Ang Hunahuna sa Bibliya
Gitino ba sa Kapalaran ang Imong Kinabuhi?
Usa niana ka buntag, duha ka lalaki nagdrayb padulong sa trabaho sa dihang sila midesisyon nga manglaktod subay sa usa ka karsada nga gipuy-an kaniadto sa usa kanila. Samtang nagdrayb, nakakita silag mga siga sa kalayo nga nanggawas gikan sa mga bentana sa usa ka balay. Ilang gipahunong ang ilang trak ug gigamit ang hagdanan nga ilang dala aron pagluwas sa usa ka inahan ug sa iyang lima ka anak. “Tingali pagbuot kadto sa kapalaran,” nag-ingon ang balita sa usa ka mantalaan bahin sa sunog.
NAGTUO ang daghang tawo nga bisag unsay mahitabo kanila, maayo man o daotan, ang usa ka puwersa nga mas gamhanan kay kanila maoy nagbuot niana. Pananglitan, ang Repormador nga si John Calvin sa ika-16 nga siglo misulat: “Among gibatbat ang predestinasyon o pagbuot sa kapalaran isip dumalayong katuyoan sa Diyos, nga pinaagi niana siya nagtino kon unsay gusto niyang ipabuhat sa matag tawo. Kay wala siya maglalang kanilang tanan diha sa samang kahimtang, kondili nagtino daan nga ang pipila makaagom sa walay-kataposang kinabuhi ug ang uban sa dumalayong kalaglagan.”
Tinuod bang gitino daan sa Diyos kon unsay atong mga lihok ug atong kataposang dulnganan? Unsay gitudlo sa Bibliya?
Ang “Pagkamakataronganon” sa Predestinasyon
Ang pipila nga nagtuo sa pagbuot sa kapalaran naghunahuna gayod sa ingon niini: Ang Diyos adunay bug-os nga kahibalo. Siya nahibalo sa tanang butang, bisan gani kon unsay mahitabo sa umaabot. Siya nahibalo kon unsay buhaton sa matag tawo sa iyang kinabuhi, ug siya nahibalo na sa eksaktong gutlo ug paagi sa kamatayon sa matag tawo. Busa, sumala sa ilang panghunahuna, sa dihang ang usa ka tawo mohimog desisyon, ang iyang desisyon nahiuyon gayod sa nakita ug gitino nang daan sa Diyos; kay kon dili ingon niana, ang Diyos wala diay mahibalo sa tanan. Makataronganon ba ang maong pangatarongan alang kanimo? Tagda kon unsa unyay matuod nga makataronganong mga resulta niana.
Kon ang imong umaabot gitino nang daan sa usa ka gahom, nan mawalay kapuslanan ang panglimbasog sa pag-atiman sa imong kaugalingon. Ang pagdesidir sa pagpanigarilyo o dili pagpanigarilyo dili makaapekto sa imong panglawas o sa imong mga anak. Ang pagtaod sa bakos sa lingkoranan sa kotse samtang nagsakay niana dili makaapekto sa imong pagkaluwas. Apan sayop ang maong pangatarongan. Ang mga estadistika nagpakita nga dili daghan ang namatay sa dihang ang mga tawo mihimog mga tikang aron masanta ang kadaot. Ang kadanghag mahimong moresulta sa trahedya.
Tagda ang laing pangatarongan. Kon ang Diyos mihukom sa pagkahibalo daan sa tanang butang, nan bisan sa wala pa niya lalanga si Adan ug Eva, siya nahibalo na unta nga sila dili magmasinugtanon kaniya. Apan sa dihang ang Diyos nagsugo kang Adan nga dili mokaon gikan sa “kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan” kay kon siya mokaon, siya mamatay, nahibalo na ba daan ang Diyos nga si Adan mokaon gikan niana? (Genesis 2:16, 17) Sa dihang ang Diyos nagsugo sa unang magtiayon: “Magmabungahon ug magdaghan kamo ug pun-a ang yuta ug gamhi kini, ug pagabut-i ang mga isda sa dagat ug ang nagalupad nga mga linalang sa kalangitan ug ang matag buhing linalang nga nagalihok diha sa yuta,” nahibalo na ba siya nga ang ilang talagsaong palaabotong kinabuhi sa paraiso mapakyas gayod? Siyempre wala.—Genesis 1:28.
