Hustisya Alang sa Tanan Pinaagi sa Tinudlong Maghuhukom sa Diyos
“Kay ang Amahan nahigugma sa Anak ug . . . iyang gitugyan ang tanang paghukom ngadto sa Anak.”—JUAN 5:20, 22.
1. Sa unsang paagi atubangon nimo ang samang mga pangutana nga giatubang sa pipila ka tawo sa unang siglo?
UNSA ka hinungdanon ang hustisya alang kanimo? Asa kutob ang imong paningkamot aron tinong madawat ang tinuod nga hustisya ug bisan sa pagkinabuhi sa dihang molungtad kini sa tibuok yuta? Kini maoy utang nimo sa imong kaugalingon sa pagpalandong bahin niadtong mga pangutanaha, sama sa gihimo sa ubang iladong mga lalaki ug mga babaye sa Atenas, Gresya.
2, 3. (a) Unsay mitultol sa hangyo ni Pablo alang sa iyang mga taga Atenas nga mga mamiminaw sa paghinulsol? (b) Nganong ang paghinulsol katingalahang pamation sa maong mga mamiminaw?
2 Sila nakadungog sa halandomong pakigpulong sa Kristohanong apostol Pablo ngadto sa iladong hukmanan sa Areopago. Nangatarongan una siya sa paglungtad sa usa ka Diyos, ang Maglalalang, kang kinsa kitang tanan nakautang sa atong kinabuhi. Kini ang nagtultol sa makataronganong konklusyon nga kita may tulobagon ning maong Diyos. Niining puntoha si Pablo mipahayag: “Gisayloan sa Diyos ang maong pagkawalay-hibangkaagan [bahin sa pagsimba sa mga tawo sa mga larawan], apan karon siya nagsugo sa mga tawo sa tanang dapit sa paghinulsol.”—Buhat 17:30.
3 Sa prangka, ang paghinulsol maoy makapakurat nga ideya niadto nga mamiminaw. Ngano? Ang karaang mga Grego nahibalo nga ang paghinulsol maoy pagbati sa pagbasol tungod sa usa ka buhat o pulong. Apan, sama sa gipunting sa usa ka diksiyonaryo, ang pulong “wala magkahulo[gan] ug kausaban sa moral nga tinamdan, sa bug-os nga kausaban sa direksiyon sa kinabuhi, sa pagbag-o nga moapektar sa tibuok nga paggawi.”
4. Ang komento ni Pablo bahin sa paghinulsol gipaluyohan sa unsang katarongan?
4 Apan, ikaw sa walay duhaduha nakakita kon nganong ang bug-os nga paghinulsol angay. Sunda ang katarongan ni Pablo. Nakautang ang tanang tawo sa ilang kinabuhi sa Diyos, busa ang tanan may tulobagon kaniya. Nan, angay na lang ug makataronganon nga maglaom ang Diyos nga sila mangita kaniya, ug mangita sa kahibalo bahin kaniya. Kon ang mga taga Atenas wala mahibalo sa iyang mga prinsipyo ug kabubut-on, kinahanglang magtuon sila niining mga butanga ug unya maghinulsol aron ipahaom ang ilang mga kinabuhi alang niini. Wala kini magadepende kon unsa lang ka kombenyenteng buhaton kini. Busa atong makita kana sa gamhanang konklusyon ni Pablo: “Kay siya nakatudlo na ug adlaw kanus-a nga iyang pagahukman ang kalibotan diha sa pagkamatarong pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo alang niini, ug kini iyang gipanghimatud-an ngadto sa tanang mga tawo pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.”—Buhat 17:31.
