Mga Droga—Ang mga Suliran Misamot

ANG mga droga nahabalita kaayo karong mga adlawa. Lisod ang pagkupot sa mantalaan o magasin ug dili makakita sa usa ka hisgot sa mga suliran sa droga: Usa ka diplomata nasakpang nagdalag mga droga pasulod sa usa ka nasod. Usa ka pangulo sa nasod gimakmak tungod sa iyang papel diha sa mga buhat sa pagpangyuhot ug mga droga. Usa ka inilang atleta kinahanglang paagihon sa rehabilitasyon sa droga. Gironda sa mga ahenteng pederal ang usa ka ayroplano o barko ug nadiskobrehan ang usa ka dakong kargada sa narkotiko. Usa ka bantog nga maglilingaw namatay tungod sa sobrang dosis sa droga. Usa ka inhenyero nga nalangkit sa nadiskaril nga tren nakaplagang ilalom sa impluwensiya sa mga droga. Gihimong usa ka dakong isyu sa iyang pangampanya sa usa ka politiko ang pagpukgo sa droga. Ug padayon ug padayon kini.

Ilado kaayo ang isyu sa droga nga sa miaging tuig 24 ka nasod ang naghugpong aron masubay ang mga droga. Ilang “gilaglag ang 5,046 tonelada metriko nga dahon sa coca ug 17,585 toneladang punoan sa marijuana,” matud sa U.S.News & World Report. “Bisan pa niana, ang [U.S.] nga Departamento sa Estado mihinapos nga ang presenteng mga programa sa pagpuo ‘dili igo aron sa pagpaus-os sa tibuok-kalibotang suplay sa mga narkotiko.’”

Ang pag-ilog sa mga droga, mga pagsikop, ug mga kombiksiyon miuswag, apan mao usab ang suplay sa dili-legal nga mga droga. Gamay lang nga bahin sa produksiyon sa droga ang hikaplagan ug giilog, ug sa daghang dapit mas sayon ang pagbatog mga droga kay sukad masukad. Pananglitan, bisan pa sa gikauyonang paningkamot sa 1986 sa pagronda ug paglaglag sa mga laboratoryong nagaprocesog cocaine, ang produksiyon sa cocaine gikan sa mga dahon sa coca sa Bolivia, Colombia, ug Peru aktuwal mitubog 10 porsiento tali sa 1986 ug 1987. Ang cocaine nga karon gibaligya sa kadalanan mas lunsay, ug mius-os ang mga prisyo—nagahatag ebidensiya sa mas daghang suplay.

“Ang Tinipong Bansa nagbaton sa kinalabwang paggamit sa dili-legal nga droga sa mga batan-on sa bisan unsang industriyalisadong nasod sa kalibotan, ug ang pasubo sa paggamit ug droga nagakahitabo sa batabatang mga edad kay sukad masukad,” matud sa usa ka taho gikan sa Behavior Today. Ang usa ka surbi nagpadayag nga kapig katunga sa tanang senyor hayskul miangkon nga nakasulayg dili-legal nga droga sa ilang kinabuhi ug kining taas nga proporsiyon mitubo ngadto sa mga 80 porsiento hangtod niadtong anaa sa 25-anyos sa edad. Ang Tinipong Bansa karon dunay gibanabanang 1.2 milyong giyanon sa droga, ug 23 milyon pa maoy “lulinghayaw” nga mga tiggamit ug droga.

Ang ubang nasod wala mahigawas sa epidemya sa droga. Ang Sobyet nga mantalaang Pravda mikutlo sa Ministro sa Internal nga Kahikayan si Alexander Vlasov ingong nag-ingon: “Ang pakigbisog batok sa pagkagiyan sa droga ug sa krimen nga konektado niini nahimong usa sa dagkong mga trabaho sa Ministeryo sa Internal nga Kahikayan.” Sumala sa gitaho sa Soviet Weekly, “ang mga kiha maylabot sa droga gihimo batok sa 80,000 ka Sobyet nga katawhan sa miaging duha ka tuig,” ug bisan pa sa pagtambal sa mga giyanon, “ang problema nagpabilin nga dako, uban sa 131,000 rehistradong tiggamit ug droga.”

Ang Hungaria giingong dunay tali sa 30,000 ug 50,000 ka tig-abusar sa droga, ug ang Polandiya sa gibanabanang 200,000 ngadto 600,000 ka giyanon ug tiggamit sa isog nga mga droga, kadaghanan mga batan-on nga ubos sa 25 anyos sa edad. Ang Pakistan nagbanabanang kini dunay duol sa 313,000 giyanon sa opio ug 150,000 giyanon sa heroina. Ang membro sa Uropanhong Parliamento si Sir Jack Stewart Clark mitagna nga ang gidaghanon sa regular nga tiggamit ug cocaine sa Kasadpang Uropa basin makaabot ug tulo ngadto upat ka milyon sa pagkatungatunga sa katuigang 1990. Ang Espanya may gibanabana nang 60,000 ngadto 80,000 tiggamit ug cocaine.

Ang suliran sa droga nakatubo sa labihan nga ang usa ka pagtuon sa Hiniusang Kanasoran miingong kini anaa karon sa punto nga gipameligro “ang kasegurohan mismo sa pila ka estado.”

Nganong ang mga droga nahabalita man kaayo? Sa pagkamatuod, nganong ang mga tawo nagagamit man ug mga droga? Nganong ang dinagkong mga paningkamot sa pagpugong sa misamot nga suliran sa droga napakyas? Unsay mahimo sa paghunong sa nagatubong kapeligrohan sa droga?