houn, kamá láhuyun huya luagu nadü. Ida luba wachoururuni ligiaméme lan gani lan ligaburi warufudahan hawagu amu? Dan le wapurichihan tidan burí muna o lidan burí guririguaü, yusu wamóun Bíbülia lun warufuduni liri Bungiu houn gürigia. Gayaraati wayusurunu agumeiraguagüdüni to íchuguboun uéiriguni lun Heowá, warufudun aban lubuidun bidéu luma lun wadundehaniña lidoun wani páhina lidan Internet. Meberesenga anhein lídanñadiwa lubéi wadagimanu, leskuelarugu, o waweiyasuhaña lan áluaha wamá chansi lun wayanuhan luma Wáguchi Bungiu luma luagu ligaburi. Ayanuha wamá luagu lubuidun lisuuni woun luma lun Ubóu. Dan le haganbuni gürigia katei le luagu furumiñeti wéiyaasu, másiñati híchugun fe hínsiñe wamá lun Heowá saragu. Sagü warufudahani inarüni luagu Wáguchi Bungiu, wídehaña lun inebewalá liri ani warufuduñein luagu iyeeni lan le arufudahóubei luagu. Úati ni kata buídutimati houn gürigia luéidügü uganu tídangiñeti Bíbülia le wapurichihabei houn (Isa. 65:13, 14). w20.06 páh. 10 pár. 8, 9
Samudi 10 lidan duusu-hati
Giribu humá nun, ábame nagiribudun hun (Mal. 3:7).
Ka igaburi lunbei warufuduni anhein busén wabéi wíderaguniña ha busenbaña hagiribudun lun Heowá? Ariha waméi kaba lan wafurendeira lídangiñe abahüdaguni luáguti isaani le acharagadubei (Luk. 15:17-24). Ragüguati isaani le lungua ani aba lagiribudun hábiñoun. Aba léibaagun úguchili lubaroun ani aba lóuburuni lau ínsiñeni lun larufuduni lun hínsiñememegili lan lun. Le lueirin busiganu luagu isaani aba lasaminarun madüna lan lun lanügüni lúguchi keisi lisaani. Dan le larihinbalin úguchili lisaani adararoun lanigi lun ani subudiléi asakürihaali lan, aba lagudemedagun lun. Aba ladügün úguchili aransehani lun ladügǘn aban fedu ani amuriaha ligía lun tadaürǘn tubuidun-agei daüguaü luagu lisaani le asakürihaalibei. Lau igaburi le larufudei resibi lani kei aban hádangiñe lisaanigu ha hínsiñebaña lun. Ítara liña Heowá kei úguchili le lídanbei abahüdaguni. Hínsiñetiña wábirigu ha mapurichihánhañabaña madamuridagun hagía lun ani busenti lun hagiribudun lun. Ánhawa áyeihei, gayaraabei wíderaguniña lun hagiribudun lun. Lun lira, lunti gaguraasun wamá, gudemehabu ani hínsiñehabu wagíame. w20.06 páh. 25, 26 pár. 8, 9
Dimaasu 11 lidan duusu-hati
Anhaün agunfulira lau nererun, hiábinba lun nani humá disipulugu le timatimaati. Ábame hasubudiruni inarüni, ábame lesefurunün inarüni (Huan 8:31, 32).
Ariñagati Hesusu hánharuba lan fiu gürigia lun inarüni “lau ugundani”, gama lumoun ledebiliduba lan hafiñen danme le hagagibudagun luma turobuli (Mat. 13:3-6, 20, 21). Másiñati ua lan gunfuranda hamani hagagibudaguba lan luma lénrengunga luma óuchawaguni lau hafalaruni Hesusu (Mat. 16:24). Háfuga giñe saminatiña buídubei lan habagari keisi kristiánugu ani buin luba lan lau abiniruni. Gama lumoun, lidan lagübüri ubóu le hénrengubei lun maturobulinbadiwa lan. Gayaraati lasansiragun gádantiwa gidáleime wagundan luagu murusun dan (Sal. 6:6; Apur. 9:11). Hiibe-agei lubúeingu Heowá arufuda hamuti chouru hamani lídanñanu lan inarüni. Ida liña wasubudiruni? Ladüga marabaha lan hafiñen dan le lachararun o ladügün aban íbiri wuribani houn (Sal. 119:165). Derebugutimati hafiñen dan le hagagibudagun luma somu óuchawaguni (Sant. 1:2-4). Mosu wáfaagun lun wibihin aban afiñeni héreti ítara. w20.07 páh. 8 pár. 1; páh. 9 pár. 4, 5
Leindi 12 lidan duusu-hati
Anhein megei lubéi aban hídangiñe lichú aau, amuriahalá luma Bungiu (Sant. 1:5).
