Mga Batan-on Nangutana . . .
Unsaon Nako Pagtratar ang Usa ka Babaye nga Nakagusto Kanako?
“Si Susan ang miuna pagpahayag sa iyang pagbati kanako, ug wala ako gil-asi niana. Dili kadto daotan alang kanako.”—James.a
“Kon dili tinuod ang gipakitang interes sa lalaki kaniya, masakitan gayod ang babaye sa dihang ipahayag niya ang iyang pagbati ngadto sa lalaki.” —Roberto.
DILI pa dugay, usa ka batan-ong babaye ang adunay gustong ipangutana kanimo. Daghang beses na nimo siyang nakauban sa mga pundokpundok, ug nalingaw ka sa pagpakig-estorya ug pagpakig-uban kaniya. Apan, nakuratan ka pag-ayo sa iyang gisulti. Gusto niyang manarato kanimo ug buot niyang masayran kon gusto usab nimo.
Kini lagmit nga makapakurat kanimo kon gihunahuna nimo nga ang lalaki ang angayng mangulitawo. Bisan tuod mao kana ang naandan, timan-i nga wala siyay nalapas nga prinsipyo sa Bibliya sa dihang miuna siya pagpahayag sa iyang gibati.b Ang pagkasayod niana makatabang kanimo sa pagsanong sa hustong paagi.
Human makapamalandong bahin niini, basin mobati ka nga bata ka pa kaayo aron makigtrato o nga wala ka makagusto sa maong babaye. Tingalig mobati ka usab nga sad-an, nga nabalaka nga basin aduna kay nahimo nga nasaypan niya pagsabot nga nakagusto ka kaniya. Unsay angay nimong buhaton? Una, angay nimong konsiderahon ang iyang mga pagbati.
Konsideraha ang Iyang mga Pagbati
Handurawa kon unsay bation sa usa ka babaye nga anaa niining situwasyona. Kay gustong mohimog maayong impresyon, basin migugol siyag daghang panahon sa pagbalay kon unsay iyang isulti kanimo. Sa dihang nabansay na niya kon unsaon pagsulti samtang nagpahiyom, iyang gipakigbisogan ang posibilidad nga balibaran nimo siya. Sa kataposan, sa dihang aduna na siyay igong kaisog, gibuntog niya ang iyang kakulba ug gisugid kanimo ang iyang pagbati.
Nganong gilisodlisod man niya ang iyang kaugalingon sa pagbuhat niini? Basin nakagusto siya kanimo. O kaha, aduna kay maayong mga hiyas nga namatikdan niya nga wala gani mamatikdi sa kadaghanan. Busa ang iyang gisulti lagmit nagpasabot nga siya nagdayeg kanimo sa linaing paagi.
Wala namo kini isulat dinhi aron impluwensiyahan ang imong desisyon, kondili aron pahinumdoman ka nga magmalumo. Ang batan-ong ginganlag Julie miingon: “Bisan tuod wala siyay gusto sa babaye, ang lalaki angayng magpasalamat nga adunay nakagusto kaniya. Busa, inay nga basta na lang mobalibad kay wala makagusto, kinahanglan nga ayohon niya pagtratar ang babaye ug balibaran siya sa malumo nga paagi.” Ibutang nato nga mao kanay imong planong himoon—“balibaran siya sa malumo nga paagi,” o mangitag malumong paagi sa pag-ingon nga dili ka interesado.
Komosta na man kon gibalibaran na nimo siya sa miagi? Basin mahinayak ka sa pag-insulto kaniya. Ayaw kanag buhata. Ang Proverbio 12:18 nag-ingon: “Adunay nagapamulong nga walay paghunahuna sama sa mga dunggab sa espada, apan ang dila sa mga maalamon makaayo.” Unsaon nimo pagpamulong sa “dila sa mga maalamon”?
Pasalamati siya sa iyang gipahayag nga pagbati ug sa iyang dakong pagtamod kanimo. Pangayog pasaylo nga basin sa wala-tuyoa may nahimo ka nga nasaypan niya pagsabot nga nakagusto ka kaniya. Sa tin-aw apan lumo nga paagi, sultihi siya nga dili managsama ang inyong gibati. Kon dili gihapon niya masabtan ang imong giingon ug kinahanglan nga mas hugot pa nimo kining ipatin-aw kaniya, ayaw gihapon siyag singkahi ug pasakitig sulti. Nalangkit dinhi ang iyang malumong mga pagbati, busa magmapailobon. Kon ikaw ang anaa sa iyang kahimtang, mapasalamaton ka seguro kon balibaran ka niya sa malumo nga paagi, dili ba?