Kon hunahunaon nato ang resulta sa maong pangagpas, ang ideya nga ang Diyos nahibalo daan sa tanang desisyon magpasabot nga siya ang may tulubagon sa tanang mahitabo—lakip sa mga gubat, mga inhustisya, ug pag-antos. Posible ba kana? Ang tin-awng tubag gihatag sa gipamulong sa Diyos bahin sa iyang kaugalingon.
“Kinahanglan nga Pilion Mo”
Ang Kasulatan nag-ingon nga “ang Diyos gugma” ug nga siya “mahigugmaon sa hustisya.” Siya kanunayng nag-awhag sa iyang katawhan: “Dumti ang daotan, ug higugmaa ang maayo.” (1 Juan 4:8; Salmo 37:28; Amos 5:15) Daghang beses niyang gidasig ang mga tawong maunongon kaniya sa pagpili sa matarong nga dalan sa pagkinabuhi. Pananglitan, sa dihang gihimo ni Jehova ang usa ka pakigsaad uban sa karaang nasod sa Israel, siya miingon kanila, pinaagi ni Moises: “Himoon ko ang mga langit ug ang yuta ingong mga saksi batok kaninyo niining adlawa, nga gibutang ko ang kinabuhi ug ang kamatayon sa imong atubangan, ang panalangin ug ang maldisyon; ug kinahanglan nga pilion mo ang kinabuhi aron ikaw magpadayong buhi, ikaw ug ang imong kaliwat.” (Deuteronomio 30:19) Gitino bang daan sa Diyos kon unsay pilion niadtong mga tawhana? Dayag nga wala.
Si Josue, nga usa ka pangulo sa katawhan sa Diyos sa karaang panahon, miawhag sa iyang mga isigkalungsoranon: “Pagpili alang sa inyong kaugalingon karong adlawa kon kinsay inyong alagaran . . . Bahin kanako ug sa akong panimalay, kami mag-alagad kang Jehova.” (Josue 24:15) Sa susama, ang manalagna sa Diyos nga si Jeremias miingon: “Palihog, tumana ang tingog ni Jehova niining gisulti ko kanimo, ug maayo ang imong dangatan, ug ang imong kalag magpadayong buhi.” (Jeremias 38:20) Dasigon ba sa matarong ug mahigugmaong Diyos ang katawhan sa pagbuhat sa matarong aron makalaom sila sa pagdawat ug ganti kon siya nahibalo pa nga mapakyas gayod sila? Dili. Sinalingkapaw ang maong pagdasig.
Busa inigkahitabo sa maayo o daotang mga butang sa imong kinabuhi, kana nahitabo dili tungod kay kana dili kalikayan. Kasagaran gayod, ang ‘wala makita daang mga hitabo’ maoy mga resulta lamang sa mga desisyon sa ubang mga tawo—maalamon o dili-maalamong mga desisyon. (Ecclesiastes 9:11) Dili, ang imong kaugmaon dili depende sa pagbuot sa kapalaran, ug ang imong mga desisyon mismo ang magtino kon unsa ang imong walay-kataposang kaugmaon.
UNSAY IMONG HUNAHUNA?
◼ Gitino bang daan sa Diyos nga si Adan ug Eva makasala?—Genesis 1:28; 2:16, 17.
◼ Tungod sa unsang mga hiyas sa Diyos nga ang pagbuot sa kapalaran dili gayod tinuod?—Salmo 37:28; 1 Juan 4:8.
◼ Unsang responsabilidad ang anaa kanimo?—Josue 24:15.
[Blurb sa panid 13]
Ang mga estadistika nagpakita nga mas diyutay ra ang namatay sa dihang ang mga tawo mihimog mga tikang sa pagsanta sa kadaot