TUN-ANAN 22
Mga Kasulatan Gipadapat sa Hustong Paagi
SA DIHANG magatudlo sa uban, gikinahanglan ang labaw pa kay sa pagbasa lamag mga bersikulo gikan sa Bibliya. Si apostol Pablo misulat sa iyang kaubang si Timoteo: “Buhata ang kutob sa imong maarangan nga itanyag ang imong kaugalingon sa Diyos ingong inuyonan, usa ka mamumuo nga walay angayng ikaulaw, nga nagagamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.”—2 Tim. 2:15.
Ang paghimo niini nagpasabot nga ang atong pagpatin-aw sa mga kasulatan nahiuyon gayod sa gitudlo mismo sa Bibliya. Nagkinahanglan kini nga atong tagdon ang konteksto, inay pilion lamang ang mga ekspresyong makadani kanato ug makadugang sa atong kaugalingong mga ideya. Pinaagi sa manalagnang si Jeremias, si Jehova nagpasidaan batok sa mga manalagnang nag-angkon nga nagsulti gikan sa baba ni Jehova apan sa pagkatinuod nagpadayag sa “panan-awon sa ilang kaugalingong kasingkasing.” (Jer. 23:16) Si apostol Pablo nagpasidaan sa mga Kristohanon nga dili hugawan ug tawhanong mga pilosopiya ang Pulong sa Diyos sa dihang siya misulat: “Kami mibiya na sa sinuwitik nga mga butang nga angayng ikaulaw, nga wala magalakaw pinaagig lipatlipat, ni nagasambog sa pulong sa Diyos.” Niadtong mga adlawa ang limbongang mga negosyanteg bino nagsambog sa ilang bino aron kana modaghan ug mas makasapi. Wala kita magsambog sa Pulong sa Diyos pinaagi sa pagsagol nianag tawhanong mga pilosopiya. “Kami dili mga tigbaligya sa pulong sa Diyos ingon sa daghang tawo,” nagpahayag si Pablo, “apan tungod sa katim-os, oo, ingon nga mga pinadala gikan sa Diyos, ilalom sa panan-aw sa Diyos, kauban ni Kristo, kami nagasulti.”—2 Cor. 2:17; 4:2.
Usahay, ikaw mokutlo tingalig usa ka kasulatan aron ipalutaw ang usa ka prinsipyo. Ang Bibliya punog mga prinsipyo nga makahatag ug maayong giya aron masagubang ang nagkadaiyang mga kahimtang. (2 Tim. 3:16, 17) Apan kinahanglan nga imong tinoon nga husto ang imong pagpadapat ug dili sayop ang pagkagamit nimo sa usa ka kasulatan, pinaagi sa pagpakitang kana nagsulti kon unsay buot nimong isulti niana. (Sal. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Ang pagpadapat kinahanglang naharmonya sa katuyoan ni Jehova, nga nahiuyon sa enterong Pulong sa Diyos.
‘Ang paggamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi’ naglakip usab sa pagkuha sa diwa sa giingon sa Bibliya. Kini dili “batuta” nga gamiton aron dagmalan ang uban. Ang relihiyosong mga magtutudlo nga nagsupak kang Jesu-Kristo nagkutlo gikan sa Kasulatan, apan gipiyong nila ang ilang mga mata sa mas hinungdanong mga butang—kadtong naglangkit sa hustisya ug kaluoy ug pagkamatinumanon—nga gibaod sa Diyos. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Sa dihang nagtudlo sa Pulong sa Diyos, gibanaag ni Jesus ang personalidad sa iyang Amahan. Ang kadasig ni Jesus alang sa kamatuoran giduyogan sa iyang lalom nga gugma alang sa mga tawo nga iyang gitudloan. Kinahanglang kita maningkamot nga mosunod sa iyang panig-ingnan.—Mat. 11:28.
