KASAKITAN

Ang Gregong pulong nga thliʹpsis, nga sagad gihubad nga “kasakitan,” sa panguna nagkahulogang kagul-anan, pagsakit, o pag-antos tungod sa mga kapit-os sa mga kahimtang. Kini gigamit labot sa kasakit nga nalangkit sa pagpanganak (Ju 16:21), paglutos (Mat 24:9; Buh 11:19; 20:23; 2Co 1:8; Heb 10:33; Pin 1:9), pagkabilanggo (Pin 2:10), kakabos ug ubang mga kalisdanan nga sagad naagoman sa mga ilo ug mga babayeng balo (San 1:27), gutom (Buh 7:11), ug sa silot tungod sa sayop nga buhat (Rom 2:9; Pin 2:22). Ang “kasakitan” nga gihisgotan sa 2 Corinto 2:4 dayag nga nagtumong sa kaguol nga gibati ni apostol Pablo tungod sa sayop nga panggawi sa mga Kristohanon sa Corinto ug tungod kay siya kinahanglang estriktong magtul-id kanila.

Ang Kaminyoon Mopatunghag Kasakitan sa Unod. Sa dihang girekomendar ang pagkatagsaanon ingong mas maayong dalan, si apostol Pablo miingon: “Apan bisan pa kon ikaw magminyo, dili ka makasala. . . . Hinunoa, sila nga mobuhat niana makaagom ug kasakitan sa ilang unod.” (1Co 7:28) Nalangkit sa kaminyoon ang mga kabalaka ug mga kahangawa alang sa bana, asawa, ug mga anak. (1Co 7:32-35) Ang balatian makahatag ug kabug-at ug kapit-osan sa pamilya. Kon bahin sa mga Kristohanon, lagmit motungha ang paglutos; ang mga pamilya mahimong papahawaon gani gikan sa ilang mga balay. Ang mga amahan lagmit maglisod sa pagtagana sa mga panginahanglan sa kinabuhi alang sa ilang mga panimalay. Ang mga ginikanan ug mga anak mahimong magkabulag tungod sa pagkabilanggo, mag-antos ilalom sa kamot sa mga maglulutos, o mawad-an pa gani sa ilang mga kinabuhi.

Pagkamatinumanon Ilalom sa Kasakitan. Ang kasakitan pinaagig paglutos makapaluya sa pagtuo sa usa ka tawo. Si Kristo Jesus, sa iyang sambingay bahin sa magpupugas, nagpaila nga may pipila ka tawong mangapandol tungod sa kasakitan o paglutos. (Mat 13:21; Mar 4:17) Kay nahibalo niini nga kapeligrohan, si apostol Pablo nabalaka pag-ayo labot sa bag-ong natukod nga kongregasyon didto sa Tesalonica. Kadtong nakig-uban niana nga kongregasyon midawat sa Kristiyanidad ilalom sa daghang kasakitan (1Te 1:6; itandi ang Buh 17:​1, 5-10) ug padayong nakasinati niini. Busa gipadala sa apostol si Timoteo aron palig-onon ug hupayon sila, “aron walay usa nga matarog niini nga mga kasakitan.” (1Te 3:1-3, 5) Sa dihang gibalita ni Timoteo nga ang mga taga-Tesalonica nagpabiling malig-on sa pagtuo, si Pablo nahupay pag-ayo. (1Te 3:​6, 7) Walay duhaduha nga ang mga paningkamot sa apostol sa pag-andam kanila nga dahomon ang kasakitan nakatabang usab sa mga taga-Tesalonica sa pagpadayon ingong matinumanong mga alagad sa Diyos.​—1Te 3:4; itandi ang Ju 16:33; Buh 14:22.

Bisan tuod dili makapalipay ang kasakitan, ang Kristohanon mahimong magsadya samtang nag-antos niini, sanglit siya nasayod nga ang pagkamatinumanon giuyonan sa Diyos ug sa kataposan matuman na ang iyang dakong paglaom. (Rom 5:3-5; 12:12) Ang kasakitan makadiyot lamang ug magaan kon itandi sa walay kataposang himaya nga madawat tungod sa pagpabiling matinumanon. (2Co 4:​17, 18) Ang Kristohanon makasalig usab nga ang maunongong gugma sa Diyos dili gayod mausab, bisan unsa pang kasakitan ang tingali modangat sa matinumanong magtutuo.​—Rom 8:35-39.

