Tukma ba ang New World Translation?
Ang unang bahin sa New World Translation gipatik sa 1950. Sukad niadto, dunay mga mikomento o mikuwestiyon sa katukma sa New World Translationa kay kini dunay kalainan sa ubang hubad sa Bibliya. Ang mosunod nga mga kategoriya sagad maoy gibasehan niini nga mga kalainan.
Pagkakasaligan. Ang New World Translation gibase sa kinabag-ohang pagsusi sa mga eskolar ug sa labing kasaligan nga karaang mga manuskrito. Sa kasukwahi, ang 1611 nga King James Version gibase sa mga manuskrito nga sagad dili kaayo tukma ug dili sama ka karaan kon itandi sa mga manuskrito nga gibasehan sa paghimo sa New World Translation.
Pagkamaunongon. Gipaningkamotan sa New World Translation nga dili kini motipas sa orihinal nga mensahe sa Diyos. (2 Timoteo 3:16) Daghang hubad sa Bibliya ang wala magmaunongon sa mensahe sa Diyos kay mas gisunod nila ang tradisyon sa tawo. Pananglitan, ilang gipulihag mga titulo ang personal nga ngalan sa Diyos, nga Jehova, sama sa Ginoo o Diyos.
Pagkaliteral. Dili sama sa ubang hubad nga samag gisumaryo lang ang kahulogan, ang New World Translation literal nga naghubad sa mga pulong basta dili lang kini salikwaot basahon o mawala ang orihinal nga diwa sa mensahe sa Diyos. Ang mga hubad nga samag gisumaryo lang posibleng nasagolag opinyon sa tawo o nagtangtang sa importanteng mga detalye.
Mga kalainan tali sa New World Translation ug sa ubang hubad
Mga basahon nga wala ilakip. Sa mga Bibliya sa Romano Katoliko ug Eastern Orthodox, giapil nila ang mga basahon nga nailhan sa uban ingong Apokripal. Apan kining mga basahona wala dawata sa Hudiyohanong kanon. Ug makapainteres kay matod sa Bibliya, ang mga Hudiyo maoy ‘gipiyalan sa sagradong mga pahayag sa Diyos.’ (Roma 3:1, 2) Busa haom lang nga wala ilakip sa New World Translation ug sa daghang modernong Bibliya ang Apokripal nga mga basahon.
Mga bersikulo nga wala ilakip. Ang ubang Bibliya nagdugang ug mga bersikulo ug mga pulong nga wala sa labing karaang mga manuskrito sa Bibliya. Apan wala kana buhata sa New World Translation. Daghang modernong Bibliya ang wala usab maglakip niana o miila nga ang maong mga dinugang wala suportahi sa kasaligang mga reperensiya.b
Lahi nga pagkasulti. Usahay, dili tin-aw o makalibog ang pulong por pulong nga pagkahubad. Pananglitan, ang giingon ni Jesus sa Mateo 5:3 sagad gihubad nga: “Bulahan ang kabos sa espiritu.” (Ang Biblia, NCV; English Standard Version; King James Version; New International Version) Para sa daghan, lisod sabton ang literal nga hubad nga “kabos sa espiritu.” Ang uban usab naghunahuna nga gipasiugda ni Jesus dinhi ang kahinungdanon sa pagpaubos o kakabos. Apan unsay punto ni Jesus? Mabatonan ang tinuod nga kalipay kon atong ilhon nga gikinahanglan nato ang giya sa Diyos. Ang New World Translation hustong naghatag sa kahulogan sa pag-ingon nga “kadtong mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan.”—Mateo 5:3.c
Positibong mga komento sa dili Saksing mga eskolar bahin sa New World Translation
Sa sulat nga pinetsahag Disyembre 8, 1950, ang iladong maghuhubad sa Bibliya ug eskolar nga si Edgar J. Goodspeed miingon bahin sa New World Translation of the Christian Greek Scriptures: “Interesado ko sa buluhatong paghubad sa inyong mga tawo, ug sa tibuok kalibotang gilapdon niini. Nakaangay pod kaayo ko sa natural, tin-aw ug prangka nga pagkahubad. Daghan kaayo kinig tukma ug kasaligang pagsabot, nga napamatud-an nako mismo.”
