Kalinaw Gikan sa Diyos Kanus-a?
“Sa dili madugay ang Diyos nga magahatag sa pakigdait magadugmok kang Satanas ubos sa imong mga tiil.”—ROMA 16:20.
“KON mopadayon ang lumba sa armas, kini lagmit mosangpot sa pagpamatay nga wala pa sukad mahitabo sa kasaysayan. Kon may mahibiling nakadaog ang kadaogan mismo mahimo unyang buhing kamatayon alang sa nasod nga mogulang madaogon.” Kanang tagnaa nga gipahayag sa 1938 ni Mohandas Gandhi nagtan-aw nga lapaw kaayo sa iyang panahon.
1, 2. (a) Unsay giingon sa usa ka makinaadmanong Hindu mahitungod sa gubat ug kalinaw? (b) Kinsa ang mga malipayon nga makapahimulos sa kalinaw gikan sa Diyos?
2 Sa nangagi, sa 1931, giingnan ni Gandhi ang usa ka Britanikong viceroy: “Kon ang imong nasod ug ang akoa magkahiusa bahin sa mga pagtulon-ang gihatag ni Kristo niining Wali sa Bukid, atong masulbad ang mga suliran dili lamang sa atong mga nasod kondili hasta ang iya sa tibuok kalibotan.” Sumala sa gipaila sa makinaadmanong Hindu, ang wali ni Jesus nagapunting sa dalan ngadto sa malungtarong kalinaw. Sa maong wali si Kristo miingon: “Malipayon ang mga madaiton, sanglit sila pagatawgong ‘mga anak sa Diyos.’” (Mateo 5:9) Daghang “mga anak” karon nagapahimulos sa kalinaw gikan sa Diyos. Sa dili madugay, ang tanang maaghop sa yuta makakaplag sa “dakong kalipay sa kadagaya sa pakigdait.” (Salmo 37:11) Apan makasalig ba kita sa maong sangpotanan?
3. Nganong walay matuod nga kalinaw sa yuta karong adlawa?
3 Karong adlawa, ang dag-um sa kalaglagan sa kalibotan nagapaibabaw sa katawhan. Ang usa ka bag-ong pagtuon mipahayag: “Ang labing katingad-anan mao ang $3-4,000,000,000,000 (3-4 trilyong dolyar) nga gigugol sukad sa Gubat sa Kalibotan II sa pagmugnag nukleyar nga pondohanan nga, kon gamiton, magpasabot sa tibuok-kalibotang paghikog. . . . Ang gidaghanon sa megaton nga pondo sa kalibotan sa nukleyar nga armas igo na sa pagpatay sa 58 bilyong tawo, o pagpatay sa tanang tawong buhi karon sa 12 beses.”a Bisan pa niana ang binuang nga lumba padayong nagakakusog. Tinuod gayod nga binuang o MAD, sanglit kanang mga letraha nagabarog alang sa Mutually Assured Destruction o Tinong Kalaglagan sa Duha ka Kiliran, ang delikadong ideya nga niana gibalanse sa gamhanan kaayong mga nasod ang ilang gitawag kalinaw. Kini tinong dili kalinaw nga gikan sa Diyos.
4. (a) Unsa ang dagway karon sa kalibotan? (b) Apan unsang lig-ong paglaom ang gihambin sa mga magsisimba ni Jehova?
4 Sa tanang paagi, kining kalibotana makaluluoyng tan-awon. Ang tawhanong katilingban nagaantos gayod sa labawng kahiwiang politikanhon, labawng kriminal nga kapintasan, labawng suliran sa pangabuhi, o labawng pagkadili-diyosnon ug relihiyosong kagubot karong panahona. Karong adlawa labi pang matuod diha sa katawhan nga “ang tanang kalalangan padayong nagaagulo ug gisakitan sa tingob.” Bisan pa niana ang Diyos nagasaad nga ang iyang tawhanong kalalangan “pagawson gikan sa pagkaulipon ngadto sa kadunotan ug makabaton sa mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Diyos.” (Roma 8:21, 22) Kadtong mga mahigugmaon sa pakigdait nga nagasimba sa Diyos sa Bibliya, ang Soberanong Ginoong Jehova, gipasaligang mosulod nianang kagawasana. Kana mao unyay kagawasan nga lig-ong gipasukad sa matuod nga pakigdait, sa walay-kataposang pakigdait. (Ezekiel 37:26-28) Apan kanus-a ug sa unsang paagi motungha ang maong kalinaw o pakigdait?
