HAGGEO
[[Natawo sa] Pista].
Usa ka Hebreohanong manalagna sa Juda ug Jerusalem panahon sa pagkagobernador ni Zorobabel sa dihang naghari ang Persianhon nga si Haring Dario Hystaspis.—Hag 1:1; 2:1, 10, 20; Esd 5:1, 2.
Sumala sa tradisyon sa mga Hudiyo, si Haggeo maoy usa ka membro sa Dakong Sinagoga. Sa Haggeo 2:10-19 gipakita nga siya tingali maoy usa ka saserdote. Ang iyang ngalan makita uban sa ngalan ni manalagnang Zacarias diha sa mga superskripsiyon sa Salmo 111 (112) sa Latin nga Vulgate; sa Salmo 125 ug 126 sa Syriac nga Peshitta; sa Salmo 145 sa Gregong Septuagint, sa Peshitta, ug sa Vulgate; ug sa Salmo 146, 147, ug 148 sa Septuagint ug sa Peshitta. Posible nga si Haggeo natawo sa Babilonya ug nga siya mibalik sa Jerusalem uban ni Zorobabel ug sa nahibiling mga Hudiyo niadtong 537 W.K.P. Apan diyutay ra gayod ang nahibaloan bahin kang Haggeo, kay wala ibutyag sa Kasulatan ang ginikanan, tribo, ug ang uban pa bahin sa manalagna.
Si Haggeo mao ang unang manalagna human sa pagkadestiyero ug giduyogan ni Zacarias mga duha ka bulan sa ulahi. (Hag 1:1; Zac 1:1) Kalit nga nahunong ang pagtukod sa templo tungod sa pagsupak sa mga kaaway ug miabot pag pipila ka tuig ang pagkahunong niini tungod sa kawalay pagtagad sa mga Hudiyo ug sa ilang hakog nga pagpangagpas sa personal nga mga intereses. Gihaling ni Haggeo ang kasibot sa namalik nga mga destiyerong Hudiyo aron ipadayon ang pagtukod sa templo. (Esd 3:10-13; 4:1-24; Hag 1:4) Ang upat ka hinatag-sa-Diyos nga mensahe nga gipahibalo ni Haggeo sulod sa yugto nga mga upat ka bulan sa ikaduhang tuig ni Dario Hystaspis (520 W.K.P.) ug girekord sa manalagna diha sa basahon ni Haggeo sa Bibliya maoy epektibo kaayo sa pagpalihok sa mga Hudiyo sa pagpadayon sa buluhatong pagtukod sa templo. (Hag 1:1; 2:1, 10, 20; tan-awa ang HAGGEO, BASAHON NI.) Si Haggeo ug Zacarias padayong nag-agda kanila sa pagpadayon sa buluhaton hangtod nga ang templo natapos sa hinapos sa ikaunom nga tuig ni Dario niadtong 515 W.K.P.—Esd 5:1, 2; 6:14, 15.