Ang propesor sa University of Chicago nga si Allen Wikgren miingon nga ang New World Translation naggamit ug modernong sinultihan. Imbes mangopya sa ubang Bibliya, kini nagsunod gyod sa orihinal nga mga sinulat.—The Interpreter’s Bible, Tomo I, panid 99.
Bahin sa New World Translation of the Christian Greek Scriptures, ang British nga kritiko sa Bibliya nga si Alexander Thomson misulat: “Dayag nga gihubad kini sa hanas ug intelihenteng mga eskolar, nga naningkamot nga mapalutaw ang tinuod nga diwa sa Gregong teksto ngadto sa Iningles nga pinulongan.”—The Differentiator, Abril 1952, panid 52.
Bisag iyang gibati nga may pipila ka teksto nga lahi ang pagkahubad, ang awtor nga si Charles Francis Potter miingon: “Ang mga maghuhubad nga wala magpaila sa ilang kaugalingon hanas ug tukma kaayong naghubad sa Grego ug Hebreohanon nga mga manuskrito.”—The Faiths Men Live By, panid 300.
Bisag gibati pod ni Robert M. McCoy nga ang pagkahubad sa New World Translation medyo lahi pero ekselente, siya nakahinapos: “Ang pagkahubad sa Bag-ong Tugon nagpamatuod nga ang mga eskolar niini nga kalihokan [Saksi ni Jehova] takos gyod ug utokan sa pagsulbad sa daghang problema sa paghubad sa Bibliya.”—Andover Newton Quarterly, Enero 1963, panid 31.
Si Propesor S. MacLean Gilmour, bisag dili uyon sa pipila ka pagkahubad sa New World Translation, miila gihapon nga ang mga maghuhubad niini “may talagsaong pagsabot sa pinulongang Grego.”—Andover Newton Quarterly, Septiyembre 1966, panid 26.
Sa iyang pagsusi sa New World Translation, nga bahin sa Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures, ang Associate Professor nga si Thomas N. Winter misulat: “Ang hubad sa wala hinganling komite maoy nunot sa panahon ug kanunayng tukma.”—The Classical Journal, Abril-Mayo 1974, panid 376.
Si Propesor Benjamin Kedar-Kopfstein, Hebreohanong eskolar sa Israel, miingon niadtong 1989: “Sa akong pagsusi sa pinulongan bahin sa Hebreohanong Bibliya ug sa mga hubad niini, pirme kong mokonsulta sa Iningles nga edisyon sa New World Translation. Tungod niini, subli-subli nakong napamatud-an nga kini nga hubad naningkamot gyod nga makab-ot ang tukmang pagsabot sa teksto kutob sa mahimo.”
Base sa iyang pag-analisar sa siyam ka dagkong hubad sa Iningles, ang associate professor sa relihiyon nga si Jason David BeDuhn misulat: “Ang NW [New World Translation] mao ang labing tukma sa tanang hubad.” Daghang tawo ug eskolar sa Bibliya ang nagtuo nga lahi ang pagkahubad sa ubang teksto sa New World Translation kay gisuportahan kuno sa mga maghuhubad niini ang ilang tinuohan. Bisan pa niana, si BeDuhn miingon: “Maong lahi ang pagkahubad sa kadaghanang teksto sa NW kay literal ug mainampingon ang pagkahubad niini aron mas tukmang mahubad ang orihinal nga mga ekspresyon sa mga magsusulat sa Bag-ong Tugon.”—Truth in Translation, panid 163, 165.
a Ang mga komento nagtumong sa Iningles nga mga edisyon sa New World Translation sa wala pa ang 2013 nga rebisyon.
b Pananglitan, tan-awa ang New International Version ug ang New Jerusalem Bible sa Katoliko. Ang gidugang nga mga teksto mao ang Mateo 17:21; 18:11; 23:14; Marcos 7:16; 9:44, 46; 11:26; 15:28; Lucas 17:36; 23:17; Juan 5:4; Buhat 8:37; 15:34; 24:7; 28:29; ug Roma 16:24. Ang King James Version ug Douay-Rheims Version nagdugang ug mga pulong sa 1 Juan 5:7, 8 agig pagsuportar sa Trinidad, nga gidugang gatosan ka tuig human gisulat ang Bibliya.
c Si J. B. Phillips usab naghubad niini nga, “kadtong nahibalo nga gikinahanglan nila ang Diyos,” ug ang The Translator’s New Testament naghubad niini nga, “kadtong nahibalo sa ilang espirituwal nga panginahanglan.”