Lubaragiñe wagumeserun aliihoun Bíbülia amuriaha wamá ídemuei luma Heowá lun wasagarun buiti lídangiñe le waliihabei. Kéiburi, anhein wáluahaña lubéi adundehani lun waranseha aban turobuli, amuriaha wamá luma Bungiu lun líderaguniwa adarira tidan Lererun adundehani le gayaraabei líderaguniwa (Fili. 4:6, 7). Aban lubuidun idewesei lúmagiñeti Heowá gayara lan ladiraruni gürigia lidan lisaminan le laliihabei. Lun líchugun gürigia ibagari lun le laliihabei tídangiñe Bíbülia samina wamá ñéinñadiwa lan, aríagua wamá woungua lidan fulasu le ñein lubéi gürigia le uágubei waliiha. Áfaagua wamá warihini le larihibei luma lun wasandiruni le lasandirubei. Wararamagun asaminara. Mini lan, lararamagun gürigia asaminara buidu luagu le laliihabei luma le gayara lubéi afurendeira lídangiñe le laliihabei. Íderagua lumutiwa lun wóundaragun saminaü luma lun gunfuranda wamani le waliihabei buidu. Dan le waliihanu Bíbülia masaminarunga, ítara liña kamá hamuga aban ábouguti, anhein míchugun lan sun lagana éigini lidoun lábougun mesemebei éigini ligía íderagua lumutiwa wararamagun asaminara lun wadiraruni katei wachügüwagu. w21.03 páh. 15 pár. 3-5
Luagu-biama 13 lidan duusu-hati
Teinki numuti Bungiu le unbei neseriwida lau taruman nanigi kei hadügüni nagüchagu (2 Tim. 1:3).
Gayaraati hamuga lasaminarun Pábulu luagu dan le sügühalibei, luma lun lasaminarun lun hamuga meha amu lan katei lanúadirubei madaürǘnbei lan hamuga. Gayaraati hamuga meha lasandirun igarihabu hawagu íbirigu ha lóubawagubaña Asia ha meha ígirubalin, luma lun machourun lan hamuga meha hawagu ha híbiri lumadagu, lau sun lira madügünti ni kata ítarati. Subudiga lun yarafaali lan lun lafarún hilagubei, súnwandan ladügüni le súdinitimabei, líchugun uéiriguni lun Heowá. Lau lira áluahati lun líchugun gurasu houn amu ani furíeiti lun Heowá lau afiñeni. Merederunti asaminara luagu ígira hamaali lan lumadagua, lubaragiñe lira arufuda lumuti línsiñehabu luma leteingiradi luagu híderaguni lumadagu ha úaraguabaña. Ani sigiti giñe aturiahoun Lererun Bungiu (2 Tim. 3:16, 17; 4:13). Chouru lumuti luagu hínsiñe lan lun Heowá luma lun Hesusu. w21.03 páh. 18 pár. 17, 18
Luagu-ǘrüwa 14 lidan duusu-hati
Ítara kei labudahóuniwa híduru wuribati aba lagurún wáturugun lun lágudun, ítara luba giñe lasuseredun danme lagumuchun ubóu (Mat. 13:40).
Lidan somu dan lidan libiaman sígulu lidan wadaani, aban lábürühan damuriguaü kristiánu inarüniti háhaburugun kristiánugu mama inarünitiña, ha arufudahabaña iyeeni ani aramuda hamuti inarüni le tídanbei Lererun Bungiu. Lúmagiñe dan ligía, darí lagumuchun sígulu diisi-nefu, úati meha aban sétanu ubouagu le asubudirúabei kei lumutuniña Bungiu. Aba haganwoundun kristiánugu mama inarünitiña kei híduru wuribati ani aba hénrenguhaali lan hasubudiruniwa kátaña lan kristiánugubaña ha inarünitiña (Mat. 13:36-43). Ka uagu súdini lubéi lun waritaguni katei le? Ladüga arufuda lumuti le waliihabei lidan Danieli kapítulu 11 marúeihan hamá lurúeite nórute luma lurúeite suru labadinagua sígulu 2 lárigiñe lidaani Kristu chülǘ lumoun sígulu 19. Lidan dan ligía, úati meha aban sétanu hani lumutuniña Bungiu ha lúnbaña héibaahaniña. Íbini ítara, lunti buga lagurabahóun láfuachuba lan lurúeite nórute luma lurúeite suru lidan lagumuchagüle sígulu diisi-nefu. w20.05 páh. 3 pár. 5
Luagu-gádürü 15 lidan duusu-hati
Beluhaña chagagaru nageiroun (Hoe. 1:6).
