Kapitulo 7
Kon Unsay Nahimo sa Diyos sa Pagluwas sa Katawhan
1, 2. (a) Sa unsang paagi nasayod ang Romanong kapitan kon kinsa ang Anak sa Diyos? (b) Nganong gitugotan ni Jehova nga mamatay si Jesus?
USA niana ka hapon sa tingpamulak duolan sa 2,000 ka tuig kanhi, usa ka Romanong kapitan nagsud-ong sa tulo ka lalaking namatay sa usa ka hinay, masakit nga kamatayon. Kadtong sundaloha sa linain nakamatikod sa usa kanila—si Jesu-Kristo. Si Jesus gilansang sa usa ka kahoyng estaka. Ang kalangitan sa udtong-tutok mingitngit sa dihang hapit na siyang mamatay. Sa iyang pagkamatay, ang yuta milinog ug kusog, ug ang sundalo miingon: “Tino nga kining tawhana maoy Anak sa Diyos.”—Marcos 15:39.
2 Anak sa Diyos! Kadtong sundaloha husto. Bag-o lang gayod siyang nakasaksi sa labing mahinungdanong hitabo nga sukad nahitabo sa yuta. Sa mas sayong mga okasyon, ang Diyos mismo nagtawag kang Jesus nga iyang hinigugmang Anak. (Mateo 3:17; 17:5) Nganong gitugotan ni Jehova ang iyang Anak nga mamatay? Tungod kay mao kini ang paagi sa Diyos sa pagluwas sa katawhan gikan sa sala ug kamatayon.
GIPILI ALANG SA LINAING KATUYOAN
3. Nganong haom lamang nga ang bugtong-gianak nga Anak sa Diyos ang napili alang sa linaing katuyoan may kalabotan sa katawhan?
3 Ingon sa atong nasayran sa miagi niining maong libro, si Jesus adunay una-tawhanong paglungtad. Siya gitawag ug “bugtong-gianak nga Anak” sa Diyos tungod kay direkta siyang gilalang ni Jehova. Human niadto ang Diyos migamit kang Jesus sa pagpatungha sa tanang ubang butang. (Juan 3:18; Colosas 1:16) Si Jesus ilabinang nahigugma sa katawhan. (Proverbio 8:30, 31) Dili ikahibulong nga si Jehova mipili sa iyang bugtong-gianak nga Anak aron magsilbi sa usa ka linaing katuyoan sa dihang ang katawhan nailalom sa tunglo sa kamatayon!
4, 5. Una moanhi sa yuta si Jesus, unsay gipadayag sa Bibliya mahitungod sa Mesiyanikong Binhi?
4 Sa dihang nagpahamtang ug silot kang Adan, Eva, ug Satanas sa tanaman sa Eden, ang Diyos mihisgot bahin sa umaabot nga Tigluwas ingong usa ka “binhi.” Kining maong Binhi, o kaliwat, moabot aron badbaron ang makalilisang nga mga suliran nga gipahinabo ni Satanas nga Yawa, “ang orihinal nga halas.” Sa pagkatinuod, ang gisaad nga Binhi magadugmok kang Satanas ug sa tanang nagasunod kaniya.—Genesis 3:15; 1 Juan 3:8; Pinadayag 12:9.
5 Latas sa mga siglo, ang Diyos sa inanay nagpadayag ug dugang mahitungod sa Binhi, nga gitawag usab ug Mesiyas. Ingon sa gipakita sa tsart sa panid 37, daghang propesiya ang naghatag ug detalye bahin sa daghang bahin sa iyang kinabuhi sa yuta. Pananglitan, magaantos siya ug grabeng pagdaogdaog aron matuman ang iyang papel diha sa katuyoan sa Diyos.—Isaias 53:3-5.
