Pagbuhat Uban sa Organisador sa Tibuok Uniberso
“Kay kita mga masigkamagbubuhat sa Diyos. Kay kamong katawhan mao ang uma sa Diyos nga ginatikad, ang binalay sa Diyos.”—1 CORINTO 3:9.
1. Unsang ekspresyon ang gipahayag kapin sa 60 ka tuig kanhi nga nakaikag sa mga mamiminaw, ug unsay epekto niini diha sa matinuorong mga Estudyante sa Bibliya niadtong panahona?
“ORGANISASYON SA DIYOS.” Gigamit kanang ekspresyona sa membro sa editoryal nga grupo sa Watch Tower Society sa panahon sa inadlawng panaghisgot sa Bibliya sa mga lamesa sa Bethel sa milabayng mga 60 ka tuig. Pagkadako sa kalipay sa pamilya sa hedkuwarter sa Brooklyn, New York! Kanang talagsaong pulong, “organisasyon sa Diyos,” nahimong giya sa umaabot nga panghunahuna, panultihon, ug pagsulat niadtong mga Estudyante sa Bibliya. Nakalapad kini sa ilang espirituwal nga panan-awon mahitungod sa tanang kalalangan ug nakaimpluwensiyag dako sa ilang panghunahuna sa katingalahang Organisador sa uniberso, si Jehova nga Diyos.
2. Sumala sa gipakita sa Gregong sinugdanan niini, sa unsang paagi ang pulong “organisasyon” mabatbat?
2 Karon, daw katingalahan kanang pamation, sanglit ang pulong “organisasyon” kanunayng gigamit sa mga Saksi ni Jehova, kinsa nalipay sa ilang pribilehiyo sa pagbuhat uban sa Organisador sa uniberso. (1 Corinto 3:5-9) Ang pulong “organisasyon” gikuha gikan sa Gregong terminong orʹga·non. Lakip sa ubang mga butang, nagpasabot kini ingong instrumento o kasangkapan nga niini mahuman ang buluhaton. Makita kini sa Septuagint Version sa makadaghang higayon ug gigamit sa pagpunting sa musikal nga instrumento, sama sa alpa ni David. Ang gamot niining pulonga mao ang erʹgon, nga nombre, nga nagkahulogang “buluhaton.” Busa ang organisasyon maoy usa ka kahikayan sa mga butang nga gihikay aron matapos ang trabaho o mahimo sa labing maayong paagi nga dili mausik ang panahon ug kusog.
Unang mga Panghunahuna sa Organisasyon
3 Apan, sa nangaging katuigan, nalisdan ang mga Estudyante sa Bibliya sa pagpadapat sa pulong “organisasyon.” Pananglitan, diha sa isyu sa Watch Tower sa Marso 1883, kini nag-ingon:
“Hinunoa, bisan imposible sa tawo sa pagkakita sa atong organisasyon, tungod kay dili siya makasabot sa mga butang sa Espiritu sa Diyos, masaligon kami nga ikaw makakita nga organisado kaayo ang tinuod nga Iglesya, ug sa labing mahapsayng paagi. . . . Kami adunay dakong pagtuo sa atong Kapitan; ug kining hingpit nga organisasyon, nga dili makita sa kalibotan, nagapadulong sa piho ug mahimayaong kadaogan.”
4. Unsang panghunahuna sa pag-organisar ang gipadayag sa isyu sa Disyembre 1, 1894, ning magasina?
4 Apan, ang isyu sa Watch Tower sa Disyembre 1, 1894, miingon:
“Bisag walay labot kanang buluhaton sa pag-organisar sa pagpakaylap sa bag-ong Ebanghelyo sa buluhatong pagpangani sa daang Hudiyohanong pagpakaylap, sa ingon ang presenteng buluhatong pagpangani sa pagpakaylap sa Ebanghelyo bulag ug lahi gikan sa bag-ong Milenyal nga pagpakalaylap nga hapit nang matapos. . . . Tin-aw nga ang pagkaporma sa makitang organisasyon niining mga natigom wala mahasubay sa espiritu sa balaang plano; ug kon mahimo daw nagpadayag nga may tinguha ang iglesya sa pagsunod sa popular kaayong ideya karon sa organisasyon o kaabinan. (Tan-awa ang Isa. 8:12) Ang buluhaton karon dili organisasyon, kondili pagbahinbahin, sama sa nahitabo sa pagpangani sa Hudiyohanon. (Mat. 10:34-36)
. . .“Busa, wala namo isipa ang makitang organisasyon sa mga tinigom nga bahin sa plano sa Ginoo sa buluhatong pagpangani, nga daw among gilaoman ang usa ka organisasyon nga magpabilin dinhi sa laing katuigan, among giisip nga maoy iyang kabubut-on nga kadtong nahigugma sa Ginoo kinahanglang maghinisgotay sa usag usa sa ilang komung mga paglaom ug mga kalipay, o mga pagsulay ug mga kabalaka, nga dungang magtigom bahin sa bililhong mga butang sa iyang Pulong.”