Ayanuhati meha profeta Hoeli hawagu bandi chagagaru ha meha lúnbaña hebelurun agadeirei hamúan ísüraelina, hou haméi sun le hadarirun habarua (Hoe. 1:4). Lidan sun irumu le sügühalibei, saminatiwa yebe lumutuniña lan Heowá, ha apurichihabaña kamá hamuga saragu chagagaru, mini lubéi profesía le. Saminatiwa meha giñe hanarime lan dasi le hagunfulirubei kamá hamuga chagagaru hagía hawagu lílana ‘ageiraü’, gürigia ha lábugiñebaña hagumadihan tábutigu relihión. Ánheinti guentó, lárigiñe wetenirun buidu lun bérusu burí le lubaragiñebei luma le lárigiñebei profesía le, arihaadiwa lunti lan wasansiruni ligaburi gunfuranda wamani. Teni wamá lun füramasei le ladügübei Heowá lidan Hoeli 2:20: “Nadisedagüdübaña chagagaru ha ñǘbuinbaña luéigiñe nórute huéi, ábame nachagaruniña lidoun fulasu mageirawati”. Lun hamuga gefentiña lan luagu Heowá mini habéi chagagaru ha, kaba hamugagia uagu lanügaña Heowá dise? (Ese. 33:7-9; Mat. 28:19, 20). Chouru wamuti maweiyasunbei lan Heowá anügaña lubúeingu ha úaraguabaña dise, ha magundanbaña lau lugumadin lúnbaña lanügüniña dise. w20.04 páh. 3 pár. 3-5.
Wándaradi 16 lidan duusu-hati
Anhein megei lubéi aban hídangiñe lichú aau, amuriahalá luma Bungiu (Sant. 1:5).
Ka lunbei wadügüni anhein genege lubéi woun móunabun lani Heowá wafurieidun lau lóufudagun? Ariñagati Santiagu lun gabügürügua lan wafurieidun lun Bungiu. Magañidunbei Heowá wama ladüga wamuriahan luma saragu wéiyaasu lun líchugun lichú aau woun lun wawanduni óuchawaguni. Lubaragiñe lira, líchugubei Wáguchi le siélubei le wamuriahabei luma woun lau areini (Sal. 25:12, 13). Ariha lumuti le wásügürübei, gudemehabuti woun ani busenti líderaguniwa. Ma adügati katei le lun wagundaarun? Ida liñati líchugun Heowá lichú aau woun? Tídangiñe Lererun (Ari. 2:6). Ligíati, lun wibihin lichú aau, mosu waturiahanu Lererun Bungiu tuma agumeiraguagüdüni tídangiñetu Bíbülia. Gama lumoun, úati buídurügü lan waturiahanu Bíbülia. Mosu wafalaruni adundehani le líchugubei Heowá woun lidan wabagari. Ariñagati Santiagu: “Adüga huméi le tariñagubei Lererun Bungiu, mama lun aganbarügü humani” (Sant. 1:22). Dan le wafalaruni ladundehan Heowá, aba gürigia wamá ha gálumatiña, gaganbaditiña ani gudemehabutiña (Sant. 3:17). Gayaraati líderaguniwa igaburi burí le lun wagagibudagun luma furumiñeguarügü turobuli meferidirunga waméi wagundan. w21.02 páh. 29 pár. 10, 11
Samudi 17 lidan duusu-hati
Kada aban wádangiñe gayaraati wíderaguniña wíbirigu. Ítara luba gayara lan wawanserun (Efe. 4:16).
Ménrenguntimati lawanserun aban aturiahati Bíbülia ani badisei ligía ánhaña ídeha sun lílana damuriguaü. Sun íbirigu gayaraati hídehan lun lawanserun damuriguaü (Efe. 4:16). Ariñagatu aban prekursora: “Anihein aban ariñawagúni le ariñagubei mégeiwatiña lan saragu gürigia lun lagüriarún aban irahü. Afiñetina ligiaméme lan asuseredubei lidan hadügǘn disipulugu: libe-agei dan, mégeiwati hídehan sun lílana damuriguaü lun gayara lan lánharun aban gürigia lun inarüni”. Lidan lagüriarún aban irahü mégeiwati hídehan iduheñu, umadagu hama máisturugu, lugundun súngubei hagía rútiña erei lun ani arufudahatiña katei súdiniti lun. Ítarameme, gayaraati giñe hídehan sun lílana damuriguaü lun gayara lan lachülürün aban gürigia lidoun badisei lau híchugun adundehani luma dǘgüdaguaü lun, luma lau lubuidun hani hénpulu (Ari. 15:22). Anhein wíchuguña lubéi aturiahani tídangiñeti Bíbülia, ka uagu lunti lubéi wánharun lun ídemuei le gayaraabei híchuguni íbirigu lun aturiahati ligía? Ladüga gayaraati hídehan saragu íbirigu lun lawanserun aturiahati. w21.03 páh. 8 pár. 1-3
Dimaasu 18 lidan duusu-hati
Ánhawa ariñaga luagu mafigoun wamá, weyeedaguña woungua,ani úati inarüni wadan (1 Huan 1:8).