Ang Hunahuna sa Diyos sa ‘mga Panahon ug mga Yugto’
5. Unsang pangutana ang motungha maylabot sa 1 Tesalonica 5:1?
5 Gilipay ni apostol Pablo ang mga Kristohanon sa Tesalonica pinaagi sa pagpatin-aw sa unsang paagi ang pagkabanhaw nalangkit ngadto sa “presensiya sa Ginoo” nga si Jesus. Sunod siya nag-ingon: “Mahitungod sa mga panahon ug mga yugto, mga igsoon, dili kinahanglang may igasulat kaninyo.”—1 Tesalonica 4:15; 5:1.
6. Sa unsang paagi kita nahibalo nga ang ‘mga panahon ug mga yugto’ hinungdanon sa Diyos?
6 Ang mga pulong sa apostol nagapaila ba nga ang ‘mga panahon ug mga yugto’ dili hinungdanon sa Diyos? Halayo niana! (Ecclesiastes 3:1) Maoy “dihang ang kabug-osan sa panahon miabot,” sa pagkatapos sa 69 ka semana sa mga tuig, nga “gipadala sa Diyos ang iyang Anak.” Ug ang ministeryo ni Jesus milungtad ug tulo ka tuig ug tunga—gikan sa 29 K.P. ngadto sa 33 K.P.—sumala sa gitagna. (Galacia 4:4; Daniel 9:24-27) Maoy sa eksaktong pagkatapos sa “tinudlong mga panahon sa kanasoran” sa 1914 nga gipalingkod si Jesus ingong Hari sa “langitnong Jerusalem.” (Lucas 21:24; Hebreohanon 12:22; Ezekiel 21:27; Daniel 4:31, 32) Ang “dakong kasakitan” moabot usab sa “adlaw ug takna” nga gihukom ni Jehova. “Kini dili maulahi.”—Mateo 24:21, 36; Habacuc 2:3.
7. Nganong dili kinahanglang mosulat si Pablo ngadto sa mga taga-Tesalonica mahitungod sa ‘mga panahon ug mga yugto’?
7 Hinuon, niining puntoha si Pablo dili kinahanglang mosulat bahin sa “mga panahon ug mga yugto.” Kadtong mga Kristohanon sa Tesalonica kombinsido nang kadto ang ‘yugto’ alang sa kataposan sa Hudiyonhong sistema sa mga butang, nga matapos mga 20 ka tuig sa ulahi, sa 70 K.P. Ang ilang kadasig ug “kalipay sa balaang espiritu” midan-ag ingong sulundan. (1 Tesalonica 1:4-7) Sa samang paagi, ang mga Saksi ni Jehova karong adlawa bug-os nasayod nga ang mga gubat sa kalibotan ug ang ubang makapaguol nga hitabo sukad 1914 mao “ang ilhanan” sa dili-makitang presensiya ni Jesus diha sa gahom ug himaya sa Gingharian.—Mateo 24:3-8; 25:31.
8. Nganong kita magpabiling magtukaw ug aktibo?
8 Sunod, gipasaligan sa apostol ang iyang kaubang mga Kristohanon, nga miingon: “Kay kamo nahibalo pag-ayong ang adlaw ni Jehova moabot nga sama gayod sa usa ka kawatan sa kagabhion.” (1 Tesalonica 5:2) Bisan tuod kita wala masayod sa eksaktong panahon, kanang adlawa sa pagpatuman sa hukom nagkaduol na gayod. Kini moabot sa kalit, nga dihadiha, sa tinudlong takna sa Diyos. Busa, kinahanglang kita padayong magmata ug aktibo.—Lucas 21:34-36.
Usa ka Matayuktokong Awhag sa Kalinaw
9. (a) Unsang singgit ang motungha, ug nganong ang matuod nga mga Kristohanon dili moapil niana? (b) Kinsay nagapahibalo sa maong awhag, ug unsay kahimtang niana kon itandi sa mga magmamando sa adlaw ni Jeremias?