5. Unsay sanong sa mamiminaw bahin sa pakigpulong ni Pablo, ug ngano?
5 Kanang bersikuloha, puno kaayo sa kahulogan, makapakombinsir, takos sa atong mainampingong pagsusi, kay kini makapukaw ug paglaom alang sa hingpit nga hustisya sa atong panahon. Matikdi ang mga ekspresyon: “may gitagal nga panahon,” “pagahukman ang kalibotan,” “diha sa pagkamatarong,” “pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo,” “nga iyang gipanghimatud-an,” “pagbanhaw kaniya.” Kadtong mga pulonga “pagbanhaw kaniya” nakahatag gamhanang reaksiyon sa mamiminaw ni Pablo. Sumala sa gipakita sa mga bersikulo 32-34, ang pila mibiaybiay. Ang uban mibiya. Bisan pa, dihay pipila nahimong mahinulsolong mga magtutuo. Apan, mas magmaalamon kita kay sa kadaghanan sa mga mamiminaw nga Armenianhon, kay kini hinungdanon kaayo kon buot nato ang tinuod nga hustisya. Aron masabtan pa nato ang bersikulo 31, tan-awa una ang ekspresyon: “Siya nakatudlo na ug adlaw kanus-a nga iyang pagahukman ang kalibotan.” Kinsa kanang “siya,” ug unsa ang iyang mga sukdanan, ilabina bahin sa hustisya?
6. Sa unsang paagi makakat-on kita bahin sa Usa kinsa nakatudlo na ug adlaw alang sa pagpanghukom sa yuta?
6 Buweno, ang Buhat 17:30 nagpaila niadtong gipunting ni Pablo—ang Diyos mismo nga nagsugo sa paghinulsol, ang atong Maghahatag-Kinabuhi, ang Maglalalang. Siyempre, dugang nga makahibalo kita bahin sa Diyos gikan sa iyang mamugnaong mga buhat. Apan makita pa nato ang sukdanan sa iyang hustisya sa laing tuboran, ang Bibliya, nga nasudlan sa rekord sa iyang mga pakiglabot sa mga tawo sama kang Moises ug sa kasugoan sa Diyos sa Israel.
Unsang Matanga sa Paghukom ug Hustisya?
7. Si Moises nagtaganag unsang testimoniya mahitungod kang Jehova ug sa hustisya?
7 Tingali ikaw nahibalo nga sa daghan nang dekada si Moises dunay suod nga pakiglabot kang Jehova nga Diyos, suod kaayo nga gikaingon gani nga ang Diyos nakigsulti kang Moises “baba sa baba.” (Numeros 12:8) Si Moises nahibalo kon giunsa siya pagtratar ni Jehova, ug kon giunsa pagtagad sa Diyos ang ubang katawhan ug ang tibuok nasod. Sa naghinapos na ang iyang kinabuhi, si Moises mihatag niining makalig-ong paghubit: “Ang Bato, hingpit ang iyang kalihokan, kay ang tanan niyang mga paagi maoy hustisya. Diyos nga matinumanon, nga kaniya walay inhustisya; matarong ug matul-id siya.”—Deuteronomio 32:4.
8. Nganong atong pabilhan kanang gipamulong ni Elihu bahin sa hustisya?
8 Palandonga, usab, ang pamatuod ni Elihu, usa ka tawo nga ilado sa iyang kaalam ug pagsabot. Ikaw makatino nga siya tawo nga dili mohimog dinalidaling mga desisyon. Sa kasukwahi, sa usa ka kaso milingkod siya kapin sa usa ka semana samtang siya namati sa taas nga panag-ergo sa duha ka kiliran. Karon, pinaagi sa kaugalingong kasinatian ni Elihu ug sa iyang pagtuon sa mga paagi sa Diyos, unsa ang iyang nahimong konklusyon bahin sa Diyos? Siya miingon: “Busa, patalinghogi ako ninyo, kamo o mga tawo nga masinabuton. Halayo kaayo nga ang Diyos maghimo ug kadaotan, ug ang Labing Gamhanan nga mohimog pagkadili-matarong! Kay sumala sa paagi sa paglihok sa tawo nga siya magabalos, ug sumala sa dalan sa tawo nga kini iyang ipadangat kaniya. Oo, kay sa pagkatinuod, ang Diyos dili mohimo ug kadaotan, ug dili balit-aron sa Labing Gamhanan ang hustisya.”—Job 34:10-12.