Sun kristiánugu, nibureingidiwa lan yebe o wéinamugaadiwa lan, lunti wáfaagun lun ua lan biangua lan wagibu. Ayanuhati apostolu Huan luagu le, dan le lariñagunbei moun lumuti lan lidan wamá inarüni ani awanha awinwanda lidan magíaguni (1 Huan 1:6). Anhein busén wabéi lun lagundaarun Bungiu wau guentó luma ámuñegü, lunti wóuserun kamá hamuga aríagu haña sun gürigia lun le wadügübei. Le linarün katei, úati figóu aramudaguati ligibugiñe lagu Heowá, lugundun ariha lumuti sun katei (Ebü. 4:13). Mosu giñe wamaharun lun ligaburi larihini ubóu figóu. Lidan lidaani Huan, ariñagatiña meha gürigia ha agarabaagubaña luagun Bungiu gayara lan hafigounhan gürigia subudiga houn, ani ariñagatiña íbini lan ítara gayara lan hasigirun gamadagua luma Bungiu. Uguñe weyu, saragu gürigia ligiaméme hasaminarubei. Ariñagatiña afiñe hamá luagu Bungiu, gama lumoun máhatiña lun le lariñagubei luagu figóu, dántima le layanuhan luagu agamariduni. Le uágubei lariñaga Heowá figóu lan, ariñagatiña gürigia luagu: ladügüni gürigia le hínsiñebei lun o lawinwanduni libagari kei le aubei labusenra. w20.07 páh. 22 pár. 7, 8
Leindi 19 lidan duusu-hati
Nirahüñü Nirahüñü, moun lumuti wayumárurügü lan wínsiñehabu (1 Huan 3:18).
Ayanuhatiwa san luéigiñe hafulesein wíbirigu würiña dan le mégeiwa lan? Samina wamá aba lan híchugun fiu íbirigu fe leti lan burí tachülürün aban íbiri to mama gefenti tani weiriei lidoun adamuridaguni ani ñǘdüngiñetu túbiñoun? Ani díseguati burí tanügüniña tisaanigu adamuridagua. Ábanti hagumeserun íbirigu ayanuha wuriba tuagu ani álügüdagua hagía houngua ka lan uagu mederaagüdün tubéi lun tani weiriei. Le linarün katei, tadügüñein sun tiyaraati. Mama túmañein lagumuhóun dimurei luagu tóurate ni luagu hagüriahóun tirahüñü. Anhein wariñaga tun buidu lan tadüga ani ayanuha wagía buidu tuagu houn amu, gayaraati werederuni layanuhóuniwa tuagu. Subudi hamuti wéiyaaña ariha lani Heowá ida liña lan hounigirúniña (Sant. 1:27). Ligíati, ítara kei Hesusu saminatiña, ani michu hagía lúrudu dántima le lunti lan hamuga harufudun areiduni luma gunfurandaü (Mat. 15:22-28). Dan le háfaagun wéiyaaña lidan afiñeni lun híderaguniña íbirigu würiña, adügatiña lun hasandirun hínsiñewa hamá. w20.09 páh. 24, 25 pár. 17-19
Luagu-biama 20 lidan duusu-hati
Subudigüda laali Bungiu katei le lunbei lasuseredun hun urúei (Dan. 2:28).
Lidan sun libagari Danieli, ǘnabuguti meha ani áluaha lumuti ladundehan Heowá. Kéiburi, dan layusurunbalin Bungiu lun lariñaguni lun Nabukodonosoru le mini lubéi luénedü urúei le, manügün lumuti uéiriguni lungua, ǘnabuguti, aba líchuguni uéiriguni lun Heowá (Dan. 2:26-28). Furendeitiwa lídangiñe le, ánhawa lan íchiga yanu le hínsiñebei houn íbirigu o anhein buidu lubéi lidin woun lidan wapurichihan, mosu wíchuguni uéiriguni lun Heowá. Ǘnabugu wamá ani subudi waméi siñabei lan hamuga wadügün ni kata sin lídehan Heowá (Fili. 4:13). Dan le wóuserun ítara, áyeiha wamuti lubuidun ligaburi Hesusu. Súnwandan láluahani Hesusu lídehan Heowá (Huan 5:19, 30). Málugunti lun lagidaruni lubara Lúguchi le siélubei. Ariñawagúati lidan Filipuna 2:6, TNM, masaminarunti meha Hesusu “lagidaruni lubara Bungiu luéi, lun ítara lan kei ligía”. Gunfuranda lumuti halía lan lébeha ubafu le ichugúbei lun, ani inebeti lubafu Lúguchi lun ani gaganbaditi giñe lun. w20.08 páh. 11 pár. 12, 13
Luagu-ǘrüwa 21 lidan duusu-hati
Éibaagua humá lun gayaraabei lan hagañeiruni ledewehan Bungiu hun (1 Ko. 9:24).