9 “Kalinaw ug kasegurohan!” Si Pablo dinhi nagpasidaan kanato bahin sa pahayag nga madungog sa tayuktok sa “presensiya” ni Kristo. (1 Tesalonica 5:3) Duol na ba natong hidunggan ang maong awhag? Diin ba maggikan ang maong awhag alang sa kalinaw ug kasegurohan sa kalibotan? Dayag dili gikan sa mga sumusunod ni Kristo, kay si Jesus miingong sila o ang iyang Gingharian dili “bahin sa kalibotan.” (Juan 15:19; 17:14, 16; 18:36) Busa kadtong magapahayag sa maong singgit maoy mga kalibotanon nga supak sa umaabot nga Gingharian sa Diyos. Sila bahin sa kalibotan nga ‘nahiluna sa gahom sa usang daotan,’ si Satanas nga Yawa. (1 Juan 5:19) Sama sa politikanhon ug relihiyosong mga pangulo sa adlaw ni Jeremias, kini sila mopahayag sa “panan-awon sa ilang kaugalingong kasingkasing,” nga magaingon, “Ang kalinaw mao ang mabatonan ninyo nga katawhan,” nga sayop magpatuo nga ang maong pakigdait maoy gikan sa Diyos. Mapamatud-an unyang bakak gayod ang ilang pangangkon!—Jeremias 23:16, 17, 19, 20.
10. Unsang sunodsunod nga hitabo ang mitultol sa kahimtang karon sa kalibotan?
10 Ang sunodsunod nga hitabo motultol ngadto niining singgit sa “Kalinaw ug kasegurohan!” Maoy sa 1920 nga ang Liga sa Kanasoran natawo nga misunod sa Dakong Gubat, nga karon nailhang Gubat sa Kalibotan I. Ang katuyoan sa maong Liga mao ang pagwagtang sa gubat gikan sa yuta sa walay kataposan. Apan ang Gubat sa Kalibotan II nagtambog sa Liga ngadto sa bung-aw. Niadtong Oktubre 24, 1945, kining organisasyona gibuhi pag-usab, nga mitungha gikan sa mga abo uban ang bag-ong ngalan, ang Hiniusang Kanasoran. (Itandi ang Pinadayag 17:8.) Ang pangunang katuyoan niini mao ang “pagtipig sa kalinaw ug kasegurohan sa kalibotan.” Ang mga magtutukod niana nagpahayag sa determinasyong “luwason ang mosunod nga mga kaliwatan gikan sa hampak sa gubat.” Nagmalamposon ba ang HK sa pagpasalig sa maong kalinaw ug kasegurohan?
11. Unsa ka seryoso ang krisis nga giatubang sa kalibotan?
11 Bisag unsa ka sinsero tingali ang pipila sa mga magtutukod sa HK, ang maong organisasyon, sama sa Liga nga nag-una niana, napakyas sa pagtuman sa katuyoan nga anaa sa karta niana. Ang kalibotan karon nagalingkod ibabaw sa sudlanan sa nukleyar nga armas. Ang aksidente sa Chernobyl, U.S.S.R., niadtong Abril 1986, uban ang misangpot radyoaktibong abo nga nahulog sa kinadak-ang bahin sa Uropa, nagapakitang bisan kon gamiton alang sa malinawong mga katuyoan, ang nukleyar nga enerhiya may makalilisang natagong-kagahom. Ang pila ka nasod sa Habagatang Pasipiko naningkamot nga ang ilang dapit mahimong sona nga walay nukleyar nga armas. Apan kon mosilaob man ugaling ang bug-os nukleyar nga gubat, walay mga maluwas sa bisan diin.
Posible ba ang “Kalinaw ug Kasegurohan”?
12. Unsang deklarasyon ang gihimo sa HK alang sa 1986, ug unsa ang sanong sa kanasoran?
12 Kay bug-os nahibalo sa nagkagrabeng krisis, ang Hiniusang Kanasoran nagpahayag sa 1986 ingong Internasyonal nga Tuig sa Kalinaw. Ang kanasoran may nagkalainlaing sanong niini. Ang kadaghanan kanila nagpaluyo sa Tuig sa Kalinaw sa HK sa usa o laing paagi, apan sila nagapunting sa nukleyar nga gubat ingong naglabing hulga sa kalinaw. Kasamtangan, ang ginagmayng mga gubat padayong gibugno sa tibuok yuta, mga 150 kanila sukad sa Gubat sa Kalibotan II, nga may giipong gidaghanon sa namatay nga kapin ug 30,000,000. Ikaingon bang may nasod ang nanguna sa paglihok sumala sa bantog nga mga pulong sa Isaias 2:4 nga gisulat sa paril sa plasa sa HK?