Apan, basin moinsistir siya nga gituyo nimo siya paglingla. Basin hisgotan niya ang pipila ka mga hitabo nga nakapukaw sa iyang pagbati. ‘Nahinumdom ka ba niadtong higayon nga gihatagan ko nimog bulak?’ tingalig moingon siya, o ‘Unsa diay ipasabot niadtong giingon nimo kanako samtang naglakaw tang duha niadtong miaging bulan?’ Karon, kinahanglan nimong susihon pag-ayo ang imong kaugalingon.
Angkona ang Imong Sayop
Giisip sa mga manunuhid kaniadto nga ang mga yuta nga ilang nadiskobrehan maoy mga butang nga angayng angkonon ug pahimuslan, ug mao kanay panglantaw karon sa ubang mga lalaki sa mga babaye. Gusto nilang manarato apan dili nila gustong moabaga sa responsibilidad sa kaminyoon. Bisag walay plano nga manarato, sulayan nila pagpukaw ang pagbati sa mga babaye pinaagig pagpatuo nga sila nakagusto kanila. Maangkon sa maong lalaki ang gugma sa babaye pinaagig panglingla. Usa ka Kristohanong ansiyano miingon: “Sayonsayonon lang sa ubang batan-ong mga lalaki ang pagpangulitawo ug lainlaing babaye. Dili maayo nga duladulaan ang mga pagbati sa mga babaye niining paagiha.” Unsay sangpotanan nianang mahakogon nga paggawi?
“Maingon sa usa ka buang nga nagapana ug nagkalayong mga udyong, mga pana ug kamatayon, mao man usab ang tawo nga naglingla sa iyang isigkatawo ug nag-ingon: ‘Wala ba ako magtiawtiaw lamang?’” (Proverbio 26:18, 19) Sa dihang ang lalaki manarato lang sa babaye tungod sa hakog nga mga tinguha, madiskobrehan ra sa babaye ang iyang tinuod nga mga motibo. Unya ang babaye masakitan pag-ayo sa iyang pagpanglimbong, ingon sa gipakita sa mosunod nga kasinatian.
Usa ka lalaki ang nanarato sa usa ka babaye bisan pag siya walay tinguha sa pagpakigminyo sa maong babaye. Gidala niya ang babaye sa mahalon nga mga restawran, ug kuyog silang nangadto sa mga parti. Ang lalaki nalingaw sa pagpakig-uban sa babaye, ug ang babaye giganahan sa atensiyon nga nadawat niya, nga nagtuo nga ang lalaki gustong makigminyo kaniya. Sa dihang nasayran sa babaye nga ang gusto lang diay sa lalaki mao ang pagpakighugoyhugoy kaniya, siya nasakitan pag-ayo.
Unsay angay nimong himoon kon sa wala-tuyoa aduna kay nahimo nga nasaypan pagsabot sa babaye nga nakagusto ka kaniya? Siya masakitan gayod kon imong ipakamatarong ang imong kaugalingon. Tagda kining prinsipyo sa Bibliya: “Siya nga nagatabon sa iyang kalapasan dili molampos, apan siya nga nagasugid ug nagabiya niini pagakaluy-an.” (Proverbio 28:13) Busa magmatinud-anon. Angkona nga aduna kay nahimo nga nakapahinabog di-pagsinabtanay. Ug kon gituyo nimo pagduladula ang iyang mga pagbati, angkona nga nakahimo kag dako kaayong sayop. Kinasingkasing nga pangayog pasaylo.
Apan, ayaw dahoma nga ang tanan masulbad na sa dihang nakapangayo ka nag pasaylo. Lagmit nga dili pa mawala ang kasuko sa babaye kanimo sulod sa dugaydugayng panahon. Tingalig kinahanglan nimong ipatin-aw ang imong panggawi ngadto sa iyang mga ginikanan. Ug tingalig aduna ka pay ubang mga suliran nga maagoman. Ang Galacia 6:7 nag-ingon: “Bisan unsay ginapugas sa usa ka tawo, kini usab iyang anihon.” Apan pinaagi sa pagpangayog pasaylo ug paghimo sa imong maarangan sa pagtul-id sa sayop, matabangan nimo ang babaye sa pagpadayon sa iyang kinabuhi. Ug kining maong kasinatian magtudlo kanimo sa ‘pagbantay sa imong dila batok sa pagsulti ug panglimbong’ sa tanang bahin sa kinabuhi, lakip na sa imong pagpakiglabot sa mga membro sa kaatbang nga sekso.—Salmo 34:13.