9, 10. Nganong ang mga sukdanan sa Diyos alang sa tawhanong mga maghuhukom nakadasig kanato? (Levitico 19:15)
9 Pangutan-a ang imong kaugalingon: Dili ba hingpit nga gibatbat niana nga maoy atong gusto gikan sa usa ka maghuhukom, nga tratahon ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang mga buhat, o mga binuhatan, nga walay pagpihig o walay pagbalit-ad sa hustisya? Kon moatubang kag tawhanong maghuhukom, dili ka ba malipay kon siya sama niana?
10 Ang Bibliya naghisgot nga si Jehova mao “ang Maghuhukom sa tibuok yuta.” (Genesis 18:25) Apan, usahay, mogamit usab siya ug tawhanong mga maghuhukom. Unsay iyang gilaoman sa mga Israelinhong mga maghuhukom nga naghawas kaniya? Diha sa Deuteronomio 16:19, 20 atong mabasa ang instruksiyon sa Diyos nga motumbas sa buluhaton sa mga maghuhukom: “Dili mo tuison ang katarongan. Dili ka magmapihigon ug tawo o modawat ug hiphip, kay ang hiphip nagabuta sa mga mata sa mga maalamon, ug nagabalit-ad sa mga pulong sa mga tawong matarong. Matarong—matarong lamang ang imong pagasundon, aron mabuhi ka.” Ang modernong mga estatuwa nga naglarawan sa Hustiya tingali matinguhaong naglarawan kaniya ingong tinaptapag mata sa pagpaila sa pagkawalay-pagpihig, apan imong makita nga ang Diyos milapas pa niana. Siya mismo nagapangayo nga dili magmapihigon ang tawhanong mga maghuhukom kinsa nagahawas kaniya ug nagapatuman sa iyang mga balaod.
11. Unsay atong mahukom gikan sa pagsobli niining Biblikal nga impormasyon bahin sa inhustisya?
11 Kining maong detalye bahin sa hunahuna sa Diyos bahin sa hustisya maoy gipunting sa panapos nga pakigpulong ni Pablo. Diha sa Buhat 17:31 si Pablo mipahayag nga ang Diyos “nakatudlo na ug adlaw kanus-a nga iyang pagahukman ang kalibotan diha sa pagkamatarong.” Mao gayod kanay atong mapaabot gikan sa Diyos—hustisya, pagkamatarong, pagkawalay-pagpihig. Dugang pa, ang ubang mga tawo tingali nabalaka tungod kay sumala sa bersikulo 31, ang Diyos mogamit ug “usa ka tawo” aron sa paghukom sa tanang mga tawo. Kinsa man kanang maong “tawo,” ug unsay atong pasalig nga siya mohupot sa taas nga sukdanan sa Diyos sa hustisya?
12, 13. Sa unsang paagi atong masayran kon unsang matanga sa “tawo” ang gamiton sa Diyos sa pagpanghukom?
12 Ang Buhat 17:18 nagtug-an kanato nga si Pablo “nagmantala sa maayong balita bahin kang Jesus ug ang pagkabanhaw.” Busa, sa kataposan sa iyang pakigpulong, ang mamiminaw nahibalo nga si Jesu-Kristo ang gipasabot ni Pablo sa dihang siya miingon nga ang Diyos ‘magahukom sa kalibotan diha sa pagkamatarong pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo, ug gibanhaw siya sa Diyos gikan sa mga patay.’
13 Si Jesus midawat nga gitudlo siya sa Diyos ingong maghuhukom kinsa nakaabot sa sukdanan sa Diyos. Diha sa Juan 5:22 siya miingon: “Kay ang Amahan wala gayod maghukom ni bisan kinsa, apan iyang gihatag ang pagpanghukom sa Anak.” Human hisgoti ang umaabot nga pagkabanhaw niadtong anaa sa handumanang mga lubnganan, si Jesus midugang: “Dili ako makahimo ug bisan unsang butang sa akong kaugalingon nga pagbuot; ang akong nadungog, ako magahukom; ug ang paghukom nga akong ipakanaog matarong, tungod kay gitinguha ko, dili ang akong kabubut-on, kondili sa kabubut-on niya nga nagpadala kanako.”—Juan 5:30; Salmo 72:2-7.