13. Sa unsang paagi ang relihiyosong mga pangulo nagapaluyo niana?
13 Ang mga relihiyon sa kalibotan wala magpaulahi sa pagpaluyo sa Tuig sa Kalinaw sa HK. Si Papa Juan Paulo II nagproklamar sa Enero 1 ingong Adlaw sa Kalinaw sa Kalibotan ug nag-awhag sa mga estadista nga ihatag ang pagpangulong gikinahanglan sa pagtukod sa pasikaranan sa tibuok-kalibotang kalinaw. Iyang giawhag usab ang mga tinuohan sa kalibotan sa pagtigom alang sa pag-ampo sa Assisi, Italya, panahon sa Internasyonal nga Tuig sa Kalinaw. Ang Arsobispo sa Canterbury, pangulo sa Iglesya sa Inglaterra, ug ang Budhistang mga pundok mainitong midawat sa maong pagdapit. Ang Konsilyo sa mga Iglesya sa Kalibotan nagluwat sa usa ka deklarasyon bahin sa Internasyonal nga Tuig sa Kalinaw, nga miawhag nga sugdan dayon kanang nukleyar nga disarmamento.
14. Sa unsang paagi lamang molampos ang usa ka proyekto alang sa kalinaw?
14 Bisan pa niana, mahitungod sa pagtukod sa “kalinaw ug kasegurohan,” unsa man ang kabubut-on sa “Diyos nga nagahatag ug kalinaw”? Ang matagnaong Pulong sa Diyos nagapakita bang ang dili-hingpit nga mga tawo ug kanasoran makapatunghag kalinaw ug kasegurohan niining kalibotana? Halayo niana! Ang “tinong kalamposan” magadepende sa pagdumala ni Jehova sa mga butang nga nahiuyon sa iyang pagkamatarong ug sa iyang kadayegan.—Isaias 55:11; 61:11.
Umaabot nga “Kalit nga Kalaglagan”
15. Unsang makapakurat nga pahibalo ang sunod gihimo ni Pablo?
15 Si apostol Pablo nagasugid kanato kon unsay hapit nang mahitabo. Siya nagaingon: “Sa dihang sila magaingon: ‘Kalinaw ug kasegurohan!’ nan ang kalit nga kalaglagan mahitabo kanila sama sa kasakit sa pagpanganak sa usa ka babaye; ug sila dili gayod makaikyas.”—1 Tesalonica 5:3.
16. Nganong ang mga paagi sa kanasoran dili mga paagi sa Diyos?
16 Sa unang pagbasa, kanang mga pulonga daw makapakurat. Apan ang Bibliya nagatin-aw sa mga butang. Ang mga paagi sa kanasoran karong adlawa dili mga paagi sa Diyos. (Isaias 55:8, 9) Ang iyang hinungdan sa pagtugot nga magpadayon ang nagkalainlaing matang sa pagmando sa tawo mao ang pagtubag sa usa ka isyu nga gipatungha mga 6,000 ka tuig kanhi sa malalangong Bitin, si Satanas nga Yawa. Sa nadani ni Satanas ang atong unang mga ginikanan sa pagpili sa independensiya gikan sa Diyos, iyang gilalis kon ang katawhan tinuod nga nagkinahanglan sa pagmando sa Diyos.—Genesis 3:4, 5.
