Mga Pangutanang Gibangon sa mga Tawo Bahin sa mga Alerhiya

Nganong nagkaalerdiyik ako sa abug sa balay nga hinloan man nako kanunay ang balay?

Makita ang abug sa balay bisan sa pinakalimpiyong balay. Diha sa siyudad, ang aberids nga unom ka lawak nga balay o apartment makatigom ug 40 ngadto sa 50 ka libra (18 ngadto sa 23 kg) sa abug matag tuig. Bisan ug walay igong paghinlo sa balay ang makasulbad sa bug-os sa problema, adunay daghang “mga paagi sa pagkuha sa abug” nga makatabang. Pananglitan, himoa ang usa ka lawak sa balay, sa kasagaran ang lawak-katulogan, nga walay abug kon maarangan aron kadangpan sa nag-antos sa alerhiya. Apan, ang unlan nga balhibo sa hayop ang sulod tigomanan sa abug.

Nagkalainlaing mga gamit (electrostatic air filters, pananglitan) mapalit aron sa pagwala sa abug gikan sa hangin, apan mahal kini. Ang mas importante usab mao ang pag-ilis kanunay sa inyong mga salaan sa heater (pagpainit) ug air-conditioner. Aron makuha ang hugawng hangin sa sulod, pahangini kada adlaw ang inyong balay, bisan sa tingtugnaw.

Dili na lang ba kami magbuhi ug hayop, sanglit may anak kaming alerdiyik niana?

Kini maoy komung problema sa espesyalista sa alerhiya niining gustog binuhi nga katilingban. Daghang mga tawo nagbuhi ug hayop sa sulod sa balay, ug napasuod kini kanila.

Sa pagkaalaut, ang alerhiya sa kaliskis ug sa balhibo sa mga iring ug iro ilabinang grabe alang sa may alerhiyang bata. Sa kinatibuk-an walay problema kon ang hayop ibutang sa gawas. Apan kon ipasulod ang binuhi, mokaylap ang kaliskis sa balay. Busa, kon magkupot ug hayop ang bata o kun bisan asa pa siyang dapita moadto sa sulod sa balay maapektohan gihapon siya. Sa pagkatinuod ang binuhi “anaa sa tanang dapit,” o ang iyang kaliskis. Ngani, human una sa unom ka bulan sa dili pagpasulod sa binuhi sa balay nga mawala sa bug-os ang kaliskis.

Sa kataposan, ang mga simtoma ning matanga sa alerhiya mas grabe kay sa ubang mga alerhiya, ug ang indiyeksiyon ingong pangontra sa sobra ka sensitibo mas peligroso. Dili ikatingala nga diha sa mga sentro sa alerhiya, kon modumili ang ginikanan sa may alerhiyang bata sa pagkuha sa binuhi gikan sa balay, ang polisa sa klinika mao ang pagsumbong sa mga ginikanan ngadto sa mga awtoridad sa pag-abusog bata.

Hangtod kanus-a nga indiyeksiyonan ang among diyes-anyos nga bata alang sa hubak, ug mawala pa kaha kini kaniya inigkadako niya?

Ang mga indiyeksiyon sa alerhiya nga pangontra sa sobra ka sensitibo gigamit nga adunay nagkalainlaing mga epekto sukad pa sa sayong katuigan niining sigloha, apan dili gayod maseguro kon kanus-a matapos ang mga indiyeksiyon sa alerhiya. Hunongon sa kadaghanang mga espesyalista ang mga indiyeksiyon sa alerhiya sa pipila ka tuig human sa pagsusi kon kinahanglan pa ba kini.

Matakboyan ug mga alerhiya ang mga tawo sa tanang panuigon, apan sa kasagaran magsugod kini sa pagkabata. Busa, mangawala ang daghang mga alerhiya sa magkatigulang na ang tawo. Ang mga alerhiya sa pagkaon ug ang hubak mawala sa magkadako na ang bata. Dili na kaayo grabe ang atake sa hay fever sa modangat ang tawo sa katungang panuigon.

Nganong nagkaalerdiyik ako sa agup-op?

Wala hibal-i ang tubag, apan daghan ang natukian karon bahin sa alerhiya sa agup-op. Sakop sa pamilya sa agup-op ang fungus ug makita bisan asa. Pipila lamang ka espisye ang makaalerdiyik. Ang hinungdan sa usa ka matang sa alerhiya mao ang mga agup-op sa ting-init. Mapatiran kini sa manghabas ang tawo ug sagbot sa lagwerta ug hayan mopatunghag daghang mga simtoma sa alerhiya kay sa balili. Laing matang sa agup-op manubo diha sa mga balay sa tibuok tuig, ilabina sa umogong mga lugar, sama sa mga silong sa balay ug sa kaligoanan. Ang mga tanom sa balay usahay puy-an sa mga agup-op diha sa ilang mga sanga ug sa mga dahon.

