Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

Sanglit ang Bibliya sagad nga maghisgot sa “ilo nga batang lalaki,” kini ba nagpaila sa kakulang ug pagtagad sa batang mga babaye?

Dili gayod.

Ang New World Translation of the Holy Scriptures nagagamit sa mga pulong nga “ilo nga batang lalaki” sa daghang bersikulo nga nagpadayag sa kabalaka sa Diyos alang sa mga anak nga walay ginikanan. Gihimong tin-aw sa Diyos kini nga kabalaka diha sa kasugoan nga iyang gihatag sa Israel.

Pananglitan, ang Diyos miingon: “Dili mo pagasakiton ang bisan kinsa nga balo nga babaye o ilo nga batang lalaki. Kon ikaw magasakit gayod kaniya, unya kon siya motuaw gayod kanako, ako magapatalinghog gayod sa iyang mga pagtuaw; ug ang akong kasuko mosilaob, ug patyon ko gayod kamo pinaagi sa espada, ug ang inyong mga asawa mahimong mga balo ug ang inyong mga anak nga lalaki mahimong mga ilo.” (Exodo 22:22-24) “Si Jehova nga imong Diyos maoy Diyos sa mga diyos ug Ginoo sa mga ginoo, ang dako nga Diyos, makagagahom ug makalilisang, nga walay pinalabi ni modawat ug hiphip, nga nagapahamtang ug paghukom alang sa ilo nga batang lalaki ug sa balo nga babaye.”​—Deuteronomio 10:17, 18; 14:29; 24:17; 27:19.

Daghang bersiyon sa Bibliya mabasa “walay amahang bata” o “ilo” niining mga bersikuloha, nga sa ingon naglakip sa mga batang lalaki ug babaye. Bisan pa, ang maong mga hubad wala magtagad sa kinaiyahan nga makita sa pasukaranan nga Hebreohanong pulong (ya·thohmʹ), nga anaa sa masculine gender o nga nagtumong sa kalalakin-an. Hinunoa, ang New World Translation of the Holy Scriptures nagagamit sa tukmang hubad “ilo nga batang (mga) lalaki,” sama sa Salmo 68:5, nga mabasa: “Ang amahan sa ilo nga batang mga lalaki ug ang maghuhukom sa mga balong babaye mao ang Diyos nga anaa sa iyang balaang puloy-anan.” Pinasukad diha sa samang pagkatalandogon sa pasukaranang Hebreohanon, ang feminine gender (nagtumong sa kababayen-an) sa berbo diha sa Salmo 68:11 nagrekomendar sa pagbasa: “Ang kababayen-an nga nagamantala sa maayong balita maoy usa ka dakong panon.”a

Bisan tuod ang “ilo nga batang lalaki” mao ang pangunang hubad sa ya·thohmʹ, kini dili pagaisipon nga nagasugyot sa kakulang ug pagtagad alang sa mga babaye nga walay ginikanan. Ang mga teksto nga gikutlo ug ang uban nagpakita nga ang katawhan sa Diyos gidasig sa pag-atiman sa mga babaye, sa mga babayeng balo. (Salmo 146:9; Isaias 1:17; Jeremias 22:3; Zacarias 7:9, 10; Malakias 3:5) Diha sa Kasugoan, gilakip usab sa Diyos ang asoy mahitungod sa hudisyal nga desisyon nga migarantiya sa panulondon alang sa ilo nga mga anak nga babaye ni Zelophedad. Ang maong sugo nahimong balaod sa pagdumala sa susamang mga situwasyon, sa ingon nagalaban sa mga katungod sa ilo nga mga batang babaye.​—Numeros 27:1-8.

Si Jesus walay gipihig lalaki man o babaye sa pagpakita ug kalulot ngadto sa mga bata. Hinunoa, atong mabasa: “Ang mga tawo misugod sa pagdala kaniya sa mga bata aron iyang mahikap kini; apan gibadlong sila sa mga tinun-an. Sa pagkakita niini nasuko si Jesus ug miingon ngadto kanila: ‘Paduola kanako ang gagmayng kabataan; ug ayaw ninyo sila pagpugngi, kay ang gingharian sa Diyos ila sa mga sama kanila. Sa pagkatinuod ako magaingon kaninyo, Ang si bisan kinsa nga dili modawat sa gingharian sa Diyos ingon sa pagdawat sa usa ka bata dili siya makasulod ngadto niana.’ Ug gikugos niya ang mga bata ug gipanalanginan sila.”​—Marcos 10:13-16.

Ang Gregong pulong dinhi nga gihubad “gagmayng kabataan” anaa sa neuter gender (nagtumong sa kalalakin-an o kababayen-an). Usa ka iladong Gregong leksikon nag-ingon nga kining pulonga “gigamit labot sa mga batang lalaki ug babaye.” Gibanaag ni Jesus ang susamang interes ni Jehova sa tanang bata, mga lalaki ug babaye. (Hebreohanon 1:3; itandi ang Deuteronomio 16:14; Marcos 5:35, 38-42.) Busa angay nga pagailhon nga kanang tambaga sa Hebreohanong Kasulatan mahitungod sa pag-atiman sa “ilo nga batang mga lalaki” nahisamag tambag kon unsaon nato pagpakitag angayng kabalaka labot sa tanang bata nga walay ginikanan o mga ginikanan.

[Footnote]