Sa pagsulat ngadto sa mga taga-Corinto, si apostol Pablo nagpunting pa ug laing mga butang nga makatabang sa Kristohanon sa pag-antos sa kasakitan. Siya miingon: “Dalayegon ang Diyos . . . sa tanang paghupay, kinsa nagahupay kanamo sa tanan namong kasakitan, aron kami makahupay kanila nga anaa sa bisan unsang matang sa kasakitan pinaagi sa paghupay nga pinaagi niini kami ginahupay sa Diyos. . . . Karon kon kami anaa sa kasakitan, kini alang sa inyong kahupayan ug kaluwasan; o kon kami ginahupay, kini alang sa inyong kahupayan nga nagalihok aron kamo makaantos sa samang mga pag-antos nga ginaantos usab namo.” (2Co 1:3-6) Ang bililhong mga saad sa Diyos, ang tabang sa iyang balaang espiritu, ug ang iyang pagtubag sa mga pag-ampo niadtong nakasinatig kasakitan maoy tinubdan sa kahupayan alang sa mga Kristohanon. Pinasukad sa ilang kaugalingong kasinatian, sila makadasig ug makahupay pa sa uban; ang ilang panig-ingnan sa pagkamatinumanon ug gipakitang pagtuo makadasig usab sa mga isigka-Kristohanon sa pagpabiling matinumanon.

Si Pablo mismo nagpabili sa paghupay kaniya sa mga isigkamagtutuo samtang siya nag-antos sa mga kasakitan. Iyang gidayeg ang mga Kristohanon sa Filipos tungod niini: “Maayo ang gibuhat ninyo sa inyong pagpakig-ambit uban kanako sa akong kasakitan.” (Flp 4:14) Kay tiunayng nabalaka kang Pablo, kinsa nabilanggo didto sa Roma, sila mitabang kaniya sa pagpas-an sa iyang kasakitan pinaagi sa pagtabang kaniya sa materyal nga paagi.​—Flp 4:15-20.

Apan, adunay mga panahon nga ang pipila ka tawo mahadlok gumikan sa kasakitang naagoman sa uban. Naghunahuna niini, si Pablo nagdasig sa mga Kristohanon sa Efeso: “Ako nagahangyo kaninyo nga dili moangka tungod sa akong mga kasakitan alang kaninyo, kay kini nagkahulogan man ug himaya alang kaninyo.” (Efe 3:13) Ang mga paglutos ug mga kasakitan nga nasinati ni Pablo maoy tungod sa iyang pag-alagad sa mga taga-Efeso ug sa uban. Tungod niini siya makaingon labot niini ingong mga kasakitan ‘alang kanila.’ Ang iyang matinumanong paglahutay ilalom sa maong mga kasakitan nagkahulogan ug “himaya” alang sa mga Kristohanon sa Efeso, sanglit gipakita niini nga ang ilang nabatonan ingong mga Kristohanon (lakip ang seguradong mga saad sa Diyos ug ang ilang bililhong relasyon uban kang Jehova nga Diyos ug sa iyang Anak nga si Kristo Jesus) takos sa paglahutay. (Itandi ang Col 1:24.) Kon si Pablo, ingong usa ka apostol, miangka, kini maoy kaulawan unta sa kongregasyon. Ang uban mangapandol unta.​—Itandi ang 2Co 6:​3, 4.

Ang “Dakong Kasakitan.” Sa pagtubag sa pangutana sa iyang mga tinun-an mahitungod sa ilhanan sa iyang presensiya ug sa kataposan sa sistema sa mga butang, si Jesus naghisgot sa usa ka “dakong kasakitan nga ang ingon niana wala pa mahitabo sukad sa sinugdan sa kalibotan hangtod karon, ug dili na gayod mahitabo pa.” (Mat 24:​3, 21) Ingon sa gibutyag sa pagtandi sa Mateo 24:15-22 sa Lucas 21:20-24, kini unang nagtumong sa kasakitan nga modangat sa Jerusalem. Ang katumanan miabot niadtong 70 K.P., sa dihang ang siyudad gilikosan sa Romanhong kasundalohan ilalom ni Heneral Tito. Kini misangpot sa grabeng kagutmanan ug daghan kaayo ang nangamatay. Ang Hudiyong historyador nga si Josephus nag-asoy nga 1,100,000 ka Hudiyo ang nangamatay o gipamatay, samtang 97,000 ang nakapabiling buhi ug gidala nga binihag. Ang templo bug-os nga gilaglag. Sukwahi sa kagustohan sa Romanong komandante nga si Tito, ang Romanhong kasundalohan nagsunog sa templo. Sumala kang Josephus, kini nahitabo sa samang bulan ug sa samang adlaw sa pagsunog sa mga Babilonyanhon sa unang templo niining dapita. (The Jewish War, VI, 249-270 [iv, 5-8], 420 [ix, 3]; 2Ha 25:​8, 9) Ang templo nga gilaglag sa mga Romano wala na gayod tukora pag-usab. Ang maong “dakong kasakitan” wala na mahitabo pag-usab o nasubli nganha sa Jerusalem. Bisan pa niana, ang pamatuod sa Bibliya nagpakita nga ang kasakitan nga midangat sa Jerusalem niadtong 70 K.P. naglandong sa usa ka mas dako pang kasakitan sa umaabot, usa nga makaapektar sa tanang nasod.