Ang aditibo ba kaha sa pagkaon nga iyang nakuha gikan sa naprosesong kalan-on ang hinungdan sa problema sa disiplina-sa-tunghaan sa among anak?

Kini tingali ang labing kontrobersiyal nga isyu may kalabotan sa mga alerhiya karon. Sagad gibangon ang isyu sa sobra ka lihokan. Sa sayong katuigan sa 1970 mihatag ang ubang mga tigdukiduki ug ebidensiya nga ang pangkolor nga mga aditibo ug mga kemikal mao ang nakaingon. Ang mananambal sa mga alerhiya sa bata, si Dr. Benjamin Feingold, pananglitan, mibangon sa teoriya nga ang salicylates, mga artipisyal nga pangkolor sa pagkaon, ug artipisyal nga panabor, maoy hinungdan sa sobra ka lihokan. Iyang gipasiugda ang sistematikong pagdiyeta nga makutohon kaayo ug, kon sundon, nagkinahanglag mainampingong pagplano aron mahatagag timbang nga mga bitamina.

Bisan pag ang mga diyetang nagkuto sa kemikal nga mga aditibo sa pagkaon makatabang sa pipila ka sobra ka lihokang mga bata, ang American Council on Science and Health miingon sa 1982 nga kining maong mga aditibo “dili gayod ang pangunang mga hinungdan sa pagkasobra ka likohan sa mga bata.”

Unsang mga bitamina nga mahimo nakong tomaron imbes mga tambal sa pag-ayo sa akong mga alerhiya?

Walay nailhang tambal sa mga alerhiya. Bisan ang mga indiyeksiyon sa pangontra alang sa sobra ka sensitibo sa alerhiya ihatag aron lamang maalibyo ang mga simtoma sa mga alerhiya hangtod nga makasukol ang lawas kanila. Gipasiugda sa ubang mga espesyalista sa alerhiya ang pagtomar ug mga bitamina, nga sa kasagaran sa daghan kaayong dosis, sa pagtambal sa mga alerhiya, ugaling ang bili niining tambala sa pagkuha niining mga sakita gikuwestiyon sa daghang mga tigdukiduki.a

Nakita sa eksaminasyon sa panit nga alerdiyik ako halos sa tanang pagkaon; busa, unsay akong kan-on?

Halos ang tanang may alerhiyang mga pasyente karon sinati sa mga eksaminasyon sa panit diin ang gikatahapang pagkaong makaalerdiyik iindiyeksiyon sa panit ug ginasukod ang reaksiyon. Ang tawo malagmit makabaton ug grabeng reaksiyon sa panit sa mga pagkaong dili makahatag kaniyag problema. Ugaling, may mga higayon diin ang tawo nahibaloang alerdiyik kaayo sa kinhason, pananglitan, apan dili kini makita sa mga eksaminasyon sa panit. Busa, bisag magpakita ang mga eksaminasyon sa panit ug mga reaksiyon sa pipila ka pagkaon, kon nakita sa tawo nga walay daotang mga epekto ang mitungha sa mikaon kanila sa miagi, nan tingali luwas sa peligro ang padayong pagkaon kanila.

Dili ba kaha mga alerhiya ang hinungdan sa akong labad sa ulo?

Ang paghubag sa mga agianan sa dugo sa ulo mopahinabog labad sa ulo. Nagpakita ang bag-ong mga nadiskobrehan nga ang pipila ka pagkaon adunay mga kemikal nga mopahinabo niining mga labad sa ulo. Ang mga pagkaong sama sa tsokoleyt, saging, nuts sama sa mani, bino, keso, hot dog, ug palami sa pagkaon nga monosodium glutamate o betsin mao ang gisuspetsohan. Adunay daghang mga butang nga makahatag labad sa ulo, kon nakuha na ang ubang mga hinungdan, ang nag-antos sa labad sa ulo mahimong magtagad sa pagkuha niining mga pagkaona gikan sa ilang mga diyeta. Ang suliran sa mga labad sa ulo sa teknikal nga pagkasulti daw sa kemikal ug dili sa alerhiya.

Nganong daw maayo ang akong mga alerhiya kon magsabak ako?

Ang kadaghanan sa mga alerhiya sa babaye makunhoran kon sila magsabak, apan may mga panahon nga mosamot ang pasyente. Mopatim-aw nga ang sangkap sa hormones mao ang hinungdan niini. Ang tukmang rason wala pa mahibaloi ug maoy laing timailhan sa pagkadaghan pang susihonon bahin sa suliran nga gitawag alerhiya.

[Mga footnote]