Añahein ha éibaagubaña lidan éibaaguni le lánina ibagari hagagibudaguña luma lénrengunga le siñá habéi amu ariha ni gunfuranda. Anhein adüga gádantiwa lun siñá lan wadügün ítaga katei ani sandigua wagía woungua ua lan gunfurandawa wamá, gayaraabei líderaguni abahüdaguni luáguti Mefi-bosetü lun wibihin erei (2 Sam. 4:4). Amu luéi lanarime buleseiti le lasufurirubei, mosu meha lawanduni lóuseruni urúei Dawidi lau marichaü. Le buídubei, gebegiti lan meha katei buiti le lúmabei lun. Seremei lumuti Mefi-bosetü areida lan meha urúei Dawidi lun lidan dan le sügühalibei (2 Sam. 9:6-10). Ligíati, dan le wuriba lubéi lóuseruni Dawidi Mefi-bosetü, gunfuranda lumuti sun katei sunsuinagubei. Mígirunti lun ladügün lichara Dawidi lun lagañidun ni lun líchuguni duru luagu Heowá luagu le ladügübei Dawidi. Aba letenirun lun líchuguni lídehan lun urúei le lanúadirubei Bungiu (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30). Aba lígirun Heowá lun labürüdǘn lubuidun lani Mefi-bosetü hénpulu tidan Lererun lun wabuidun guánarügü (Rom. 15:4). w20.04 páh. 26 pár. 3; páh. 30 pár. 18, 19
Luagu-gádürü 22 lidan duusu-hati
Íbirigu wagía lidan wadagimanu eseriwida lun Bungiu (1 Ko. 3:9).
Másiñati añahein lan lidan damuriguaü le ñein wabéi misionerugu, prekursorugu espechalitiña hama prekursorugu ha adügübaña 70 oura lidan hati. Ru hamaali íbirigu ha apurichihani luma hadügǘn disipulugu lidan furumiñeti lúgaaru lidan habagari. Lau sun mibe lan hámati, rúhali Heowá aban ibagari buin lau abinirúni houn (Mar. 10:29, 30). Ma gúndaatiwa añahein lan íbirigu hínsiñehabutiña ha wama lidan damuriguaü? Íbirigüñanu san ha iridúaaña hama ha lídanbaña dan dayarüti gabara lidan damuriguaü? Ua. Súdiniti kada apurichihati lun Heowá luma lun damuriguaü (Rom. 10:15; 1 Ko. 3:6-8). Ítara liña katei le, ladüga le súdinitimabei lun damuriguaü hadügǘn disipulugu (Mat. 28:19, 20; 1 Tim. 2:4). Sun apurichihatiña ha lídanbaña damuriguaü, badiseihaña o mabadiseirungiña, áfaaguatiña lun súdinitima lan hadügǘn disipulugu houn lidan habagari (Mat. 24:14). w20.08 páh. 21 pár. 7, 8
Wándaradi 23 lidan duusu-hati
Anahein huma sagü weyu darime lagumuchun ubóu (Mat. 28:20).
Kei lariñaguni bérusu le uguñebei gayaraati líchugun dimurei le lariñagubei Hesusu derebugu woun. Ka uagu? Ladüga anihein dan hénrenguti lun wawandun. Kei dan le lounwen aban hádangiñe waduheñu mámarügü luagu fiu weyu ladurara igarigu le, anihein dan barüti saragu irumu lun labulubudun íruni le. Añahein amu mosu hagagibudagun sagü weyu luma lénrengunga le lanügübei aweiyaduni. Añahein giñe wuribati haweyuri ladüga hasufuriruña lan saragu íruni. Íbini ítara, daritiwa erei ladüga subudi wamuti aniheinbei lan Hesusu wamá “sagü weyu”, íbini lidan weyu burí le hénrengutimabei lidan wabagari (Mat. 11:28-30). Chóurugüda tumuti Lererun Bungiu yusu lumutiña lan Heowá lani ánheligu lun híderaguniwa (Ebü. 1:7, 14). Kei hénpulu, íderagua hamutiwa ánheligu lun wapurichihani “uganu buiti le luáguti larúeihan Bungiu”, ‘houn sun néchanigu, rasa, luma luwuyerigu dimurei’ (Mat. 24:13, 14; Aruf 14:6). w20.11 páh. 13, 14 pár. 6, 7
Samudi 24 lidan duusu-hati
Ítara liña saminaü aramudaguati kei duna huliliti; gama lumoun ha huálibaña ichügü, gadariraditiña lun (Ari. 20:5).