KON NGANONG ANG MESIYAS MAMATAY
6. Sumala sa Daniel 9:24-26, unsay malampos sa Mesiyas, ug sa unsang paagi?
6 Ang propesiya nga natala sa Daniel 9:24-26 nagtagna nga ang Mesiyas—Dinihogang Usa sa Diyos—magatuman sa usa ka dakong katuyoan. Siya moanhi sa yuta “sa paghuman sa kalapasan, ug sa pagtapos sa sala, ug sa paghimo sa pagpasig-uli alang sa kasal-anan, ug sa pagpasulod sa pagkamatarong” sa walay kataposan. Ang Mesiyas magakuha sa pagkatinunglo sa kamatayon gikan sa matinuohong katawhan. Apan sa unsang paagi niya kini pagabuhaton? Ang propesiya nagpatin-aw nga siya “pagaputlon,” o pagapatyon.
7. Nganong ang mga Hudiyo naghalad ug mga hayop, ug unsay gilandongan niini?
7 Ang karaang mga Israelinhon sinati sa ideya sa pagpanimayad sa kasal-anan. Sa ilang pagsimba ubos sa Balaod nga gihatag kanila sa Diyos pinaagi ni Moises, sila sa regular nagahalad ug halad nga mga hayop. Kini nagpahinumdom sa katawhan sa Israel nga ang mga tawo nagkinahanglan ug usa ka butang sa pagpanimayad, o pagtabon, sa ilang kasal-anan. Gisumaryo ni apostol Pablo ang prinsipyo niining paagiha: “Gawas kon iula ang dugo walay mahitabong kapasayloan.” (Hebreohanon 9:22) Ang mga Kristohanon dili ubos sa Moisesnong Balaod uban sa mga kinahanglanon niini, sama sa mga halad. (Roma 10:4; Colosas 2:16, 17) Sila nahibalo usab nga ang mga halad nga hayop dili makataganag permanente ug hingpit nga kapasayloan sa mga sala. Hinunoa, kining maong mga halad naglandong sa usa ka mas bililhong halad—ang iya sa Mesiyas, o Kristo. (Hebreohanon 10:4, 10; itandi ang Galacia 3:24.) Apan, tingali mangutana ka, ‘Kinahanglan ba gayod nga mamatay ang Mesiyas?’
8, 9. Unsang bililhong mga butang ang giwala ni Adan ug Eva, ug sa unsang paagi ang ilang mga lihok nakaapektar sa ilang mga kaliwat?
8 Oo, ang Mesiyas kinahanglang mamatay kon pagaluwason man ang katawhan. Aron masabtan kon ngano, angayng hinumdoman nato ang tanaman sa Eden ug sulayan pagsabot ang pagkadako sa giwala ni Adan ug Eva sa dihang sila mialsa batok sa Diyos. Kinabuhing walay kataposan ang gibutang sa atubangan nila! Ingong mga anak sa Diyos, sila nagpahimulos usab ug direktang relasyon uban kaniya. Apan sa dihang ilang gisalikway ang pagmando ni Jehova, ilang giwala kanang tanan ug nagdalag sala ug kamatayon sa tawhanong rasa.—Roma 5:12.
9 Sama ra kadto nga ang atong unang mga ginikanan nag-usik-usik sa dakong bahandi, nga nagbanlod sa ilang mga kaugalingon sa labihan ka dakong utang. Gipasa ni Adan ug Eva ang maong utang sa ilang mga anak. Tungod kay kita wala matawo nga hingpit ug walay sala, ang matag usa kanato maoy makasasala ug himalatyon. Sa dihang kita magsakit o makasultig hait nga pulong nga kon mahimo pa lang buot natong bakwion, kita nakasinati sa mga epekto sa atong gipanunod nga utang—tawhanong pagkadili-hingpit. (Roma 7:21-25) Ang ato lamang paglaom nahiluna sa pag-angkon pag-usab sa giwala ni Adan. Ugaling, dili mahimong hagoan ang hingpit tawhanong kinabuhi. Sanglit ang tanang dili-hingpit nga mga tawo makasala, kitang tanan makadawat ug kamatayon, dili kinabuhi.—Roma 6:23.