17. Unsang rekord ang nahimo sa pagmando sa tawo, ug unsay gipamatud-an niini?
17 Sulod sa mga milenyong misunod, gitugotan sa Diyos nga ang mga tawo mag-eksperimento sa tanang mahandurawng matang sa tawhanong kagamhanan. Bisan kon kana milahutay sa pila ka tuig o sa ginatos ka tuig, ang tanang matang sa pagmando sa tawo napakyas intawon sa pagpatunghag tinuod nga kalinaw ug kasegurohan. Ang gubat, krimen, panghadlok, ug kamatayon mao ang padayong naagoman sa katawhan ilalom sa tanang matang sa tawhanong kagamhanan. Sa tibuok kasaysayan, “ang tawo nagmando sa tawo sa iyang kadaotan.” (Ecclesiastes 8:9) Kini susama karong adlawa. Si bisan kinsang nasayod sa isyu karon makaingon, sama sa giingon sa manalagna sa Diyos: “Ako nasayod, O Jehova, nga dili iya sa yutan-ong tawo ang iyang dalan. Dili iya sa tawo nga nagalakaw ang pagtultol sa iyang lakang.”—Jeremias 10:23.
18. Nganong ang singgit sa kanasoran nga “Kalinaw ug kasegurohan!” makawang?
18 Karon ang panahon haduol na sa paghusay sa bug-os sa isyu. Ang pagmando sa Diyos lamang ang makapatungha sa matuod nga kalinaw ug kasegurohan sa katawhan. Ugaling, dili ang pagmando sa Diyos ang gipalabi sa kanasoran inigsinggit nilag “Kalinaw ug kasegurohan!” Buot silang mopadayon sa pagmando sumala sa ilang kaugalingong magarbohong mga ideolohiya. Apan ang panahon talitapos na! Namatikdan sa kanasorang may pagabuhaton nga dinalian. Kay kon dili, ang tanan mapildi sa usa ka nukleyar nga katalagman. Busa ilang pagabuhaton ang gitagna ni Jeremias: “Sila nagasulay sa pag-ayo ug diyutay lamang sa samad sa akong katawhan, nga nagaingon, ‘May pakigdait! May pakigdait!’ dihang walay pakigdait.” Apan kana makawang lamang!—Jeremias 6:14; 8:11, 15.
Ang Gitagnang Kalaglagan
19. Sa unsang paagi moabot ang “adlaw ni Jehova”?
19 “Ang kalit nga kalaglagan . . . dihadiha,” matud ni apostol Pablo. Ang manalagna sa Diyos si Isaias midugang: “Tan-awa! Ang ilang mga bayani mismo nagatiyabaw sa dalan; ang mga sinugo mismo sa pakigdait mohilak sa mapait.” (Isaias 33:7) Sa daghang dapit, ang Bibliya nagapakitang ang pagpatuman sa hukom ni Jehova sa daotang kanasoran ug katawhan moabot nga kalit, nga wala dahoma—tinuod nga “sama sa kawatan sa kagabhion.” (1 Tesalonica 5:2, 3; Jeremias 25:32, 33; Sofonias 1:14-18; 2 Pedro 3:10) Sa panahong ang kalibotan nagamantalang kusog nga kini nahidangat sa kahimtang nga may kalinaw ug kasegurohan, ang “adlaw ni Jehova” moabot nga hinanali ug makahahadlok. Ang katawhan sa Diyos makaila unya nianang singgit sa “Kalinaw ug kasegurohan!” kon unsa kini ug mahimong luwas diha sa gitaganang dangpanan ni Jehova.—Salmo 37:39, 40; 46:1, 2; Joel 3:16.
20. (a) Ang HK maoy unsang matang sa “mananap”? (b) Unsay pag-isip ni Jehova sa bakak nga relihiyon, ug ngano?
20 Sa Pulong sa Diyos, ang lihok sa Liga sa Kanasoran ug sa sumusunod niini, ang Hiniusang Kanasoran, gipanig-ingon sa iya sa “mapulang mapintas nga mananap” nga may pito ka ulo (nagahawas sa mga gahom sa kalibotan nga gigikanan niini) ug napulo ka sungay (nagabarog sa mga kagamhanang nagapaluyo niini). Ginapakita sa Bibliya nga kini usa ka politikanhong “mananap,” nga susama sa Britanikong “leyon” ug sa Rusong “oso.” Ang usa ka babaye nagkabayo niana, ang “Dakong Babilonya, ang inahan sa mga bigaon ug sa dulumtanang mga butang sa yuta.” (Pinadayag 17:3-8) Kini nagapahayag nga maayo sa hunahuna ni Jehova bahin sa bakak nga relihiyon, nga wala maghawas kaniya ug sa iyang matarong nga Gingharian. Siya nagahimog espirituwal nga pakighilawas pinaagi sa pagkalangkit sa politika. Ang pagkalangkit sa relihiyon sa HK sa kampanya sa kalibotan alang sa kalinaw ug kasegurohan maoy panig-ingnan niini. Buot usab niyang mabatonan ang kalinaw ug kasegurohan gikan sa mensahe sa paghukom sa Diyos nga gimantala sa mga Saksi ni Jehova. Sa maong katuyoan, iyang naimpluwensiyahan ang pila ka kagamhanan sa pagdili sa Kristohanong buluhaton sa mga Saksi.—Salmo 2:1-3.
