APENDISE
1914—Usa ka Hinungdanong Tuig sa Tagna sa Bibliya
ABANTE ug duolag kap-atan ka tuig, gimantala sa mga estudyante sa Bibliya nga adunay hinungdanong mga panghitabo sa 1914. Unsa ba kini sila, ug unsa ang ebidensiya nga nagpunting nga ang 1914 maoy usa ka hinungdanong tuig?
Sumala sa nahitala sa Lucas 21:24, si Jesus miingon: “Ang Jerusalem pagayatakan sa mga nasod, hangtod matuman ang tinudlong mga panahon sa mga nasod.” Ang Jerusalem mao ang kaulohang siyudad sa Hudiyohanong nasod—ang dapit diin nagmando ang linya sa mga hari nga naggikan sa banay ni Haring David. (Salmo 48:1, 2) Ugaling lang, talagsaon ang maong mga hari taliwala sa mga pangulo sa mga nasod. Sila naglingkod sa “trono ni Jehova” ingon nga mga hawas sa Diyos. (1 Cronicas 29:23) Busa ang Jerusalem nahimong simbolo sa pagmando ni Jehova.
Apan sa unsang paagi ug kanus-a nagsugod nga ang pagmando sa Diyos ‘giyatakan sa mga nasod’? Kadto nahitabo sa 607 W.K.P. sa dihang ang Jerusalem gipukan sa mga Babilonyanhon. Ang “trono ni Jehova” nabakante, ug nabalda ang linya sa mga hari nga naggikan kang David. (2 Hari 25:1-26) Ang maong ‘pagyatak’ magpadayon ba hangtod sa hangtod? Dili, kay ang tagna ni Ezequiel miingon mahitungod sa kataposang hari sa Jerusalem, si Zedekias: “Kuhaa ang purong, ug kuhaa ang korona. . . . Walay magapanag-iya niini hangtod nga moabot siya nga may legal nga katungod, ug ihatag ko kini kaniya.” (Ezequiel 21:26, 27) Ang usa nga adunay “legal nga katungod” sa Davidikong korona mao si Kristo Jesus. (Lucas 1:32, 33) Busa ang ‘pagyatak’ matapos sa dihang si Jesus mahimong Hari.
Kanus-a mahitabo ang maong hinungdanong panghitabo? Gipakita ni Jesus nga ang mga Hentil magmando sulod sa usa ka pihong yugto sa panahon. Ang asoy sa Daniel kapitulo 4 naundan ug mga giya aron masayran ang gidugayon sa maong yugto. Nag-asoy kini bahin sa usa ka matagnaong damgo ni Haring Nabukodonosor sa Babilonya. Iyang nakita nga giputol ang usa ka dako kaayong kahoy. Ang tuod niana wala makatubo tungod kay gipikitan kinig puthaw ug tumbaga. Usa ka manulonda nagpahayag: “Palabyon kaniya ang pito ka panahon.”—Daniel 4:10-16.
Diha sa Bibliya, gamiton usahay ang mga kahoy ingong simbolo sa pagmando. (Ezequiel 17:22-24; 31:2-5) Busa ang pagputol sa simbolikong kahoy naghulagway kon sa unsang paagi ang pagmando sa Diyos, ingon nga gihawasan sa mga hari sa Jerusalem, mabalda. Bisan pa niana, ang panan-awon nagpahayag nga ang maong ‘pagyatak sa Jerusalem’ maoy temporaryo lamang—nga usa ka yugto sa “pito ka panahon.” Unsay gidugayon niana?
Gipaila sa Pinadayag 12:6, 14 nga ang tulo ug tunga nga mga panahon motumbas sa “usa ka libo duha ka gatos ug kan-uman ka adlaw.” Busa ang “pito ka panahon” mohangtod ug duha ka pilo niana nga gidugayon o 2,520 ka adlaw. Apan ang Hentil nga mga nasod wala mohunong sa ‘pagyatak’ sa pagmando sa Diyos sulod sa 2,520 lang ka adlaw human sa pagkapukan sa Jerusalem. Nan, dayag nga kining tagnaa mokobre ug hataas pa kaayong yugto sa panahon. Pinasukad sa Numeros 14:34 ug Ezequiel 4:6, nga naghisgot bahin sa “usa ka adlaw alang sa usa ka tuig,” ang “pito ka panahon” mokobre ug 2,520 ka tuig.
Ang 2,520 ka tuig nagsugod sa Oktubre 607 W.K.P., sa dihang ang Jerusalem gipukan sa mga Babilonyanhon ug ang Davidikong hari gipakanaog sa iyang trono. Ang yugto natapos sa Oktubre 1914. Niadtong panahona, “ang tinudlong mga panahon sa mga nasod” natapos, ug si Jesu-Kristo gipalingkod ingong langitnong Hari sa Diyos.a—Salmo 2:1-6; Daniel 7:13, 14.
Sumala sa gitagna ni Jesus, ang iyang “presensiya” ingong langitnong Hari gitiman-an ug makuyaw nga mga panghitabo sa kalibotan—gubat, kagutmanan, mga linog, mga kamatay. (Mateo 24:3-8; Lucas 21:11) Ang maong mga panghitabo maoy bug-at nga ebidensiya sa kamatuoran nga ang 1914 nagtimaan gayod sa pagkatukod sa langitnong Gingharian sa Diyos ug sinugdanan sa “kataposang mga adlaw” niining presenteng daotang sistema sa mga butang.—2 Timoteo 3:1-5.
a Gikan sa Oktubre 607 W.K.P. hangtod Oktubre 1 W.K.P. maoy 606 ka tuig. Sanglit walay sero nga tuig, gikan sa Oktubre 1 W.K.P. hangtod Oktubre 1914 K.P. maoy 1,914 ka tuig. Kon tingbon ang 606 ka tuig ug ang 1,914 ka tuig, kita adunay 2,520 ka tuig. Alang sa impormasyon bahin sa pagkapukan sa Jerusalem sa 607 W.K.P., tan-awa ang artikulong “Chronology” diha sa Insight on the Scriptures, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.