5. Mahitungod sa organisasyon, unsay gipahayag sa librong The New Creation?
5 Busa ang Kristohanong kongregasyon niadto wala lantawang usa ka organisasyon. Apan gihunahuna nga maayong hikayon sa mahapsayng paagi ang kongregasyon, o ecclesia. Pananglitan, diha sa Study V sa librong The New Creation, nga gipatik sa 1904, nga nag-ulohang “Ang Organisasyon sa Bag-ong Kalalangan” nagbukas pinaagi sa pag-ingon: “Sanglit ang Bag-ong Kalalangan dili man modangat sa iyang kahingpitan o kabug-osan hangtod sa Unang Pagkabanaw, sa ingon nianang panahona lamang bug-os makompleto ang organisasyon niini. Ingon niini pagkailustrar ang malarawanong templo: ingong buhing mga bato nga maoy pagtawag kanato karon, o gidapit sa mga dapit sa mahimayaong templo.”
6. Sa unsang paagi gipaila sa librong Thy Kingdom Come ang “inahan” sa mga sakop sa “bag-ong kalalangan”?
6 Makaikag, ang librong Thy Kingdom Come, nga gipatik sa 1891, miingon bahin niining mga dinihogan sa “bag-ong kalalangan”: “Mahitungod sa Isaias 54:1-8, gihatagan ug katin-awan ni Apostol Pablo ang labaw-tawhanong kaalam, ug giaplikar kini sa espirituwal nga Sion, nga atong inahan sa pakigtugon, nga gisimbolohan ni Sarah. Ang unodnong binhi ni Abraham gisalikway ingong manununod sa saad, ug ang tinuod nga binhi, si Kristo (naglarawan kang Isaac ug Rebecca), gidawat ingong bugtong binhi sa saad.—Gal. 4:22, 24, 26-31.”
7, 8. Kinsa ang bana sa “inahan” sa Kristohanong kongregasyon, ug unsay gipamulong ni Isaias 54:1-8 bahin niini?
7 Kining pahayaga walay kalabotan sa Zionist World Organization, nga gitukod ni Theodor Herzl sa 1897. May kalabotan kanang organisasyona sa Jerusalem sa ubos, dinhi sa yuta, dili sa “Jerusalem sa itaas,” ang “inahan” sa Kristohanong kongregasyon. (Galacia 4:26) Ang librong Thy Kingdom Come wala magpalambo sa kamatuoran nga ang bana sa “inahan” sa Kristohanong kongregasyon mao ang Diyos, kinsa naglarawan kang Abraham. Minyo si Jehova, dili sa Abrahamikong pakigtugon o sa bag-ong pakigtugon, kondili sa “Jerusalem sa itaas” nga gilarawanan sa inahan ni Isaac si Sarah. Sama kaniya, ingong “inahan,” “ang Jerusalem sa itaas” hayan maoy usa ka butang nga buhi ug adunay personalidad.
8 Nan, kinsa, ang “Jerusalem sa itaas”? Aron masayran, atong susihon una ang Isaias 54:1-8, nga bahin niini mabasa:
“‘Pag-awit, ikaw nga babayeng apuli nga wala manganak! Hunat sa pag-awit ug suminggit ka sa makusog, ikaw nga wala gayod mag-antos sa kasakit sa pagpanganak, kay labi pang daghan ang mga anak sa biniyaan kay sa mga anak sa asawa nga adunay bana,’ nagaingon si Jehova. . . . ‘Kay ang imong dakong magbubuhat mao ang imong bana, si Jehova sa mga panon mao ang iyang ngalan; ug ang Balaang Usa sa Israel maoy imong Manunubos. Ang Diyos sa tibuok yuta siya pagatawgon. Kay si Jehova nagatawag kanimo ingon sa usa ka asawa nga biniyaan ug sinakit sa espiritu, bisan pa usa ka asawa sa pagkabatan-on,’ nagaingon ang imong Diyos. ‘Kay sa hamubong panahon biyaan ko ikaw sa bug-os, apan uban sa dakong kaluoy pagatigomon ko ikaw. Sa nagaawas nga kasuko gitagoan ko ang akong nawong gikan kanimo sa usa lamang ka daklit nga panahon, apan uban sa walay kataposan nga mahigugmaong kalulot pagakaloy-an ko ikaw,’ nagaingon si Jehova, nga imong Manunubos.”