21. (a) Unsang lihok ang magtimaan sa sinugdanan sa “adlaw ni Jehova”? (b) Sa unsa matapos ang “adlaw”?
21 Sa unsang paagi ang “adlaw ni Jehova” moabot? Niining kinangitngitang gabii sa kasaysayan sa tawo, kini moabot gayod “sama sa usa ka kawatan”! Kana mahitabo dihang maneobrahon sa Diyos ang kanasoran sa HK nga mananap sa pagsumbalik nga kalit sa bakak nga relihiyon. Sa pagpasundayag sa ilang nagpahiping pagdumot sa Dakong Babilonya, ilang iyagyag siya kon unsa siya ug laglagon siya sa bug-os. Kalit unya kaayo ang pag-abot sa maong paglaglag nga mopatugbaw ang maong kanhi politikanhong mga hinigugma: “Alaot, alaot, ikaw nga dakong siyudad, ikaw nga gamhanang siyudad nga Babilonya, tungod kay sa usa ka takna ang imong hukom miabot!” Apan ang kanasoran ug ang ilang kasundalohan moatake usab sa katawhan sa Diyos. Unya, ang Hari sa mga hari, si Jesu-Kristo, maglaglag sa tanang kaaway ug magtambog sa bung-aw sa kinalabwang-magsusupak, si Satanas nga Yawa.—Pinadayag 17:16, 17; 18:10; 19:11-21; 20:1-3; itandi ang Ezekiel 38:11, 16, 18-23.
22. (a) Unsang dakong kalaoman ang nabatonan sa matinuohong mga tawo karong adlawa? (b) Sa unsang paagi ikaw makatagamtam ug kalinaw gikan sa Diyos?
22 Sa kataposan, ang matuod nga kalinaw ug pakigdait molambo ilalom sa Gingharian sa Diyos! (Salmo 72:1, 7; Isaias 9:6, 7) Ikalipay, daghan karong adlawa nga ‘nagatukaw ug nagabantay’ magpadayong buhi nga makakita niana. (1 Tesalonica 5:4-6) Ang “usa ka dakong panon . . . gikan sa tanang nasod,” nga may pagtuo sa taganang lukat ni Jehova pinaagi ni Kristo, maluwas gikan sa “dakong kasakitan” aron magpahimulos sa walay-kataposang kalinaw gikan sa Diyos. (Pinadayag 7:9-17; 21:3, 4) Hinaot nga ikaw usa kanila!
[Mga footnote]
a Ang basahong World Military and Social Expenditures 1985.
Unsaon Nimo Pagtubag?
◻ Nganong ang ‘mga panahon ug mga yugto’ hinungdanon sa Diyos ug kanato?
◻ Sa unsang paagi atong isipon ang pagsingabot sa “adlaw ni Jehova”?
◻ Kinsay moapil sa singgit sa 1 Tesalonica 5:3, ug kanus-a?
◻ Unsang halandumong mga hitabo ang matukbil nianang singgita?
Ang kanhi senador sa T.B. si J. William Fulbright karong bag-o misulat mahitungod sa gamhanan kaayong kanasoran: “Nga walay kunhod, ang lumba sa armas mosangpot sa kadugayan sa nukleyar kaha nga gubat o kakabos sa duha ka nasod. Kini dili mopamatuod—ug dili makapamatuod—sa ideolohiya sa bisan haing kiliran. Ang pamatud-an lamang niini, kon wala pa kini makahimo niana, mao ang pagpugos sa gamhanang kaayong kanasoran padulong sa walay-buot nga paghikog.”