10. Unsay gikinahanglan aron malukat ang giwala ni Adan?
10 Apan, aduna bay butang nga ikatanyag ingong bugti sa kinabuhing giwala ni Adan? Ang sukdanan sa hustisya sa Diyos nanginahanglan ug pagkatimbang, “kalag sa kalag.” (Exodo 21:23) Busa kinabuhi ang kinahanglang ibayad sa kinabuhing nawala. Dili lamang bisan kinsang kinabuhi ang gikinahanglan. Ang Salmo 49:7, 8 nagaingon mahitungod sa dili-hingpit nga mga tawo: “Walay bisan usa kanila ang makahimo sa bisan unsang paagi sa pagtubos sa iyang igsoon, ni magahatag sa Diyos sa usa ka lukat ilis kaniya; (ug ang bili sa pagtubos sa ilang kalag bililhon kaayo nga kini mihunong na sa panahong walay tino).” Busa ang kahimtang ba walay paglaom? Dili, dili gayod.
11. (a) Unsay ipasabot sa pulong “lukat” sa Hebreohanon? (b) Kinsa lamang ang makalukat sa katawhan, ug ngano?
11 Sa Hebreohanong pinulongan, ang pulong “lukat” nagpasabot sa kantidad nga gibayad aron matubos ang usa ka binihag ug usab nagpasabot sa katumbas nga bili. Ang tawo lamang nga dunay hingpit nga kinabuhi ang makahatag ug katumbas sa giwala ni Adan. Human ni Adan, ang hingpit lamang nga tawo nga natawo sa yuta mao si Jesu-Kristo. Mao nga, ang Bibliya nagtawag kang Jesus nga “ang kataposang Adan” ug mipasalig kanato nga si Kristo “mihatag sa iyang kaugalingon nga usa ka katugbang nga lukat alang sa tanan.” (1 Corinto 15:45; 1 Timoteo 2:5, 6) Samtang si Adan nagpasa ug kamatayon ngadto sa iyang mga anak, ang kabilin ni Jesus maoy kinabuhing walay kataposan. Ang 1 Corinto 15:22 nagsaysay: “Maingon gayod nga diha kang Adan ang tanan nagakamatay, sa ingon usab diha kang Kristo ang tanan himoong buhi.” Nan, haom nga si Jesus pagatawgong “Amahan nga Walay Kataposan.”—Isaias 9:6, 7.
KON SA UNSANG PAAGI ANG LUKAT GIBAYRAN
12. Kanus-a si Jesus nahimong Mesiyas, ug unsang matang sa kinabuhi ang iyang gisubay human niadto?
12 Sa tingdagdag sa tuig 29 K.P., si Jesus miadto sa iyang paryenteng si Juan aron magpabawtismo ug sa ingon nagpresentar sa iyang kaugalingon nga motuman sa kabubut-on sa Diyos. Sa maong okasyon gidihogan ni Jehova si Jesus pinaagig balaang espiritu. Sa ingon si Jesus nahimong Mesiyas, o Kristo, ang usa nga gidihogan sa Diyos. (Mateo 3:16, 17) Dayon si Jesus misugod sa iyang tulo-ug-tunga-ka-tuig nga ministeryo. Iyang gisuroy ang tanang dapit sa iyang yutang-natawhan, nga nagwali mahitungod sa Gingharian sa Diyos ug nagtigom sa matinumanong mga sumusunod. Hinunoa, ingon sa gitagna, ang pagsupak kaniya misamot sa wala madugay.—Salmo 118:22; Buhat 4:8-11.
13. Unsang mga hitabo ang mitultol sa kamatayon ni Jesus ingong tighupot ug integridad?
13 Maisogong giyagyag ni Jesus ang pagkasalingkapaw sa relihiyosong mga pangulo, ug ilang gitinguha ang iyang kamatayon. Ngadtongadto naglaraw sila ug daotang panagkunsabo nga naglangkit sa pagbudhi, dili-tukmang pagdakop, supak-sa-balaod nga paghusay, ug bakak nga sumbong langkit sa pag-alsa. Si Jesus gisagpa, gilud-an, gibugalbugalan, ug gilatigo sa latigong gidesinyo nga makagisi sa iyang unod. Dayon ang Romanong gobernador nga si Poncio Pilato misilot kaniyag kamatayon sa sakitanang estaka. Gilansang siya sa usa ka usok nga kahoy ug gibitay didto nga patindog. Ang matag pagginhawa masakit, ug gidangtan siyag daghang oras una mamatay. Sulod nianang maong pag-antos, gihuptan ni Jesus ang hingpit nga integridad ngadto sa Diyos.