9. (a) Diha sa Isaias 54:1-8, ngadto kang kinsa o alang sa unsa nga mapahalipayong nagpamulong si Jehova? (b) Sumala sa Galacia 4:25, 26, kinsa ang masumbingayong “babaye” nga gilarawanan?
9 Didto, sa unang okasyon, wala maghisgot si Jehova ug pakigtugon. Nagpahayag siya sa usa ka nasod, ang iyang piniling katawhan sa pakigtugon sa Mosaikong Kasugoan uban kaniya. Sumala sa panglantaw sa Diyos, gilangkoban kanang nasora sa daghang bahing “babaye” nga samag asawa alang kaniya. Sumala sa sulat ni apostol Pablo alang sa mga taga Galacia, kanang masumbingayong “babaye” malarawanon, apan wala siya mag-ingon nga siya maoy usa ka pakigtugon, o pakigsaad. Ang pakigtugon dili mahimong pahalipayan, pahupayon. Hinunoa, gipakita ni Pablo nga kanang “babaye” nga gilarawanan maoy usa ka buhi,sama sa usa ka “inahan,” nga adunay “bana,” si Jehova, nga buhi ingong Persona nga adunay kinaadman ug katakos sa paghatag paglipay. Naghisgot sa mga babaye sa karaang kasaysayan, ang apostol misulat: “Karon kining si Hagar [ang ulipon nga maoy mipuli sa iyang agalong si Sarah sa pagpanganak kang Ismael alang kang Abraham] mao ang Sinai, nga usa ka bukid sa Arabia, ug siya [Hagar] katugbang sa Jerusalem karon [sa dinhi pa si Pablo sa yuta], kay siya naulipon [sa Mosaikong Kasugoan sa pakigtugon] uban sa iyang mga anak. Apan ang Jerusalem sa itaas may kagawasan, ug siya mao ang atong inahan.”—Galacia 4:25, 26.
Ang Pagkaulipon sa Jerusalem
10, 11. (a) Unsa ang hinungdanong hitabo diha sa Bukid sa Sinai nga niini nalangkit ang mga Israelitas? (b) Bahin sa Kasugoan sa pakigtugon, unsay nahitabo sa 33 K.P.?
10 Si Hagar wala maglarawan, o maghulagway, sa Mosaikong Kasugoan sa pakigtugon. Ni naglarawan kanang pakigtugon sa Napulo ka Sugo nga gilarawanan sa Bukid sa Sinai, nga niini si Hagar mao ang katugbang. Sa pagkamatuod, ang Diyos wala maghimog pakigtugon diha sa Bukid sa Sinai. Apan didto nga iyang gidala ang mga Israelitas, nga iyang gipagawas gikan sa pagkaulipon sa Ehiptohanon, ngadto sa relasyon sa pakigtugon uban kaniya, ug iyang gitagad sila ingong nasod nga may kagawasan. Nahitabo kini sa mga kasiglohan human nga mihimo ang Diyos ug pakigtugon kang Abraham, nga nagsaad kaniya ug usa ka binhing lalaki.
11 Sa dinha si Moises, ang tigpataliwala sa Kasugoan sa pakigtugon, nanaog gikan sa Bukid sa Sinai, ang iyang nawong adunay labaw-tawhanong kamasilakon nga hilabihan kaayo ang kasulaw nga kinahanglang tabonan niya kini aron makatan-aw kaniya ang mga Israelitas. (2 Corinto 3:12-16) Apan diha sa Bukid sa Sinai, dili direktang nakig-atubang si Moises kang Jehova, kay pinaagi man sa usa ka manulonda nga mihimo ang Diyos ug pakigtugon sa mga Israelitas. (Buhat 7:37, 38; Hebreohanon 2:2) Nianang paagiha nailalom ang nasod sa Israel sa Kasugoan sa pakigtugon. Apan, sa milabay ang mga siglo, giwala kanang maong pakigtugon, gilansang uban kang Jesus diha sa kahoy sa pagsakit sa 33 K.P.—Colosas 2:13, 14.
