HERMON
[Gipahinungod nga Butang; Gidili nga Butang].
Ang Hermon gituohan nga mao ang kinatas-ang bukid duol sa Palestina, nga gitawag sa mga Arabo ug Jebel esh-Sheikh (lagmit nagkahulogang “Bukid sa Tigulang”) o Jebel eth-Thalj (nagkahulogang “Bukid sa Niyebe”). Dayag nga mao kini ang mga ngalan nga gitawag niini tungod kay ang tayuktok sa Bukid sa Hermon naputos ug niyebe halos sa tibuok tuig. Ang tumoy niini nga naputos ug niyebe mahimong ikatandi sa alimpulo sa ubanong buhok sa usa ka tawong tigulang. Sa karaang mga panahon, kini nga bukid nailhan sa mga taga-Sidon ingong “Sirion” ug sa mga Amorihanon ingong “Senir.” (Deu 3:8, 9) Ang Senir daw gigamit usab sa pagtumong sa usa ka bahin sa Kabukiran sa Anti-Lebanon. (1Cr 5:23) Ang “Sion” (dili ang Zion) maoy lain usab nga ngalan nga gigamit alang sa Bukid sa Hermon. (Deu 4:47, 48) Ang salmista naghisgot sa Hermon uban sa Tabor ingong naghugyaw sa kalipay diha sa ngalan ni Jehova.—Sal 89:12.
Kay naglangkob sa H nga tumoy sa Kabukiran sa Anti-Lebanon, ang Bukid sa Hermon may gihabogong 2,814 m (9,232 p) ibabaw sa lebel sa dagat ug miabot ug mga 30 km (19 mi) gikan sa A hangtod sa H. Ang mga tayuktok niini nasumpay pinaagi sa usa ka patag ibabaw sa bukid. (Sal 42:6) Ang Bukid sa Hermon maoy anapog, apan may nanggimaw nga basaltong mga bato dapit sa sidlakan ug kasadpang mga kiliran niini. Ang ibabaw nga bahin niini hawan kaayo nga may pipila ka mugbong mga kahoykahoy. Apan sa ubos nga bahin, adunay mga fir, bungahoy, ug mga kahoykahoy. Adunay mga parasan sa ubos-ubos nga mga bakilid sa kasadpan ug sa habagatang mga kiliran niini.
Sa usa ka masanag nga adlaw, tataw kaayo diha sa tumoy sa Hermon ang kinadak-ang bahin sa Palestina. Sa K makita ang kabukiran sa Lebanon, ang Patag sa Tiro, ug ang Dagat Mediteranyo; sa HK, ang Bukid sa Carmelo; sa H, ang Walog sa Jordan uban ang Dal-as sa Hula ug ang Dagat sa Galilea; ug sa S, ang Patag sa Damasco.
Ang naputos-ug-niyebe nga tayuktok sa Bukid sa Hermon maoy nagpatibug-ok sa tun-og sa kagabhion, mao nga adunay daghang yamog. “Mas daghang yamog,” matod sa ika-19 nga siglong biologo nga si H. B. Tristram, “nga wala pa namo sukad masinati. Ang tanang butang nahumod niini, ug gamay rag silbi ang mga tolda.” (The Land of Israel, London, 1866, pp. 608, 609) Ang bugnawng yamog sa Hermon nagsustento sa mga tanom panahon sa taas nga tinghulaw. (Sal 133:3; tan-awa ang YAMOG.) Ang matunaw nga niyebe sa Bukid sa Hermon mao ang pangunang tinubdan sa tubig sa suba sa Jordan.
Sa kakaraanan, ang Bukid sa Hermon maoy pinuy-anan sa ihalas nga mga hayop, sama sa mga leyon ug mga leopardo. (Aw 4:8) Sa dili pa dugay, gitaho nga nakita didto ang mga irong ihalas, lobo, leopardo, ug Siryanhong mga oso.
Ang Bukid sa Hermon mao ang amihanang utlanan sa Yutang Saad. (Jos 12:1; 13:2, 5, 8, 11) Ang mga Hivihanon, nga namuyo diha sa tiilan niini, gipildi ni Josue. (Jos 11:1-3, 8, 16, 17) Kining bukira tingali mao ang dapit diin nahitabo ang pagkausab sa dagway ni Jesu-Kristo (Mat 17:1; Mar 9:2; Luc 9:28; 2Pe 1:18), tungod kay didto siya sa Cesarea Filipos sa hapit na kini mahitabo.—Mar 8:27; tan-awa ang BAAL-HERMON; PAGKAUSAB SA DAGWAY.