Pilosopiya

Kahubitan: Ang pulong pilosopiya gikuha gikan sa Gregong sinugdanan nga nagakahulogang “gugma sa kinaadman.” Ingon sa paggamit dinhi, ang pilosopiya wala tukora maylabot sa pagdawat sa pagtuo diha sa Diyos, apan nagasulay kana sa paghatag sa katawhan ug hiniusang panghunahuna bahin sa uniberso ug nagapanlimbasog sa paghimo kanilang masawayong mga tighunahuna. Kini sagad nagagamit ug mabanabanaong mga paagi inay kay sa pagpamatikod diha sa pagkaplag sa kamatuoran.

Sa unsang paagi ang bisan kinsa kanato makahupot ug matuod nga kahibalo ug kaalam?

Prov. 1:7; Sal. 111:10: “Ang pagkahadlok kang Jehova maoy sinugdanan sa kahibalo . . . [ug] sa kaalam.” (Kon ang uniberso dili produkto sa intelihenteng Maglalalang apan sa pipila lang ka binuta, walay salabotang puwersa, nan walay hiniusang panghunahuna bahin sa uniberso ang mahimong posible, di ba mao? Walay bisan unsa mang butang nga magpahimong takos ingong kaalam nga moresulta gikan sa pagtuon nianang butang nga walay salabotan mismo, dili ba? Kadtong nagasulay sa pagsabot sa uniberso o sa kinabuhi mismo, samtang nagapaninguhang isalindot ang Diyos ug ang iyang katuyoan, makasugamak ug kanunayng kapakyasan. Sayop nga gisabot nila ang ilang mga nakat-onan ug ang mga kamatuoran nga ilang nahipos gigamit sa dili hustong paagi. Ang ilang dili pagtuo sa Diyos nagalaglag sa yawi sa hustong kahibalo ug magpahimong imposible sa bisan unsang tinuod masubayong gambalay sa panghunahuna.)

Prov. 2:4-7: “Kon padayon kang mangita niana ingong salapi, ug ingong tinipigang mga bahandi magapangita ka niana, sa ingon ikaw makasabot sa pagkahadlok kang Jehova, ug hikaplagan mo ang kahibalo gayod sa Diyos. Kay si Jehova mismo mohatag sa kaalam; gikan sa iyang baba magagula ang kahibalo ug pagpakasabot. Ug alang sa mga matul-id siya magatigom ug mapuslanong kaalam.” (Si Jehova nagatagana ug gikinahanglang tabang pinaagi sa iyang sinulat nga Pulong ug sa iyang makitang kapunongan. Ang maikagong tinguha ug personal nga panikaysikay, apil na ang paggamit sa katakos sa panghunahuna sa usa, diha sa matukorong paagi, gikinahanglan usab.)

Sa tininuod madahom ba sa pagkaplag sa bug-os nga kamatuoran gikan niini nga Tinubdan?

2 Tim. 3:16; Juan 17:17: “Ang tibuok Kasulatan dinasig sa Diyos.” “[Si Jesus miingon sa iyang langitnong Amahan:] Ang imong pulong maoy kamatuoran.” (Dili ba makataronganon nga ang Maglalalang sa uniberso adunay bug-os nga pagsabot niana? Diha sa Bibliya wala niya itug-an kanato ang tanan bahin sa uniberso, apan ang iyang giparekord dinha dili kay banabana; kana maoy kamatuoran. Nagsulti usab siya diha sa Bibliya kon unsa ang iyang katuyoan alang sa yuta ug sa katawhan ug kon sa unsang paagi iyang palamposon kana. Ang iyang kusganong gahom, labaw kaayong kaalam, walay ikasaway nga hustisya, ug dakong gugma nagagarantiya nga kining katuyoana sa bug-os matuman, ug diha sa labing maayo posibleng paagi. Busa ang iyang mga hiyas nagapasalig kanato nga ang iyang gibungat nga pulong sa katuyoan sa bug-os kasaligan; kana maoy kamatuoran.)

Unsa man ang sinugdanan sa tawhanong mga pilosopiya?

Kini nagagikan sa mga tawo nga adunay mga limitasyon: Nagtug-an kanato ang Bibliya: “Kini wala sa tawo nga molakaw sa pagtultol gani sa iyang lakang.” (Jer. 10:23) Ang kasaysayan nagapamatuod nga ang pagsulay nga isalikway ang maong limitasyon wala magpatunghag maayong mga resulta. Sa usa ka okasyon, “Si Jehova mitubag kang Job gikan sa alimpulos ug miingon: ‘Kinsa kini nga nagangitngit sa tambag pinaagig mga pulong nga walay kahibalo? Baksan mo ang imong hawak, palihog, ingong usa ka kusganong tawo, ug pangutan-on ko ikaw, ug tubagon mo ako. Diin ka man sa gitukod ko ang yuta? Tug-ani ako, kon ikaw aduna gayoy salabotan.’” (Job 38:1-4) (Sa kinaiya ang mga tawo adunay mga limitasyon. Dugang pa, ang ilang kasinatian sa kinabuhi may pagkamubo ug sagad kutob ra sa usa ka kultura o kahimtang. Busa ang kahibalo nga ilang nabatonan maoy limitado, ug ang tanang butang may pagkalamukat nga ilang makita kanunay ang mga bahin nga wala nila sa husto o igo matagad. Ang bisan unsang pilosopiya nga ilang gisugdan magabanaag niining mga limitasyona.)