Busentiwa lun gunfuranda hamani aturiahatiña tídangiñe lan Lererun Bungiu liabin le hafurendeirubei (1 Tesa. 2:13). Lun wibihini, ínchaha wamaña lun hayanuha luagu le hafurendeirubei. Lubaragiñe wafuranguagüdün somu bérusu houn, álügüda wamaña lun hafuranguagüdüni woun. Íderagua wamaña lun harihini ida luba lan hawinwanduni le hafurendeirubei. Adüga wamá álügüdahani houn le gayaraabei líderaguniña afuranguagüdei le hasaminarubei luma le hasandirubei luagu bérusu burí le haliihabei (Luk. 10:25-28). Kei hénpulu, álügüda wamaña: “Gayaraati san harihin aban lídangiñe ligaburi Heowá lidan bérusu le?”, “Ka buiti gayaraabei lanügüni inarüni tídangiñeti Bíbülia le hun lidan hibagari?”, “Ka hasandirubei luagu le hafurendeirubei guentó?”. Mama hasubudirun saragu katei súdinitimabei, le súdinitimabei, lun línsiñedun le hafurendeirubei aturiahatiña houn luma lun hawinwanduni. Ígira humá lun tarufudahan Bíbülia houn. Lun garufudahadi wamá, mosu ǘnabugu wamá. w20.10 páh. 15 pár. 5, 6
Dimaasu 25 lidan duusu-hati
Bunabei binadüri binaafin, bunabei giñe rábounweyu (Apur. 11:6).
Gayaraati wachoururuni lagumuchuba lan lapurichihóun luáguti Larúeihan Bungiu lidan dan le buídutimabei lun Heowá. Samina wamá luagu le meha asuseredubei lidan lidaani Noé. Arufudati Heowá súnwandan lan ladügüni katei lidan dan le buídutimabei. Kei burí 120 irumu lubaragiñe Guran, ariñaga lumuti Heowá ídaba lan lagumesera. Saragu irumu lubaragiñe ariñagati lun Noé lun ladügün aban árüka. Lidan kéiburi 40 o 50 irumu, nadagimeinti Noé memeraagunga. Íbini michu hamá gürigia arigei lun, sigiti eweridiraña darí lariñagun Heowá óuraali lan lun lebelurun tidoun árüka. Ligíati, lidan dan le buídutimabei, “aba ladouruni Bungiu tubenari ugunei” (Agu. 6:3; 7:1, 2, 16). Yarafa madise lariñaguba Heowá darí lan ya lébeda apurichihani, ‘ladourubei lubenari’ ubóu le lábugiñebei lubafu Mafia ani ábame lanügüni iseri ubóu le lánina irichaü. Sunme awanha lan agurabahei dan ligía, falá waméi lani Noé hama amu lubúeingu Bungiu ha úaragubaña hénpulu, ha mígirunbaña lun lábürühan harüna. Teni wamá lun wapurichihan, gaguraasun wamá ani derebugu lan wafiñen luagu Heowá luma luagu le füramasei lubéi. w20.09 páh. 13 pár. 18, 19
Leindi 26 lidan duusu-hati
Adügarügü huméi sun katei lidan lubudubu (1 Ko. 14:40).