14. Nganong gitugotan sa Diyos ang iyang Anak nga mag-antos ug mamatay?
14 Busa, niadtong Nisan 14, 33 K.P., gihatag ni Jesus ang iyang kinabuhi ingong “usa ka lukat baylo sa daghan.” (Marcos 10:45; 1 Timoteo 2:5, 6) Gikan sa langit, si Jehova nakakita sa iyang minahal nga Anak nga nag-antos ug namatay. Nganong gitugotan sa Diyos nga mahitabo ang maong makalilisang nga butang? Iya kadtong gibuhat tungod kay gihigugma niya ang katawhan. Si Jesus miingon: “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan mao nga iyang gihatag ang iyang bugtong-gianak nga Anak, aron nga ang tanan nga magapasundayag ug pagtuo kaniya dili malaglag kundili makabaton ug kinabuhing walay-kataposan.” (Juan 3:16) Ang kamatayon ni Jesus nagatudlo usab kanato nga si Jehova maoy Diyos sa hingpit nga hustisya. (Deuteronomio 32:4) Ang pipila mahimong mahibulong kon nganong wala na lang isalikway sa Diyos ang iyang mga prinsipyo sa hustisya nga nanginahanglan ug kalag sa kalag ug dili na lang tagdon ang bayad sa makasasalang dalan ni Adan. Ang katarongan mao nga si Jehova kanunay nga nagasunod sa iyang mga balaod ug nagatuboy niana, bisag mobili kana ug dako alang kaniya.
15. Sanglit dili makataronganon nga tugotang matapos nga permanente ang paglungtad ni Jesus, unsay gibuhat ni Jehova?
15 Ang hustisya ni Jehova mag-obligar usab nga ang kamatayon ni Jesus dunay malipayong sangpotanan. Kon buot sabton, may hustisya ba nga tugotang matulog sa kamatayon hangtod sa hangtod ang matinumanong si Jesus? Siyempre wala! Ang Hebreohanong Kasulatan nagtagna nga ang matinumanong usa sa Diyos dili magpabilin sa lubnganan. (Salmo 16:10; Buhat 13:35) Siya natulog sa kamatayon sulod sa mga bahin sa tulo ka adlaw, ug dayon si Jehova nga Diyos nagbanhaw kaniya ngadto sa kinabuhi ingong gamhanang espiritung persona.—1 Pedro 3:18.
16. Unsay gihimo ni Jesus sa pagbalik niya sa langit?
16 Sa iyang kamatayon, gihatag ni Jesus ang iyang tawhanong kinabuhi sa tanang panahon. Sa pagkabanhaw sa kinabuhi sa langit, siya nahimong nagahatag-kinabuhing espiritu. Dugang pa, sa dihang si Jesus mikayab sa kinabalaanang dapit sa uniberso, siya nahiusa pag-usab uban sa iyang minahal nga Amahan ug sa pormal nga paagi nagpresentar Kaniya sa bili sa iyang hingpit tawhanong kinabuhi. (Hebreohanon 9:23-28) Ang bili nianang bililhong kinabuhi mahimo nang ikapadapat alang sa masinugtanong katawhan. Unsay kahulogan niana alang kanimo?