14. Unsang matanga sa pagtagad ang atong mapaabot kang Jesus?
14 Pagkaharmoniya niini nga pasalig nianang atong mabasa diha sa Buhat 17:31! Didto si Pablo mihatag usab ug pasalig nga ang Anak “magahukom sa kalibotan diha sa pagkamatarong.” Sa tino kana wala magsugyot ug usa ka mapig-oton, matig-a, ug walay pagbati nga hustisya, dili ba? Hinunoa, ang matarong nga paghukom nagpasabot nga ang hustisya ubanan ug kaluoy ug pagsabot. Dili nato kini kalimtan: Bisan tuod nga si Jesus atua na sa langit, siya kanhi usa ka tawo. Busa siya mabination. Diha sa Hebreohanon 4:15, 16 naghisgot si Pablo bahin niini sa paghubit niya kang Jesus ingon nga hataas nga saserdote.
15. Sa unsang paagi lahi si Jesus gikan sa tawhanong mga maghuhukom?
15 Samtang magbasa sa Hebreohanon 4:15, 16, palandonga ang kalipay nga atong bation nga nakabaton kang Jesus ingong Maghuhukom: “Kay kita dunay hataas nga saserdote [ug maghuhukom], dili siya usa nga dili arang mobati sa atong mga kahuyangan, hinunoa usa siya sa tanang paagi nasulayan sama kanato, apan walay sala. Sa ingon niana, manuol kita uban ang kagawasan sa pagsulti ngadto sa trono sa dili-takos nga kalulot, aron makabaton kita sa kaluoy ug makakaplag sa dili-takos nga kalulot nga makatabang kanato sa takna sa panginahanglan.” Diha sa mga korte karong adlawa, makahahadlok gayod nga paatubangon sa Maghuhukom. Apan, diha sa kaso ni Kristo ingong Maghuhukom, kita ‘makaduol nga may kagawasan sa pagsulti aron kita makakaplag kaluoy, dili-takos nga kalulot, ug tabang sa takna sa panginahanglan.’ Mahitungod sa panahon, hinunoa, ikaw may maayong katarongan sa pagpangutana, ‘Kanus-a hukman ni Jesus ang katawhan diha sa pagkamatarong?’
“Ang Adlaw” Alang sa Paghukom—Kanus-a?
16, 17. Sa unsang paagi nahibalo kita nga ang paghukom sa langit nagapadayon karong adlawa?
16 Hinumdomi nga miingon si Pablo nga ang Diyos “nakatudlo na ug adlaw” sa paghukom sa kalibotan pinaagi sa Iyang tinudlong Maghuhukom. Samtang nagapaabot nianang maong “adlaw” sa paghukom, si Jesus naghimog hinungdanong buluhaton sa pagpanghukom karong adlawa, oo, karon mismo. Nganong makaingon kita niana? Sa dili pa dugay nga siya gidakop ug sayop nga gihukman sa kamatayon, si Jesus mihatag ug makasaysayanhong tagna nga nalangkit sa atong adlaw. Atong makita kana diha sa Mateo kapitulo 24. Gibatbat ni Jesus ang mga hitabo sa kalibotan nga magtimaan sa panahong giterminohang “ang konklusyon sa sistema sa mga butang.” Ang mga gubat, kagutmanan, mga linog, ug ubang mga kasakit nga nahitabo sa tibuok yuta sukad sa Gubat sa Kalibotan I nagpamatuod nga ang tagna ni Jesus karon nangatuman ug nga sa dili madugay “moabot ang kataposan.” (Mateo 24:3-14) Ang mga Saksi ni Jehova sa dugay nang katuigan nagapatin-aw niini gikan sa Bibliya. Kon buot pa nimo ug dugang ebidensiya nga kita ania na sa kataposang mga adlaw niining walay hustisya nga sistema, ang mga Saksi ni Jehova makahatag niini.
