FEATURE
Mga Destiyero Namalik Gikan sa Babilonya
SA 607 W.K.P. ang kanhi mauswagong yuta sa Juda nahimong “awaaw, walay molupyo,” samtang ang Hudiyong mga binihag gidestiyero ngadto sa Babilonya ug ang usa ka nahibilin mikalagiw ngadto sa Ehipto. (Jer 9:11) Bisan pa niana, ang Diyos sa mahigugmaong-kalulot dili motugot nga ang iyang katawhan madestiyero sa walay kataposan. Iyang gitagna nga sila “magaalagad sa hari sa Babilonya sa kapitoan ka tuig,” ug human niana luwason niya ang usa ka matinumanong nahibilin. (Jer 25:11, 12; 29:10-14) Ug bisan gani ang daw dili-mapukan nga Babilonyanhong gahom sa kalibotan dili makapakgang sa gipahayag nga katuyoan sa Diyos. Ang pagpamalik sa nadestiyerong mga Hudiyo nagpasundayag sa pagkatukma gayod sa katumanan sa mga tagna ni Jehova.
Bisan sa wala pa matapos ang 70 ka tuig nga pagkadestiyero, niadtong 539 W.K.P. ang Babilonya napukan sa misulong nga kasundalohan sa Persianhon nga si Haring Ciro. Dayon, sa iyang unang tuig ingong magmamando sa Babilonya, si Ciro nagpagula ug mando aron ang nadestiyerong mga Hudiyo makabalik sa Jerusalem. (Esd 1:1-4) Usa ka nahibilin nga may gidaghanong 42,360 (lakip sa mga lalaki, babaye, ug mga bata) ang mipanaw, nga miabot sa Juda niadtong 537 W.K.P. (Esd 1:5–3:1; 4:1) Busa ang 70 ka tuig nga pagkabiniyaan natapos sa tukmang panahon!
Bisan pa niana, dili tanang destiyero ang mibalik niadtong panahona. Niadtong 468 W.K.P., may laing grupo sa mga namalik ang miuban sa saserdoteng si Esdras, kinsa nagdala ngadto sa Jerusalem ug mga gasa alang sa templo. (Esd 7:1–8:32) Dayon niadtong 455 W.K.P., si Nehemias mipanaw gikan sa Susan aron tukoron pag-usab ang mga paril sa Jerusalem. (Neh 2:5, 6, 11) Mahitungod sa eksaktong giagian sa mga namalik, ang Kasulatan walay giingon. Ang makataronganong mga posibilidad gipakita sa mapa.