Ang Hunahuna sa Bibliya
Unsay Angayng Panglantaw sa mga Kristohanon sa Misa?
ANG debotadong mga Katoliko mouyon kang Papa Juan Paulo II, kinsa, sumala sa The New York Times, di pa dugayng “mipamatuod pag-usab nga ang iglesya nag-isip nga sala kon ang usa ka Katoliko mopalta sa Misa.” Unsa ang Misa? Ang iglesya ba ug ang Bibliya nagkauyon sa maong ulohan?
Diha sa librong Things Catholics Are Asked About, ang Katolikong pari nga si Martin J. Scott naghubit sa Misa ingon sa mosunod: “Ang Misa mao ang dili-dugoong halad sa Lawas ug Dugo ni Kristo. Ang Kalbaryo mao ang dugoong halad ni Kristo. Ang Misa maoy sama gayod nga halad nianang sa krus. Dili kini usa ka matang sa pagpahayag, dili pasumbingay, o paghinobra.” Siya usab nag-ingon: “Ang Misa nangangkon nga dad-on sa atong mga halaran ang Anak sa Diyos, ug itanyag Siya ingong halad ngadto sa Diyos.”
Ang Misa ba Kasulatanhon?
Ang sinserong mga Katoliko nagtuo nga ang Misa gipasukad sa Kasulatanhong pagtulon-an. Ingong pamatuod, ilang gipunting ang mga pulong ni Jesus panahon sa kasagarang gitawag nga Kataposang Panihapon. Samtang iyang giapod-apod ang tinapay ug bino sa iyang mga apostol, si Jesus miingon sa dihang nagtumong sa tinapay: “Kini mao ang akong lawas.” Sa dihang nagtumong sa bino, siya miingon: “Kini mao ang akong dugo.” (Mateo 26:26-28)a Ang mga Katoliko nagtuo nga sa dihang iyang gisulti kining mga pulonga, si Jesus sa aktuwal naghimo sa tinapay ug bino ngadto sa iyang lawas ug dugo. Bisan pa niana, ang New Catholic Encyclopedia (1967) nagpasidaan: “Dili kita angayng mosalig sa hilabihan sa pagkaliteral sa mga pulong nga ‘Kini mao ang akong lawas’ o ‘Kini mao ang akong dugo.’ . . . Kay sa mga prase nga sama sa ‘ang pag-ani mao ang kataposan sa kalibotan’ (Mt 13.39) o ‘ako mao ang tinuod nga paras’ (Jn 15.1) ang [berbong “mao”] nagkahulogan lamang nga magpaila o maghawas.” Busa, bisan kining awtoritatibong ensiklopedia miadmitir nga ang pamulong sa Mateo 26:26-28 dili magpamatuod nga ang tinapay ug bino nausab ngadto sa literal nga lawas ug dugo ni Jesus diha sa Kataposang Panihapon.
Ang usa tingali mahinumdom nga si Jesus kas-a miingon: “Ako mao ang buhing tinapay nga nanaog gikan sa langit. . . . Si bisan kinsa nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo adunay kinabuhing dayon.” (Juan 6:51, 54) Ang pipila niadtong naminaw kang Jesus misabot sa iyang mga pulong sa literal nga paagi ug nakugang. (Juan 6:60) Apan kita tingali mosukna, Gihimo ba ni Jesus ang iyang unod ngadto sa tinapay niadtong okasyona? Dayag nga wala! Siya nagsulti nga masambingayon. Iyang gitandi ang iyang kaugalingon sa tinapay tungod kay pinaagi sa iyang halad siya maghatag ug kinabuhi sa katawhan. Ang Juan 6:35, 40 tin-awng nagpaila nga ang pagkaon ug pag-inom pagahimoon pinaagi sa pagpasundayag ug pagtuo kang Jesu-Kristo.
Sanglit ang Misa maoy pangunang rituwal sa Katolikong Iglesya, ang usa tingali magdahom sa Kasulatan nga mopaluyo niana. Kini wala magpaluyo. Ang The Catholic Encyclopedia (1913 nga edisyon) nagsaysay kon ngano: “Ang dakong tinubdan sa atong doktrina . . . mao ang tradisyon, nga sukad sa karaang kapanahonan nagapahayag sa mapangamuyoong [mapangaliyupoong] bili sa Halad sa Misa.” Oo, ang Romano Katolikong Misa gipasukad sa tradisyon, dili sa Bibliya.
Walay sapayan kon unsa ka tim-os nga gituohan, ang tradisyon nga kasukwahi sa Bibliya dili-dalawaton sa Diyos. Gisaway ni Jesus ang relihiyosong mga lider sa iyang adlaw: “Inyong gihimong imbalido ang pulong sa Diyos tungod sa inyong tradisyon.” (Mateo 15:6) Sanglit gipabilhan ni Jesus ang Pulong sa Diyos, atong usisaon ang pagtulon-an bahin sa Misa diha sa punto-de-bista sa Balaang Kasulatan.