12. (a) Kang kinsang “inahan” ang yutan-ong Jerusalem? (b) Ang Jerusalem sa yuta nailalom sa unsang pagkaulipnan sa 19 ka siglo kanhi, ug nganong wala gayod siya makabaton ug kagawasan?
12 Si Pablo misulat nga katugbang ang Bukid sa Sinai sa Jerusalem sa ubos sa iyang panahon. Sa pagkamatuod, dili pakigtugon ang Jerusalem; kadto maoy usa bililhong siyudad nga giokupar sa Hudiyohanong mga pomuluyo. Ingong kaulohan nga siyudad, nagbarog kini alang sa nasod ug maoy simbolikong “inahan” sa “mga anak,” nga mao, sa tanang sakop sa Hudiyohanon, o Israelinhon, nga nasod. (Mateo 23:37) Sa Jerusalem nagbarog ang templo ni Jehova, ang Diyos nga kaniya nailalom ang mga Israelinhon sa relasyon sa pakigtugon. Apan niadtong panahona wala makabaton ang Hudiyohanong katawhan ug independenteng gingharian sa ilang kaugalingon nga gimandoan sa kaliwat ni Haring David. Busa, sila walay kagawasan apan nailaom sa politikal nga mga magmamandong Hentil. Labing hinungdanon, naulipon sila sa relihiyon. Ang gisaad lamang nga Mesiyas, si Jesu-Kristo, ang makalibre kanila gikan niana, maingon man sa pagkaulipon gikan sa kasal-anan. Apan, kanang maong Jerusalem wala modawat kang Jesus ingong Mesiyas ug Hari ug wala gayod makabaton ug kagawasan. Hinunoa, nahanaw siya sa mga kamot sa mga Romano sa 70 K.P., nga nalaglag uban sa iyang “mga anak.”
Ang May Kagawasang Jerusalem
13. Unsay gipamulong ni Pablo bahin sa may kagawasang Jerusalem, ug gikan sa unsang kagawasan nga ang iyang “mga anak” magbarog nga malig-on?
13 Gitandi ni Pablo ang naulipong yutan-ong Jerusalem sa “Jerusalem sa itaas,” nga “may kagawasan.” Mikutlo sa Isaias 54:1-8, siya misulat:
“Apan ang Jerusalem sa itaas may kagawasan, ug siya mao ang atong inahan. Kay kini ang nahisulat: ‘Pagsadya, ikaw nga babayeng apuli nga dili manganak; paghugyaw ug suminggit ka, ikaw nga dili makabati sa mga kasakit sa pagpanganak; kay ang mga anak sa biniyaan nga babaye mas daghan kay kaniya nga adunay bana.’ Karon, kita mga igsoon, mga anak nga iya sa saad sama kang Isaac. Apan maingon nga kadtong panahona ang usa nga natawo sumala sa kinaiya misugod sa paglutos niadtong natawo sumala sa espiritu, mao man karon. Bisan pa niana, unsay ginaingon sa Kasulatan? ‘Hinginli ang babayeng ulipon ug ang iyang anak, kay ang anak sa babayeng ulipon dili makapanunod kauban sa anak sa babayeng may kagawasan.’ Busa, mga igsoon, kita mga anak dili sa babayeng ulipon, kondili sa babayeng may kagawasan. Alang sa maong kagawasan nga kita gipahigawas ni Kristo. Busa bumarog nga malig-on, ayaw na kamo pagpasangon pag-usab sa yugo sa pagkaulipon.”—Galacia 4:26-5:1.
