“Multiple Chemical Sensitivity”—Usa ka Misteryosong Balatian

Ang balay ni Pam nahimutang sa usa ka luna sa kabalayan nga gilibotan sa mga umahan sa gapas. Ang mga ayroplano pirmeng magbisbis ug mga pamatay sa sagbot ug pamatay sa dangan diha sa mga umahan; ug ang hangin kanunayng magpadpad sa mga salin sa kemikal ngadto sa kasikbit nga mga balay, lakip na sa kang Pam.

SI Pam nagsugod pagsinati ug grabeng mga labad sa ulo ug pagkakasukaon, ug siya nagkaluya. Sa ngadtongadto, grabe siyang naapektohan sa mga substansiya nga morag walay kalabotan sa mga pamatay sa dangan: mga agwa, deodorant, losyon sa lawas, produkto nga panghinlo, pintura, bag-ong alpombra, aso sa tabako, pahumot sa kuwarto, ug ubang mga substansiya. Ang mga simtomas ni Pam nalakip nianang kasagarang gilangkit sa usa ka makapalibog nga balatian nga gitawag ug multiple chemical sensitivity (MCS).a

“Sa dihang maladlad ako sa komon nga mga kemikal, magsugod ako pagbatig hilabihang kakapoy maingon man kalibog, pagkalipong, ug pagkakasukaon,” misaysay si Pam sa Pagmata! “Ang akong lawas manghupong, ug usahay ako makasinatig paghangos, hilabihang kahadlok dinuyogan sa dili-mapugngang paghilak, pagkuba sa dughan ug pagkusog sa pagpitik sa pulso, ug pagkatubigon sa baga. Misangpot pa gani kini sa pulmonya.”

Bisan tuod ang mga simtomas nga makita diha sa MCS magkadaiya diha sa lainlaing mga tawo, kini mahimong maglakip sa mga labad sa ulo, grabeng kakapoy, panakit sa kaunoran, pag-ul-ol sa lutahan, yabon, nukanuka, simtomas nga sama sa trangkaso, hubak, abnormalidad sa sinus, kabalaka, depresyon, pagkalimtanon, kalisod sa pagsentro sa pagtagad, pagkadili-makatulog, dili-regular nga pagpitik sa kasingkasing, panghupong, pagkakasukaon, pagsukasuka, sakitsakit sa tinai, ug pagkurog. Siyempre, daghan niini nga mga simtomas mahimong gipahinabo usab sa ubang mga sakit.

MCS​—Usa ka Nagkagrabeng Suliran

Sa Tinipong Bansa, ang mga surbi taliwala sa lainlaing mga grupo sa populasyon nagsugyot nga tali sa 15 ug 37 porsiyento sa populasyon nag-isip sa ilang kaugalingon nga ilabinang sensitibo o alerdyik sa komon nga mga kemikal ug mga baho sa kemikal, sama sa binuga sa kotse, aso sa tabako, bag-ong pintura, bag-ong alpombra, ug mga agwa. Apan, 5 porsiyento lamang o menos pa niana, depende sa pangedaron nga gisurbi, nag-ingon nga ang MCS nadayagnos. Mga tres kuwarto niini maoy mga babaye.

Daghang nag-antos sa MCS nag-ingon nga ang mga pamatay sa dangan ug mga solvent maoy nagpahinabo sa ilang sakit. Kanang duha ka produkto komon diha sa kalikopan, ilabina ang mga solvent. Ang mga solvent maoy mga substansiya nga dali rang moalisngaw nga mobungkag o motunaw sa ubang mga substansiya. Kini maoy sangkap sa mga pintura, barnis, papilit, pamatay sa dangan, mga solusyon nga panghinlo.

Sa sunod nga mga artikulo, atong susihon pag-ayo ang MCS, hisgotan kon unsang tabang ang mabatonan niadtong nag-antos niining sakita, ug sutaon kon sa unsang paagi ang mga tawong nag-antos ug wala mag-antos niini magtambayayongay aron himoon ang kinabuhi nga mas makalipay alang niadtong dunay MCS.

[Footnote]