Hunahunaa Pag-ayo ang Imong Itubag
Apan komosta kon gusto nimong mailhan ug dugang ang babaye? Kon mao, hibaloi nga ang katuyoan sa pagpakigdeyt ug pakigtratohay dili lang mao ang paglipaylipay. Ang lalom nga mga pagbati nga maugmad sa managtrato motultol kanila ngadto sa bugkos sa kaminyoon. Sa dihang minyo na sila, kini nga mga pagbati motabang sa paghiusa kanila ingong bana ug asawa. Unsay angayng epekto niining maong kasayoran diha kanimo?
Human ka makapamalandong bahin niining batan-ong babaye, tingalig naamgohan nimo nga siya madanihon sa daghang paagi. Siya ang unang nagbukas sa posibilidad nga magkatrato kamo, ug gusto nimong sulayan kana. Apan inay kay makigtrato dayon, himoa ang pipila ka mga lakang aron malikayan ninyong duha ang dakong kasakit sa ulahi.
Basin gusto nimong magpakisayod sa pipila ka mga tawo nga nakaila kaniya. Isugyot nga mao usab kanay himoon sa babaye ngadto sa mga tawo nga nakaila kanimo. Ang matag usa kaninyo angayng mangutana sa maong hamtong nga mga tawo kon unsay ilang namatikdan nga maayong mga hiyas ug mga kahuyangan sa usa. Mahimo ka usab nga mangutana sa Kristohanong mga ansiyano. Maayong masayran nimo kon ang tawo nga imong nagustohan maayo bag dungog diha sa Kristohanong kongregasyon.
Apan basin moingon ka, ‘Nganong kinahanglan mang malangkit pag-ayo ang ubang tawo sa akong personal nga kinabuhi?’ Sa pagkatinuod, bisan sa personal nga butang sama sa pagtratohay, maalamon ang pagkuha sa opinyon sa ubang tawo. Gani, Kasulatanhon kini, sanglit ang Proverbio 15:22 nag-ingon: “Diha sa panon sa mga magtatambag adunay kalamposan.” Ang hamtong nga mga tawo nga imong gipakigsultihan dili mao ang modesisyon alang kanimo. Apan ang “tambag sa kalag” nga ilang itanyag lagmit magpadayag ug mga taras sa babaye, ug sa imoha, nga wala nimo makita.—Proverbio 27:9.
Si James, nga gikutlo sa sinugdan, naghimo niini. Bisan tuod nagkinaugalingon na siya pagpuyo, nakigsulti siya sa iyang mga ginikanan bahin kang Susan. Dayon silang duha nagbayloay ug mga ngalan sa hamtong nga mga tawo nga makatambag kon maayo bang magkatrato sila. Sa dihang nadunggan nila ang maayong mga komento bahin sa usag usa, si James ug si Susan nagkatrato aron masuta nila kon angayan ba silang magminyo. Kon himoon nimo ang maong mga lakang sa dili pa maugmad ang imong lalom nga mga pagbati, mas makaseguro ka nga husto ang imong himoon nga desisyon.
Labaw sa tanan, pag-ampo kang Jehova. Sanglit ang panagtratohay maoy usa ka lakang paingon sa kaminyoon, pag-ampo sa Diyos nga tabangan ka nga makaamgo kon ang pagpakigtrato sa maong babaye mosangpot ba sa kaminyoon. Labaw sa tanan, hangyoa ang Diyos sa pagtabang kaninyo sa paghimog mga desisyon nga magpasuod pa gayod kaninyo kaniya. Alang kaninyong duha, mao kana ang pasukaranan sa tinuod nga kalipay.
[Mga footnote]
a Ang mga ngalan niining artikuloha giusab.
b Ang mga artikulo sa “Mga Batan-on Nangutana” sa Oktubre 22, 2004, ug Disyembre 22, 2004, nga gula sa Pagmata! naghisgot kon unsay maayong buhaton sa usa ka babaye nga gustong mouna pagpadayag sa iyang pagbati ngadto sa usa ka lalaki.
[Mga hulagway sa panid 19]
Kon wala ka gayoy gusto, pag-amping nga dili ka makahimog bisan unsa nga masaypan pagsabot nga nakagusto ka