14. Nganong ang pagkatawo ni Isaac maoy “sumala sa espiritu”?
14 Busa ang gipahayagang mga Kristohanon sa Galacia maoy “mga anak sa Diyos ingong resulta sa iyang saad.” (Galacia 4:28, Today’s English Version) Naglandong niini, si Isaac natawo sa gatosang panuigong si Abraham ug sa iyang 90-anyos nga asawang si Sarah sa katumanan sa saad ni Jehova ngadto niadtong matinumanong patriarka. Oo, milagroso ang pagkatawo ni Isaac kang Abraham, bug-os dili “sumala sa kinaiya.” (Genesis 18:11-15) Busa kinahanglang “sumala [kini] sa espiritu.” Oo, ang espiritu sa Dakong Abraham, si Jehova nga Diyos, mao gayoy gikinahanglan sa pagpasig-uli sa gahom sa pagpanganak sa may kagawasang babayeng si Sarah, maingon man nianang kang Abraham. (Roma 4:19) Maayong timan-an nga ang “saad” dili tigulang sa dihang natawo si Isaac sa 1918 W.K.P., tungod kay kana maoy 25 ka tuig lamang human nga misulod si Abraham sa gisaad nga yuta sa Canaan sa 1943 W.K.P., sa dihang natuman ang “saad.”
15. Unsa ka tas-ang panahon nga ang “Jerusalem sa itaas” walay anak, ug kanus-a misugod pagdaghan ang iyang kaliwat?
15 Ang “Jerusalem sa itaas” “biniyaan,” pagaingon pa walay anak, sama kang Sarah nga walay anak sa hataas nga panahon. Sa pagkatinuod, ang “Jerusalem sa itaas” nahiagom nianang kahimtanga gikan sa 1943 W.K.P., sa dihang natuman ang saad diha kang Abraham, hangtod nga gibawtismohan si Jesus sa 29 K.P. Diha nianang panahona nga gianak si Jesus pinaagi sa espiritu sa Dakong Abraham, si Jehova, ug gidihogan pinaagi sa Iyang espiritu nga mahimong Kristo o Dinihogang Usa, ang Mesiyas. Apan ang “Jerusalem sa itaas” kinahanglang manganak ug labaw sa usa ka espirituwal nga mga anak. Busa sa Pentekostes sa 33 K.P., human nga gibanhaw ug mikayab si Jesus sa langit, duolan sa 120 sa iyang matinumanong mga disipulo ang gianak pinaagi sa espiritu sa Dakong Abraham. Gidihogan sila niadto nianang espirituha aron mahimong espirituwal nga mga igsoon sa Dakong Isaac, si Jesu-Kristo. Sa ulahi nianang adlawa mga 3,000 pang mga Hudiyo ang gibawtismohan ingong mga disipulo ni Jesus ug gidihogan sa balaang espiritu. (Buhat 2:1-42) Busa niadtong adlawa ang “Jerusalem sa itaas” nahimong “inahan” sa daghang mga anak.
16. Kinsa ang “Jerusalem sa itaas”?
16 Mipadayag si apostol Pablo nga ang babayeng gihisgotan sa Isaias 54:1-8 mao “ang Jerusalem sa itaas.” Si Jehova nga Diyos mao ang iyang “bana,” maingon man maoy iyang Dakong Magbubuhat. Sa mahulagwayong pagkasulti, siya mao ang iyang “babaye,” iyang “asawa,” o samag asawang organisasyon sa langit sa itaas. Sama sa usa ka bana, siya mao ang Usa nga nagpabunga kaniya aron makapatunghag tinuod nga “binhi” nga gisaad sa panahon ni Abraham.—Galacia 3:16, 26-29.
17. Sa unsang paagi ang “Jerusalem sa itaas” nahimong “inahan” sa pangunang “binhi” sa Dakong Abraham?
17 Aron mahimong pangunang “binhi” sa Dakong Abraham, ang bugtong Anak sa Diyos mitungha gikan sa samag asawa langitnong organisasyon ni Jehova. Busa siya nahimong usa ka “inahan” sa Anak sa Diyos. Si Jesu-Kristo dili mao ang malarawanong Anak sa yutan-ong Jerusalem sa iyang mga adlaw sa yuta, kay kanang siyudara kaniadto naulipon, lakip sa iyang “mga anak,” ug si Jesus wala gayod maulipon. (Galacia 4:25) Ang yutan-ong Jerusalem mao ang “inahan” niadtong lumad nga mga Hudiyo kinsa misalikway kang Jesu-Kristo ingong gisaad nga “binhi” dili lamang sa patriarkang Abraham kondili sa Dakong Abraham usab, si Jehova nga Diyos.—Mateo 23:37-39.