Lun hamuga ua lan furangu lan ka lan úmañei ubafu hadan tílana muna, aniheinbei hamuga chagaguaü ani úabei hamuga ugundani múnada. Kéiburi, úabei hamuga asubudiruti ka lan úmañein lagumuhóun dimurei dan le ladügǘwa lan somu katei, ibidiñewabei hamuga giñe kaba lan anügei ubaraü. Anhein buidu lubéi lun gabafu hamá wügüriña hawagun tílana haban, ka uagu añahein lubéi saragu würiña uguñe weyu sandiguatiña houngua lóuseraguñanu lan hani weiriei? Hóuserubei ítara lugundun maganbaditiña saragu wügüriña lun lugumadin Heowá libügürü hóuseruniña tílana haban, ani himei hamuti wügüriña ha hafalaruni hechun luma hechun gürigia ha lídanbaña fulasu le ñein lubéi hawinwanda. Másiñati giñe hóuserubaliña wügüriña ha hani weiriou wuriba lúnrügü hasandiragun houngua buidu. Kéiburi, másiñati gumadi lanu wügüri lani weiriou lun lasandiragun lungua súdini lan, luma lun larufuduni houn amu “wügüri lan ligía”. Anhein siñá lubéi libihin lun línsiñedun tun lani weiriou saminati gayaraabei lan libihini lau tanufudedun luéi. Añahein hádangiñe yusu hamuti anufudei le lúntima gabafu hamá tuagu hani weiriou. Furanguti adügati lan igaburi burí le lun magundan lan tasandiragun tungua luma lun tasandiragun tungua mineben tan lun tani weiriei. Lanwoun lira, múaranti igaburi le luma le labusenrubei Heowá (Efe. 5:25, 28). w21.02 páh. 3 pár. 6, 7
Luagu-biama 27 lidan duusu-hati
Madiheri humá luagu ni kata; ígira huméi sun katei lun Bungiu, lugundun lóunigiruñadün le tímatimaati (1 Fe. 5:7).
Hasandiraguba houngua darangilañu dan le hafurieidun lun Heowá saragu dan le habuinchagun lau turobuli. Dan le lóunabuni Heowá furíei le hadügübei ru lumuti “lidarangilan hun, le wéiritimabei luéi sun subudi” (Fili. 4:6, 7). Yusu lumuti Heowá lubafu sífiri sandu lun gayara lan líchugun darangilaü woun (Gal. 5:22). Danme le hafurieidun lun Heowá, dará humoun hanigi lun. Ariñaga huméi lun ka lan hiturobulinbei luma ida liña lan ladügün turobuli le lun hasandiragun hungua. Anhein gayara lubéi haranseruni hiturobulin amuriaha humá lichú au lun hadariruni lárani luma erei lun hadügüni. Anhein siñá hubalin hiturobulin aransera amuriaha humá luma Heowá lun madiheridun humá saragu luagu. Anhein habahüdahan hiturobulin lun Heowá, harihibei furangu ida liña lan lóunabunün. Anhein móunabun lan hafurieidun lau lóufudagun mábürüha lan harüna. Amu luéi habahüdahani hiturobulin lun Heowá busenti giñe lun hafurieidun lun súnwandan (Luk. 11:8-10). w21.01 páh. 3 pár. 6, 7
Luagu-ǘrüwa 28 lidan duusu-hati
Aba lariñagun Hesusu houn: “Másutiñagayara habagaridun mámariga, hárügüñanu únbaña líchiga Bungiu ubafu” (Mat. 19:11).
Lidan wadamuridagun mámarügüñanu añahein íbirigu maríeitiña hama iduheñu hau hasaanigu, añahein giñe íbirigu wügüriña hama würiña ha mamarieidungiña. Ida luba warihiniña íbirigu mamarieidungiña ha? Akutiha waméi le lariñagubei Hesusu hawagu ha mamarieidungiñabaña. Dan le ya lubéi ubouagu, mamarieidunti meha ani yusu lumuti sun lidaani lidan apurichihani. Marufudahanti ni aban wéiyaasu mosu lan hamarieidun kristiánugu o mosu lan herederun mamarieidunga. Gama lumoun, ariñagati ñéinbaña lan fiu kristiánugu anúadirutiña herederun mamarieidunga (Mat. 19:12). Inebetiña meha lun ani masaminarunti meha ǘnabu hamá o mégeigiña lan somu katei lidan habagari. Ítara kei meha Hesusu, seriwiti meha giñe apostolu Pábulu lun Bungiu mamarieidunga. Marufudahanti ni aban wéiyaasu wuriba lan lamarieidun gürigia. Subudi lumuti meha kada lan gürigia lunbei lanúadirun anhein lamarieiduba lubéi o mamarieidunbei lan. w20.08 páh. 28 pár. 7, 8
Luagu-gádürü 29 lidan duusu-hati
Ínsiñeni Bungiu (1 Huan 4:16).