Paghalad Kang Kristo—Unsa ka Subsob?
Ang Iglesya Katolika nagtudlo nga matag panahon nga ang Misa gisaulog, si Jesus gihalad, bisan pag kini naglig-on nga siya sa aktuwal wala mamatay ug nga ang halad walay dugo. Ang Bibliya ba nag-uyon niining hunahunaa? Matikdi ang Hebreohanon 10:12, 14: “[Si Jesus] nagtanyag ug usa ka halad alang sa mga sala, ug dayon milingkod hangtod sa hangtod, diha sa tuong kamot sa Diyos. Pinaagi nianang usa ka halad, siya nakaangkon sa walay kataposang kahingpitan sa tanang gibalaan.”
Bisan pa niana, ang sinserong Katoliko hayan motutol: ‘Dili ba si Jesus kinahanglang mohalad sa iyang kaugalingon nga subsob? Nakasala kitang tanan sa makadaghang higayon.’ Ang tubag sa Bibliya narekord sa Hebreohanon 9:25, 26: “[Si Kristo] dili kinahanglang mohalad sa iyang kaugalingon nga sublisubli. . . . Siya naghimo sa pagpadayag sa makausa lamang sa tanang panahon, sa kataposan sa ulahing panahon, aron sa pagpapas sa sala pinaagi sa paghalad sa iyang kaugalingon.” Matikdi kinig maayo: Si Kristo “dili kinahanglang mohalad sa iyang kaugalingon nga sublisubli.” Sa Roma 5:19, si apostol Pablo nagsaysay kon ngano: “Pinaagi sa pagkadili-masinugtanon sa usa ka tawo [ni Adan] daghan ang nahimong makasasala, sa ingon pinaagi sa buhat sa hustisya sa usa ka tawo [ni Jesus] daghan ang mahimong matarong.” Ang usa ka buhat sa pagkadili-masinugtanon ni Adan nagpailalom kanatong tanan sa kamatayon; ang usa ka buhat sa pagtubos ni Jesus nagpahilunag pasikaranan alang kanatong tanan nga nagpasundayag ug pagtuo niana nga halad nga mapasaylo ang atong mga sala karon ug mapahimuslan ang kinabuhing walay kataposan sa umaabot.
Unsa bay kalainan kon si Jesus gihalad kas-a o kon siya gihalad nga subsob? Nalangkit niini ang pag-apresyar sa bili sa halad ni Jesus. Kana ang kinadak-ang gasa nga gihatag sukad—usa ka gasa nga bililhon kaayo, hingpit kaayo, nga dili gayod kini kinahanglang sublion.
Ang halad ni Jesus takos gayod nga handomon. Apan adunay kalainan tali sa paghandom sa usa ka hitabo ug sa pagsubli niana. Pananglitan, ang magtiayon nga nagsaulog sa ilang anibersaryo sa kasal tingali naghandom sa adlaw sa ilang kaminyoon, nga dili na sublion sa aktuwal ang seremonyas. Matag tuig, ang mga Saksi ni Jehova nagsaulog sa anibersaryo sa kamatayon ni Jesus, nga nagbuhat sa ingon sa paaging gisugo ni Jesus—“sa paghandom,” dili sa paghalad, kaniya. (Lucas 22:19) Dugang pa, sa tibuok tuig kini nga mga Kristohanon naningkamot sa pag-ugmad ug usa ka suod nga relasyon uban kang Jehova nga Diyos pinaagi kang Jesu-Kristo pinaagi sa paghimo sa ilang mga kinabuhi, sa ilang mga lihok, ug sa ilang tinuohan nga kaharmonya sa Sagradong Kasulatan.
Kasagaran, ang pagbuhat sa ingon nagkahulogan ug paghimog kausaban sa ilang panghunahuna. Apan, ang mga Saksi nagmaya sa pagkahibalo nga kon sila maunongong mopaluyo sa Pulong sa Diyos inay kay sa tawhanong tradisyon, sila panalanginan. Ug kon sila magpasundayag ug pagtuo diha sa gihalad nga dugo ni Jesus, nga giula makausa alang sa tanang panahon halos duha ka libo ka tuig na kanhi, kini maghinlo kanila gikan sa tanang sala.—1 Juan 1:8, 9.
[Footnote]
a Ang tanang gikutlong Kasulatan niining artikuloha maoy gikan sa Katolikong New Jerusalem Bible.
[Hulagway sa panid 26]
The Mass of St. Giles (detalye)
[Credit Line]
Erich Lessing/Art Resource, NY