Pagbuhat Uban sa Dakong Organisador
18. Nganong ang yutan-ong Jerusalem nahimong dugokan sa pagtagad sa mga adlaw ni Haring Solomon?
18 Si Jesu-Kristo, nga adunay langitnong organisasyon sa Diyos ingong iyang “inahan,” mas dako ug mas maalamon kay kang Haring Solomon, ang iladong anak ni David ug hari sa karaang yutan-ong Jerusalem. Ang himaya ug kaalam ni Solomon sa pagkatinuod nakadani sa pagtagad sa dili Israelinhong kanasoran, sumala sa gipakita ni Jesus sa pag-ingon: “Ang rayna sa habagatan mobangon ra unya sa hukom uban niini nga kaliwatan ug magahukom niini sa silot; kay siya mianhi gikan sa kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghog sa kaalam ni Solomon, apan, tan-awa! karon ania dinhi ang labaw pa kay kang Solomon.” (Mateo 12:42; Lucas 11:31) May bahin, gipakita ni Solomon kanang tagsaong kaalam sa paagi sa paghikay sa kalihokan sa iyang administrasyon. Makapatingala ang paagi sa iyang maalamong paghikay sa tanang butang.
19. Unsay anaa sa pagmando ni Haring Solomon nga nakapatingala sa rayna sa Sheba?
19 Maingon man, diha sa 1 Hari 10:4, 5 atong mabasa: “Ug sa nakita sa rayna sa Sheba ang tanang kaalam ni Solomon ug ang balay nga iyang gitukod, ug ang makaon diha sa iyang lamesa ug ang pagpahamutang sa iyang mga ulipon ug ang paagi sa pagdalit sa iyang mga magsisilbi ug ang ilang pamiste ug ang iyang mga ilimnon ug ang iyang mga halad nga sinunog nga kanunay niyang gitanyag diha sa balay ni Jehova, nan nakitang wala na gayoy espiritu pa diha kaniya.” (NW; Rotherham; Young; Revised Standard; Septuagint. Tan-awa usab ang 2 Cronicas 9:4.) Adunay katarongang makadayeg ang rayna sa Sheba sa kahikayan sa mga sulugoon ni Solomon. Ang iyang paghikayg maayo sa mga butang ug sa mahapsayng paagi, kaharmoniya siya sa Diyos sa Kahikayan.—1 Corinto 14:33.
20. (a) Sa pagtubag sa pag-ampo ni Solomon, unsay gihatag ni Jehova kaniya? (b) Ingong “butang nga mas labaw pa kay kang Solomon,” unsay gihimo ni Jesu-Kristo, ug unsa ang dalan sa iyang mga sumusunod?
20 Sa pagtubag sa mapaubsanong pag-ampo ni Solomon, gihatagan siya ni Jehova ug “maalamon ug masinabutong kasingkasing.” (1 Hari 3:5-14) Ang Dakong Organisador sa tibuok uniberso mihatag kang Solomon sa katakos sa pag-organisar sa mga butang alang sa maayong kahusay ug sa pagkaepisyente. Busa, nahimong kaakohan sa hari sa katawhan ni Jehova sa pakigtugon sa pagbuhat uban sa balaang Organisador sa tanang linalang nga mga butang sa langit ug sa yuta. Ikatandi, ang gihimayang Jesu-Kristo, kinsa “mas labaw kay kang Solomon,” maalamong makahimo niini. Busa, ang iyang matinumanong mga sumusunod sa yuta kinahanglang mohimo usab niini, ug kini ilang gihimo.
Unsay Imong Ikasulti?
◻ Unsay imong pagbatbat sa pulong “organisasyon”?
◻ Kang kinsang “inahan” ang yutan-ong Jerusalem, ug wala gayod siya makagawas gikan sa unsang pagkaulipnan?
◻ Kinsa ang “Jerusalem sa itaas,” ug kinsa ang iyang “mga anak”?
◻ Sa unsang paagi gigamit ni Solomon ang iyang hinatag sa Diyos nga kaalam, ug unsay gihimo sa Dakong Solomon ug sa Iyang mga sumusunod?
3. Unsay gipamulong sa isyu sa Marso 1883 ning magasina mahitungod sa “atong organisasyon”?
[Hulagway sa panid 12]
Sa unsang paagi naulipon ang yutan-ong Jerusalem?
[Hulagway sa panid 14]
Ang rayna sa Sheba natingala sa iyang giduaw si Solomon. Mibuhat siya uban sa Organisador sa uniberso. Ikaw ba nagabuhat usab uban kang Jehova nga Diyos?