17 Susiha, hinoon, ang ulahing katungang bahin sa Mateo kapitulo 25, nga may bahin sa tagna ni Jesus mahitungod sa kataposang mga adlaw. Ang Mateo 25:31, 32 nagpadapat niini sa atong panahon: “Sa dinha nga moabot ang Anak sa tawo uban sa iyang himaya, ug ang tanang mga manulonda uban kaniya, dayon siya molingkod sa iyang mahimayaong trono [sa kalangitan]. Ug pagatigomon sa atubangan niya ang tanang mga nasod, ug iyang pagalainon ang usa gikan sa usa, maingon sa magbalantay sa mga hayop nga magalain sa mga karnero gikan sa mga kanding.” Karon padayon sa pagtan-aw sa ubos sa dapit diin mipahayag si Jesus sa resulta sa iyang buluhaton sa paglain, o pagpanghukom. Sa bersikulo 46: “Ug sila [mga tawo nga iyang hukman nga samag mga kanding] mamahawa paingon ngadto sa silot nga dayon, apan ang mga matarong [mga karnero] ngadto sa kinabuhing dayon.”
18. Motultol sa unsa ang pagpanghukom sa atong panahon?
18 Busa kita nagkinabuhi sa malisod nga panahon sa paghukom. Kadtong ‘nangita sa Diyos ug tinuod nga nakakaplag kaniya’ karon pagahukman ingong “mga karnero” nga nahalinya nga maluwas sa kataposan sa presenteng sistema ug sa pagsulod ngadto sa bag-ong kalibotan nga mosunod. Dayon ang 2 Pedro 3:13 mamatuman: “Dunay bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad, nga niini magapuyo ang pagkamatarong.” Mao unya kana ang “adlaw” sa dihang ang mga pulong ni Pablo sa Buhat 17:31 bug-os nga mapadapat, ang panahon alang sa yuta nga pagahukman diha sa pagkamatarong.
19, 20. Kinsay maapektohan sa umaabot nga Adlaw sa Paghukom?
19 Kanang maong Adlaw sa Paghukom dili lang maglangkit sa naluwas nga “mga karnero,” kinsa nahukman na nga takos nga mosulod sa bag-ong kalibotan. Hinumdomi nga human misulat nga gitugyan na sa iyang Amahan ang pagpanghukom ngadto kaniya, mihisgot si Jesus sa umaabot nga pagkabanhaw. Lain pa, diha sa Buhat 10:42, si apostol Pedro miingon nga si Jesu-Kristo “mao ang Usa nga gitudlo sa Diyos nga maghukom sa buhi ug sa mga minatay.”
20 Busa, kanang ‘tinudlo nga adlaw’ nga gihisgotan sa Buhat 17:31 sa dihang ang Diyos pinaagi kang Jesu-Kristo “maghukom sa yuta diha sa pagkamatarong” maoy panahon alang sa mga minatay nga pagabanhawon. Pagkamakalilipay nga makita nga gamiton ang balaang gahom aron buntogon ang kamatayon, diin ang pagpahamtang niana mao ang labing dakong inhustisya. Ang ubang mga tawo, sama kang Jesus mismo, gisilotan nga walay hustisya sa mga kagamhanan o sa misulong nga mga sundalo. Ang uban nangamatay tungod sa wala dahomang mga hitabo sama sa alimpulos, mga linog, aksidenteng mga sunog, ug mga kalamidad nga sama niana.—Ecclesiastes 9:11.
Ang Nangaging mga Inhustisya Masulbad
21. Sa unsang paagi ang nangaging mga inhustisya dag-on sa bag-ong kalibotan?
21 Handurawa nga makita ang atong mga minahal nga banhawon! Daghan unya ang makabaton ug unang higayon nga ‘mangita sa Diyos ug makakaplag gayod kaniya’ ug makabaton sa ilang atubangan sa “kinabuhing walay kataposan” nga maoy ganti sa “karnero.” Ang ubang mga binanhaw, maingon man sa mangaluwas niining daotang sistema, maoy mga biktima sa mga inhustisya sama sa dala sa pagkatawong mga depekto sa lawas, pagkabuta, pagkabungol, o pagkaamang. Kini bang mga butanga mohaom diha sa usa ka ‘bag-ong yuta nga niini magapuyo ang pagkamatarong’? Gigamit ni Jehova si Isaias sa pagtanyag sa nagkalainlaing mga tagna nga dunay dakong literal nga katumanan sa panahon sa umaabot nga Adlaw sa Paghukom. Matikdi kon unsay atong malaoman: “Niana unyang panahona ang mga mata sa mga buta mangabuka, ug ang mga igdulongog sa mga bungol makadungog. Unya ang piang molukso sama sa lagsaw, ug ang dila sa amang magaawit.”—Isaias 35:5, 6.