Sa unsang paagi makatino kita nga ginapadapat nato sa hustong paagi ang usa ka kasulatan? Ang regular nga pagbasa sa Bibliya makatabang. Kinahanglang atong pabilhan usab ang gitagana ni Jehova nga “matinumanon ug maalamong ulipon,” ang lawas sa dinihogan-sa-espiritung mga Kristohanon nga pinaagi kanila siya nagtaganag espirituwal nga pagkaon alang sa panimalay sa pagtuo. (Mat. 24:45) Ang personal nga pagtuon ingon man regular nga pagtambong ug pagpakigbahin sa mga tigom sa kongregasyon motabang kanato sa pagpahimulos sa pagpanudlo nga gitagana pinaagi nianang matinumanon ug maalamong ulipon nga matang.
Kon adunay libro nga Nangatarongan Pinasukad sa Kasulatan ug nakakat-on ka sa paggamit ug maayo niini, aduna kay dihadihang giya nga imong gikinahanglan alang sa hustong pagpadapat sa ginatos ka kasulatan nga kanunayng gamiton diha sa atong ministeryo. Kon naghunahuna kang mogamit ug dili-sinating kasulatan, ang pagkamakasaranganon magadasig kanimo sa paghimog kinahanglanong pagdukiduki aron inigsulti nimo, ikaw magagamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.—Prov. 11:2.
Himoang Tin-aw ang Pagpadapat. Sa dihang magatudlo sa uban, tinoa nga sila tin-awng nakasabot sa koneksiyon tali sa ulohang imong gihisgotan ug sa mga kasulatang imong gigamit. Kon paunhan nimog pangutana ang kasulatan, kinahanglang makasabot ang imong mga tigpatalinghog kon giunsa pagtubag sa kasulatan ang maong pangutana. Kon magagamit kag kasulatan isip suportar sa usa ka deklarasyon, tinoa nga tin-awng nakasabot ang estudyante kon sa unsang paagi gipamatud-an sa teksto ang maong punto.
Ang pagbasa lang sa kasulatan—bisan pag may pagpasiugda—kasagarang dili igo. Hinumdomi, ang ordinaryong tawo wala masinati sa Bibliya ug lagmit dili makasabot sa imong punto pinaagi sa usa lang ka pagbasa. Ipunting ang pagtagad diha sa bahin sa teksto nga direktang mapadapat sa butang nga imong gihisgotan.
Kasagarang nagkinahanglan kini nga imong ipalain ang pangunang mga pulong, kanang may direktang kalabotan sa puntong gihisgotan. Ang labing yanong metodo mao ang pagpahayag pag-usab nianang nagdala-sa-ideyang mga pulong. Kon nakigsulti ka sa usa ka indibiduwal, makasukna kag mga pangutana nga makatabang kaniya sa pag-ila sa pangunang mga pulong. Sa dihang mopakigpulong nganha sa usa ka grupo, ang pipila ka mamumulong mopalabi sa pagkab-ot sa ilang tumong pinaagi sa paggamit ug susamang mga pulong o pinaagi sa pagpahayag pag-usab sa ideya. Hinuon, kon pilion mo ang paghimo niini, pag-amping nga dili malimtan sa mamiminaw ang koneksiyon tali sa puntong gihisgotan ug sa han-ay sa mga pulong sa kasulatan.
Kay nakapalain na sa pangunang mga pulong, napahiluna mo na ang maayong patukoranan. Karon padayon sa pagsaysay nga uyon niana. Gipaila mo ba ang kasulatan uban ang tin-awng pagpasabot sa imong katarongan sa paggamit sa teksto? Kon mao, ipunting ang kalangkitan sa mga pulong nga imong gipalutaw nganha sa butang nga ang imong mamiminaw giagak nimo sa pagdahom. Ipahayag sa tin-aw kon unsa ang maong koneksiyon. Bisan pag wala ka mogamit ug klarong introduksiyon sa teksto, angay nga adunay pasunod nga katin-awan.
Ang mga Pariseo nangutana kang Jesus sa ilang gihunahuna nga maoy lisod nga pangutana, nga mao: “Subay ba sa balaod nga ang usa ka lalaki makigdiborsiyo sa iyang asawa sa bisan unsang matang sa pasikaranan?” Gibase ni Jesus ang iyang tubag sa Genesis 2:24. Matikding iyang gisentro ang pagtagad diha sa usa lang ka bahin niana, ug unya gihimo ang gikinahanglang pagpadapat. Kay gipunting na nga ang lalaki ug iyang asawa mahimong “usa ka unod,” si Jesus mitapos: “Busa, kon unsay gihiusa pagyugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.”—Mat. 19:3-6.