Kini giugmad sa mga tawo nga dili hingpit: “Ang tanan nakasala ug nakabsan sa himaya sa Diyos.” (Roma 3:23) “Adunay usa ka dalan nga matarong alang sa usa ka tawo, apan ang kataposan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.” (Prov. 14:12) (Tungod sa maong pagkadihingpit, sagad ang tawhanong mga pilosopiya nagabanaag ug pasukaranang pagkahakog nga mohatod tingali sa lumalabay nga kalipay apan usab ngadto sa kapakyasan ug dakong kagul-anan.)

Kini giimpluwensiyahan sa demonyohanong mga espiritu: “Ang tibuok kalibotan anaa sa gahom sa daotan.” (1 Juan 5:19) “Siya nga gitawag nga Yawa ug Satanas . . . mao ang nagpasalaag sa tibuok pinuy-anang yuta.” (Pin. 12:9) “Kamo nanaggawi kaniadto uyon sa sistema sa mga butang niining kalibotana, uyon sa pagbuot sa magmamando sa kahanginan, ang espiritu nga karon mao ang nagalihok diha sa mga anak nga masupilon.” (Efe. 2:2) (Ang mga pilosopiya nga nagadasig sa mga tawo sa paglapas sa makaayo ug matarong nga mga kinahanglanon sa Diyos nagabanaag sa maong impluwensiya. Dili ikatingala nga, ingon sa gipamatud-an sa kasaysayan, ang tawhanong mga pilosopiya ug mga paagi sagad magpatunghag kagul-anan sa kadaghanan sa katawhan.)

Ngano nga usa ka pamatuod sa matin-aw nga panghunahuna ang pagtuon sa mga pagtulon-an ni Jesu-Kristo inay kay sa tawhanong pilosopiya?

Col. 1:15-17: “Siya [Jesu-Kristo] mao ang dagway sa Diyos nga dili makita, ang panganay sa tanang linalang; tungod kay pinaagi kaniya ang tanang ubang mga butang gilalang didto sa mga langit ug dinhi sa yuta . . . Ang tanang ubang mga butang gilalang pinaagi kaniya ug alang kaniya. Usab, siya mao na sa wala pa ang tanang butang ug pinaagi kaniya ang tanang ubang mga butang nanaglungtad.” (Ang iyang suod nga relasyon uban sa Diyos nagapaarang kaniya sa pagtabang kanato aron makakat-on sa kamatuoran maylabot sa Diyos. Dugang pa, ingon nga pinaagi kaniya ang tanang ubang mga butang gibuhat, si Jesus nakahupot sa bug-os nga kahibalo sa interong gilalang nga uniberso. Walay tawhanong pilosopo ang makahimo sa bisan unsa niini.)

Col. 1:19, 20: “Nakita sa Diyos nga maayo nga ang bug-os nga kahupnganan magapuyo diha kaniya [Jesu-Kristo], ug pinaagi kaniya aron sa pagpasig-uli pag-usab ngadto kaniya sa tanang ubang mga butang sa kadaitan pinaagig dugo nga iyang giula diha sa kahoy sa pagsakit.” (Busa si Jesu-Kristo mao ang usa nga pinaagi kaniya ang Diyos nagtuyo sa pagpasig-uli sa tanang linalang nga mahauyon uban kaniya mismo. Ngadto kang Jesus, ang Diyos mitugyan sa pagmando ibabaw sa tibuok yuta, ingon sa gipakita sa Daniel 7:13, 14. Busa ang atong kalaoman sa kinabuhi alang sa ugma-damlag nagadepende sa pagkaila kaniya ug sa pagsanong nga mauyonon sa iyang instruksiyon.)

Col. 2:8: “Pagbantay: basin adunay tawo nga magabihag kaninyo ingong iyang tukbonon pinaagig pilosopiya ug kawang nga panglimbong sumala sa tradisyon sa mga tawo, sumala sa paninugdang mga butang sa kalibotan ug dili sumala kang Kristo.” (Pagkamakapaguol nga kasaypanan nga makapili sa maong malimbongong tawhanong pilosopiya kay sa pagpalabi sa paghupot sa matuod nga kaalam ingong tinun-an ni Jesu-Kristo, ang ikaduha-labing dakong persona sa uniberso, nga sunod sa Diyos mismo!)

Giunsa sa pag-isip sa Diyos ang “kaalam” nga gitanyag sa tawhanong pilosopiya?

1 Cor. 1:19-25: “Nahisulat kini: ‘Akong pagalaglagon ang kaalam sa mga manggialamon, ug akong pagapakyason ang intelihensiya sa mga mahait ug salabotan.’ Hain na ang tawong manggialamon? Hain na ang eskriba? Hain na ang maglalantugi niining sistemaha sa mga butang? Wala ba himoa sa Diyos nga binuang ang kaalam sa kalibotan? Kay sanglit, sa kaalam sa Diyos, ang kalibotan pinaagi sa kaalam niini wala moila sa Diyos, gikahimut-an sa Diyos pinaagi sa kabuangan [ingon sa panglantaw sa kalibotan] sa gikawali sa pagluwas kanilang nanagtuo. . . . Kay ang binuang butang sa Diyos [ingon sa pag-isip niana sa kalibotan] labi pang maalam kay sa mga tawo, ug ang mahuyang nga butang sa Diyos [ingon sa pagtan-aw niana sa kalibotan] labi pang kusgan kay sa mga tawo.” (Ang maong panglantaw sa bahin sa Diyos tino nga dili mahariharion o di-makataronganon. Iyang gitagana diha sa Bibliya, ang labing katap nga basahon sa kalibotan, ang matin-aw nga pahayag sa iyang katuyoan. Iyang ginapadala ang iyang mga saksi aron hisgotan kini uban sa tanan nga magapatalinghog. Pagkabuang alang kang bisan kinsang linalang sa paghunahuna nga siya adunay kaalam nga mas dako kay nianang iya sa Diyos!)