22. Nganong ang Isaias kapitulo 65 makapadasig bahin sa hustisya?
22 Komosta ang ubang mga inhustisya nga karon nakahatag dakong kaguol? Ang Isaias kapitulo 65 nasudlan ug pila ka makalilipayng mga tubag. Ang pagtandi sa Isaias 65:17 uban sa 2 Pedro 3:13 nagpaila nga kining kapituloha usab nagpunting sa panahon sa “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta,” usa ka matarong bag-ong sistema. Apan, unsay makapugong sa pipila ka daotan sa paggun-ob sa pakigdait ug hustisya? Sa unahan pa, taposon diha sa Isaias 65 ang daw usa ka suliran.
23. Alang sa ubang mga indibiduwal ang Adlaw sa Paghukom dunay unsang posibleng sangpotanan?
23 Samtang nagpadayon pa kining maong Adlaw sa Paghukom, si Jesus magpadayon sa buluhaton sa paghukom sa mga indibiduwal kon sila takos ba sa kinabuhing dayon. Ang uban dili takos. Human hatagag igong panahon, tingali bisan “usa ka gatos ka tuig,” sa pagpangita sa Diyos, ang pipila modumili gihapon sa pagbuhat sa pagkamatarong. Sa makataronganon dili nila madawat ang kinabuhi diha nianang bag-ong kalibotan, sumala sa atong makita gikan sa Isaias 65:20: “Ug ang makasasala, bisan pa siya usa ka gatos ka tuig ang kagulangon, pagatunglohon.” Sila nga hukmang dili-takos sa kinabuhi diyutay lamang. Kita may katarongan sa paglaom nga kita—ug daghan pa—malipayng makakat-on ug sa pagbuhat sa pagkamatarong.—Isaias 26:9.
24. Unsa unyay kahimtang bahin sa ekonomikanhong inhustisya?
24 Kana ba nagkahulogan nga walay inhustisya didto, bisan ekonomikanhong mga inhustisya? Mao gayod kana! Ang Isaias 65:21-23 nagpunting niana nga kamatuoran: “Ug sila magatukod ug mga balay ug magapuyo niini; ug sila magatanom ug mga kaparasan ug magakaon sa ilang bunga. Sila dili magatukod ug unya lain ang magapuyo; sila dili magatanom ug unya lain ang magakaon. Kay ingon sa mga adlaw sa usa ka kahoy mao man ang mga adlaw sa akong katawhan; ug ang akong mga pinili magapahimulos pag-ayo sa buhat sa ilang mga kamot. Sila dili magahago nga walay kapuslanan, ni manganak sila alang sa kagul-anan; kay sila mao ang kaliwatan nga gipanalanginan ni Jehova, ug ang ilang kaliwatan magauban kanila.” Pagkadakong kausaban niana gikan karong adlawa! Pagkadako nga panalangin!
25. Unsay imong paglaom ug determinasyon bahin sa hustisya gikan sa tinudlong Maghuhukom sa Diyos?
25 Busa, ang tanan nga nagalaom sa walay kataposang hustisya magmaisog. Kini piho nga moabot—sa dili madugay. Karon, niining mubong panahong nahibilin ning adlaw sa paghukom, panahon na sa pagkig-uban sa mga Saksi ni Jehova sa pagpangita sa Diyos ug tinuod gayod nga makakaplag kaniya, uban sa walay kataposang mga kaayohan.
Mga Pangutana Agig Repaso
◻ Unsay atong ebidensiya bahin sa sukdanan sa Diyos sa hustisya?
◻ Sa unsang paagi nalangkit si Jesus sa umaabot nga Adlaw sa Paghukom?
◻ Nganong kritikal ang atong panahon maylabot sa balaang paghukom?
◻ Sa unsang paagi ang nangaging inhustisya matul-id diha sa bag-ong kalibotan?
[Kapsiyon sa panid 15]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.