Unsa ka dakong katin-awan ang imong himoon aron matin-aw ang pagpadapat sa usa ka kasulatan? Ang kahugpongan sa imong mamiminaw ug ang kahinungdanon sa puntong gihisgotan ang magahukom gayod niana. Himoa nga imong tumong ang kayano ug pagkadirekta.
Pangatarongan Pinasukad sa Kasulatan. Mahitungod sa ministeryo ni apostol Pablo sa Tesalonica, ang Buhat 17:2, 3 nagtug-an kanato nga siya ‘nangatarongan pinasukad sa Kasulatan.’ Kini usa ka katakos nga paningkamotan gayong ugmaron sa matag alagad ni Jehova. Pananglitan, si Pablo nag-asoy ug tinuod nga mga panghitabo sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus, nagpadayag nga kini gitagna na sa Hebreohanong Kasulatan, ug dayon mihatag ug kusganong konklusyon pinaagi sa pag-ingon: “Kini mao ang Kristo, kining Jesus nga akong ginamantala kaninyo.”
Sa dihang nagsulat ngadto sa mga Hebreohanon, si Pablo subsob nagkutlo gikan sa Hebreohanong Kasulatan. Aron ipasiugda o tin-awon ang usa ka punto, subsob niyang gipalain ang usa ka pulong o mubong prase ug unya gipadayag ang kahulogan niini. (Heb. 12:26, 27) Sa asoy nga makita sa Hebreohanon kapitulo 3, si Pablo nagkutlo gikan sa Salmo 95:7-11. Unya matikdi nga iyang gipatin-aw ang tulo ka bahin niini: (1) ang paghisgot sa kasingkasing (Heb. 3:8-12), (2) ang kahulogan sa ekspresyong “Karong adlawa” (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), ug (3) ang kahulogan sa deklarasyon: “Dili sila makasulod sa akong kapahulayan” (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Paningkamoti nga mosunod sa maong panig-ingnan samtang ikaw magpadapat sa matag kasulatan.
Tan-awa ang pagkaepektibo sa pagpangatarongan ni Jesus pinasukad sa Kasulatan diha sa asoy nga makaplagan sa Lucas 10:25-37. Usa ka lalaking batid sa Balaod nangutana: “Magtutudlo, pinaagi sa pagbuhat sa unsa nga mapanunod ko ang kinabuhing walay kataposan?” Sa pagtubag si Jesus miawhag una sa maong tawo nga ipahayag ang iyang opinyon bahin niana, ug unya gipasiugda ni Jesus ang kahinungdanon sa pagbuhat kon unsay giingon sa Pulong sa Diyos. Sa dihang natin-aw nga wala makasabot ang maong tawo sa punto, gihisgotan pag-ayo ni Jesus ang usa lang ka pulong sa kasulatan—ang “silingan.” Inay kay yanong ihatag ang kahulogan niini, migamit siyag usa ka ilustrasyon aron tabangan ang tawo nga makadangat sa tukmang konklusyon sa iyang kaugalingon.
Dayag nga sa dihang magatubag ug mga pangutana, si Jesus wala lang mokutlog mga teksto nga mihatag ug direkta, dayag nga tubag. Gianalisar niya kon unsay giingon niini ug unya gipadapat ngadto sa pangutanang gihisgotan.
Sa dihang ang paglaom sa pagkabanhaw gilalis sa mga Saduseo, gisentro ni Jesus ang pagtagad diha sa usa ka espesipikong bahin sa Exodo 3:6. Apan wala siya mohunong human sa pagkutlo sa kasulatan. Nangatarongan siya pinasukad niana aron tin-awng ipakita nga ang pagkabanhaw maoy bahin sa katuyoan sa Diyos.—Mar. 12:24-27.
Ang pagbatid sa katakos nga mangatarongan sa husto ug epektibong paagi pinasukad sa Kasulatan mao unyay usa ka hinungdanong elemento nga mahimo kang hanas nga magtutudlo.