PAGHABLON

Ang proseso sa pagsal-ot nga pasal-angsal-ang sa mga hilo nga pabuyon sa gitas-on ug pababag aron sa paghimog panapton. Ang mga hilo nga pabuyon sa gitas-on sa panapton gitawag nga lindog sa hablon (warp), ug ang mga hilo nga pababag gitawag nga hulog sa hablon (woof ). Ang mga hilo sa hulog sa hablon isal-ot nga pasal-angsal-ang sa ibabaw ug sa ilalom sa mga hilo sa lindog sa hablon. (Lev 13:59) Ang paghablon sagad nga himoon sa mga babaye apan mopatim-aw nga trabaho usab kini sa mga lalaki. (2Ha 23:7; 1Cr 4:21) Ang hablanan nga gigamit sa mga Hebreohanon, Ehiptohanon, ug sa uban pa sagad maoy susama sa usa ka kuwadro.​—Huk 16:​13, 14; Isa 19:​1, 9, 10.

Ang karaang mga hablanan maoy patindog o kaha pahigda. Ang usa ka matang sa patindog nga hablanan adunay duha ka tul-id nga kahoy nga may balabag sa ibabaw. Ang mga hilo sa lindog sa hablon ibitay diha niana nga balabag ug sab-itan ug mga pabug-at aron kini tul-id kanunay. Ang ubang mga hablanan dunay usa ka balabag sa ubos imbes nga mga pabug-at, ug sa ubang hablanan kini nga balabag nagsilbing likisan nga mahimong tuyokon aron ilikis ang nahablon na nga panapton. Ang usa ka komon nga pahigdang hablanan adunay duha ka magkabuyon nga balabag nga may igong distansiya sa usag usa nga ang mga tumoy niini nga balabag gitukdan ug upat ka ugsok nga giugbok sa yuta. Ang mga hilo sa lindog sa hablon inaton taliwala niini nga mga balabag o likisan. Ang kahoy nga kuptanan sa bangkaw ni Goliat lagmit nga gitandi sa maong bug-at nga likisan sa dihang kini gipakasama sa “likisan sa mga maghahabol.”​—1Sa 17:​4, 7.

Sa hablanan ang mga hilo sa lindog sa hablon sagad bahinon sa duha ka nag-ambihas nga hugpong aron ang hilo sa hulog sa hablon makaagi sa ibabaw sa usa ka hugpong sa mga hilo sa dihang kini isal-ot nga pababag sa lindog sa hablon ug makaagi sa ilalom niana nga hugpong sa mga hilo sa dihang kini isal-ot nga pababag sa pabalik nga direksiyon. Tungod niini, duha ka “agianan” (shed) ang gikinahanglan. Sa usa ka ordinaryong pahigda nga hablanan, usa ka lapad nga kahoy ang ibabag diha sa nag-ambihas nga hugpong sa mga hilo sa lindog sa hablon, ug pinaagi sa pagpatakilid niini, usa ka “agianan” ang mahimo, nga diha niana ang hilo sa hulog sa hablon iagi sa usa ka direksiyon. Dayon ang nag-ambihas nga mga hilo sa lindog sa hablon nga gitaod pinaagi sa mga galong sa mga hilo ngadto sa “pangbulag nga pudlos” (lease rod) nga anaa sa ibabaw sa lindog sa hablon iisa pinaagi sa pag-alsa sa “pangbulag nga pudlos” gikan sa lindog sa hablon, nga maghimog laing “agianan” nga diha niana ang hulog sa hablon isal-ot nga pababag sa pabalik nga direksiyon agi sa lindog sa hablon. Sa matag pagsal-ot pababag diha sa lindog sa hablon, ang hilo sa hulog sa hablon isansan ngadto sa nagkalapad nga panapton pinaagig pudlos. Isal-ot sa maghahabol ang hulog sa hablon pababag sa lindog sa hablon pinaagig lansadera, usa ka pudlos nga budboranan sa hilo. Sanglit ang hanas nga maghahabol paspas man kaayong mogamit sa lansadera, si Job nakaingon: “Ang akong mga adlaw mas matulin pa kay sa lansadera sa maghahabol.”​—Job 7:6.

Human mahablon ang panapton sumala sa gitinguhang gitas-on ug malukot na, putlon kini sa maghahabol gikan sa mga hilo sa lindog sa hablon. (Isa 38:​9, 12) Lakip sa mga materyales nga sagad gamiton sa mga maghahabol mao ang mga balhibo sa kanding ug kamelyo (Ex 36:14; Mat 3:4), mga balhibo sa karnero, ug lino.​—Itandi ang Pr 31:13.

Aron makahimog mga panapton nga lainlain ug mga disenyo, mahimong gamiton ang mga hilo nga lainlain ug kolor diha sa lindog o sa hulog sa hablon o kaha sa duha niini. O ang hilo sa hulog sa hablon nga may laing kolor isal-ot sa usa ka bahin lamang diha sa lindog sa hablon. (Gen 37:23; 2Sa 13:18; Pr 7:16) Ang maghahabol mahimong maghablon nga dili sunod ang pagsal-angsal-ang​—nga ihabol ang usa ka hugpong sa hilo sa hulog sa hablon ibabaw sa usa ka hilo sa lindog sa hablon ug dayon ilalom sa duha ka hilo latas sa lindog sa hablon, ug dayon ihabol ang sunod nga hugpong ibabaw sa duha ka hilo sa lindog sa hablon, ilalom sa duha ka hilo, dayon ibabaw sa usa ka hilo diha sa gisangkaron sa lindog sa hablon, sama sa paghabol ug panapton nga gabardine karong adlawa. Pinaagig pagpalahilahi sa mga paagi sa paghablon, ang usa ka disenyo mapatungha diha sa panapton bisan pa kon ang mga hilo sa lindog sa hablon ug sa hulog sa hablon parehog kolor. Si Aaron, pananglitan, gihimoan ug puting taas nga besti sa pinong lino nga gihabol nga “kuwadrado-kuwadrado.”​—Ex 28:39.