Migifeti meha libagari Huan ani wínwanti meha saragu lubuidun sügǘ. Gagibuguati meha luma saragu lénrengunga le meha gayaraabei ledebilidagüdüni lafiñen. Íbini ítara adüga lumuti sun liyaraati lun gaganbadi lan lun lugumadin Hesusu, lun hínsiñe hamá líbirigu lun. Ladüga lira chóuruti meha Huan hínsiñe lan lun Heowá luma lun Hesusu, ani híchugunbei lan erei le lemegeirubei lun lun gayara lan lagagibudagun luma furumiñeguarügü lénrengunga (Huan 14:15-17; 15:10). Ni Mafia, ni ubóu le lábugiñebei lubafu, siñati meha hararamuni Huan luéi lariñaguni luma lun larufuduni houn líbirigu hínsiñe hamá lun. Ítara kei Huan, wawinwanduña lidan ubóu le lábugiñebei lubafu Mafia, le buinbei lau iyereehabúni (1 Huan 3:1, 10). Busenti Mafia lun marufudun wamá ínsiñeni houn wíbirigu, ani mibihin lubéi, ánheingubeirügü wígiraguagüdün woungua lun. Ligíati aranseñu wamá lun warufuduni houn wíbirigu hínsiñe hamá woun lau le wariñagubei luma lau le wadügübei. Ítara luba hádangiñe baadiwa lan lubúeingu Bungiu ha ítarabaña woun kei iduheñu ani wawinwanduba aban ibagari lau saragu ugundani (1 Huan 4:7). w21.01 páh. 13 pár. 18, 19
Wándaradi 30 lidan duusu-hati
Bungiu le íchugubei gurasu luma dǘgüdaguaü (Rom. 15:5).
Gayaraati hénrengu lan ibagari woun lidan ubóu le lábugiñebei lubafu Satanási ani anihein burí dan ibidiñe lan woun kaba lan wadüga (2 Tim. 3:1). Gama lumoun, mama mosu wadiheridun ni lun wanufudedun ladüga subudi lumuti Heowá ka lan wásügürübei. Dan le wemegeirun ídemuei, füramaseti líderagubadiwa lan lau lúhabu le gagañeiradibei (Isa. 41:10, 13). Chouru wamuti líderagubadiwa lan Heowá, ani tíderagubadiwa Bíbülia lun wárügüdün erei lun wawandun furumiñeguarügü lénrengunga. Ruti bidéu, ariñahani le tídangiñeti Bíbülia le aganbahóuarügüti, luma burí “Hénpulu lánina burí afiñeni” ibagari lun aliihani tídangiñeti Bíbülia. Lubaragiñe warihini, waganbahani o waliihani ariñahani amuriaha wamá luma Heowá lun líderaguniwa adarirei ariñahani le gayaraabei líderaguniwa lidan wabagari. Rugua wamá woungua lidoun halugaarun gürigia ha uágubaña labahüdawagúa. Ráramagua wamá asaminara luagu le hadügübei luma luagu ida liña lan líderaguniña Heowá lubúeingu úaraguabaña ha agagibudagua luma turobuli. Lárigiñe winwan waméi lidan wabagari le wafurendeirubei. Lagumuhóun teinki waméi Heowá luagu líderaguniwa ani arufuda waméi weteingiradi lau wíchugun gurasu houn amu luma lau wíderaguniña. w21.03 páh. 19 pár. 22, 23
Samudi 31 lidan duusu-hati
Wasaanigu ha wágurahabaña, aba abiniruni rísiti hágia lun Abureime (Sal. 127:3).
IAnhein busén hubéi huguya maríeitiña gasaanigu humá, álügüdagua humá hungua: “Wagía san aban hádangiñe gürigia ǘnabugutiña ha buiti hamadagua luma Bungiu ha lúnbaña hamuga lanúadiruniña Heowá lun hóunigirun aban irahü figigili?” (Sal. 127: 4). Luagu le aban oubaü, ánheinti agübürigu haadün lubéi álügüdagua humá hungua: “Arufudahatina san houn nisaanigu súdini lan lawadigimariduniwa?” (Apur. 3:12, 13). “Adüga numuti san sun niyaraati lun nóunigiruniña nisaanigu luéi denchaü luma luéi katei wíyeti le lídanbei ubóu le?” (Ari. 22:3). Inarüni siñá lan hóunigiruniña agübürigu hasaanigu luéi sun turobuli le lunbei hagagibudagun lidan habagari. Gama lumoun, gayaraati harufudaha houn lau ínsiñehabuni lun gayara lan hagagibudagun luma turobuli. Ida? Lau harufudahan houn lun háluahan adundehani tidan Bíbülia (Ari 2:1-6). Kei hénpulu, anhein lanúadira aban hádangiñe hiduheñu lun lígiruni inarüni arufuda huméi houn hisaanigu tídangiñe Bíbülia ka lan uéigiñe súdini lubéi lun úaragua wamá lun Heowá (Sal. 31:23). Anhein, ounwe aban iduhei, arufuda humá bérusu tídangiñeti Bíbülia houn hisaanigu le gayaraabei líderaguniña agagibudagua luma igarigu luma lun darangilu hamá (2 Ko. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16). w20.10 páh. 27 pár. 7