ANG LUKAT NI KRISTO UG IKAW
17. Sa unsang paagi kita makapahimulos ug kapasayloan pinasikad sa halad lukat ni Kristo?
17 Tagda ang tulo ka paagi nga ang halad lukat ni Kristo nakahatag ug benepisyo kanimo bisan karon. Una, kini nagpahinabo sa kapasayloan sa mga sala. Pinaagi sa pagtuo sa giulang dugo ni Jesus, nabatonan nato ang “pagkanahigawas pinaagig lukat,” oo, “ang kapasayloan sa atong kalapasan.” (Efeso 1:7) Busa bisan kon kita nakahimog seryosong sala, makahangyo kita ug kapasayloan sa Diyos sa ngalan ni Jesus. Kon kita sa pagkatinuod mahinulsolon, ipadapat kanato ni Jehova ang bili sa halad lukat sa iyang Anak. Pasayloon kita sa Diyos, nga panalanginan kita ug usa ka maayong tanlag, inay pahamtangan ug silot sa kamatayon nga atong maagoman tungod sa pagpakasala.—Buhat 3:19; 1 Pedro 3:21.
18. Sa unsang paagi naghatag kanato ug paglaom ang halad ni Jesus?
18 Ikaduha, ang halad lukat ni Kristo nagataganag pasikaranan sa atong paglaom alang sa umaabot. Sa panan-awon, si apostol Juan nakakitag “usa ka dakong panon sa katawhan, nga walay tawong makaihap” nga makalabang-buhi sa umaabot nga dakong kalaglagan niining sistema sa mga butang. Nganong sila makalabang-buhi sa dihang ang uban nga daghan kaayo laglagon sa Diyos? Usa ka manulonda nagtug-an kang Juan nga ang dakong panon sa katawhan ‘naglaba sa ilang mga taas-nga-bisti ug nagpaputi niini sa dugo sa Kordero,’ si Jesu-Kristo. (Pinadayag 7:9, 14) Samtang kita nagapasundayag ug pagtuo sa giulang dugo ni Jesu-Kristo ug nagkinabuhi nga nahiuyon sa langitnong mga kinahanglanon, mahimo kitang hinlo sa panan-aw sa Diyos ug makabaton sa paglaom sa kinabuhing walay kataposan.
19. Sa unsang paagi ang halad ni Kristo nagpamatuod nga siya ug ang iyang Amahan nahigugma kanimo?
19 Ikatulo, ang halad lukat mao ang kinalabwang pamatuod sa gugma ni Jehova. Ang kamatayon ni Kristo tin-awng nagpahayag sa duha ka kinadak-ang mga buhat sa gugma sa kasaysayan sa uniberso: (1) ang gugma sa Diyos sa pagpadala sa iyang Anak aron mamatay alang kanato; (2) ang gugma ni Jesus sa pagkaandam nga ihalad ang iyang kaugalingon ingong lukat. (Juan 15:13; Roma 5:8) Kon sa pagkatinuod kita nagapasundayag ug pagtuo, kining maong gugma mapadapat sa matag usa kanato. Si apostol Pablo miingon: “Ang Anak sa Diyos . . . nahigugma kanako ug nagtugyan sa iyang kaugalingon alang kanako.”—Galacia 2:20; Hebreohanon 2:9; 1 Juan 4:9, 10.
20 Busa, atong ipakita ang atong pasalamat alang sa gugma nga gipasundayag sa Diyos ug ni Kristo pinaagi sa pagpasundayag ug pagtuo sa halad lukat ni Jesus. Ang pagbuhat niana motultol sa kinabuhing walay kataposan. (Juan 3:36) Apan, ang atong kaluwasan dili mao ang labing mahinungdanong katarongan alang sa kinabuhi ug kamatayon ni Jesus sa yuta. Dili, ang iyang pangunang kabalaka maoy usa ka mas dako pang isyu, usa ka unibersohanong isyu. Ingon sa atong makita sa sunod nga kapitulo, kanang maong isyu mahinungdanon kanatong tanan tungod kay gipakita niini kon nganong gitugotan sa Diyos ang pagkadaotan ug pag-antos nga magpadayon ug dugay niining kalibotana.
TAKSA ANG IMONG KAHIBALO
Nganong kinahanglang mamatay si Jesus sa pagluwas sa katawhan?
Sa unsang paagi gibayran ang lukat?
Sa unsang mga paagi nakabenepisyo ka gikan sa lukat?
20. Nganong kinahanglang mopasundayag kita ug pagtuo sa halad lukat ni Jesus?
[Tibuok-panid nga hulagway sa panid 67]