Gipadayon ni Jesus ang iyang tagna pinaagi sa paghubit sa mga panghitabo nga mahitabo sulod sa kasiglohan human malaglag ang Jerusalem. (Mat 24:23-28; Mar 13:21-23) Dayon, sa Mateo 24:​29, siya midugang nga “dihadiha human sa kasakitan nianang mga adlawa,” adunay makalilisang nga mga panghitabo sa kalangitan. Ang Marcos 13:​24, 25 nag-ingon nga kini nga mga panghitabo mahitabo “nianang mga adlawa, pagkatapos sa maong kasakitan.” (Tan-awa usab ang Luc 21:​25, 26.) Unsa nga “kasakitan” ang gitumong ni Jesus dinhi?

Ang pipila ka komentarista sa Bibliya nangatarongan nga kini mao ang kasakitan nga midangat sa Jerusalem niadtong 70 K.P., bisan tuod nga sila usab nakaamgo nga ang mga panghitabo nga gihubit human niadto dayag nga mahitabo sa usa ka panahon nga, gikan sa tawhanong panglantaw, anaa pa sa unahan. Sila nangatarongan nga ang ekspresyong “dihadiha human” nagpunting sa panglantaw sa Diyos sa panahon nga nalangkit ug ang pagkatino sa kon unsay mahitabo sa umaabot gihubit sa pinulongan nga naglarawan sa mga panghitabo nga daw kini anaa mismo sa atubangan sa magbabasa.

Apan, sanglit ang tagna sa Mateo 24:4-22 (usab sa Mar 13:5-20 ug Luc 21:8-24a) dayag nga adunay duha ka katumanan, dili ba kaha ang “kasakitan” nga gitumong sa Mateo 24:29 ug Marcos 13:24 mao ang “kasakitan” sa ikaduha ug kataposang katumanan sa kon unsay gitagna sa Mateo 24:21 ug Marcos 13:19? Kon lantawon sumala sa kahayag sa Bibliya sa katibuk-an, kini daw mao gayod ang gipunting. Ang mga termino nga gigamit sa Gregong teksto motugot ba niana nga panglantaw? Motugot gayod. Sa dihang ang Mateo 24:29 naghisgot sa “nianang mga adlawa” ug sa dihang ang Marcos 13:24 naghisgot sa “nianang mga adlawa” ug sa “maong kasakitan,” ang Gregong gramarya motugot sa maong pagsabot. Mopatim-aw nga ang tagna ni Jesus nag-ingon nga human mosugod ang nagsingabot nga tibuok-yutang kasakitan, adunay talagsaong mga panghitabo (nga gilarawan ingong ang adlaw ug bulan mongitngit, ang mga bituon mangahulog, ug ang mga gahom sa langit mangatay-og) ingon man katumanan sa “ilhanan sa Anak sa tawo.”

Halos tulo ka dekada human malaglag ang Jerusalem, si apostol Juan, sa paghisgot sa usa ka dakong panon sa mga tawo gikan sa tanang kanasoran, mga tribo, ug mga katawhan, gisultihan: “Mao kini sila ang nakalabang sa dakong kasakitan.” (Pin 7:​13, 14) Ang kamatuoran nga ang usa ka dakong panon “nakalabang sa dakong kasakitan” nagpakita nga sila nakalingkawas niana. Kini gipamatud-an sa susamang ekspresyon diha sa Buhat 7:​9, 10: “Ang Diyos nag-uban [kang Jose], ug siya nagluwas kaniya sa tanan niyang mga kasakitan.” Ang pagkaluwas ni Jose gikan sa tanan niyang mga kasakitan nagkahulogan nga dili lamang siya nakalahutay niini kondili nakalingkawas usab siya sa mga kasakit nga iyang nasinatian.

Angayng matikdan nga si apostol Pablo naghisgot sa pagpahamtang sa Diyos ug paghukom nganha sa mga dili-diyosnon ingong kasakitan. Siya misulat: “Ginatagad dinhi nga matarong sa bahin sa Diyos nga mobalos ug kasakitan niadtong nagsakit kaninyo, apan, kaninyo nga nag-antos ug kasakitan, kahupayan uban kanamo inigpadayag na sa Ginoong Jesus gikan sa langit uban sa iyang gamhanang mga manulonda sa nagdilaab nga kalayo, sa dihang siya manimalos kanilang wala makaila sa Diyos ug kanilang wala magsunod sa maayong balita bahin sa atong Ginoong Jesus.” (2Te 1:6-8) Ang basahon sa Pinadayag nagpakita nga ang “Dakong Babilonya” ug ang “mapintas nga mananap” nagdalag kasakitan nganha sa mga balaan sa Diyos. (Pin 13:3-10; 17:​5, 6) Busa makataronganon nga ang kasakitan nga modangat sa “Dakong Babilonya” ug sa “mapintas nga mananap” gilakip sa “dakong kasakitan.”​—Pin 18:20; 19:11-21.